Tíminn - 24.11.1987, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 24. nóvember 1987
Tíminn 7
Samtök selabænda
Vilja hamla gegn
eyðingu selalátra
Útselur á skeri. Formaður samtaka selabænda varaði sérstaklega við offjölgun útselsins vegna
takmarkaörar nýtingar.
Jón Benediktsson, formaður
Samtaka selabænda, sagði að það
væri von selabænda að endur-
heimta mætti að hluta til þau fornu
hlunnindi sem af selveiðum gáfust.
Sagðist hann vona að fólk færi að
sjá að aðgerðir grænfriðunga og
annarra öfgafullra náttúru-
verndarmanna, hafa ekki gert ann-
að en að raska fornu jafnvægi
selastofna. Nú blasi við offjölgun
selanna vegna vannýtingar. Það
væri búið að sýna sig að það voru
mistök að eyðileggja skinna-
markaði. Vonaðist hann til að
samþykktir Efnahagsbandalags
Evrópu færu að renna út og aftur
verði hægt að selja skinn til útflutn-
ings, eins og forðum.
A aðalfundi sínum 15. nóv. s.l.
samþykktu selabændur að senda
frá sér tilkynningu og um leið
áskorun til hlutaðeigandi manna
og aðila.
Vöruðu selabændur við þeirri
þróun sem leitt hefði til þess að
hringormanefnd fór að veita verð-
laun fyrir hvern skotinn sel. Vör-
uðu þeir einnig við að selveiðifrum-
varp það sem Alþingi hefur haft til
umfjöllunar, sé líklegt til að stuðla
að eyðingu þeirra landnytja sem
selveiðar hafa löngum verið.
Þá vilja selabændur vekja athygli
á því að selalátur eru friðuð með
konungstilskipun frá 1879, þannig
að landeigendur eiga hlunninda-
vernd allt að 4-5 km frá landi. Fyrir
utan það að eyðileggja selalátrin
með óhóflegri og grófri skotveiði,
væri verið að fæla landsel frá
látrum sínum. Þar sem áður var
hægt að veiða með réttu lagi um
150 seli, hefur tekist að spilla því
niður í 20-30 seli. Landselurinn fer
einfaldlega í burtu með vitlausum
veiðiaðferðum og þar með hafa
hlunnindi þeirrar jarðar verið eyði-
lögð til langframa.
Vöruðu selveiðibændur við því í
aðalfundarsamþykkt sinni að öfgar
í náttúruverndarmálum og barátta
gegn allri nýtingu náttúrugæða geti
leitt til margskonar vandamála og
kallað á óbilgjarna afstöðu þeirra
sem aðgerðirnar bitna á. „Þannig
hefur gerræði þeirra, sem eyði-
lögðu selskinnamarkaði, leitt til
þess að sjávarútvegsmenn hér á
landi hafa snúist gegn selnum og
staðið fyrir aðgerðum sem ógna
tilveru selsins."
Helstu hlunnindi selabænda nú
felast í því að selkjötið er nokkuð
eftirsótt í refa- og minkafóður. Nú
fá selabændur um 22 kr. fyrir
kt'lóið af selnum í heilu lagi, með
skinni og innyflum. Fáir munu þeir
þó vera sem beinlínis gera út á
selveiði til sölu í loðdýrafóður, því
þetta verð er ekki nógu hátt til þess
eins. Ekki er um reglulegan erlcnd-
an markað að ræða fyrir selskinn.
Fó munu hafa verið flutt út til
Grænlands um 500 skinn á þessu
ári. Fyrir skinnið fást nú um 1.500
kr.
Varaði formaðurinn sérstaklega
við því að offjölgun útselsins vegna
takmarkaðrar nýtingar geti orðið
meira vandamál hér við land en
menn óri fyrir. Bcnti hann á uppá-
kontuna við Noreg í fyrra, þegar
stórar útselavöður lögðu á flakk í
leit að æti og eyðilögðu m.a. stór-
lega netalagnir fiskveiðimanna.
Slíka stöðu vilja selveiðibændur
hér heima reyna að forðast með
eðlilegri og jafnri nýtingu hlunn-
indanna.
KB
Hluti ráðstefnugesta
Tímamyndir G.E.
