Tíminn - 23.11.1982, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUR 23. NÓVEMBER 1982
9
„Þannig má segja að ef algjör jöfnun
atkvæðisréttar í landinu kæmi til sköpuð-
ust kaflaskil í sögu þjóðarinnar og Lýð-
veldið ísland liði undir lok, en borgríkið
Reykjavík tæki við. Þá væri nauðsyn að
fjarlægja merki fjórðunganna af Þinghús-
inu og einnig yrði að taka upp annað
skjaldarmerki“.
innlendrar skipasmíði verður að leysa
með öðrum hætti.
Menn geta brotið um það heilann til
gamans og í alvöru á hvaða gengi
íslenska krónan þyrfti að vera ef skapa
á rekstrargrundvöll fyrir dýrustu togar-
ana, ef þeir vinna ekki aflann um borð.
Framleiðslubreyting í
landbúnaði
Þegar Halldór E. Sigurðsson var
landbúnaðarráðherra eftir lok Viðreisn-
arinnar lagði hann fram frumvarp til laga
um breytingar á framleiðsluráðslögum.
Kjami þeirra breytinga var á þann veg
að fá framleiðsluráði meiri völd til að
hafa áhrif á framleiðsluþróunina í
landbúnaði. Þá vom komnar blikur á
loft í sambandi við markaðinn á
dilkakjöti í Noregi, sem meta mátti á
þann veg að breytinga væri að vænta.
Þetta frumvarp náði ekki fram að
ganga en óneitanlega voru það mikil
mistök hjá Alþingi. Satt best að segja
súpum við af því seyðið í dag og þurfum
mun róttækari framleiðslubreytingu en
þurft hefði. Bændum verður ekki með
réttu kennt um þessi mistök. Það er aftur
á móti kaldhæðni ef menn telja að
lausnin sé að svipta þá þeim útflutnings-
bótarétti, sem þeim var tryggður með
lögum á dögum Viðreisnarinnar og
athyglisvert að Alþýðuflokkurinn, sem
stóð að þeim lögum þá, vill nú öðrum
kenna um. Satt best að segja minnir sú
afstaða á tryggingarfélag, sem selt hefur
tryggingu en vill breyta tryggingarskil-
málunum þegar kemur að því að það
þarf að greiða bætur. Það er mjög erfitt að
finna út rétt verð landbúnaðarvara hér
á landi, en það má ekki gleymast, að
landbúnaðurinn greiðir að meðaltali yfir
30% toll af sínum aðföngum, en það er
meira en sjávarútvegur og iðnaður gera.
Það breytir samt ekki því að eftir að
Norðmenn lokuðu á dilkakjötsinnflutn-
ing til sín að mestu leyti verðum við að
fara út í framleiðslubreytingu. Hún
verður aftur á móti að taka tillit til
landshátta og þar sem þrengst er í
högum og fallþungi dilka er lítill verður
fækkun sauðfjárins að eiga sér stað.
Loðadýrarækt og fiskirækt eru þeir
valkostir, sem við þurfum að taka upp í
staðinn. Það er ekkert sem mælir gegn
því að fara í mjög mikla loðdýrarækt hér
á landi. Óhemjumagn er til af fóðri hér
í landinu til þessara hluta og við höfum
um alllangt tímabil flutt út refa- og
minkafóður til annarra landa.
Hér verður að standa skipulega að
uppbyggingunni og sláturleyfishafar
þyrftu að koma upp fóðureldhúsum til
að nýta það hráefni, sem þeir hafa.
Loðdýrabúin þurfa að vera það mörg,
þar sem þau eru.að kostnaðurinn við
fóðureldhús verði ekki of mikill. Það er
ekki lausnin á þessu máli að dreifa
loðdýraræktinni um allt. Þeir sem mæla
gegn loðdýraræktinni og telja hana alltof
áhættusama þurfa að benda á betri lausn
til að verða teknir alvarlega. Verði farið
út í fækkun á suðafé án aukningar
framleiðslu á öðrum sviðum er það
ákvörðun um að leggja sveitimar í eyði.
