Tíminn - 22.08.1989, Blaðsíða 2

2 Tíminn
,Þriðjudagur 22. ágúst 1989
í byrjun árs 1986 gaf heilbrigðisráðuneytið út reglugerð um
mjólk og mjólkurvörur. í reglugerðinni segir að haughús skuli
vera við öll fjós. Bændum var gefinn frestur til 1. janúar 1990
til að uppfylla þetta ákvæði. Vegna þessara hertu reglna hafa
bændur byggt haughús í stórum stíl á undanförnum árum.
Fyrirsjáanlegt er þó að mikið vantar á að þessi nauðsynlegu
hús verði staðsett við öll fjós á landinu um næstu áramót svo
sem reglugerðin segir til um.
>að eru héraðsdýralæknar sem
eiga að hafa eftirlit með því að fjós
uppfylli lágmarkskröfur um hrein-
læti. Þeim er einnig skylt að loka
fjósum ef þau uppfylla ekki þessar
lágmarkskröfur. Tíminn spurði
nokkra dýralækna að því hvort þeir
ætli sér að loka fjósum sem hafa
ekkert haughús um næstu áramót.
Þeir kváðust myndu fara sér hægt í
þeim efnum. Engu fjósi verði lokað
1. janúar næstkomandi jafnvel þó að
reglugerðin mæli fyrir um að svo
skuli gera. Greinilegt er þó að dýra-
læknar ætla sér að þrýsta fastar á
bændur um að byggja haughús en
þeir hafa gert til þessa. Sumir sögð-
ust ætla sér að senda bændum bréf
eftir áramót og gefa þeim lokafrest
til 1. janúar 1991.
Dýralæknarnir sögðu að þeim
þætti slæmt að þurfa að beita jafn
harkalegum aðgerðum og að loka
fjósum. Með því væri verið að svipta
menn atvinnunni og í mörgum tilfell-
um þýddi það að bændur flosnuðu
upp af jörðum sínum.
Haughús er eins og nafnið gefur
til kynna hús yfir haug sem hefur að
eyma úrgang úr nautgripum bænda.
nýlegum fjósum er haughús haft
undir fjósinu eða framan við það.
Einn dýralæknir hefur bent á að ef
þau eru ekki tæmd reglulega skapist
mun verra ástand en meðan haugur-
inn rann óbeislaður úti á túni, því þá
færist haugurinn inn í sjálft fjósið.
Frá útihátíðinni í Húnaveri.
Sýslumannsembættið á Blönduósi sendir skýrslu um útisamkomuna í Húnaveri til fjölmiðla:
Mæla með endurhæfingu
ráðuneytisstarfsmanna
Jón ísberg sýslumaður í Húnavatnssýslum hefur sent til
fjölmiðla skýrslu lögreglunnar í Húnavatnssýslu um útihátíðina í
Húnaveri s.l. verslunarmannahelgi, þar sem fram kemur nokkuð
gott yiirlit um framgang hátíðarinnar og viðhorf lögreglunnar á
staðnum til þeirra atburða er gerðust umrædda helgi. Athygli
vekur að í skýrslu Kristjáns Þorbjörnssonar aðalvarðstjóra kemur
fram hörð gagnrýni á starfsmenn dómsmálaráðuneytisins og segir
hann þá þurfa á endurhæfingu að halda.
Sé gripið niður í skýrsluna þar
sem fjallað er urn föstudaginn 4.
ágúst má glögglega sjá að ósk
dómsmálaráðuneytisins um að
senda mann frá lögreglunni til þess
að taka við yfirstjórn á svæðinu
hefur farið fyrir brjóstið á heima-
mönnum. Orðrétt segir Kristján:
„Að morgni þessa dags kölluðuð,
þér herra lögreglustjóri, á þann er
þessar línur ritar og skýrðuð hon-
um frá því að dómsmálaráðuneytið
hefði óskað eftir að senda hingað
Magnús Einarsson aðstoðaryfir-
lögregluþjón í Reykjavík. Um það
var í raun ekkert að segja enda
ekkert frekar um það rætt, ég
spurði hvorki um það hvort að
hann tæki við stjórn hér né þér
minntust á það enda hefur það
trúlega að hvorugum hvarflað að
nokkur breyting yrði hér á yfir-
stjórn lögreglunnar þó Magnús
kæmi norður. Því er ekki að leyna
að þetta vakti nokkur viðbrögð hjá
lögreglumönnum hér.“
Borin von að reynslan geti
kennt þessum mönnum
„Öllum misskilningi var eytt
ekki síst eftir símtal við Magnús og
var hann boðinn velkominn. En
vert er að líta á það er síðar kom.
