Tíminn - 15.02.1984, Page 8

8
MIÐVÍKUDAGUR 15. FEBRÚAR 1984
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gfsli Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Steingrfmur Gislason.
Skrifstofustjóri: Ragnar Snorri Magnússon. Afgreiðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Elías Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V.
Ólafsson. Fréttastjóri: Kristinn Hallgrímsson.
Umsjónarmaður Helgar-Timans: Atli Magnússon. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir,
Bjarghildur Stefánsdóttir, Baldur Kristjánsson, Friðrik Indriðason, Guðmundur Sv .
Hermannsson, Heiður Helgadóttir, Jón Guðni Kristjánsson,
Jón Ólafsson, Kristín Leifsdóttir, Samúei Örn Erlingsson (iþróttir), Skafti Jónsson.
Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson.
Ljósmyndir: Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Árni Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir.
Prófarkir: Kristín Þorbjarnardóttir, Flosi Kristjánsson, Guðný Jónsdóttir
Ritstjórn skrifstofur og auglýsingar: Síðumúia 15, Reykjavik. Simi: 86300. Auglýsingasími
18300. Kvöldsimar: 86387 og 86306.
Verð í iausasölu 20.00, en 22.00 um helgar. Áskrift á mánuði kr. 250.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent hf.
Friedman og Henry
■ Það fer ekki á milli mála, að Sjálfstæðisflokkurinn og
Alþýðubandalagið hafa það umfram aðra flokka, að þeir
hafa eignazt hugmyndafræðinga, sem hafa tekið að sér í
sjálfboðavinnu að endurmeta og endurbæta stefnu þeirra
og vinnubrögð.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur eignazt slíkan hugmynda-
fræðing, þar sem er Hannes Hólmsteinn Gissurarson og
Alþýðubandalagið, þar sem er Ólafur Ragnar Grímsson.
Báðir eru þessir menn dugnaðarforkar og hafa haft
mikil áhrif í flokkum sínum í samræmi við það. Stór hluti
af forustuliði Sjálfstæðisflokksins hefur gert kenningar
Hannesar að sínum og má mikið vera ef Hannes vinnur
ekki fullan sigur í flokknum að lokum.
Hannes nýtur þess m.a. að þótt formaður og varafor-
maður Sjálfstæðisflokksins séu ungir og efnilegir menn eru
þeir ekki hugmyndafræðingar á við hann og ekki jafn
eljusamir við að koma sjónarmiðum sínum á framfæri.
Hannes Hólmsteinn nýtur þess einnig, að ritstjórnir
Mbl. og DV hallast í vaxandi mæli að hugmyndum hans.
Ólafur Ragnar Grímsson er ekki minna eljusamur en
Hannes Hólmsteinn, en hugmyndir hans eru meira á reiki.
Hann hefur af þeim ástæðum beitt sér fyrir því, að
Alþýðubandalagið yrði opnað jafnt fyrir hugmyndum frá
vinstri og hægri og innan flokksins gætu því marglitir
skoðanahópar leitað sér skjóls og áhrifa.
Alþýðubandalaginu var breytt í þetta form á landsfundi
þess á síðastliðnu hausti, þótt ýmsir eldri leiðtogar
flokksins, eins og Lúðvík Jósefsson, væru þessu andvígir
og teldu óvíst að þeir myndu þekkja flokkinn sinn eftir að
slík breyting kæmi til framkvæmda.
Enn sem komið er, mun ekki nema einn skoðanahópur
hafa þegið þetta boð, en það er Fylkingin svonefnda. Hún
hefur hingað til staðið til vinstri við Alþýðubandalagið, en
mun hafa séð sér leik á borði, þegar hún fékk þetta
rausnarlega boð. Forvígismenn hennar munu telja sig fá
hér tækifæri til að færa Alþýðubandalagið til vinstri.
Það er þó ekki víst, að þeim verði kápan úr því klæðinu,
því að sterk öfl innan Alþýðubandalagsins vinna nú að því
að gera það samstarfshæft fyrir Sjálfstæðisflokkinn.
