Tíminn - 03.02.1988, Qupperneq 2

2 Tíminn
Miðvikudagur 3. febrúar 1988
Frumvarp til barnalaga:
Akvæði um sameiginlegt
forræði foreldra í lög
í neðri deild Alþingis í gær mælti Jón Sigurðsson
dómsmálaráðherra fyrir frumvarpi um breytingar á
barnalögunum frá 1981. Meginbreyting frumvarpsins felast í því
að fráskildum foreldrum verði heimilt að semja um sameiginlega
forsjá barna sinna. Þá er einnig lagt til að foreldrar óskilgetinna
barna, sem ekki eru í samvistum, geti á sama hátt samið um forsjá
barna sinna. Þessar breytingartillögur byggja á fvrirmynd úr
öðrum norrænum lögum.
Dómsmálaráðherra sagði að
frumvarp þettá fæli í sér viður-
kenningu á breyttum veruleika, en
hingað til hefði verið beinlínis
óheimilt að semja um sameiginlega
forsjá barna og móðurin haft al-
ræðisvald um forsjá þess eða ráð-
stöfun. M.a. gæti sameiginleg
forsjá orðið til að tryggja betri
tengsl barns og foreldra, þó skildir
væru að skiptum. Sameiginleg
forsjá höfðaði til ábyrgðarkenndar
foreldra og athygli þeirra um vel-
ferð barnsins í nútíð ogframtíð. Þá
gæti slík forsjá komið í veg fyrir
togstreitu um barn vegna um-
gengnisréttar.
Sameiginleg forsjá væri þó alls
ekki gallalaus. Til dæmis gæti staða
barnsins orðið erfið vegna ósam-
stöðu uppalenda um uppeldið. Þá
gæti ágreiningur foreldra verið við-
varandi vandamál barninu til
skaða.
Kristín Einarsdóttir (Kvl.Rvk.)
sagði frumvarpið ekki tryggja
nægilega hag barnsins heldur virtist
athyglin beinast að því að leysa
vandamál foreldra. Hagur barnsins
ætti að vera í forgrunni, en reyndin
væri að þetta þjóðfélag hvetti fólk
til barneigna en væri svo fjandsam-
legt börnum í raun. Sagði þing-
maðurinn að breytingarnar í þjóð-
félaginu réttlættu ekki þetta
frumvarp, því bæri móðurinni að
hafa alfarið umráðaréttinn áfram.
Guðrún Helgadóttir (Abl.Rvk.)
mótmælti orðum Kristínar og sagði
þetta frumvarp vera stærsta skrefið
hér á landi í átt til jafnréttis kvenna
og karla, því móðirin ætti ekki á
nokkurn hátt að bera meiri ábyrgð
á barni en faðirinn. Þetta frumvarp
mundi einnig auka rétt barnanna
sjálfra, þó nauðsynlegt væri að
koma einnig á sérstökum umboðs-
manni barna hér á landi.
Dómsmálaráðherra tók undir
orð Guðrúnar Helgadóttur um
nauðsyn þess að tryggja enn betur
hag barna, en taldi sérstakan um-
boðsmann ekki réttu leiðina heldur
bæri að leggja áherslu á að efla
barnaverndarráðin.
Ragnhildur Helgadóttir
(S.Rvk.) sagði að nauðsynlegt væri
að gera reglur um heimilisfesti
skýrari ef um sameiginlegt forræði
yrði að ræða. Þá benti þingmaður-
inn á ákveðin vandamál, sem gætu
komið upp þar sem fjórir aðilar
gætu haft með forsjána að gera. En
slík gæti staðan orðið þegar lög-
skildir aðilar gengju í búskap á
nýjan leik, því stjúpforeldri er
samkvæmt lögum fullgildur for-
sjáraðili. Dómsmálaráðherra sagð-
ist álíta að riftunarheimild hvors
kynforeldris ætti að vera nægileg til
að leysa slík vandamál.
Fleiri þingmenn tóku til máls og
tóku jákvæða afstöðu til málsins.
T.d. mótmælti Alexander Stefáns-
son (F.Vl.) harðlega aðdróttunum
Kristínar Halldórsdóttur
(Kvl.Rn.) um að karlkyns þing-
menn sýndu málinu lítinn áhuga.
Að lokinni umræðu var frum-
varpinu vísað til annarrar umræðu
og félagsmálanefndar.
ÞÆÓ
Gífurleg aukning virðist fyrirsjáanleg í framleiðslu gönguseiða.
Framleiðsluverðmæti fiskeldisafurða ríflega tvöfaldaðist milli ára:
Kreista gull
úr laxfiskum
Heildarverðmæti
fískeldisafurða á árinu 1987 nam
um 549 milljónum króna og er
það ríflega tvöföldun frá árinu
1986. Verðmæti laxeldisafurða
var um 497 milljónir króna og
um 52 milljónir í silungseldi.
Framleiðsla laxagönguseiða
skilaði stærstum hluta
verðmætanna eða um 320
milljónum króna, sem er um
sextíu prósent
framleiðsluverðamætanna.
