Tíminn - 14.08.1983, Blaðsíða 18

* 'l'*
SUNNUDAGUR 14. ÁGÚST 1983
nutíminn
■ Þctta var sannarlega ekki andríkt
kvöld. Þaö var fátt og ekki endilega
góðmennt, barþjónninn kvartaði yfir
lélegri sölu og undirtektir áhorfenda
litlar. Það var nú ekki skrýtið þar sem
aðeins eitt atriði af þremur var af þeirri
tegundinni að þörf var á klappi. Að vísu
var lofaðæ fjórða atriðinui í blöðum sem
voru Ijóðskáld en þau létu ekki sjá sig.
Næstsíðasta númerið var DRON
(Danshljómsveit Reykjavíkur og ná-
grennis). Mer er það sannarlega hulin
ráðgáta hvernig þessari hljómsveit tókst
að vinna Satt-keppnina hér um dagana.
Henni hefur kannski tekist óvenju vel
upp í það skiptið en á þessari samkomu
gaf hún ekki í skyn að verðlaunin hafi
lent í réttum höndum. Mér skilst að
markmiö DRON sé að spila fjöruga
tónlist, auk þess er nafnið eitthvað í þá
áttina, og að hún setj i sér engar ákveðnar
skorður tónlistarlega. Það má á vissan
hátt segja að hljómsvcitin sé fjörug,
hraðir taktar inn á milli og smá stuö-
tilburðir. En hún er bara svo hallærislega
töff. Einhver þureltur rokkstjörnu-
draumur eitrar klabbið, tónlistin í ætt
(Tímamyndir Sveinbjörn Gröndal
■ Rúnar söngvari Jóa á hakanum
■ Jói á hakanum, þeir Þóröur, Ragnar, Fransi á myndina vantar Gunnar
Á HAKANUM
við rokk/rcggae og tcxtarnir m.a. citt-
hvað á þessa leið: came home latc in thc
evening/ had been working all day. Það
var líka sungið um Magnús Bjarnfreðs-
son en undirritáður fékk ekki skilið
hvaða hvöt lá þar að baki.
Síðasta atriðið var hljómsveitin Nef-
rennsli. Hún lékk eitt sinn í MH fyrir
nokkrum mánuðum og fannst mér þá
undarlegt hvað söngvarinn lagði mikla
áherslu á orðið fuckin' í söngvum hljóm-
sveitarinnar. Þetta kvöld sá hann einnig
ástæðu til að heiía því orði yfir íslcnska
áhorfendur sína í laginu Afghanistan. Ef
eitthvað, þungt liggur á hjarta hans í
sambandi viö utanríkjapólitík þá held ég
að lausnarorðin eigi greiðari leið að
hjörtum íslcndinga á íslensku.
Það er annars leitt að heyra að Nef-'
rennsli, scm uppi cr.árið 1983, skuli enn
sækja cfnivið sinn í hljómsveitir sem
flcstar lognuðust útaf þá árunum 1978-
1979. Kcyrslan og spilið var nefnilega
ágætt og söngvarinn með góða rödd.
Skcmmtun þessi hófst kl. ellefu og
meö leik lítið þekktrar hljómsveitar sem
heitir Jói á hakanum. Hún hefur þó
vcrið til í þrjú ár eða svo en sjaldan
komið fram og sjáldan verið lofuð og
prísuð vegna allsérkennilegrar tónlistar.
Enginn af þeim kunni baun á hljóðfærin
fyrir þremur árum. það hvarflaði heldur
ckki að neinum og fáir tóku tónum
þeirra með alvöru. Og síst þeir sjálfir.
Þótt enginn sérstakur metnaður hafi
legið að baki Jóa helur Itann æft stöðugt
og í liðinni tekið miklum breytingum,
samfara því að meðlimirnir hafa byrjað
að kannast við hljóðfærin.
Jóí á hakanum getur ekki spilað
flókna tónlist, Þ.a.l. er hún einföld, skýr
og oftast úr skemmtilega rökréttu sam-
hcngi við hina almennu dægurlagatón-
list. Ég hafði búist við að sjá eitthvert
allsherjar rugl og ringulreið vegna kunn-
áttuleysis en fékk svo aldeilis stór kjafts-
högg í formi vcl útsettrar og hógværrar
tónlistar. Rúnar söngvari og einn af
tveimur hljómborðsleikurum er mjög
öruggur sviðsmaður, hefur sterka rödd
sem hann nýtir á fleiri vegu en gengur og
gcrist, og stýrir hljómsvcitinni af miklu
sjálfsöryggi.
Hógværðin er það sem vekur góðar
kenndir með Jóa á hakanum. frá sviðinu
kemur fersk original tónlist sem er
skrýtin án þess að vera þreytandi eins og
oft vill. verða með hljómsveitir sem
einblína á það takmark að vera öðruvísi.
Mikil kímni og barnalegur cinfaldleiki
lyfta Jóa upp úr því feni sem tvær
fyrrnefndar hljómsveitir hafa sokkið í.
þ.e. að láta fyrirmyndirnar ræna öllu
persónulegu og áhugaverðu.