Sumstaðar verður einnig að auka hina
hefðbundnu landbúnaðarframleiðslu.
Fiskeldi á einnig eftir að verða mikil
búgrein hér á landi. Þar erum við að
þreifa okkur áfram, en möguleikarir á
því sviði em gífurlegir. Til þess að
hafbeit á laxi get orðið örugg þarf að ná
samkomulagi um bann eða miklar
takmarkanir á laxveiði í sjó á Norður-
Atlantshafi. Hér em svo miklir hags-
munir í voði að flest annað sem við emm
að gera em smámunir miðað við þá
möguleika, sem liggja í hafbeitinni.
Hreint fiskeldi í flotbúrum. vötnum.
tjömum eða lónum á eftir að aukast
vemlega núna á næstunni. Bændaskól-
inn á Hólum hefur fengið það hlutverk
að koma á framfæri þekkingu á sviði
loðdýraræktar og fiskeldis og ég verð að
segja, að það er mikið hlutverk.
Stjórnarskrármálíð
{ stjórnarsáttmála núverandi ríkis-
stjórnar var gert ráð fyrir því að
stjórnarskráin yrði endurskoðuð. Stefnt
skyldi að því að þeirri endurskoðun yrði
lokið það tímanlega, að Alþingi gæfist
tími til að fjalla um málið á tveimur
þingum. Þetta hefur nú farið á annan
veg.
Stjórnarskráin eru gmndvallarlög,
sem stjórnskipunin hvílir á. Hún á að
tryggja grundvallarmannréttindi. Á því
sviði hefur löngum verið horft á hvem
rétt hún tryggir minnihlutahópum. Hún
á þannig að stuðla að þjóðarsátt. Nú fer
■ það ekki á milli mála að hér á landi er
orðin mikil togstreita milli Stór-Reykja-
víkur og landsbyggðarinnar. Á Stór-
Reykjavíkursvæðinu kvarta menn und-
an hlutfallslega minni áhrifum hvers
einstaklings á kosningu til Alþingis.
Á landsbyggðinni kvarta menn undan
ójafnari framþróun landsins, er leitt hafi
til ójafns framfærslukostnaðar og fólks-
flutninga til Stór-Reykjavíkur. Bæði
þessi atriði er hægt að tryggja til meiri
jafnaðar innan stjórnarskrárinnar ef vilji
er fyrir hendi. Það er aftur á móti að
kasta stríðshanskanum, ef nú á aðeins
að leysa kjördæmamálið en skilja önnur
atriði stjórnarskrárinnar eftir nema það
verði gert innan kosningalaganna. Þjóð-
veldið með sitt þing á Þingvöllum byggði
á hinum fomu fjórðungum, nokkuð jöfaum
áhrifum þeirra. Lýðveldið ísland rauf
ekki svo mjög hina fomu skiptingu þann-
ig að engu ákveðnu svæði á íslandi væri fært
að drottna yfir landinu. Á Alþingishús-
inu má sjá tákn hinna fornu fjórðunga
og skjaldarmerki lýðveldisins ber og
þeirra tákn. Sú búseturöskun hefur
orðið í landinu vegna mikillar miðstýr-
ingar og erlendrar utanaðkomandi í-
hlutunar, í heimsstyrjöldinni síðari, að
meiri hluti íslendinga býr í suðvestur-
homi þessa lands.
Þannig má segja, að ef algjör jöfnun
atkvæðaréttar í landinu kæmi til, sköp-
uðust kaflaskil í sögu þjóðarinnar og
Lýðveldið ísland liði undir lok en
borgríkið Reykjavík taki við. Þá væri
nauðsyn að fjarlægja merki fjórðung-
anna af Þinghúsinu og einnig yrði að taka
upp annað skjaldarmerki. Það væri þó
aðalumhugsunarefnið hvaða afleiðingar
það hefði í byggðalegu tilliti ef lands-
byggðin yrði nokkurs konar nýlenda
Reykjavíkur hvað valdaaðstöðu snertir.
