Tíminn - 14.08.1983, Blaðsíða 21

SUNNUDAGUR 14. ÁGÚST 1983
21
skák
FRÍ-
STUNDA-
GAMAN
■ Skákskeið Hollendingsins van
Geet er eitt hið furðulegasta sem um
getur. Hinn 32ja ára gamli þjóðfé-
lagsráðgjafi tók sig tii vetur einn, og
sótti vikulega skákkennslu hjá Bouw-
meester ríkisskákþjálfara. Fram til
þessa hafði hann teflt villtar skák-
byrjanir og haft mikla ánægju af sínu
frístundagamni, en hann var ekki
meðal 20 fremstu skákmanna Hol-
lendinga. Eftir þjálfun Bouwmeester
fór hann að tefla traust og varð
fljótlega alþjóðlegur meistari. Að
því loknu sneri hann aftur til gam-
alla hátta, og hvarf frá „alvarlegum"
skákmótum. Hann hefur svo sannar-
lega ennþá ánægju af sínu frístunda-
gamni. Menn á borð við Bandaríkja-
manninn Myers og Englendinginn
Basmann, berja enn bumbur l.c4 g5
til heiðurs. Þannig tefldi van Geet,
áður en hann var þjálfaður upp.
Persónulega met ég mjög þessa skák
sem nú er kölluð „upphafsskákin".
Tómt bull, van Geet hafði teflt þetta
margoft áður, svo og aðrir Hollend-
ingar. Barcza : van Geet IBM Am-
sterdam 1964.
1. c4 g5?! (Rökin eru þau, að c4
hefur veikt skálínuna g7-b2M) 2. d4
Bg7 3. Rc3 Rc6? 4. d5 Re5 5. Bxg5
Rxc4 6.Hcl? (e4 er þrumuleikur.)6.
. c6 7. e4 b5 8. dxc6 Rxb2 9. c7 (!)
Dxc7 10. Rxb5 Da5 111. Dd2 Dxd2
t 12. Bxd2 Hb8 13. Be3 Bb7 14.
Bxa7 Hd8 (Hvítur stendur betur, og
auk þess var taktikerinn van Geet
enginn sérfræðingur í endatafli.) 15.
13 f5?
16. Hbl fxe4 17. Bd4 e5 18. Bxb2 d5
19. Ba3 Bc6 20. Hcl Gefið. Gegn 1.
c4 er g5 vel teflanlegt, en í 3. leik
verður að leika h6 eða c5. Myers
hefur gefið út rannsóknir sínar, þar
sem þetta er tekið fyrir í fullri alvöru.
í júgóslavnesku alfræðibókinni er
ekki minnst á 1. ,g5. Þessi leikur mun
þó sjást í næstu útgáfu, í lítilli
neðamálsgrein.
FALLEGT
■ Van der Wiel tapaði aðeins einni
skák á Lux-mótinu í Árósum, en þar
var slæmum mistökum í 17. leik um
að kenna. Bo Jacobsen fékk fegurð-
arverðlaun fyrir það sem hér fer á
eftir:
Jacobsen : V.d. Wiel Enski leikur-
inn.
1. c4 c5 2. g3 g6 3. Bg2 Bg7 4. Rc3
Rc6 5. e3 Rh6 6. Rg-e2 Rf5 7. 0-0 b6
(Eðlilegast var að hrókera. Bo grípur
tækifærið.) 8. d4!? cxd4 9. Rxd4
Rfxd4 10. exd4 Bxd4 11. Bh6 Bxc3
(Hægt var að leika Bb7 fyrst, en eftir
12. Hel er varla til betra svar en
Bxc3. Auk þess er Rb5 mögulegt, og
eftir 12. . Bf6? 13. Bd6fexd614. Hel
t Be7 15. Dxd6 fær hvítur vinnandi
sókn.) 12. bxc3 Bb713. c5!? (Svartur
vill skiljanlega hróka langt, og því
vill hvítur strax tryggja það, að
b-línuna megi nota til sóknar. Eðli-
legasti leikurinn í stöðunni var 13.
Hel, en með hinum gerða leik forðast
hvítur 13. hel d614. Bg5 Dc715.Bxc6
t Dxc6 16. Hxe7 t Kf8 þar sem
svartur hefur engu að kvíða.)13. .
