Tíminn - 21.02.1987, Síða 8

8 Tíminn
Timinn
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri Kristinn Finnbogason
Ritstjóri: NíelsÁrni Lund
Aðstoöarritstjóri: OddurÓlafsson
Fréttastjórar: BirgirGuðmundsson
Eggert Skúlason
Auglýsingastjóri: Steingrímur G íslason
Skrifstofur: Síðumúli 15, Reykjavík. Sfmi: 686300. Auglýsingasími:
18300. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn 686306,
íþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot: Tæknideild
Tímans. Prentun: Blaðaprent h.f. Kvöldsímar: 686387 og 686306
Verð í lausasölu 50.- kr. og 60.- kr. um helgar. Áskrift 500.-
Bylting, eða
meira af sama?
Fjölmiðlabylting er talin hafa gengið yfir 240 þúsund
íslendinga undanfarin ár og náð hámarki á síðustu
mánuðum. Byltingin felst í því að magn prentaðs máls og
rafeindaútsendinga margfaldast á stuttum tíma. Hvort
upplýsingamiðlun eða fjölbreytni miðlunarinnar hefur
aukist að sama skapi er álitamál.
Vandaður pappír og glitfagrar myndir gefa tímarituni
aðlaðandi svip, en að öðru leyti virðist lítið byltingarkennt
við útkomu þeirra eða efnistök.
Með tilkomu núgildandi útvarpslaga var frelsi til
rafeindamiðlunar aukið að miklum mun og þar með
valfrelsi hlustenda og áhorfenda.
Þegar einkaútvarpsstöðvar voru í sjónmáli greip Ríkis-
útvarpið til þess ráðs að fara í samkeppni við sjálft sig og
kom á fót annarri rás og svæðisútvarpi. Forskotið sýnist
nú runnið út í sandinn. Onnur rásin er að geispa golunni,
lítið á hana hlustað og enn minna gert til að halda í henni
lífinu.
Á sama tíma hefur ein af þremur einkastöðvum fengið
leyfi til að bæta rás nr. 2. við hjá sér. Verða báðar rásir
Bylgjunnar fjármagnaðar með auglýsingum.
Ríkisútvarpinu er neitað um að hækka afnotagjöld,
þrátt fyrir að auglýsingatekjur hafa minnkað. Er öllum
deildum þess uppálagt að spara og draga saman seglin.
Einkasjónvarpið rukkar sína áhorfendur um margföld
afnotagjöld miðað við Ríkissjónvarpið. Notendur láta
það gott heita.
Hljóðvarp flytur brátt í stórhýsi Ríkisútvarpsins. Fram-
kvæmdum við þann hluta hússins sem sjónvarp á að fá til
afnota er slegið á frest vegna fjárskorts.
Byltingin í rafeindafjölmiðlun felst í fjölgun útsending-
arstöðva, fremur en að eiginlegt valfrelsi hafi í raun verið
aukið.
Fréttaval og flutningur er ósköp áþekkur hjá frétta-
stofunum. í sjónvörpum horfir fólk á nánast sömu
fréttirnar með hálftíma millibili og sömu pólitíkusar og
skemmtikraftar komast inn á gafl á flestum heimilum í
hvorri stöðinni sem er.
Báðar sjónvarpsstöðvarnar heyja ósvífið áróðursstríð
til að laða til sín auglýsingar. Túlkun á hlustenda-
könnunum er fyrir neðan allar hellur.
Stjórnendur útvarpsstöðva halda að dægurlagatónlist
og aulafyndni henni samfara sé höfuðáhugamál eyjar-
skeggja, og að aldrei megi verða lát á útaustri svoleiðis
efnis.
Fjölmiðlaaukningin kallar á aukinn starfskraft, og
dagskrárgerðarfólki fjölgar. En gæftir á þeim miðum sem
róið er á eru takmarkaðar. Frést hefur að hætt hafi verið
við fyrirhugaðan sjónvarpsþátt vegna þess að hæfir
þátttakendur fengust ekki.
Dögum oftar eru blaðamenn beðnir að láta ljós sín
skína í alls kyns útvörpum, og sjálfsagt er leitað til margra
fleiri. En því eru takmörk sett hvað hægt er að rífa upp
af frambærilegu efni í fámenninu í viðamikla fjölmiðlun.
Dægurlög og afþreyingarefni frá enskumælandi löndum
er uppistaðan í því sem kallað er fjölmiðlabylting. Magnið
eykst og sömuleiðis valfrelsið um við hvaða takka á að
fitla á móttökutækjunum. Að öðru leyti hefur byltingin
ekki breytt miklu.
Dagblöðin halda velli þrátt fyrir samkeppnina, en svo
virðist sem það sé helst Ríkisútvarpið sem fjölmiðlafárið
kemur niður á. Minnkandi auglýsingatekjur og lág
afnotagjöld setja því skorður, sem hljóta að veikja
aðstöðuna enn meir.
