Tíminn - 08.01.1984, Blaðsíða 11

SUNNUDAGUR 8. JANÚAR 1984
11
Bandaríkin: . ■'M erlend hringekja
LÉTU GERA SIG ÓFRJÓA
TIL AÐ HALDA VINNUNNI
■ Já, þú mátt gjaman lesa fyrirsögnina
einu sinni enn, kæri lesandi. En þetta
hefur gerst í raun og veru. Þannig er að
fjöldi kvenna starfaði við
efnaverksmiðju í Vestur-Virginíu í
Bandaríkjunum, sem ekki er í frásögur
færandi. En þegar eigendur
verksmiðjunnar létu þau boð út ganga,
að konurnar skyldu velja á milli þess að
halda starfinu eða koma í veg fyrir með
einhverjum hætti, að þær yrðu vanfærar,
þá voru nokkrar þeirra ekki lengi að
ákveða sig. Þær létu gera sig ófrjóar án
þess sumar að hugsa dæmið til enda.
Eigendur verksmiðjunnar töldu sig
ekki vera fjárhagslega í stakk búna til að
finna konunum nýtt starf, en þær gátu
ekki verið áfram innan um efnin í
verksmiðjunni vegna hættu á
fósturskemmdum. Einnig var þeim
nokkur hætta búin sjálfum. Þar sem
atvinnuástand í Vestur-Virginíu er mjög
bágborið, var því ekki um annað að ræða
fyrir konurnar en taka þessa afdrifaríku
ákvörðun, ef þær vildu vera vissar að
halda vinnunni. Yngsta konan sem lét
gera þessa aðgerð á sér var aðeins 26 ára
gömul.
Það er mjög mismunandf, hvernig
löggjöf er varið gagnvart vanfærum
konum í atvinnulífinu. í sumum löndum
eru engin lög til í þessu efni; í Noregi er
það í lögum, að ef kona verður vanfær
og fóstrinu stafar hætta af
umhverfisáhrifum, þá á hún rétt á að
flytjast milli starfa í fyrirtækinu, ef
fyrirtækið getur á annað borð boðið upp
á þennan kost. I Austur-Evrópu eru
mörg störf bönnuð konum, þar sem
hætta stafar af efnum í vinnuumhverfi,
en konum eru hins vegar ætluð störf í
ýmiss konar þungaiðnaði, sem ekki er
sérstaklega við hæfi vanfærra kvenna. í
Bandaríkjunum mun það mismunandi
eftir fylkjum hvernig löggjöf í þessu efni
er háttað.
Illa farið
með landkosti
í Astralíu
■ Illa er farið með land frumbyggja
Ástralíu frá því að innflytjendur settust
þar að fyrir um tveimur öldum síðan. Ef
dregið er saman það, sem gerst hefur í
umhverfismálum þar síðan seint á
átjándu öld, kemur eftirfarandi í ljós:
Gróðurmold er mjög illa farin víða og
það sem alvarlegra er, hún hefur eyðst
svo mjög víða um land, að nú er talið að
aðeins helmingur þeirrar gróðurmoldar
sé á yfirborði álfunnar af því sem var
fyrir hendi þegar innflytjendur settust
þar að á sínum tíma.
Skógar voru eins og kunnugt er miklir
í Ástralíu á fyrri öldum. Nú ersvo komið
- fyrst og fremst af mannavöldum- að
aðeins einn þriðji hluti skóglendis
stendur óhreyfður eftir. Svo grimmt hafa
menn höggvið skóginn, að víða eru
orðnar af því verulegar veðurfars og
umhverfisbreytingar.
Alvarlegust eru áhrifin af því að stórir
hlutar regnsköganna hafa verið felldir.
Regnskógarnir innihalda mikinn raka og
mynda eins konar varnarvegg gegn
gróðureyðingaráhrifum í álfunni.Enþar
sem menn hafa gengið svo hart fram
gegn skóginum, verða þeir nú að taka
afleiðingunum í vaxandi gróðureyðingu
og verra veðurfari.
Við þennan alvarlega umhverfisvanda
bætist svo, að varla er sú lækjarspræna
eða vatn á meginlandi Ástralíu sem ekki
er meira eða minna snortið af
mannshöndinni og sjaldnast til hins
betra. Efnamengun er talsverð í ám og
vötnum og víða hafa fiskiár spillst af
þeim sökum.
Þeir yrðu því skrítnir á svipinn
andfætlingarnir, sem uppi voru á
ofanverðri átjándu öldinni ef þeir risu
upp úr gröfum sínum nú og sæju land
feðranna svo illa farið af manna völdum.
