Tíminn - 27.07.1989, Page 9

Fimmtudagur 27. júlí 1989
Tíminn 9-
FRÉTTAYFIRLIT
Moskva - Þúsundir sov-
éskra verkamanna eru í verk-
falli f Tallinn, höfuðborg Eist-
lands. Þeir eru að mótmæla
lagafrumvarpi sem þeir telja
ao muni takmarka réttindi
þeirra. Sovéska þingið er nú
að ræða um hvort Eistrasalts-
löndunum skuli veitt aukin
sjálfstjórn f efnahagsmálum.
Varsjá - Opinber dagblöð f
Póllandi sögðu frá því f gærað
Jaruzelski, forseti PóTlands,
hafi boðið þingmönnum Sam-
stöðu að taka þátt í stjórnar-
myndun undir forystu komm-
únista. Jaruzelski bauð Sam-
stöðu embætti aðstoðarfor-
sætisráðherra, en Lech Wa-
lesa sagði að Samstaða ætti
rétt á að mynda eigin stjórn
eftir kosningasigur i sfðasta
mánuði. Samstöðumenn
hyggjast setja upp skuggar-
áouneyti, komi til stjórnar-
myndunar kommúnista.
Peking - Opinber dagblöð í
austurhluta Kína herma að
rúmlega þrjú þúsund manns
hafi verið handteknir í þriggja
daga herferð stjórnvalda gegn
pólitískum andróðursmönnum
og ótíndum glæpamönnum.
TunÍS - Haft var eftir yfir-
manni í PLO að stjórnvöld í
Bandarfkjunum hefðu rætt um
það við Sovétmenn, að vel
gæti farið svo að þau styddu
hugmyndir Palestínumanna
um að kosningar á herteknu
svæðunum yrðu liður í endan-
legri lausn á deilunum við botn
Miðjarðarhafs.
TÓkíÓ - Frjálslyndi lýöræðis-
flokkurinn í Japan ætlar að
tilnefna eftirmann Sosuke Uno,
forsætisráðherra, ekki seinna
en í byrjun næstu viku. Engin
nöfn eru enn kominn fram á
sjónarsviðið, en flestir framá-
menn flokksins tengjast Ftec-
ruit-hneykslismálinu svonefnda.
Belgrad - Ante Markovic,
forsætisráðherra Júgóslavíu
sagði að hann myndi ekki
hætta við umbótastefnu sína,
þrátt fyrir harða gagnrýni and-
stæðinga hennar, því það væri
óumflýjanlegt að gera þyrfti
umbætur í landinu.
Addis Ababa - Samtök
skæruliða krefjast harðari að-
gerða gegn Suður-Afríku f
kjölfar þriggja daga fundar
Samtaka Afríkurfkja. Oliver
Tambo, yfirmaður Afrfska
þjóðarráðsins hefur krafist
þess að lokaáhlaup verði gert
á Pretorfsk yfirvöld, þar sem
hann telur að valdahlutföll séu
þeim nú óhagstæð.
Reuter/LDH
ÚTLÖND
Mikið óveður geisar á Indlandi:
Tala látinna
komin í 700
Samkvæmt fréttum frá Indlandi í gær höfðu rúmlega sjö
hundruð manns þegar látist í einhverjum verstu monsúm-
stormum sem þar hafa geisað um árabil.
Yfir fimm hundruð manns hafa
látið lífið í Maharashtra á Vestur-
Indlandi. Um tvö þúsund manna er
saknað, þar af eru þúsund sjómenn
sem lentu í stormum á Arabíuflóa.
Nær öll starfsemi hefur legið niðri í
höfuðborginni Bombay, en þar hafa
vindar herjað á fjórða dag. Flug- og
lestarstöðvar eru lokaðar, verð-
bréfamarkaðir og bankastofnanir
eru einungis opnar síðdegis og göt-
urnar eru mannlausar.
Indverska fréttastofan sagði í gær
frá 37 manns sem létu lífið í aur-
skriðu í Vaju, þorpi nálægt Bombay.
Björgunarsveitir starfa dag og nótt
við hljálparstörf og hefur indverski
herinn verið kallaður til aðstoðar.
Flugvélar flytja matvæli og vatn til
þorpa sem flóð og skriður hafa lokað
af, og gert er ráð fyrir að tjón í
komrækt nemi mörgum milljónum
dollara. Talið erað um sjötíu þúsund
heimili séu eyðilögð af völdum
veðursins.
