Tíminn - 14.09.1988, Blaðsíða 2
2 Tí,rpinn
MíðVikudagur Y4. séþtémbérT98'Ó
Breytingartillögur framsóknarráöherra viö
Bakfærsla, frysting,
Breytingartillögur og viðaukar framsóknarmanna við til-
lögur forsætisráðherra um efnahagsaðgerðir verða lagðar
fram í ríkisstjórn fyrir hádegi í dag og hefur Tíminn aflað sér
heimilda um helstu atriði þeirra. Þær voru til umfjöllunar í
þingflokki Framsóknar í gærkvöldi, en þeim fundi var ekki
lokið þegar blaðið fór í prentun, svo ekki er vitað hvernig
afgreiðslu þær hlutu. Þær ganga nú þegar undir vinnuheitinu
„bakfærsla“, enda ganga þær að verulegu leyti út á að færa
til baka það fjármagn sem tekið hefur verið af útflutningsat-
vinnuvegum þjóðarinnar með gengisfellingum, ýmsum opin-
berum gjöldum og öðrum of háum innlendum kostnaði, þrátt
fyrir slæma stöðu þeirra.
Gert er ráð fyrir að ekki þurfi að
grípa til gengisfellingar verði farið
að tillögum framsóknarráðherr-
anna. Stofnuð verði sérstök deild
við Framkvæmdasjóð sem fái meðal
annars tekjur með jöfnun tekna
sveitarfélaga af aðstöðugjöldum,
láni úr verðjöfnunarsjóði og eftir
fleiri leiðum. Tekjuskatti verði
breytt með því að hækka álagningar-
prósentu og einnig persónuafslátt,
þannig að tekjuskattur fáist í aukn-
um mæli frá hinum tekjuhærri
launþegum. Gripið verði til skatt-
lagningar á fjármagnstekjur og fram-
kvæmdir og meðal-raunvextir verði
ekki hærri en 6% fyrir nóvemberlok.
Frysting gjaldskráa
Helstu atriðin eru þau að almennt
verðlag á gjaldskrám opinberra
fyrirtækja, bæði ríkis og sveitarfé-
laga, og gjaldskrám sérfræðinga sem
starfa sjálfstætt, verði fryst að öðru
leyti en sem nemur áhrifum erlendra
verðhækkana, allt til 10. apríl 1989.
Gera framsóknarmenn það að til-
lögu sinni að þetta verði stutt með
nauðsynlegum lögum til að ekkert
fari á milli mála um framkvæmdina.
Varðandi verðlagningu á landbún-
aðarvörum leggja framsóknarráð-
herrarnir áherslu á að skerðing á
launum bænda verði ekki meiri en
annarra. Þess vegna gera þeir að
tillögu sinni að hækkunum sem nú
þegar eru í pípum kerfisins og þegar
ákveðnar þegar núverandi verð-
stöðvun skall yfir, verði mætt með
því að auka niðurgreiðslur til bænda.
Til niðurgreiðslanna verði aflað sam-
svarandi tekna.
4% greiðsla til útflutnings
Þá leggja þeir til umfangsmiklar
aðgerðir til að bæta afkomu útflutn-
ingsatvinnuveganna. Leggja þeir til
að sérstök viðbót, fjórir af hundraði,
verði greidd á fobverð frystra afurða
sjávarútvegsins og til þess verði
aflað sérstakra tekna.
Launatengd gjöld, svo sem slysa-,
líf- og atvinnuleysistryggingargjöld
verði felld niður.
Þorsteinn Pálsson bíður nú tillagna framsóknarmanna og vildi að svo komnu
máli ekki tjá sig við Tímann í gær. Tímamynd:Gunnar
Steingrímur Hermannsson hefur kynnt nýtt hugtak í efnahagsumræðunni þar sem er „bakfærsla til atvinnuveganna“
Afurðalánum verði breytt og
tryggt að vaxtamunur þeirra verði
minnkaður um 1% og raforkuverð
verði lækkað.