Fjölmiðlabyltingin felst fyrst og fremst í framboði á
magni.
Laugardagur 21. febrúar 1987
MENN OG MÁLEFNI
HUSNÆÐISLOGIN
MARKA TÍMAMÓT
- árásir á þau eru
árásir á verka-
lýðsforystuna og
aðra aðila vinnu-
markaðarins sem
áttu hvað mestan
þátt í að semja þau
Hvað boðar málflutn-
ingur stjórnarand-
stöðunnar?
Vegna þeirrar umræðu sem átt
hefur sér stað um húsnæðismál að
undanförnu, bæði á Alþingi og í
fjölmiðlum er rétt að minna á
nokkur atriði varðandi þau. í þeirri
umræðu hefur berlega komið í ljós
að menn eru fljótir að gleyma og
ennþá fljótari að dæma.
Stjórnarandstæðingar með Jó-
hönnu Sigurðardóttir í fararbroddi
gera allt hvað þeir geta til að sverta
hið nýja húsnæðislánakerfi sem þó
tvímælalaust er gífurlegt framfara-
spor fyrir húsbyggjendur og íbúða-
kaupendur. Allur málflutningur
þeirra snýst um að setja út á
húsnæðislögin. Reynt er að finna
einstök dæmi um galla þess og þeir
'úthrópaðir og á annan hátt reynt
að gera lögin tortryggileg í augum
almennings.
Þetta er ábyrgðarhluti og óverj-
andi. Þannig vinnuaðferðir eru
ekki þingmönnum sæmandi,-ekki
einu sinni í kosningabaráttu.
Þessi vinnubrögð segja hins veg-
ar mikið til um ræfildóm stjórnar-
andstöðunnar og málefnafátækt
hennar. í stað þess að benda á
kosti og vekja bjartsýni í hugum
■ fólks er spilað á strengi óánægju og
sundrungar. Varla getur það verið
sú framtíð sem kjósendur vilja.
Þá er rétt að benda á að í þessum
málflutningi er stjómarandstaðan
að ráðast gegn sínum eigin
mönnum, en þeir áttu stóran þátt í
mótun þeirra laga sem nú eru f
gildi.
Til upprifjunar
Fyrir ári náðist samkomulag
milli ASl, VSÍ og VMS um nýtt
húnsnæðislánakerfi. Þetta sam-
komulag var liður í víðtækum
kjarasamningum sem mörkuðu
tímamót og eiga hvað stærstan þátt
í þeim árangri sem náðst hefur í
efnahagsmálum á þessu kjörtíma-
bili.
í þessu samkomulagi segir m.a.
„ASÍ, VSÍ og VMS eru sammála
um að eitt brýnasta úrlausnarefni
kjarasamninganna sé að leita leiða
til úrlausnar á þeim greiðsluvanda
húsbyggjenda, sem nú eiga í erfið-
leikum og jafnframt að finna var-
anlega lausn á fjármögnunarvanda
þeirra, sem eru að eignast sína
fyrstu íbúð“.
í framhaldi af þessari samþykkt
gaf ríkisstjómin út eftirfarandi yfir-
lýsingu:
„Ríkisstjórnin fellst á grundvall-
aratriði þeirra hugmynda, sem
fram koma í yfirlýsingu samning-
saðila um húsnæðismál og er tilbú-
in til þess að athuga þær vandlega
í samráði við aðila vinnumarkaðar-
ins, sérstaklega útgjöld ríkisins í
þessu sambandi. Ríkisstjórnin er
reiðubúin til að beita sér fyrir
breytingum á lögum og reglum um
húsnæðismál í samræmi við niður-
stöður þeirrar athugunar.“
Á grundvelli þessarar yfirlýsing-
ar skipaði forsætisráðherra nefnd
til að gera tillögur um húsnæðis-
mál. Þá var einnig að störfum
sérstök milliþinganefnd sem í áttu
sæti fulltrúar allra þingflokka. Á
niðurstöðum þessara nefndar voru
lögin samin og setF____
Athyglisverð forsíðu-
frétt
í Þjóðviljanum í gær er eftirfar-
andi forsíðufrétt: „Húsnæðiskerfið
að hrynja“. Svo sein fyrirsögnin
ber með sér gengur fréttin út á það
að setja út á húsnæðislögin, og gert
mikið úr biðtíma eftir lánum. Sérs-
taka athygli vekur þó forsíðumynd
blaðsins með þessari frétt þar sem
mynd af félagsmálaráðherra Alex-
ander Stefánssyni, er klippt inn í
mynd af húsarústum. Myndin gæti-
NíelsArni
í
■— \ y mm
RITSTJORI
verið stríðsmynd frá Líbanon eða
jarðskjálftamynd frá E1 Salvador.
Þannig myndir eru oft í skólablöð-
um og þykja sniðugar en hafa ekki
hingað til þótt forsíðuprýði dag-
blaða. En hvað um það Þjóðvilja-
menn eru hugmyndaríkir og sjá oft
framtíðina fyrir sér á annan hátt en
hinn almenni maður.