Nýlega hefur framannefndum hugmyndafræðingum
Sjálfstæðisflokksins og Alþýðubandalagsins lent saman á
eftirtektarverðan hátt. Eins og iðulega hefur gerzt með
hérlenda hugmyndafræðinga eiga þeir Hannes Hólmsteinn
og Ólafur Ragnar sér erlend átrúnaðargoð.
Átrúnaðargoð Hannesar Hólmsteins er Milton nokkur
Friedman, en átrúnaðargoð Ólafs Ragnars er David
nokkur Henry.
David Henry hefur nýlega vakið á sér athygli með því
að fullyrða að Friedman hafi gert sig sekan um tölfræðileg-
ar falsanir. Þessu hafa Friedman og áhangendur hans að
sjálfsögðu mótmælt. Ólafur Ragnar vill ekki taka þau
mótmæli til greina og tekur undir það, að tölfræðilegar
falsanir hafi sannazt á Friedman. Hannes Hólmsteinn
sættir sig ekki við þetta, heldur telur Henry fara með
rakin ósannindi.
Um þetta hefur staðið harðasta deila milli þeirra
Hannesar Hólmsteins og Ólafs Ragnars, og standa leikar
nú þannig, að Ólafur hefur skorað á Hannes að bjóða
Friedman til Reykjavíkur og heyja þar einvígi við Henry,
en Ólafur telur sig geta fengið hann til leiks.
Óneitanlega er fróðlegt að fylgjast með því, hvernig
Friedman og Henry hafa áhrif á íslenzk stjórnmál.
Þ.Þ.
skrifað og skrafað
Að soga
í sig dellu
Álit á íslandi og íslending-
um er ekki mikið út á við ef
marka má Morgunblaðið.
Hundaæðið sem gripið hefur
um sig í útlöndum vegna
hundabannsins í höfuðborg-
inni okkar er mikið áhyggju-
efni. Ástand þorskstofnsins,
Hjörleifur, verðbólgan í tíð
síðustu stjórnar og erlendu
skuldirnar hafa leikið álit á
íslendingum svo grátt að rit-
dómari í Time, sem fjallar
um ferðamálabækur telur að
þeir sem leggja leið sína til
íslands eigi þangað vart ann-
að erindi.en að „soga í sig
dellu."
Út af fyrir sig er þáð ekkert
verra erindi en mörg önnur
sem teygir ferðalanga til ó-
kunnra landa. Pað gæti verið
ágæt auglýsing fyrir ferðaiðn-
aðinn hér á Iandi að laða fólk
til landsins með loforðum um
að hér gæti það kynnst dell-
unni ómengaðri.
Sé grannt skoðað mætti vel
færa rök fyrir því að margs
konar dellu hefur Mörland-
inn sótt til útlandsins og að
þar eru menn og þjóðfélög
ekki alsendis laus við „dellu-
markerí" af sundurleitasta
tagi.
Yfirlýsingagleði fjármála-
ráðherra vegna Lueyar sinnar
eftir að fréttamaðurinn sinnti
borgaralegri skyldu sinni og
vakti athygli á að dýrið ætti
engan rétt á sveitarfestu á
bannsvæði, hefur orðið að
æsifréttum götublaðanna,
eins og Mogginn orðar það
og til að sanna að morðsveitir
æði um höfuðborgina til að
leita uppi hunda og aflífa þá,
er notast við myndaröðina
sem tekin var er lögreglan
var að kljást við hund sem
búinn var að bíta fjórar
manneskjur á Framnesvegin-
um, vansællar minningar.
Bréf íslenska ambassa-
dorsins í London til blaða
þar í landi um að vægilega sé
tekið á ólöglegu hundahaldi
hafa ekki roð við fréttum af
útrýmingarherferðinni.
Um hin málefnin,
þorskinn, Hjörleif og verð-
bólguna eru einnig færð gild
rök að því, að allt þetta skaði
álitið út á við.