Nú er það svo að allir þingmenn þessarar
þjóðar eru í reynd þingmenn allrar
þjóðarinnar, en flestir þeirra þekkja tvö
kjördæmi best, þ.e. það kjördæmið sem
þeir em þingmenn fyrir og það kjördæmi
sem þingið er haldið í. Það má því segja
um Reykjavík, að sem höfuðborg erum
við allir þjónar hennar. Stundum hefur
það jafnvel valdið reiði hinna kjörnu
fulltrúa Reykjavíkur, þegar þingmenn
utan af landi hafa barist fyrir uppbygg-
ingu stofnana í Reykjavík og má í því
sambandi minnast Jónasar frá Hriflu og
Sundhallarinnar í Reykjavík. Fram-
sóknarflokkurinn hefur ekki talið rétt að
jafna til fulls kosningaréttinn í þessu
landi vegna þeirrar tilfærslu valds, sem
það hefði í för með sér. Það má ekki
gleymast í þessari umræðu, að stjórnar-
skráin á að stuðla að þjóðarsáttum. Hún
á ekki að tryggja hnefarétt hins sterka.
frímerkjasafnarinn
■ Finnsk merki þessa árs.
NÝJUNGAR
■ Nýjar útgáfur eru margar nú á
haustdögum. Sumarið er liðið og þá
er eins og líf færist ekki aðeins með
auknum krafti í starfsemi félaga
frímerkjasafnara, heldur og ekki,
síður í útgáfustarfsemi landa þeirra
er frímerkin gefa út. í þessum og
nokkrum fleiri þáttum mun reynt að
gera nokkra grein fyrir útgáfustarf-
semi þeirra þjoða sem mest er
safnað.
Sameinuðu þjóðirnar
Þann 19. nóvember munu öll
pósthús SÞ. gefa út tvö merki hvert,
eða sex merki samtals. Myndefni
þeirra er náttúruvernd. Auk þess
hefur hvert einstakt merki sitt sér-
staka myndefni. Eru þetta stílfærðar
myndir af tegundum, sem eru í
hættu. Skordýr, fiskar, fuglar,
skriðdýr, spendýr og blóm. Merkin
eru 26 x 36 mm að stærð og tökkuð
13 og 3/4. Þau eru teiknuð af Georg
Hamori, sem er austurrískur. Prent-
un annaðist Heraclio Fournier S.A.,
á Spáni. Þá verða frernskonar jarð-
aprent á hverri örk, efst og neðst, á
mismunandi tungumálum eftir
útgáfulandi. Fyrstadagsstimplarnir
verða einnig mismunandi að mynda-
efni eftir löndum.
Sama dag koma út fernskonar
ársmöppur með merkjum S.Þ. út-
gefnum á þessu ári. Það er ein mappa
frá hverju útgáfulandi, U.S.A., Sviss
og Austurríki, ennfremur Fánasam-
staðan, sem gefin var út í New York.
Kosta þær samtals 11 dollara og 77
sent.
Útgáfuáætlun fyrir 1983 er svo eftir-
farandi hjá S.Þ.
28. janúar: Fjarskiftaár.
18. mars. Öryggi til sjós.
22. apríl. Fæðuöflun.
6. júní. Viðskifti og þróun.
23. september. Fána samstæða.
18. nóvember. 35 ára afmæli mann-
réttindayfirlýsingarinnar.
Þá mun pósthús S.Þ. taka þátt í
þremur frímerkjasýningum á næsta
ári, þar sem notaður verður sérstakur
stimpill pósthúss S.Þ.
Finnland
Þann 25. þ.m. gefur svo Finland
út árssamstæðu sína fyrir þetta ár.
