Tíminn - 18.02.1983, Page 8

8
FÖSTUDAGUR 18. FEBRÚAR 1983
Utgefandi: Framsóknarfiokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gisli Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Steingrímur Gíslason.
Skrifstofustjóri: Jóhanna B. Jóhannsdóttir. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elias Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur
V. Ólafsson. Fréttastjórar: Kristinn Hallgrímsson og Atli Magnússon.
Umsjónarmaður Helgar-Timans: Guðmundur Magnússon. Blaðamenn: Agnes
Bragadóttir, Bjarghildur Stefánsdóttir, Friðrik Indriðason, Heiður Helgadóttir, Jón Guðni
Kristjánsson, Kristín Leifsdóttir, Samúel ðrn Erlingsson (íþróttir), Skafti Jónsson, Sonja
Jónsdóttir. Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson. Ljósmyndir:
Guðjón Einarsson, Guðjön Róbert Ágústsson, Árni Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir. Prófarkir: Flosi Kristjánsson, Kristin Þorbjarnardóttir,
María Anna Þorsteinsdóttir. Ritstjórn , skrifstofur og auglýsingar:
Síðumúla 15, Reykjavík. Simi: 86300. Auglýsingasimi 18300. Kvöldsímar: 86387 og 86392.
Verð í lausasölu 11.00, en 15.00 um helgar. Áskrift á mánuði kr. 150.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent hf.
Óbyggdir og Alþingi
■ Morgunblaðið birti athyglisverða forustugrein daginn
eftir að þingmenn Sjálfstæðisflokksins í stjórnarandstöðu
höfðu setið hjá við atkvæðagreiðslu á Alþingi um bráða
birgðalögin margnefndu eftir að hafa barizt þrotlaust gegn
þeim í sex mánuöi.
Af eðlilegum ástæðum vildu ritstjórar Morgunblaðsins
ekki ræða neitt um þessa atkvæðagreiðslu í forustugrein
blaðsins, heldur gripu til þess ráðs að beina huga sínum í allt
aðra átt. Fyrirsögn forustugreinar blaðsins var: Mannaferðir
í óbyggðum, og fjallaði hún einkum um íslandsrallið, sem
fyrirhugað er hér á komandi sumri.
Það var áreiðanlega rétt ráðið af ritstjórum Mbl. að helga
forustugrein sína frekar íslandsrallinu en atkvæðagreiðslunni
á Alþingi eftir hin sögulegu endalok á sex mánaða baráttu
Sjálfstæðisflokksins. Vissulega var mikil þörf á því fyrir
aðalmálgagn Sjálfstæðisflokksins að finna sér eitthvað annað
umtalsefni en sérstæðustu atkvæðagreiðslu í þingsögunni.
Þetta er annars allgott dæmi um, hvaða vandræði ríkja hjá
þeim, sem eiga að halda uppi málflutningi fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn um þessar mundir. Trútt formanni Sjálfstæðisflokks-
ins og þingflokksformanni hamrar Morgunblaðið á því flesta
daga, að núverandi ríkisstjórn hafi flest illa gert og hafi ekki
lélegri ríkisstjórn setið að völdum í þessu landi.
Óbreyttir liðsmenn Sjálfstæðisflokksins taka hins vegar
ekkert mark á þessum málflutningi. í prófkjörunum á
Vesturlandi og í Norðurlandi vestra, hafa þeir Friðjón
Þórðarson og Pálmi Jónsson lagt stjórnarandstæðinga auð-
veldlega að velli. Ekki bendir þetta til þess, að óbreyttir
liðsmenn Sjálfstæðisflokksins taki mikið niark á málflutningi
formanna Sjálfstæðisflokksins og Morgunblaðinu.
Staðreyndin er sú, að það verður stöðugt ljósara, að
stjórnarandstaðan í Sjálfstæðisflokknum hefur haldið uppi
ábyrgðarlausri og neikvæðri stjórnarandstöðu, sem torveldað
hefur nauðsynlegar og aðkallandi aðgeröir, eins og bezt má
ráða af baráttunni gegn bráðabirgðalögunum.
Þetta má vel ráða af niðurstöðum síðustu skoðanakönnun-
ar DV. Þótt ekki megi leggja of mikið upp úr slíkum
könnunum, er þessi niðurstaða eigi að síður vísbending unt,
að hin neikvæðu vinnubrögð Sjálfstæðisflokksins hrekurfólk
frá honum í stórum stíl. Þetta finna ritstjórar Morgunblaðs-
ins.