Danmörk:
NÚ MEGA ÞJÓF-
ARNIR VARA SIG
■ Nú mega innbrotsþjófar og þá
sérstaklega þeir, sem ekki eru sterkir á
taugum vara sig og best er að láta af
þesari bölvuðu iðju og taka upp á
einhverju meira siðbætandi fyrir
heiminn. Nú er að koma á markaðinn í
Evrópu þjófavarnarkerfi, sem taka eidri
kerfum mikið fram. Sérfræðingar um
þessi mál í Danmörku, þar sem verið er
að prufukeyra tækin fullyrða, að líf
innbrotsþjófa verði ekki tekið út með
sældinni eftir að kerfið er komið í gagnið
seint á þessu ári. Hið nýja fyrirbæri á
tæknisviðinu mun nefnilega segj a til pm
það, hvernig þjófur hefur brotist inn,
hvar innbrotið hefur átt sér stað og í
hvaða herbergi umræddrar byggingar
þjófurinn heldur sig, þegar
aðvörunarmerkið þýtur á öldum
hljóðhraðans um símakerfið.
Þetta aldeilis frábæra þjófavarnarkerfi
gerir fleira. Það getur tendrað ljós í
herbergjum. Það lokar dyrum og setur
hljóðnema í gang, þannig að heyra má
og „sjá“ hvað hinn óboðni gestur er að
aðhafast þþá og þá stundina.
Hið nýja þjófavarnarkerfi mun verða
starfrækt af opinberum aðilum eins og
nærri má geta; Póstur og sími mun reka
kerfið. Við núverandi búnað getur
aðvörunarkerfið aðeins gefið upp, að
innbrot hafi átt sér stað. Hins vegar mun
nýja kerfið geta borið 256 mismunandi
boð um upplýsinganet pósts og síma.
Fjöldi aðilja í Danmörku hafa þegar
pantað nýja búnaðinn. Sérstaklega eru
þeir áhugasamir, sem eiga mikla
hagsmuni í húfi. Gasfyrirtæki og orkuver
hafa mikinn áhuga á að setja búnaðinn
upp strax.
Gert er ráð fyrir því, að kerfi þetta
verði komið upp um alla Danmörku eftir
ca. tvö ár. Þá verði minnsta kosti 20
þúsund notendur um allt land, sem búi
við mjög fullkomið þjófavarnarkerfi og
þjófar geti upp úr því farið að leita sér
að nýrri atvinnu.
Aktuelt
lambamerki
ELTEX lambamerkin eru gerð úr þunnri álplötu, með
bognum járnpinna, sem stungið er í eyrað og lokað.
ELTEX merkin fást áletruð (2X4 stafir) með tölustöfum
og/eða bókstöfum.
Við höfum selt þessi merki við góðan orðstýr í mörg
undanfarin ár, og verðum með á lager merkjaraðir
1—1000. FÁST l'LIT
Ef óskað er eftir sérstimpluðum merkjum, vinsamlega
leggið inn pantanir á varahlutalager okkar sem fyrst, og
ekki seinna en 15. janúar n.k.
Ármúla 3 Reykjavík S. 38 900
Tilboð
F.h. Vegagerðar ríkisins er óskað eftir tilboðum í 2 mulningsvélar,
festivagn með olíutank og skúr, verkfæraskúr á hjóium, ýmsa
fylgihluti og ónotaða varahluti í vélarnar.
Mulningsvélarnar eru af gerðinni Universal 1830 forbrjótur og
Universal 880 með kjálka og rúllubrjót, báðar af árgerð 1966.
Tækin verða til sýnis væntanlegum bjóðendum á athafnasvæði
Vegagerðar ríkisins við Grafarvog í Reykjavík.
Allar nánari upplýsingar um tækin og greiðslukjör verða veittar hjá
véladeild Vegagerðar ríkisins í Reykjavík.
Tilboðum skal skila til Innkaupastofnunar ríkisins eigi síöar en kl.
11.00 f.h. föstudaginn 20. janúar n.k. og verða þau þá opnuð í
viðurvist viðstaddra bjóðenda.
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 26844
Fóstrur
Staða forstöðumanns við dagheimilið og leikskól-
ann við Tjarnargötu í Keflavík, er laus til
umsóknar. Staðan veitist frá 1. febr. 1984.
Upplýsingar um stöðuna eru veittar hjá félags-
málafulltrúa Hafnargötu 32, sími 92-1555 frá kl.
9-12 alla virka daga.
Skriflegar umsóknir þurfa að berast til fulltrúa fyrir
20. janúar n.k.
Félagsmálaráð Keflavíkurbæjar.
^VÉIADEILD
samband;