Kemur hún til með að kosta 42.00
finnsk mörk. Auk þess er samstæðan
frá síðasta ári einnig til sölu enn hjá
finnsku póststjórninni og kostar
16.00 mörk. Á meðfylgjandi mynd
getur að líta nokkur þeirra mynd-
efna, er fylgja árssamstæðunni.
ísland
Þegar nú er farið að ræða árssam-
stæður, þá er vert að geta þess að allt
frá árinu 1973, hefir ísland gefið út
sérprentaðar möppur fyrir útgáfur
hvers árs. Þá hefir oftast gleymst, að
1971 og 1972 ársmöppur voru seldar
á ISLANDIA 73, að vísu ekki
sérprentaðar, en í plasti með merki
póststjórnar. Var hægt að fá hvort
árið fyrir sig í möppu fyrir þá sem,
safna slíku, sem nauðsynlega þurfa
að vera með í safninu. Því hafa
ársmöppur hérlendis í raun verið
gefnar út frá árinu 1971. Bláar
plastmöppur með gyllingu fyrstu tvö
árin, en svo sérprentaðar frá 1973.
Þá er ekki langt síðan íslenska
póststjórnin tók að gefa út svokölluð
„Maximal" kort, eða kort með
myndefni viðkomandi frímerkis, til
að setja merkið á og fá það stimplað,
síðan annaðhvort á útgáfudegi, eða
við síðara tækifæri. Þessi kort geta
■ Ný merki S.Þ.
verið skemmtileg út af fyrir sig. Mín
skoðun er hinsvegar sú, að forðast
beri svonalagað af ýmsum ástæðum.
Þegar Maximalkortum er safnað,
þarf myndefni kortsins, að vera sem
líkast myndefni frímerkisins, ekki
mynd af merkinu sjálfu. Sé gefinn út
á frimerki hiuti listaverks, sbr. gáð
til veðurs eftir Ásmund Sveinsson,
þá á kortið að vera af listaverkinu í
heild. Auk þess þarf stimplunin að
eiga sér stað eins nálægt upprunastað
verksins og hægt er, t.d. í Kleppsholti
ef sama dæmi er tekið.
Geysisfrímerki, límt á framhlið
korts af einhverju Geysisgosi, og
stimplað með gamla Haukdals, eða
nýja Geysirstimplinum, uppfylli allar
þessar kröfur. Það er fullkomið
Maximal-(eða Maximum-) kort.
Ekki myndi þá saka að það hefði
verið póstsent til viðtakanda.
Annað dæmi væri landslagsmynd
úr alþingishátíðar samstæðunni, á
framhlið korts með mynd af sama
landslagi á Þingvöllum. Þetta merki
væri svo stimplað með einhverjum
þeirra stimpla, er teknir voru í
notkun árið 1930 á Þingvöllum, eða
síðar. Þetta kort uppfylli einnig
skilyrði þess að heita Maximalkort.
Annars vísa ég til þáttar um
Filexfrance, sem verður hér í blað-
inu. Þar verður m.a. rætt um nýjar
sýningarreglur.
Nú skyldi enginn halda að ég hafi
tekið upp þá skoðun, að ætla að fara
að segja mönnum til um hvernig eigi
að safna. En það er sorglegt að sjá
aila þá sem hafa safnað árum saman
fyrstadagsbréfum og alls konar nýj-
ungum, hafa jafnframt álitið að hér
væri um góða fjárfestingu að ræða.
Þegar svo þessir aðilar vilja selja og
ætla að fá aftur spariféð sitt, fá þeir
í besta lagi nafnverð frímerkjanna. í
svona tilfellum tel ég þá er um
frímerki skrifa, hafa skyldu til að.
aðvara. Þetta er ekki gróðavegur.
Það á ekki að hindra að þeir sem vilja
safna svona ánægjunnar vegna, geri
það.
Cl
Sigurður H.
Þorsteinsson
skrifar IS: í ■-