Þó að það sé ansi hæpið að Island rými
svokallaðar underground hljómsveitir
þá segir nafn Jóa á hakanum mikið um
stöðu þessháttar hljómsveita. En með
þessari nýju tónlist Jóa finnst mér ekki
sanngjarnt að hann þurfi mikið lengur
að dvelja á hakanum.
- Bra
Plötur
Sending af
himnum ofan
Bob Marley & The Wailers -
Confrontation/Fálkinn
■ Ég béiö eftir þessari plötu með
talsverðri óþreyju. Ekki vegna þess að
eitthvað nýtt eöa frumlegt'heyrðist frá
Marley, cnda maðurinn dáinn og far-
inn til Yah. heldur vegna þesscg vildi
vita hvort platan væri samansafn af
afgangsupptökum og þá líklegast lé-
legum. Síðasta plata Bob Marley,
Uprising, var mjög_góö og hefði staðið
sem veglcgur legsteinn þessa mikla
iistamanns og trúarpostula. Maðurgat
þá auðveldlega tmyndað sér að Con-
frontations, þessi nýja plata scm inni-
heldur upptökur gerðar rétt fyrir
himnaför meistarans, yrði aðeins til
þess að cyðileggjit góð lokaorð Marley.
En það var nú síður cti svo. Eftir
margar hlustanir finnst mer Confront-
.ations vera éinhvcr bcsta plata Marley,
ef ekki sú besta síðan Natty Dread
kom út. Hljómurinn er mjög líkur og
á Uprising. mixingin nokkurnveginn
sú sama, en söngvarnir í heild sterkari
og melódískari en nokkru sinni fyrr. Á
Uprising var aö ftnna tvö hliðarspor
frá reggae tónlistinni. lagið Could you
be loved var meira í ætt við diskó og
Redcmption Song var eingöngu leikið
á gítar. Sá söngur var sá síðasti á
Uprising, mjög áhrifamikill og textinn
þannig að hægt var að ímynda sér að
Marley væri kunnugt um endalok sín
og væri að senda heiminum sín loka-
orð, í þágu friðar og frjálsrar hugsunar.
Emancipate your selves from mental
siavery / none but ourselves can free
our minds / have no fear from atomic
energy / cause none a them can stop
the time / How long shall they kill our
prophets / while we stand aside and
look / yes some say it's just a part of it
/ wc’ve got to fulfill the book.
'CúC ífttthuíT:f' 6 Teú íöfitLtiítb , ■ .
Hvort sem Bob Marley bjóst við
dauöa sinum eða ekki. er svolítið
kaldhæðnislcgt að lesa yfirskriftina
yfir textunum á Confrontations: Dem
a go tired to see me faec, Can’t get me
our a the rtiee. En Marley var tvímæla-
laust foringi og helsti fánaberi „rast-
antia" og kemur til með að lifa þótt
líkaminn sé horfinn á braut.
Cönfrontations er mjög jafnstcrk
plata út í gegn, Ijúft reggae sem
þarfnast svolítillar þolinmæði því allt
rennur í eitt við fyrstu hlustun. Þó er
lagið I know frekar undir soul áhrifum
og vægast sagt undursamtega vel gert.
Buffalo Soldier, það lag sem hefur
orðið vinsælt af plötunni, fjallar um
flutning forfeðra dreadlokkanna frá
Afrtku til Ameríkur og barátlu þeirra
í nýja landinu, baráttunni sem enn
stendur. Að hlusta á það lag er næsta
sorglegt því það er sorglegt aö horfa á
eftir svotiít stórkostlegum liigasmið.
Buffalo Soldier á eflaust eftir aö verða
talið upp meðal eftirminnilegustu
logum meistarans. eins og 1 shot a
sheriff, No Woman no cry, Rastaman
Vibration. Kaya og fleirum.
Það er eflaust nokkuð til í því að
reggae tónlist hljómi keimlík yfir
höfuð þótt ntikillar þröngsýni Itafi gætt
í garð hennar. En það er nú bara eins
og með þungarokk og annaö. T.d.
hefur enginn getað troðið upp á mig
þungarokki og ég á aldrei eftir að
samþykkja þá tónjistvegna þcss hvað
hún er óendanlega hugmyndasnauð,
ef undan eru skildir nokkrir frum-
kvöðlar þeirrar stefnu líkt og Led
Zeppelin. En rætur reggae liggja dýpra
og nóg er að líta til fimmta áratugsins
til að heyra breytingarnar sem hafa
orðið á bæði yfirbragði og bíti þeirrar
tónlistar. Soul, blues. bluebeat og
fleiri amerísk áhrif hafa blandast við
tónlist frumkvöðlanna frá Jamaica og
á einum af elstu upptökum Bob Marley
and the Wailers er Calypso ríkjandi.
En þótt tónlistin hafi tekið hægum
en afgerandi breytingum þá 'nafa rast-
arnir ekki orðið þreyttir á að boða
trúna á Jah, frið, og frelsi til að reykja
hass. Bob Marley var sá fyrsti aí þeint
til aö brjótast til frægðar og frama, og
þar með kynna málstaðinn á alþjóða-
vettvangi. Hann var alla tíö trúr sínum
skoðunum og tókst að lokum að rcykja
sig til kunninga síns Jah.