Starfsmenn dómsmálaráðuneytis-
ins létu hafa það alls staðar eftir sér
að þeir hefðu sent Magnús til að
taka við yfirstjórn hér. Það er
líklega borin von að reynslan geti
kennt þessum mönnum eitthvað
en hugarfarið sem að baki svona
löguðu býr þarfnast endurskoðun-
ar. Hvernig halda menn að hægt sé
á síðustu stundu að ákveða suður í
Reykjavík að skipt sé um stjórn-
anda lögregluliðs norður í landi?
Hvar kemur mönnum heimild til
slíks, því enginn var settur af, svo
vitað sé, og hvernig halda menn að
lögreglumenn á viðkomandi stað
bregðist við? Þeir sem ekki geta
skilið jafn einfaldar staðreyndir
þurfa á endurhæfingu að halda,
alla vega endurhæfingu á hugarfar-
inu. Magnús Einarsson skildi
þetta, án þess að hann ræddi það,
en það hafa þessir háu herrar
augljóslega ekki gert.“
Kristján Þorbjörnsson biður síð-
an yfirmann sinn Jón ísberg að sjá
um að koma áliti sínu til skila með
þessum orðum: „Ég vona, herra
lögreglustjóri, að þér getið bent
þessum háu herrurn á þetta slæma
verklag sitt þó ekki sé víst að þeir
geti af því lært“.
Ekki Ijóst hvort ásökun-
um verður svarað
Hjalti Zophaníasson hjá dóms-
málaráðuneytinu sagðist í gær ekki
geta sagt til um hvort að einhverju
af þessum ásökunum Húnvetninga
yrði svarað og þá hvernig. „Þegar
mannfjöldinn stefndi í það að
vcrða svona mikill í Húnaveri,
urðum við uggandi yfir því að þar
væru ekki menn sem væru vanir að
fást við svo mannmargar samkom-
ur. Við töldum þess vegna gott að
Jón ísberg fengi mann sem væri
vanur að fást við verkefni af þessari
stærðargráðu. Það var af góðum
huga gert, enda þáði hann þá
aðstoð og ég veit ekki betur en að
þeir hafi starfað saman við að
stjórna þessu“, sagði Hjalti. Hann
bar það enn fremur til baka að
starfsmenn dómsmálaráðuneytis-
ins hafi notað orðalagið „að taka
við yfirstjórn“, varðandi þátt
Magnúsar Einarssonar við lög-
gæslustörf í Húnaveri.
í skýrslu lögreglunnar á Blöndu-
ósi er látið vel af samskiptunum við
Magnús Einarsson, þó skýrsluhöf-
undur segist ekki hafa hugmynd
um það í raun hvernig honum hafi
líkað það er hann sá og heyrði, en
gæti trúað að margt hafi verið
öðruvísi en hann átti að venjast.
Magnús sé maður með mikla
reynslu og mikla þekkingu á mann-
legu eðli. Það hafi líklega sést best
á því að hann hafi getað sagt fyrir
um marga hluti er kæmu upp á
þessari samkomu. - ÁG
Slíkur sóðaskapur mun vera of al-
gengur og stafar af trassaskap eða
því að bændur komast ekki til að
tæma sökum snjóa eða bleytu.
í þeini fjósum sem byggð voru
fyrir 1970 var í fæstum tilfellum gert
ráð fyrir haughúsi. Allmikil fyrir-
höfn og kostnaður fylgir því að bæta
því við síðar. Kostnaðurinn er ekki
undir einni milljón króna. Þess má
þó geta að eitt stykki rúllubaggavél
og eitt stykki pökkunarvél kosta
samtals um ellefu hundruð þúsund.
Bændur með lítil kúabú eiga í mikl-
um erfiðleikum nteð kljúfa þennan
kostnað. Sum þessara fjósa eru göm-
ul og lítil og standa ekki undir öllum
þeim endurbótum sem gera þarf.
Niðurstaðan hefur því víða orðið sú
að bændur í þessari stöðu hafa hætt
mjólkurframleiðslu og snúið sér að
einhverju öðru.