Dc714. Hel bxc5 (Eða 14.. 0-0-015.
cxb6 axb6 16. Hbl með góðum
færum.) 15. Hbl a6?? (Ótrúlega
slakur leikur í erfiðri stöðu. Á hann
að hindra Hb5? 15. d6 dugar ekki
heldur: 16. Hxb7 Dxb7 17. Dxd6
Hc8 18. Bg7 Hg8 19. Bf6 e6 20. Bxc6
t og mát í næsta leik. 15. . Kd8 er
kröftuglega svarað með Dd5. Skást
var 15. .0-0-0, en eftir 16. Bf4 d6 17.
Da4 (hótar Hxb7) Ba8 18. Hb5 er
svarta staðan erfið. Auk þessa hefur
hvítur vinningsmöguleika eftir 16.
Hxe7 Rxe7 17. Bxb7 t Dxb7 18.
Hxb7 Kxb7 19. Bg 5) 16. Bf4 Dc8
17. Hxe7 t! Gefið. Ástæðan er 17. .
Kxe 7 18. Dd6 t Kd8 19. Bg5 t Ke8
20. Hel t . Eða 17. . Rxe 7 18. Bxb7
Dd8 19. Bxa8 Dxa8 19. Hb8 t.
Bent Larsen,
stórmeistari skrifar
um skák
■ Þá hefur Campomanes og
fylgifískum hans í stjórn FIDE
tekist að eyðileggja einvígi þeirra
Kasparovs og Kortsnojs. Með
lipurð hefði mátt leysa deiluna
um keppnisstaðinn, en Cam-
pomanes hefur sýnt fádæma óbil-
girni í máli þessu og keyrt sína
lausn í gegn. Virðist nú allt
framhald heimsmeistarakeppn-
innar í mestu óvissu, og jafnvel
klofningur FIDE á næsta leiti.
Þar eð Kortsnoj hefur verið
dæmdur sigur gegn Kasparov,
draga Sovétmenn trúlega Smysl-
ov úr keppninni og þá fer Karpov
varla að tefla einvígi við gerfi-
áskoranda, hvort sem hann heitir
Ribli eða Kortsnoj. Hinsvegar
gætu Sovétmenn hæglega hunds-
að FIDE, dæmt Kasparov sigur
gegn Korsnoj og síðan myndi
hann tefla um áskorendaréttinn
við Ribli eða Smyslov. Að því
loknu gæti skákeimurinn átt von
■ Campomanes,
ER CAMPOMANES
AÐ KLJÚFA FIDE?
á einvíginu sem allir bíða eftir,
uppgjöri tveggja fremstu skák-
manna heims, Karpovs og Kasp-
arovs.
Sovétmenn töpuðu aðeins tveim skákum
af 56 í keppninni og óvæntustu úrsiitin
urðu þegar Daninn Öst Hansen lagði
kandidatann úr heimstneistarakeppninni
að velli, Beljavsky. Hansen hafði hvítt
og fékk mjög þægilegt tafl upp úr Reti
byrjun. Fram að biðskák skeði þó fátt,
og vinningur lá enganveginn ljós fyrir.
Framhald biðskákarinnar bar þó með
sér, að heimavinna Dananna var betri en
Sovétmanna, og Beljavsky féll í kænlega
gildru.
Júgóslavar voru heppnir að því leyti,
að þeir mættu Sovétmönnum í síðustu
umferð, ogeftirörfáa leiki hafði jafntefli
verið samið á 7 borðum af 8. Einungis
Kovacevic og Beljavsky tefldu til þraut-
ar, en þar varð og jafntefli um síðir.
Mjótt var á mununum hjá Ungverjalandi
og Englandi. I skák I. borðs mannanna
Portisch og Miles, bauð Ungverjinn
jafntefli, sem Miles hafnaði, án þess þó
að hafa neitt frumkvæði. Þessi neitun
hafði róandi áhrif á Portisch, hann tefldi
andstæðing sinn jafnt og þétt niður, og
dýrmætur vinningur skilaði sér í ung-
verska safnið. V-Þjóðverja vantaði Hú-
bner illilega á 1. borðið, en fráfall
nákomins ættingja var sagt hafa komið í
veg fyrir þátttöku hans. Besta vinnings-
hlutfalli allra keppenda, náði 4. borðs
maður Englendinga, Mestel með 6 vinn-
inga af 7 mögulegum. Á 2. borði fékk
Ungverjinn Adorjan 5 1/2 vinning af 7,
og sömu vinningatölu fékk 1. varamaður
Sovétmanna, Jusupov. Daninn Ost
Hansen fékk 41/2 vinning af 6 á 6.
borðinu, og varð efstur allra keppenda
þar. Við skulum sjá hvernig hann sigraði
Beljavsky.