Meira en sjö hundruð manns hafa nú
látist í flóðunum á Indlandi.
Monsúmrigningar hafa einnig
herjað á Pakistana, en þar hafa 28
látið lífið og hundmð em heimilis-
lausir vegna þeirra. Reuter/LDH
Kennsla í samskipt-
um ólíkra kynþátta
Hópur manna úr bandarísku öfga- urinn sakaður um lfkamsárásir á
samtökunum Ku Klux Klan hafa
samþykkt að sækja kennslustundir f
samskiptum ólíkra kynþátta.
Ku Klux Klan eiga upptök sín í
suðurríkjum Bandaríkjanna og em
þau samtök kynþáttahatara sem hafa
framið ofbeldisverk á svertingjum
og öðmm minnihlutahópum allt frá
dögum borgarastyrjaldarinnar.
í réttarhöldum í Atlanta var hóp-
formælendur mannréttindasamtaka,
og var þeim gefinn kostur á sáttar-
gjörð sem fólst í að þeir sæktu
námskeið í skilningi milli ólíkra
kynþátta.
Ku Klux Klan hefur gengist
að þessum skilmálum og að auki
hafa tíu félagar samþykkt að
borga 11.500 dollara skaðabætur til
fómalamba sinna. Reuter/LDH
Jaruselski og Walesa spá í spil rfkisstjómarmyndunar.
Flokksleiðtogar skýra tregðu kommúnista
til að gefa leyfi fyrir stjórnarmyndun Samstöðu:
„Jafngildir
sjálfsmorði“
Á 259. flokksþingi Samstöðu sem
haldið var í gær, sagði einn framá-
manna flokksins að kommúnista-
flokkurinn hikaði við að leyfa Sam-
stöðu að mynda ríkisstjórn þar sem
það myndi leiða til brottreksturs
fjölda embættismanna kommúnista-
flokksins og veikja stöðu hans til
muna.
Bronislaw Germek þingflokksfor-
maður Samstöðu sagði leyfi til ríkis-
stjórnarmyndunar Samstöðu jafn-
gilda sjálfsmorði kommúnistaflokk-
ins.
Hann bætti því við að afstaða
Samstöðu væri eftir sem áður ljós,
þeir hefðu fullan hug á stjórnar-
myndun. En þessa dagana hvorki
gengur né rekur í stjómarmyndunar-
viðræðum, eftir óumdeilanlegan sig-
ur Samstöðu yfir kommúnista-
flokknum í nýafstöðnum kosning-
um. Germek sagði að stefnumið
Samstöðu lægju ljós fyrir. Þeir
myndu stuðla að frjálsri fjölmiðlun,
uppbyggingu sjálfstæðs dómskerfis,
lögum um frjálsar kosningar og
fleiru sem hann tiltók sérstaklega.
Annar leiðtogi innan Samstöðu,
Josef Slisz, sagði forsetann, Wojc-
iech Jaruselski hafa tjáð sér að
ráðamenn ýmissa grannríkja
Póllands, einkum Sovétríkjanna,
Austur-Þýskalands og Tékkóslóvak-
íu myndu ekki fella sig við ríkisstjóm
myndaða af Samstöðu. Hann sagði
forsetann hafa boðið Samstöðu sjö
sæti í efri deild þingsins sem jafngilti
35 prósenta hlutfalli þeirra í neðri
deildinni en þessu hafnaði Lech
Walesa.
Á fundinum var samþykkt ein-
róma að enginn flokksleiðtoga Sam-
stöðu tæki sæti í ríkisstjórn undir
forystu kommúnistaflokksins. En
Walesa hafði áður sagt að hann
myndi ekki reyna að hindra slíkt,
viðkomandi bæm sjálfir fulla ábyrgð
á gerðum sínum.
Reuter/jkb
Efnahagsbandalag Evrópu:
Styrkir og samkeppni
fara ekki saman
Framkvæmdastjórn Evrópu-
bandalagsins tilkynnti í gær að hún
hygðist skera upp herör gegn ríkis-
styrjum til atvinnugreina í banda-
lagslöndunum tólf, þar sem styrk-
imir væm þröskuldur í vegi frjálsr-
ar samkeppni og tollalausra við-
skipta milli landanna eftir 1992.