Dýraiæknar og mjólkurbústjórar
eru sammála um að mjólk og með-
ferð mjólkur sé nú miklu betri en var
fyrir nokkrum árum síðan. Mikil
breyting er til dæmis orðin síðan
súra mjólkin var seld í búðum fyrir
nokkrum árum síðan. Mjög fátítt er
nú að bændur sendi frá sér annað en
fyrsta flokks mjólk. Þeir töldu þó að
enn mætti betur gera. Neytandinn
ætti að geta gert þá kröfu að fjós og
umhverfi fjósa væri með þeim hætti
að það virkaði ekki fráhrindandi á
hann. í fjósum færi jú fram matvæl-
aframleiðsla. - EÓ
Bjóða urðun
á Arnarholti
Hreppsnefnd Kjalarneshrepps
hefur hafnað tilboði Reykjavíkur-
borgar um að urðun sorps í Álfs-
nesi verði leyfð gegn því að Hita-
veita Reykjavíkur taki yfir hita-
veitu hreppsins og að greitt verði
fast árlegt gjald fyrir urðunarstað-
inn. Hreppsnefndin samþykkti
hins vegar samhljóða tillögu um að
ganga til viðræðna við Reykjavík-
urborg um urðun á sorpi norðan
Arnarholts.
Jón Ólafsson oddviti Kjalarnes-
hrepps sagði í samtali við Tímann
að þessi ákvörðun hefði verið tekin
vegna þess að fjölmargir íbúar
hreppsins hefðu lýst sig andsnúna
urðun sorps í Álfsnesi og menn
hefðu ekki talið æskilegt að kljúfa
hreppsfélagið vegna deilna um mál
af þessu tagi.
Skuldir Hitaveitu Kjalarnes-
hrepps eru nú um 60 milljónir
króna en eigið fé er um 30 milljónir
króna. Sagði Jón að of mikið hefði
verið gert úr málum hitaveitunnar
í fréttum af tilboði borgarinnar.
„Málið snýst um það að höfuðborg-
arsvæðið er allt eitt hitaveitusvæði
og Hitaveita Reykjavíkur dreifir í
öll sveitafélögin nema Kjalarnes-
hrepp og við hefðum haft áhuga á
að sameinast Hitaveitu Reykjavík-
ur eins og hin sveitarfélögin en það
höfum við því miður ekki getað
ennþá.“
Auk yfirtöku hitaveitunnar var í
tilboði Reykjavíkurborgar gert ráð
fyrir að árlegt gjald fyrir urðunar-
staðinn yrði 4-5 krónur fyrir hvert
tonn af sorpi og er miðað við að
urðuð verði um 100 þúsund tonn á
ári.
Varðandi þau ummæli Davíðs
Oddssonar í DV í gær að tilboð um
urðun í Arnarholti væri eins og
hvert annað grín vildi Jón ekki
hafa önnur orð en þau að „borgar-
stjórinn væri nú sjálfur góður grín-
isti.“ Aðspurður um það afhverju
hreppsnefndin lyti svo á að svæðið
norðan Arnarholts myndi henta
fyrir urðunina sagði Jón að nefnd
sérfræðinga hefði á sínum tíma
nefnt Arnarholtssvæðið sem eitt af
þeim svæðum sem gæti reynst hag-
kvæmur kostur til urðunar á sorpi
og mun hagkvæmari en til dæmis
Krísuvíkina. Jón sagði ennfremur
að í dag lægi ekki fyrir hvað gerist
í urðunarmálunum í kjölfar
ákvörðunar hreppsnefndarinnar
en Kjalnesingar muni bíða rólegir
og sjá hvort farið verður út í
frekari viðræður um urðun sorps í
hreppnum.
Að lokum má geta þess að hópur
Kjalnesinga hefur myndað samtök
um að vinna þeirri lausn brautar-
gengis að sorp frá höfuðborgar-
svæðinu verði urðað nyrst í
hreppnum, innan Ártúnsár og hafa
forsvarsmenn hópsins boðist til að
reka urðunarsvæðið. SSH
Tíu grunaðir um ölvun við akstur,
tveir sviptir ökuleyfi vegna hraðaksturs:
ANNAR MÆLDIST
Á150KMHRADA
Lögreglan í Keflavík stöðvaði í
gærdag ökumann sem mældist á 150
km hraða á Reykjanesbraut við
Vatnsleysuströnd. Hann var sviptur
ökuleyfinu til bráðabirgða.
Þá var ökumaður sviptur ökuleyf-
inu til bráðabirgða eftir að bifreið
sem hann ók mældist á 142 km hraða
aðfaranótt laugardags á veginum frá
flugstöðinn.-Á báðum þessum stöð-
um er hámarkshraði 90 km.
Keflavíkurlögreglan hafði í mörgu
að snúast um helgina og voru m.a.
tíu ökumenn teknir grunaðir um
ölvun við akstur. - ABÓ