Þegar skoðaðar eru framleiðslu-
tölur úr einstökum greinum fisk-
eldisins kemur í ljós mikil aukning á
öllum sviðum nema í hafbeit. Um 90
prósenta aukning varð í framleiðslu
á smáseiðum, frá árinu 1986. Fram-
leiðsluaukning í gönguseiðaeldi varð
140 prósent milli ára. Framleiðsla í
matfiskeldi, þegar allar eldisaðferðir
eru taldar með - einnig hafbeit -
jókst um 180 prósent. Alls fram-
leiddu 29 stöðvar 530 tonn. Samtals
framleiddu strand- og landeldis-
stöðvar 223 tonn á árinu og er það
13 sinnum meira en á fyrra ári. Þá
stóðu fimm stöðvar að framleiðslu á
17,1 tonni. Þáttur íslandslax hf. var
yfirgnæfandi stærstur af framleiðslu
úr strand- og landeldisstöðvum. Þeir
framleiddu um 200 tonn eða nærri 90
prósent.
í kvía- og fareldi voru framleidd
um 266 tonn en var 1986 ríflega
hundrað tonn.
Ríflega fjörutíu tonn af laxi skil-
uðu sér í hafbeitarstöðvar og reynd-
ist það vera um 45 prósent minna
árið 1986, sem var óhemju gott.
Þessar upplýsingar er að finna í
nýútkominni skýrslu Veiðimála-
stofnunar um framleiðslu í íslensku
fiskeldi árið 1987.
Vert er að gefa gaum að fram-
leiðsluáformum næstu ára í fiskeld-
inu. Ríflega4,5 milljónirgönguseiða
voru framleiddar í fyrra og segir í
skýrslu Veiðimálastofnunar að áætla
megi að framleiddar verði 12 mill-
jónir gönguseiða í ár. Þá segir að á
þessum vetri hafi verið teknar rúmar
40 milljónir hrogna til startfóðrunar
og „má gera ráð fyrir að það gefi af
sér rúmar 15 milljónir seiða á árinu
1989. Eins og áður hefur komið fram
er framleiðslugeta íslenskra seiða-
eldisstöðva um 20 milljónir. Ekki
ætti því að vera fjarri lagi að áætla
að framleiðslan geti numið 15-20
milljónum gönguseiða á næsta ári,“
segir í skýrslu Veiðimálastofnunar.
Hlýtur þetta að teljast mjög björt
spá fyrir framtíð fiskeldis á Islandi,
ef þær ytri aðstæður haldast, sem
hafa verið viðvarandi síðustu ár,
þ.e. að seiðasala m.a. til Noregs sé
möguleg. Eins og áður segir var það
framleiðsla laxagönguseiða sem skil-
aði tæplega 60 prósentum af fram-
leiðsluverðmætum ársins í fyrra og
voru þá aðeins framleidda 4,5 mill-
jónir seiða.
Ársstörf í fiskeldi jukust um 33
prósent. Voru ársverkin 182,5 árið
1986 en 242,5 árið 1987. - ES
I KVOLD MIÐVIKUDAGINN 3. FEBRUAR
Ráðstefna um má
fjölskyldunnar
Félag ungra framsóknarmanna í Reykjavík gengst fyrir ráðstefnu
um málefni fjölskyldunnar miðvikudaginn 3. febrúar að Nóatúni
21. Hefst ráðstefnan klukkan 20.30.
Framsögumenn verða:
Stella Guðmundsdóttir skólastjóri i Kópavogi. Mun hún fjalla um
hvernig skólinn getur tekið þátt í uppeldi barna utan skólatíma.
Sigfús Ægir Árnason framkvæmdastjóri Tennis- og badmintonfélags
Reykjavíkur. Hann mun fjalla um hlutverk íþrótta og frjálsra
félagasamtaka í sameiginlegum tómstundum fjölskyldunnar. Þóra
Þorleifsdóttir í Framkvæmdanefnd aldraðra mun fjalla um málefni
aldraðra.
Fundarstjóri verður Hallur
Magnússon formaður Félags
ungra framsóknarmanna í
Reykjavík.
Ráðstefnan er öllum
opin og munu fyrirles-
arar svara spurningum
fundarmanna.
Stjórn FUF í Reykjavík
Læknir á Akureyri bíður ákæru:
Fjársvik og
skjalaf ölsun á
samviskunni
Ríkissaksóknari mun innan tíðar
gefa út ákæru á hendur lækni, sem
er starfandi á Akureyri, fyrir að falsa
sjúklingabókhald. Læknirinn fékk
greiddar fjárhæðir hjá Sjúkrasam-
lagi Akureyrar fyrir læknisverk, sem
hann innti ekki af hendi. Sérstök
endurskoðunarnefnd á vegum Ríkis-
endurskoðunar kærði lækninn fyrir
fölsun á samskiptaseðlum læknis og
sjúklinga. Hann falsaði nöfn sjúkl-
inganna á reikninga, sem hann síðan
sendi sjúkrasamlaginu.
Rannsóknarlögreglan á Akureyri
hafði málið til rannsóknar og er því
að fullu lokið. Óljóst er hvenær
málshöfðun fer fram. þj