Árið 1986 vom alls veittir ríkis-
styrkir að upphæð 110 milljarðar
bandaríkjadala í löndunum tólf,
en það gerir um 850 dollara á hvern
vinnandi mann. Framkvæmda-
stjórnin telur að eðlileg samkeppni
geti engan vegin orðið á milli vöm
sem viðkomandi land greiðir niður,
og samskonar óniðurgreiddrar
vöru frá öðm landi, og það stríði
gegn grundvallarhugmyndum EB
um frjáls viðskipti eftir 1992.
Formaður samkeppnisnefndar
EB, Sir Leon Brittan, sagði í gær
að nefndin myndi skoða öll tilfelli
þar sem um niðurgreiðslur væri
að ræða, þar á meðal styrki til
útflutnings.
Gert er ráð fyrir að fyrstu tillögur
EB um úrbætur í þessum efnum,
verði Iagðar fram í haust.
Reuter/LDH
Skaut I mark á dósir
á höfði stríðsfanga
Almennir borgarar reiðast lögreglunni:
Gottfreid Weise, 68 ára gamall,
dæmdur stríðsglæpamaður var hand-
tekinn í Sviss í gær á sjúkrahúsi þar
sem hann hafði leitað sér lækninga
vegna hjartaáfalls.
Weise var SS-vörður í Auschwitz
fangabúðunum í stríðinu, og gekk
þar undir nafninu Vilhjálmur Tell,
þar sem hann stundaði skotæfingar
á þann hátt að hann stillti niðursuðu-
dósum á höfuð stríðsfanga
Hann var dæmdur í lífstíðarfang-
elsi í janúar á síðasta ári, fyrir að
skjóta fimm manns til bana á þennan
hátt, en hafði aðeins afplánað mán-
uð þegar hann var látinn laus gegn
tryggingu þar sem hann áfrýjaði
dóminum. Þegar ljóst var að fyrri
dómur yrði staðfestur, flúði hann úr
landi.
Weiss er nú í haldi í fangelsis-
sjúkrahúsi í Sviss, og ætla þýsk
yfirvöld að krefjast framvísunar
hans Reuter/LDH
Reyndu að hrekja vændiskonur burt
Almennir borgarar í Washington
brugðust ókvæða við tilraun lög-
regluþjóna til að hrekja vændiskon-
ur burt frá borginni. Aðgerðir lög-
reglunnar, sem minntu einna helst á
villta vestrið þegar það var og hét,
fólust í því að smala vændiskonunum
saman og reka þær í hóp eftir
fjórtánda stæti, skammt frá Hvíta
húsinu. Skrúðgangan leystist upp
þegar nokkrir ljósmyndarar og
fréttamenn mættu á staðinn. Engin
vændiskvennanna var handtekin og
héldu þær aftur til starfa sinna eins
og ekkert hefði í skorist að uppá-
komunni lokinni.
Aðstoðarvarðstjóri í lögreglu'
borgarinnar, Joseph Gentile, sagði
lögregluyfirvöld vinna að rannsókn
málsins. Á meðan á henni stendur er
ekki hægt að segja til um hvort
aðgerðimar hafi verið skipulagðar
af hálfu yfirmanna lögregluþjónanna
sem stóðu að framkvæmdinni.
„Aðgerðir í anda lögregluforingj-
ans í Tombstone, sem sparkaði
mönnum út fyrir sýslumörkin ef þeir
brutu af sér, tíðkast ekki lengur,"
sagði Arthur Spitser, framkvæmda-
stjóri baráttusamtaka um borgaraleg
réttindi. Hann bætti því við að
lögreglunni væri óheimilt að taka að
sér refsingar. „Auk þess em aðgerðir
sem fela í sér brottvísanir, nokkuð
sem við höfum forðast að taka inn í
refsilöggjöfina," sagði Spitser.
Kim Gandy, ritari sameinaðra
kvennasamtaka landsins, sagði að-
gerðir lögreglunnar greinilega brjóta
í bága við gildandi lög. „Lögreglan
er alls ekki til þess ætluð herja á fólk.
Það fyrsta sem mér datt í hug var af
hverju þeir rækju ekki eiturlyfjasal-
ana burtu, eða þá sem notfæra sér
þjónustu vændiskvennanna,“ sagði
hún.
Reuter/jkb