Að skamma Albaníu
Að skamma Albaníu þegar
skamma á Kína er þekkt aðferð
manna sem ekki þora að ganga
hreint til verks.
Með þessari árás Þjóðviljans á
i húsnæðiskerfið og Alexander
Stefánsson er Þjóðviljinn að sjálf-
sögðu að ráðast á Ásmund Stefáns-
son forseta ASÍ og 3. mann á lista
Alþýðubandalagsins í Reykjavík.
Ásmundur átti hvað stærstan þátt í
því samkomulagi sem gert var um
húsnæðismál og má vera hreykinn
af.
Hvað sagði Ásmundur?
Hann skrifaði m.a. grein sem
hann nefndi „Umskipti í húsnæðis-
málum", og birtist í Þjóðviljanum
sl. haust. Þar benti Ásmundur
réttilega á að ... „húsnæðiskerfið
hefði verið í miklum ólestri til
margra ára“... „Með samningun-
um í vetur varð þannig gjörbylting
á aðstöðu þeirra sem kljást við að
komast yfir sína eigin íbúð,“...
„Kerfisbreytingin gefur ekki öllum
allt, en þrátt fyrir ýmsa annmarka
tel ég að þau miklu umskipti, sem
nú verða, sérstaklega hjá þeim sem
kaupa sína fyrstu íbúð, réttlæti, að
nýja húsnæðiskerfinu sé skipað í
flokk markverðustu félagslegu um-
bóta hin síðari ár.“: Og ennfremur
sagði Ásmundur þetta: „Margir
þeir sem enga möguleika hafa átt
utari verkamannabústaðakerfisins
geta nú ráðið við kaup í alntenna
kerfinu. Það getur beinlínis orðið
æskilegur kostur að kaupa eldri
íbúð á almennum markaði en nýja
íbúð í verkamannabústaðakerf-
inu.“
Þetta var skoðun Ásmundar
Stefánssonar á nýju lögunum í
vetur og hann gerði sér manna best
grein fyrir hvílík umskipti þau
boðuðu almennum launamanni.
0g hvað sagði Svavar?
Gagnrýni Alþýðubandalags-
manna nú beinist einnig að for-
manni þeirra, Svavari Gestsyni því
hann ekki síður en Ásmundur
hældi þessum lögum í Þjóðviljan-
um. Þann 2. september 1986 er
m.a. þetta haft eftir formanninum:
„Húsnæðislögin í vetur eru stærsti
ávinningur verkalýðshreyfingar-
innar undir núverandi ríkis-
stjórn...,“ og þann 14. september
skrifaði hann m.a. þetta í grein í
sama blaði: „Það var ákveðið að
stilla saman lífeyrissjóðakerfið og
húsnæðislánakerfið rétt eins og
Alþýðubandalagið hefur lagt til
um árabil og menn hafa ekki viljað
samþykkja ýmist vegna tregðu eða
skilningsleysis. Þar með er fengið
nýtt húsnæðislánakerfi sem á að
geta valdið byltingu í kjörum fólks
hér á landi og er stærsta skrefið
sem stigið hefur verið til eflingar
almenna húsnæðislánakerfinu“.
Nú gerir Þjóðviljinn grín að
þessum leiðtogum Álþýðubanda-
lagsins. Nú eru líka að koma
kosningar og rétt að þeirra mati að
æsa til ófriðar.
Jóhönnu þáttur
Sigurðardóttur
Jóhanna er galvösk kona sem
hefur sínar eigin skoðanir á hlutun-
um. Oft eru þær athyglisverðar og
jafnvel góðar en sumar þeirra eru
líka mislukkaðar.
Hún heldur því fram að hið nýja
kerfi sé hrunið vegna hinna mörgu
umsókna sem borist hafa. Það er
rétt að umsóknir eru miklu fleiri en
aðilar vinnumarkaðarins héldu að
yrðu og ríkisstjórnin gerði ráð fyrir
og eru ástæðurnar fyrir því marg-
víslegar. M.a. sú að margir drógu
að sækja um lán í marga mánuði
og biðu eftir nýjum lögum þar sem
fy rra kerfið var ónothæft, og einnig
vegna þess að með nýju lögunum
gefst mörgum tækifæri á að eignast
íbúð sem þeir höfðu ekki mögu-
leika á áður.
Þessi málflutingur er sprottinn
upp af öfund vegna framtaks aðila
vinnumarkaðarins og ríkisstjórnar-
innar að fara nýjar leiðir í húsn-
æðismálum.
Jóhanna túlkar stefnu Alþýðu-
flokksins í húsnæðismálum: - Út-
úrsnúning og aðfinnslur en engar
tillögur til úrbóta. Vissulega er það
gott fyrir kjósendur að vita hverju
þeir eiga von á frá þeirra hendi.