Hvitur:()st Hansen
Svartur:Beljavsky
Reti-byrjun.
■ 1. g3 d5 2. R(3 c6 3. Bg2 Rf6 4. 0-0
Bf5 5. b3 e6 6. Bb2 a5 7. a4 h6 8. d3 Bc7
9. Rb-d2 0-0 10. e3 (Hvítum liggur
ekkert á. Hér er oft leikið 10. Del, og
síðan e4, en hvítur hcldur fleiri leiðum
opnum með hinum gerða leik. Svartur
hefur valið trausta uppbyggingu sem
ekki er talin gefa mikla vinningsmögu-
leika.) 10. . Rb-d7 11. Dc2 Rc5 12. Re5
Bh7 13. f4 (e4 gctur beðið, og sama má
segja um svartan, hann getur lítið gert
nema hvítur yfirspili sig.) 13. . Hc8 14.
Rd-13 Re8 15. Bh3 Rc7 16. Rd4 f6 17.
Re-f3 HaK 18. Dd2 De819. f5 e5 20. Re2
Dd7 21. Rh4 Hf-b8 22. Bg2 He8 23. BI3
He-d8 (Peðið á f5 var auðvitað baneitr-
að: 23. . Bxf5?? 24. Rxf5 Dxf5 25.
Bxd5t.) 24. Bh5 Re8 25. g4. (Einhvern-
tímann skal g4-g5 koma, en áður þarf til
mikinn undirbúning.) 25. . Rd6 26. Rg3
RI7 27. Rg6 Bd6 28. Dg2 Dc7 29. Re2
Ha-b8 30. Khl b5 31. axb5 Hxb5 32. Rc3
Hb7 33. Ha2 Rd7 34. e4 d4 35. Ra4 Rc5
(Svartur vill losna við riddarann á a4,
áður cn hvítur lcikur Bxl-Rb2-Rc4.) 36.
Hf-al Rxa4 37. Hxa4 Bb4 38. h4!
(Miðborðið er lokað, og hvítur hcfur
sóknarfæri bæði á kóngs- og drottn-
ingarvæng.) 38. . Ha8 39. Bcl I)d8 40.
Bb2 Ila641. Hgl (Biðleikurinn. Ljóst er
að hvítur mun reyna að brjóta upp
stöðuna með g5. Framhaldið sýnir að
Beljavsky hefur vanmetið þessa spreng-
ingu.) 41. . Bd6 42. Bcl Hb4 43. Bd2
Hxa4 44. bxa4 Bb4 45. Bcl Bd6 46. g5
(Loksins er hvítur tilbúinn og lokaatlag-
an hefst.) 46. . fxg5 47. hxg5 Rxg5?
shrrlpfnh
48. c3! (Þetta hefur svörtum algjörlega
sést yfir. Hótunin er nú 49. Bxg5 og 50.
Da2t Við þessu finnst engin vörn.). 48.
... Bxg6 49. Bxg5 hxg5 50. Bxg6 Df6 (Ef
50. . dxc3 51. Da2t Kh8 52. Kg2 og
hvítur mátar. Svartur valdar því f7-reit-
inn.) 51. H bl Ha7 52. Dh2 Bc7 (Svartur
varð mát eftir 52. . dxc3 53. Dh7t Kf8
54. Dh8t Ke7 55. De8.) 53. cxd4 g4 (Ef
53. .. exd4 54. Hb8t Bxb8 55. DxbKt og
vinnur.) 54. Kg2 KI8 55. Dh8t Ke7 56.
De8t Kd657. Hcl!. Gefið. Leiki svartur
57. . Ha6, vinnur 58. Hc5.
Jóhann Örn
Sigurjónsson
skrifar um skák
Vélaleiga E.G.
Höfum jaf nan til leigu:
Traktorsgröfur, múrbrjóta,
borvélar, hjólsagir, vibratora,
slípirokka, steypuhrœrivélar,
rafsuöuvélar, juöara, jarö-
vegsþjöppur o.fl.
Vagnhöfða 19. Sími 39150. Á kvöldin 75836.
Eyjólfur Gunnarsson