Þess vegna er þeim það hugarléttir að skrifa frekar um
íslandsrall og óbyggðir en vinnubrögð Sjálfstæðisflokksins á
Alþingi.
Svikabrigzl
Þjóðviljinn segir frá því í fyrradag (16. febrúar), að Ólafur
Ragnar Grímsson hafi gefið ærið dökka lýsingu á samstarfs-
mönnum Alþýðubandalagsins í ríkisstjórn á fundi með
verkamönnum í Sundaskála. Samkvæmt frásögn Þjóðviljans
fórust Ólafi efnislega orð á þessa leið:
„Á árinu 1982 hefðu þessi öfl hins vegar verið með
stöðugar árásartilraunir á kjör launafólks. Ekkert af loforð-
um þeim, sem Framsóknarmenn og fylgismenn Gunnars
Thoroddsen hefðu gefið í efnahagsmálum, hefði verið efnt -
Steingrímur hefði svikið í sjávarútvegsmálum, Pálmi í
landbúnaðarmálum, Tómas í verðlagsmálum, o.s.frv. Þeir
vildu ganga þá göngu eina að skerða kjörin. Og nú hefði þeim
bæst liðsauki: forsætisráðherrann Gunnar Thoroddsen byndi
nú með þeim kjaraskerðingarbaggann.“
Menn, sem eru kunnugir Ólafi, telja að með þessum
svikabrigzlum hafi það verið ætlun hans að veikja stöðu
Svavars Gestssonar og Ragnars Arnalds, þar sem þeir hafi
látið bjóða sér öll þessi svik og setið áfram hinir rólegustu í
ríkisstjórninni.
P.P
skrifað og skrafað
Síamstvíburar
■ „Sérhver einstaklingur,
og sérhver hópur einstak-
linga, getur sótt um aðild að
Bandalagi jafnaðarmanna til
miðstjórnar, til þess að vinna
að framgangi allra stefnu-
mála Bandalagsins, einstakra
málefna þess eða annarra
stefnumála, sem nú eru ekki
nefnd í drögum að málefna-
grundvelli."
„Alþýðubandalagið á að
samanstanda af sjálfstæðum
félögum, aðildarhópum og
samtökum einstaklinga, sem
geta jafnt verið bundin hags-
munum, málefnum eða
svæðum. Einstaklingar geta
átt margfalda aðild að banda-
laginu. Aðildareiningum
bandalagsins verður í sjálfs-
vald sett að ganga skemur
eða lengra í málflutningi en
samþykktir stofnana Al-
þýðubandalagsins segja um.“
Fyrri tilvitnunin er úr
drögum að málefnagrund-
velli Bandalags jafnaðar-
manna og hin síðari úr „Op-
inni hugmyndaskrá um nýtt
skipulag Alþýðubandalags-
ins“, sem gefin var út í
fyrradag.
Það er greinilegt að hugs-
uðir Alþýðubandalagsins,
sem setið hafa með sveittan
skallann við að finna upp-
nýja hugmyndafræði, hafa
annað hvort gengið í smiðju
Vilmundar um hvernig fólk
með ólíkar stjórnmála-
skoðanir getur starfað saman
í einum flokki eða að Vil-
mundur og djúphugsuðirnir
hafa sömu fyrirmynd. í báð-
um tilvikum er um að ræða
„regnhlífarsamtök" þar sem
fólk með alls kyns baráttumál
og sérþarfir getur myndað
breiðfylkingu á stjórnmála-
sviðinu undir einum hatti
þótt áhuga- og áherslumálin
séu mismunandi.
Laga- og skipulagsnefnd
Alþýðubandalagsins kynnti
hugmyndirnar að nýju skipu-
lagi flokksins og segir Þjóð-
viljinn meðal annars um
efnið: „I yfirlýsingunni sem
birt var í gær er lýst hinum
miklu skilum sem nú eru að
verða í þjóðmálabaráttu í
okkar heimshluta og slegið
föstu að þau knýi á um ný
vinnubrögð. Liður í því er
m.a. að opna Alþýðubanda-
lagið ekki eingöngu fyrir
svæðisbundnum flokksfé-
lögum heldur einnig t.a.m.