Einnig verði komið á sérstakri
deild við Framkvæmdasjóð, sem
veiti lán til fjárhagslegrar endur-
skipulagningar og til að bæta afkomu
einstakra útflutningsgreina. Er
stefnt að því að í þeim sjóði verði •
um þrír milljarðar króna til ráð-
stöfunar. Er þessa hugmynd einnig
að finna í breytingartillögum Al-
þýðuflokksráðherranna, en hún er
upphaflega komin frá framsóknar-
mönnum í ríkisstjórn.
Tekjur deildarinnar verði m.a.
þær að þar sem aðstöðugjöld er að
finna umfram ákveðið hámark, er
lagt til að þeim umframtekjum af
aðstöðugjöldum verði jafnað á milli
sveitarfélaganna með aðstoð Jöfn-
unarsjóðs sveitarfélaga við inn-
heimtu. Einnig verði framlag ríkisins
til atvinnuleysistryggingasjóðs á ár-
inu 1989 látið renna til deildarinnar,
auk láns úr verðjöfnunarsjóði sem
verði vaxta- og afborgunarlaust
fyrstu þrjú árin. Þá er lagt til að öll
lán úr áðurnefndum deildarsjóði
verði vaxta- og afborgunarlaus fyrstu
þrjú árin.
Gengið
Lagfæring á gengi verður afgangs-
stærð í breytingartillögunum að
efnahagstillögum forsætisráðherra.
Alls ekki verði gripið til gengisfell-
ingar nema þá eftir að búið verði að
meta þessar lagfæringar fyrir útflutn-
ingsatvinnuvegina. Samkvæmt út-
reikningum sem gerðir hafa verið í
Þjóðhagsstofnun fyrir framsóknar-
ráðherrana er gert ráð fyrir því að
ekki verði þörf á leiðréttingu á
gengi, miðað við að þessar tillögur
verði framkvæmdar.
Fjármagnskostnaður
Eins og búast mátti við er að finna
róttækar tillögur um lækkun vaxta
og fjármagnskostnaðar. Leggja þeir
til að meðal-raunvextir verði ekki
yfir 6%. 1 því skyni verði beitt
lagaheimild ef nauðsyn krefur.
Leggja þeir til að fjármagnstekjur
verði skattlagðar umfram ákveðna
ávöxtun, en öll skuldabréf verði
nafn- og skráningarskyld og sömu-
leiðis eigendaskipti á skuldabréfum.
f því skyni verði bankar og aðrar
fjármagnsstofnanir upplýsingaskyld
gagnvart skattyfirvöldum.
Lánskjaravísitala verði afnumin
um leið og verðbólga er orðin tíu af
hundraði.
Skylda verðbréfasjóða til að
kaupa skuldabréf ríkisins verði stór-
lega aukin.
Gegn þenslu
Tillögur Framsóknar varða einnig
þenslu þá sem verði hefur í þjóðfé-
laginu. Til að stemma stigu við •
áframhaldandi þenslu verði ríkis-
sjóður tvímælalaust hallalaus og afl-
Tímamynd:Gunnar
að verði tekna á móti niðurfeliingu
gjalda og annars sem gert verður
fyrir útflutningsatvinnuvegina.
Dregið verði mjög verulega úr er-
lendri lántöku, tekjur sveitarfélaga
af aðstöðugjöldum verði jafnaðar,
og heimild verði veitt í lögum til að
leggja skatt á nýjar framkvæmdir.
Sérstakar tillögur eru gerðar varð-
andi afkomu ullariðnaðarins. Gera
þeir ráð fyrir því að komið verði á
4% uppbót á útflutning- á ullarvarn-
ingi.
Bakfærsla til
atvinnuveganna
Þegar Steingrímur Hermannsson,
formaður Framsóknarflokksins, var
beðinn að meta áhrif þessara að-
gerða ef þær kæmust til framkvæmda
og yrðu samþykktar af samstarfs-
flokkunum, sagði hann að í tillögum
þessum væri leitað allra leiða til að
fella niður kostnað hjá atvinnuveg-
unum og bæta ríkissjóði það upp
með sköttum. í þessum breytingar-
tillögum fælist viss bakfærsla í gegn-
um ríkissjóð, því þessar upphæðir
væri vitanlega búið að taka frá
atvinnuvegunum með vitlausu
gengi, of miklum innlendum kostn-
aði og mörgu fleiru.