En til eru þeir íslendingar
sem líklegri eru til að halda
höfði eftir að fyrrgreind
undur hafa farið með álitið á
landi og þjóð fjandans til.
Vestmannaeyingar hafa
komið sér upp slíkri sérstöðu
í heimspressunni, að Eyjar
eru ekki lengur taldar til
íslands. f mikilli auglýsingu
frá ferðaskrifstofu í Banda-
ríkjunum, sem birtist í The
New York Times Magazine,
þar sem kynnt eru ferðalög
til Evrópu er komist svo að
orði um ferðalög á sjó til
Norðurlanda: „Innifalið í
nýrri 17 daga leið er ísland,
Vestinannaeyjar og Norður-
oddi Noregs."
Kannski er þetta skref hjá
Vestmannaeyingum að slíta
sig frá dellunni uppi á land-
inu.
Innantóm
slagorð
Guðmundur Bjarnason al-
þingismaður skrifar í Dag
um ábyrgð og áhrif fjölmiðla.
Hann segir að daglega sé
agnúast út í það sem fjölmiðl-
arnir bera á borð, stundum
með rökum. en oftar eru þar
á ferðinni tilhæfulausar
dylgjur. Hann segir það
skyfdu fjölmiðlanna að
spegla það ástand sem ríkir í
þjóðfélaginu hverju sinni, en
með ýkjum og rangfærslum
er hægt að gefa allt aðra
mynd af málum en sannleik-
anum er samkvæm. Guð-
mundur skrifar:
„En það eru ekki allir sem
hafa áhuga á að snúa atvinnu-
leysisdrauginn niður, vegna
þess að það hentar ekki í
þeirri pólitísku valdabaráttu.
Þeirra á meðal eru stjórnend-
ur Þjóðviljans, sem ala þenn-
an draug á vítamínum dag
eftir dag. Þar er hver dálk-
sentimetri nýttur til að draga
kjarkinn úr landsmönnum og
samkvæmt boðskapnum
mætti ætla, að þorri almenn-
ings lifi við sult og seyru.
Vissuiega hefur kaupmáttur
rýrnað, en landsmenn hafa
sýnt vilja til þess að.þreyja
þorrann og góuna líka, til
þess að ráðrúm gefist til að
rétta þjóðarskútuna við.
Þetta líkar Þjóðviljamönnum
illa. Þess vegna vilja þeir
koma brotsjó á skútuna,
þannig að árangur ríkis-
stjórnarinnar ónýtist og hún
hrökklist frá völdum. Þjóð-
viljinn gengur meira að segja
svo langt í slagorðum sínum,
að sönnum alþýðubandalags-
mönnum blöskrar. Þarf þó
talsvert til. Þannig gagnrýnir
einn þeirra blað sitt fyrir
„innantóm slagorð og gal-
gopahátt" á lesendasíðu
Þjóðviljans sl. föstudag. Seg-
ir hann slagorðin öfugsnúin
og oft sé farið illa með það
fólk sem er að reyna að rétta
þjóðarhaginn við.
Núverandi ríkisstjórn hef-
ur náð árangri í baráttunni
við verðbólguna, sem er
besta kjarabótin þegar til
lengri tíma er litið. En á
næstu vikum og mánuðum
ræðst hvort hún hefur burði
til að fylgja þessum árangri
eftir. Innantóm slagorð Þjóð-
viljamanna, og annarra ó-
ábyrgra afla í þjóðfélaginu,
mega ekki koma í veg fyrir
þær kjarabætur sem þannig
fengjust.“
SCANDINAVIA. Gruisö Norway’s fjords
Df Baltic Sea to Finfand. Líiesee Den-
mark’s Faírytate Land, Sweden's Da-
iarna; Royeí víking cruíses: North Cape
of Scandinavia/Russía. New t?day tour
inciudes Iceland, Westman Islands and
North Cape.
SEND TMIS COUPON to Maúpintour for
our free torope brochure or ask your
íavorite trave': agent soon.