fyrir áhugahópum um friðar-
mál, umhverfismál, landbún-
að o.s.frv. eða t.d. hópum
verkamanna, byggingarsam-
vinnufélögum og róttækum
útgáfufélögum. Einnigerlagt
til að allir iélagar í Alþýðu-
bandalaginu sem eru í for-
ystu- og trúnaðarstörfum í
félagasamtökum eins og
verkalýðsfélögum, sam-
vinnufélögum, menningar-
félögum og áhugamannafé-
lögum hafi fulltrúaréttindi á
þingi Alþýðubandalagsins.“
Farið vel
fornar dyggðir
Hér er vel boðið. Þannig
gætu sóknarnefndarfor-
menn, forsetar Kiwanis-
klúbba og kraftlyftingarfé-
laga orðið gildir fulltrúar á
þingum Alþýðubandalags-
ins, svo að einhverjir séu
nefndir. En hugmyndirnar
sem skipulagsnefnd setur
fram er að laga Alþýðu-
bandalagið að fjölbreyttara
þjóðfélagi og að hverfa frá
miðstýringu og innhverfu
flokksstarfi, segir formaður
nefndarinnar.
Það erorðinn langurvegur
frá Kommúnistaflokknum
sáluga og sellukerfinu í þá
frjálslyndu undraveröld sem
arftakarnir eru að skapa.
Þau samtök sem Vilmund-
ur og skipulagsnefnd Al-
þýðubandalagsins dreymir
um að bregða regnhlífum
sínum yfir minna öllu meira
á átthagafélögen stjórnmála-
flokka. En átthagafélögin
þrífast, eins og kunnugt er,
hvergi nema fjarri átthögun-
um. Það er engu líkara en að
regnhlífasamtökin bæði ætli
að firra sig allri stjórnmála-
þátttöku. Stjórnmálaflokkar
eru myndaðir af fólki sem
hefur svipaða skoðun á þjóð-
félagsuppbyggingu og lífssýn
fyrirleitt en ekki um þröng
áhugasvið eins og hesta-
mennsku eða olíufélög. í
málefnagrundvelli Bandalags
jafnaðarmanna er tekið fram
að Bandalagið sé ekki einn
flokkurinn enn heldur banda-
lag gegn flokkunum. Skipu-
lagsnefnd Alþýðubandalags-
ins gengur ekki svona langt
en nái hugmyndirnar um
opna flokkinn fram getur
nýja hugmyndafræðin orðið
bandalag gegn Alþýðu-
bandalagi.
Ef hugmyndasmiðirnir
stilla strengi sína saman gæti
komið upp sú staða að Al-
þýðubandalagið gengi í
Bandalag jafnaðarmanna
eða öfugt. Það er að minnsta
kosti fræðilegur möguleiki.
Um stefnumörkun og sam-
heldni í slíkum söfnuði verð-
ur ekki spáð að sinni.
Samræming krafta
Guðsteinn Þengilsson
læknir skrifar grein í Mbl.
um áfengisvandamálið og
lýkur henni með þessum
orðum:
„Það er deginum ljósara
hve brýnt það er, að allir
aðilar, sem fást við meðferð
drykkjusjúkra, samræmi
krafta sína, en efni ekki til
togstreitu sín á milli, þótt
viðhorf geti verið lítið eitt
mismunandi. Slík heimska
bitnar fyrst og fremst á þeim
sem á að bjarga, sjúklingun-
um sjálfum. Einnig finnst
mér að enn þyrfti að aukast
skilningur milli þeirra, sem
vinna fyrst og fremt að með-
ferð og mannúðarstörfum
meðal drykkjusjúkra og
hinna, sem fyrst og fremst
vinna við að koma í veg fyrir
drykkjusýki. Á þetta finnst
mér enn verulega skorta, því
hér er aðeins um að ræða
tvær hliðar á sama máli. Það
gildir um alla sjúkdóma, að
lækning og meðferð þeirra,
sem hafa fengið hann, skiptir
ákaflega miklu máli, en engu
að síður er um það vert að
reyna með öllum ráðum að
koma í veg fyrir sjúkdóminn
og útbreiðslu hans í samfé-
laginu. Slíkt er enn betri
lækningaaðferð þar sem
henni verður við komið. Ef
unnt væri að samræma og
sameina krafta allra þeirra,
sem gera sér ljósa hættuna
sem stafar af áfengisneyslu
og þeim vímugjöfum öðrum,
sem í kjölfar hennar sigla, og
ef hægt væri að komast hjá
því að toga sitt í hvora áttina,
er áreiðanlegt að stórsigur á
„mestu meinsemd aldarinn-
ar“ er skammt undan.“ qq
starkadur skrifar
Kimmtudtfgur 17. fihruar IVK.3 t>J(M)VIIJI\N - S1I)A J
Hjörleifur Guttormsson á alþingi í gær:
ísland tapaði 1,7 miljón
dala á endurskoðun 1975
Fyrirsögnin í Þjóðviljanum..