Ræktun lýðs og lands
Um helgina gekkst Ungmenna-
félag íslands fyrir ráðstefnu undir
heitinu „Ræktun lýðs og lands. Hlut-
verk ungmennafélaganna í nútíð og
framtíð." Aðsókn á ráðstefnuna fór
fram úr björtustu vonum, og voru
þéttskipaðir bekkirnir í Norræna
húsinu þar sem hún var haldin.
Fjölmörg erindi voru flutt á ráðstefn-
unni, en sérstakur gestur frá Dan-
mörku var Bjarne Ibsen sem ræddi
um fjármögnun ungmennahreyfing-
arinnar í landi sínu. Pá ávörpuðu
menntamálaráðherra Birgir ísleifur
Gunarsson, og heilbrigismálaráð-
herra Guðmundur Bjarnason ráð-
stefnugesti. Guðmundur gerði Ung-
menna- og íþróttahreyfingunni til-
boð um að ganga tii samstarfs við
heilbrigðisyfirvöld um forvarnar-
starf í heilbrigðismálum.
Guðmundur Bjarnason heilbrigðis-
ráðherra flytur ávarp sitt.
Vestfirskir þreifa fyrir sér:
BREYTING
ÁBÓNUS?
Eins og komið hefur fram í fjöl-
miðlum er í gangi kynning á Vest-
fjörðum á nýju bónuskerfi í fisk-
vinnslu. í stórum dráttum er þetta
nýja kerfi fólgið í því að í stað þess
að mæla hvern og einn í vinnu er
allur hópurinn mældur og honum
borgað eftir því. Útreikningar verða
samkvæmt þessu gerðir einfaldari
fyrir fólk. Horfið verður frá tíma-
ákvæði og tekið upp krónutölu-
ákvæði. Einn helsti kosturslíks kerf-
is er sá að öll skráning minnkar,
m.ö.o. bónuskerfið ætti að einfald-
ast frá því sem nú er.
Að sögn Óðins Baldurssonar hjá
Alþýðusambandi Vestfjarða er
gamla bónuskerfið búið að syngja
sitt síðasta og því ekki tilviljun að
reyndar séu nýjar leiðir. Óðinn segir
starfsfólk hafa farið fram á endur-
skoðun núgildandi kerfis m.a vegna
þvingandi starfsanda sem það or-
saki.
Kynningu á þessu kerfi lauk í gær,
en þá hafði það verið útskýrt á öllum
frystihúsum á Vestfjarðakjálkanum
nema á Hólmavík. í kynningu á
kerfinu hefur fyrst og fremst verið
sýnt fram á þær breytingar í frysti-
húsunum sem það hefur í för með
sér. Ekki hefur verið unnt að segja
starfsfólki hvort hugsanlegar kerfis-
breytingar fita eða grenna launa-
umslög þess. Ákvörðun um slíkt er
alfarið hluti kjarasamninga.
En hvernig eru viðbrögð starf-
sfólks við þessum hugmyndum? Óð-
inn Baldursson segir að fólk taki
þessari breytingu með varúð og gefi
jafnframt til kynna að það muni ekki
semja um kerfi sem gefur því lakari
laun en núgildandi kerfi.
Óðinn segir að ekki verði farið út
í þessar kerfisbreytingar í einstökum
frystihúsum nema að fullur einhugur
ríki meðal starfsfólks um þær. Hann
segist ekki búast við að þetta nýja
bónuskerfi verði reynt í öllum frysti-
húsum á Vestfjörðum því vafasamt
sé að það gangi upp í sumum
húsanna. Óðinn segir það ennfremur
ljóst að gefa þurfi kerfinu drjúgan
reynslutíma og því sé ekki að vænta
niðurstöðu í bráð um hvort þetta
kerfi kemur til með að leysa gamla
bónuskerfið af hólmi.
óþh
Fjármálaráöuneytiö:
Þórhallur
ráðinn
í frétt frá fjármálaráðuneytinu
segir að Þórhallur Arason við-
skiptafræðingur hafi verið ráðinn
skrifstofustjóri greiðslu- og eigna-
deildar fjármálaráðuneytisins. Sig-
urður Þórðarson, sem gegndi stöðu
skrifstofustjóra, tekur við stöðm
vararíkisendurskoðanda. ^
Þórhallur Arason hefur síðustu ár
starfað hjá Vegagerð ríkisins, frá
1976 hefur hann gegnt starfi for-
stöðumanns fjárhagsdeildar Vega-
gerðarinnar.