Algengasta útsvars-
prósentan um 10.8%
■ Miklar umræður voru í neðri deild í
gær um stjórnarfrumvarp um tekjuskatt
og eignarskatt. Frumvarp þetta lýtur að
skattstiganum, og sú töf sem orðið hefur
á afgreiðslu þess varð þess valdandi að
fjármálaráðherra heimilaði að framtals-
frestur skuli framlengdur.
Páll Pétursson hóf umræðuna með því
að segja að margt gerðu þingmenn
skemmtilegra en að ákveða skatta á
þjóðina, en undan því væri ekki vikist.
Hann kvað tekjuskattinn eðlilega Ieið til
skattajöfnunar og væri nú leitast við að
létta byrðarnar á þeim sem hefðu
meðaltekjur og þaðan af minni.
En sér virtist stinga nokkuð í stúf við
þessa stefnu að sveitarfélögum væri
gefið sjálfdæmi um útsvarsprósentuna
og hefði t.d. borgarstjórn Reykjavíkur
ákveðið hærri útsvarsprósentu en sam-
ræmdist stefnu ríkisstjórnarinnar í efna-
hags- og skattamálum og væri þetta
misnotkun á því frelsi sem sveitarfé-
lögum væri gefið og spurði hann félags-
málaráðherra hvort hann hygðist taka
þetta frelsi af sveitarlélögunum.
Svavar Gestsson hafði margt við frum-
varpið að athuga og ítrekaði þá spurn-
ingu er Páil Pétursson bar upp.
Alexander Stefánsson félagsmálaráð-
herra kvaðst mótmæla þeirri fullyrðingu
að sveitarfélög misnotuðu frelsi sitt til
álagningar útsvars eða varðandi
gjaldskrár. Hann sagði að aðeins ein
veruleg gjaldskrárhækkun hafi verið
leyfð, en það er 25% hækkun hjá
Hitaveitu Reykjavíkur. Hafi félagsmála-
ráðuneytið óskað eftir rökstuðningi fyrir
hækkunarbeiðninni, og hafi hún fengist
og verið fullnægjandi.
Félagsmálaráðherra sagði enn ekki
liggja endanlega fyrir hvernig sveitarfé-
lög mundu nota heimildir sínar til að
ákveða útsvarsprósentu. Kvaðst hann
vita að flest sveitarfélög myndu lækka
útsvarsprósentuna j 9.5-11%, en yfirleitt
myndi hún sennilega verða 10.8%. Að-
eins Reykjavík hefur ákveðið að hafa
útsvarsprósentuna svipaða og á síðasta
ári.
' Ríkisstjórnin hefur gert sérstakan
samstarfssamning við sveitarfélögin og
fyrir dyrum stendur að halda fund þar
sem ákveðið verður hvernig sveitarfélög-
in standa að gjaldskrám sínum. Verða
þær samræmdar við stefnu ríkisstjórnar-
innar í efnahagsmálum og þess gætt að
ekki verði alltof mikill munur á gjald-
skrám sveitarfélaganna innbyrðis. Lof-
aði félagsmálaráðherra að beita sér fyrir
að félagsmálanefndir þingsins fái upplýs-
ingar um gjaldskrár sveitarfélaga og
fyrirhugaðar breytingar á þeim.
-OÓ
Flugstöðvar-
málid
komið til
nefndar
■ Miklar umræður hafa átt sér stað í
neðri deild um stjórnarfrumvarp varð-
andi lántökuheimild til flugstöðvar á
Keflavíkurflugvelli. Var málið lagt fram
í neðri deild og framhaldsumræður hafa
orðið um það aftur og aftur. Fátt eitt
kom fram í því tali öllu sem ekki hefur
verið rætt ítarlega áður.
í gær lauk loks fyrstu umræðu og var
samþykkt með 21 atkvæði gegn 5 að vísa
málinu til annarrar umræðu og fjárhags-
og viðskiptanefndar.
-OÓ