Almálið utan dagskrár á Alþingi:
Hjörleifur gagnrýnir samning
Gunnars Thoroddsens frá 1975
og glcðin hjá Morgunhlaðsmönnum
Áróðursbomban sem sprakk
í höndum iðnaðarráðherra
■ SENNILEGA þarf að leita lengi að ómcrkilegri áróðurs-
brögðum en þeim, sem Hjörlcifur Guttormsson, iðnaðarráð-
herra, greip til á Alþingi í fyrradag til að sverta Gunnar
Thoroddscn, forsætisráðherra, seni dvelur crlendis í opinbcr-
um erinduin og gat því ekki borið hönd fyrir höfuð sér í þinginu.
Þar koin iðnaðarráðherra með fullyrðingu, sein best er lýst
með því að vitna i fyrirsögn í Þjóðviljanum í gær: „Hjörleifur
Guttormsson á Alþingi i gær: Island tapaði 1.7 milljón dala á
cndurskoöun 1975“. Jóhannes Nordal, Scölabankastjóri,
upplýsti alþjóð um hvaða talnaleikjum iðnaöarráðherra hefði
þarna beitt til þess að koma höggi á forsætisráöherrann: hann
sleppti sem sagt árunum 1981 og 1982 út úr myndinni!
Iðnaðarráðherra verður svo sjálfur að jáfa þetta í viðtali við
Dagblaðið í gær: „Ráðherra sagði í morgun að með þessum
tveim árum hefði í heild, 1975-1982, orðið um 6 milljón dollara
liagur af breyttuni samningum"! Boinban var sprungin og
innihaldið, sem ætlast var til að sletti út GunnarThoroddsen,
kaffærði iðnaðarráðherra sjálfan.
Því miður er þetta ómerkilega áróðursbragð dæmigert fyrir
það, hvernig iðnaðarráðhcrra liefur haldið á álmálinu Islcnd-
ingum til stórtjóns. Hann virðist hins vegar ekkert hafa lært
af engin mistökum; forherðist aðeins og dúndrar áróðurs-
bombuni í allar áttir, en gætir þess ckki, að þær springa i
höndum hans og hitta því aðeins hann sjálfan fyrir. Hvernig
væri að góðhjartaðir menn í þingflokki Alþýðuhandalagsins
lciddu iðnaðarráðherra, flokksbróður sínum, fyrir sjónir,
hversu eynidarlegt sjónarspil hann er orðinn, áður en hann
vcldur sjálfum sér og - vegna embættis síns - landsmönnum
frekara tjóni?
ÁSAKANIR Hjörleifs Guttormssonar á forsætisráðherra
og þau falsrök, sein hann notaði vísvitandi til að koma höggi
á Gunnar Thoroddsen fjarstaddan vöktu sýnilcga óstjórnlegan
fögnuð á einum bæ; hjá Morgunblaðinu. „Hjörleifur gagnrýn-
ir samning Gunnars Thoroddsens frá 1975“ segir í stórri
fyrirsögn í Morgunhlaðinu! Það var aðalatriðið, að hinn vondi
Gunnar var skammaður. Að vísu hefur það, sem frá Hjörleifi
hcfur komið í álmálinu, ekki þótt stórisannleikur á Morgun-
blaöinu fram að þessu, en nú var lljörlcifur bara góður að
þeirra áliti - al' því hann réðist að Gunnari Thoroddsen! Já
það er hátt risið á stjórnmálunum þessa dagana.
Ásakanir Hjörleifs á Gunnar Thoroddsen cru auðvitað
aðeins ein af mörguin kosningabombum, sem Alþýðubanda-
lagið er að reyna að varpa frá sér þessa dagana, en með
siöppum árangri það sem af er. Vafalaust er þetta hugsað til
að styrkja hina sanntrúuðu, sem telja allt heilagan sannleika
sem frá forystumönnum tlokksins kemur þótt staðrevndirnar,
sem við blasa, sýni allt annað. Þetta er dæmigert um það,
hvernig Alþýðubandalagsmenn meðhöndla stundum sann-
leikann í hinni pólitísku baráttu; þeim staðreyndum, sem ekki
passa í kram pólitísks áróðurs, er hreinlega sleppt til að fá út
þá mynd, seni foringjarnir vilja sýna. Hætt er hins vegar við,
að þeim verði hált á slíkuin áróðursbrögðum til lcngdar, því
auðvitaö fer fólk að átta sig á þeim og tekur þar af leiðandi
yfirlýsingum þcirra meö enn aukinni varúð í framtíöinni.
- Starkaður.