Veðjum á bata
fyrir 10. apríl
Sagði Steingrímur að erfitt væri
að meta áhrif þeirra tillagna, sem
Landssamband sláturleyfishafa fundar í upphafi sláturtíðar:
Rekstraróvissa
Nú er sláturtíð hafin hjá sumum
sláturleyfishöfum og er í þann
mund að hefjast hjá mörgum
öðrunt. Stjórn Landssambands
sláturleyfishafa fundaði í gær og
voru þar til umræðu þær aðstæður
sem sambandið telur óviðunandi
við upphaf sláturtíðar. Eftir er að
ákveða heildsöluverð sláturafurða
og enn hafa ekki verið teknar
ákvarðanir um afgreiðslu afurða-
lána bankanna fyrir komandi slát-
urtíð. Ekki hefur hcldur fengist
trygging frá ríkisvaldinu um hvern-
ig gjaldfallin afurðalán frá fyrra ári
verða fjármögnuð.
Fulltrúar Búnaðar-, Samvinnu-
og Landsbanka funduðu í gær um
afgreiðslu afurðalána til sláturleyf-
ishafa en komust þar ekki að
cndanlegri niðurstöðu um hvernig
henni verður háttað. Þeir munu
aftur funda í dag. Niðurstaða þess
fundar hefur mikið að segja um
rekstrarskilyrði sláturlcyfishafa en
á fundi þeirra í gær voru fleiri atriði
til umræðu.
Sláturleyfishafar hafa gagnrýnt
verðákvarðanir fimm manna
nefndar sent ákvarðar heildsölu-
verð sláturafurða. Vegna vanmats
telja sláturleyfishafar sig hafa mátt
þola verulegt rekstrartap, sem fyrir
framleiðsluárið 1987 er áætlað kr.
170 miiljónir (kr. 14,86/kg). Tap-
rekstur þfessi hefur þegar leitt til
rekstrarstöðvunar nokkurra slát-
urleyfishafa og mikilla greiðslu-
erfiðleika þeirra allra.
Sambandið telur mikla óvissu
ríkjandi um rekstrarskilyrði á kom-
andi sláturtíð. Óvissa er um tekjur
sláturleyfishafa og lánsfé til
greiðslu afurða.
Sláturieyfishafar telja ekki for-
svaranlegt að selja nýtt kjöt á sama
verði og kjöt frá fyrra ári vegna
vanmctins kostnaðar við fram-
leiðslu og sölu þess kjöts. Þessu til
viðbótar iiggja ekki fyrir verðhlut-
föjU nýs kjöts sem selja skal skv.
nýju kjötmati. Af þesssu leiðir að
frysta verður allt nýtt kjöt og
tapast þar með dýrmætt tækifæri til
að selja neytendum nýtt dilkakjöt
í sláturtíð. JIH
Almennur stjornmálafundur Framsóknarfélags Reykjavíkur:
Mun ræða stöðuna í
ríkisstjórnarmálum
Framsóknarfélag Reykjavíkur
efnir til almenns stjórnmálafundar
að Hótel Lind við Rauðarárstíg,
(áður Hótel Hof) klukkan 20:30
annað kvöld - fimmtudagskvöld.
Umræðuefnið verður: Staðan í
ríkisstjórnarmálum. Frummælandi
verður Guðmundur G. Þórarinsson
alþingismaður.
„Þessi fundur er boðaður með
skömmum fyrirvara og er mjög áríð-
andi að sem flestir stuðningsmenn
flokksins mæti,“ sagði Alfreð Þor-
steinsson formaður Framsóknarfé-
lags Reykjavíkur í samtali við
Tímann.
Guðmundur G. Þórarinsson alþingismað-
ur verður frummælandi á almennum
stjómmálafundi er Framsóknarfélag
Reykjavíkur hefur boðað.