Þótt vcrð á plötum sé ósanngjarnt í
dag, væri ekki sanngjarnt aö lciða
þessa plötu hjá sér.
-Bra.
Fátt títt
Ingvi Þór Kormáksson -
Tíðindaiaust/IÞK.
■ Mannskapurinn á þessari plötu er
nokkurs konar millikynslóð í íslenskri
tónlist. hvorki unga ogstundum ferska
kynslóðin né sú gamla sem ekki hefur
lengur neinn metnað utan þann að
þéna aur. Allir þeir tónlistarmenn sem
lcggja Ingva Þór liö eru reyndir og
spila að ég held vel. Aftur á móti
syngur Guðmundur Hermannsson
ekki vel og dregur niður lögin rneð
einhverskonar Ragga Bjarna rauli. En
Sverrir Guðjónsson túlkar vel ágætan
texta Ingva Þórs, Nýja línan. Textarnir
eru allir eftir „viðurkennd" skáld nema
texti Ingva og það verður að segjast að
sá texti er sá eini scm eitthvað hefur að
gera á þessa plötu, hinir eiga heima í
Ijóðabókum því þessi tónlist gefur
þeim ekkert. Svo er einhver púsluspils-
blær yíir lögunum og textunum. Þáð
virðist sem hinn ágæti hagyrðingur
Þórarinn Eldjárn sé að verða vinsæil
hjá poppurum. Það á ég bágt mcð að
skilja. T.d. syngur Mjöll Hólnt hér
Ijóö hans Hinrik Hinriksson seni hýsir
flug Hinriks og hugviti. Ég stórefast
um að söngkonan sé mikið kunnug
þessum Hinriki og að henni liggi saga
hans þungt a hjarta.
Lagasmíðarnar eru llestar veikar og
þótt hljóðfæraleikur sé mjög lifandi er
eins og verið sé aö rembast við eitthvað
scra kemur af sjálfu sér. í kynningar
riti um plötuna stendur að menn haft
látið sét detta í hug að kalla tónjistina
Ijóðahljómlist eða vtsna jazzrokk.
Hvorugt nafnið er vitlaust þótt nánast
vonlaust sé að gefa þessari einkenni-
Iegu blöndu nafn. Það er þó greinilegt
að hljóðfæraleikararnir eru þjálíaðir í
jazzi og jazzrokki og ef ckki væri
söngur flokkaðist platan undir fusíon.
Satt að segja finnst mér Ingvi Þór og
félagar hans hafa meira að gcra á þeirri
línu því hljóðfæraleikurinn vegur
þyngra en söngurinn á Tfðindalaust.
En sem sagt, þá cr fátt títt í þessum
pakka, aðeins Nýja línan er sannfær-
andi bæði í söng, tónlist og orðum.
Textinn er svolítið klunnalegur en þar
er að finna þessar ágætu línur: Hún
Tóta tískudrós/ kom hingaðonúr Kjós/
og þurfti fljótt að fá sér fötin ný/ og
vikulega upp frá því.
- Bra.
EngirTáningar þar
Sfubbi og Muðkarlarnir - Meö
kveðju til þín / Sigluvík sf.
■ Það er nokkuð siðan þessa tveggja
laga plötu rak á fjörur okkar. Án allrar
illgirni þá höfum við hálfvegis veigrað
okkur við að tala mikið um hana því í
einu orði er hún slæm. Nafn hljóm-
sveitarinnar og titlar laganna (Með
kveðjur til þín/ Ég er táningur) segja
margt um cfnið og áöur en ég hlustaöi
á plötuna hafðiégekki háarhugmyndir
um hana. Ekki uxu þær vonir þegar ég
svo hlustaði.
Með hjálp lélegrar upptöku. trommu-
heila og líflausra radda skortir allan
kraft og er það hræðilegur ókostur þar
sent lögunum er grcinilega ætlaö það
hlutverk að vékja líf í limum og ef til
viil hjartnæmar tilfmningar í ungum
hjörtum. Allt stríðir á rnóti hugsan-
legum tilgangi og mögulegum vinsæld-
um. snefill af frumlegheitum finnst
ekki og hæpið er að platan gangi á
sveitaböllum hvað þá meira.
Með svona tónlist er ekki ætiunin að
vera frumlcgur eða kotna fram með
eitthvað nýtt, en til þess að hún nái til
fólks þarf nauðsynlega að vera einhver
örlítill broddur af fersklcika og smá
persóna þarf að krydda maukið. T.d.
hefur Stuðmönnum tekist mjög vel að
tvinna saman ósköp venjulega stuð-
músik og frumieika sem umsvifaiaust
hefur gengið vel í landstnenn Það er
kannski óraunhæft að bera saman
Stuðmenn og Stuðkarlana (nöfnin á
þrotum?) en víst er að enginn veröur
óbarinn biskup þótt barningurinn vilji
oft gleymast eftir vtgslu.
-Bra.