Fréttablaðið - 26.02.2009, Blaðsíða 50

26 26. febrúar 2009 FIMMTUDAGUR
Líklega hafa höfundarnir sem
settu saman brandarasafnið Fúlar
á móti, þær Jenny og Judith, kallað
saman í sjónvarpsþættina Grum-
py Old Women áberandi konur af
68-kynslóðinni úr suðurhluta Eng-
lands undir einhvers konar merki
femínisma, öldruð andlit kvenna
vantaði í sjónvarp þar í landi, sjón-
armið þeirra heyrðust ekki. Joan
Bakewell, ein virtasta sjónvarps-
stjarna Breta til margra ára, sagði
í viðtali við Telegraph fyrir hálf-
um mánuði að konur yfir miðjum
aldri ættu ekki sjens í sjónvarps-
vinnu, þó svo þær væru stærsti
hluti sjónvarpsneytenda. Sömu
helgi birtust ritdómar í breskum
blöðum um nýja bók Susie Orbach,
Bodies, þar sem hún tekur upp
þráðinn frá Fat is a feminist issue.
Víða um lönd hafa konur af eldri
kynslóð femínista lagt sig eftir
rannsóknum um kvenlíkamann og
hvernig hann er birtur í menning-
unni á okkar tímum.
Þetta var samhengi heimsókn-
ar norður á Akureyri þar sem
boðið var upp á skemmtikvöld,
Fúlar á móti er brandarasafn um
konur komnar yfir miðjan aldur.
Þar var tæpt á ýmsum fyndnum
hliðum, sumum afgömlum, til að
mynda tengdamömmubröndurum
og mömmubröndurum, aðeins á
dætrabröndurum og barnabarna-
, engin fyndi var viðhöfð um syst-
ur, samstarfskonur á vinnustað,
ekki spaugað með líkamsræktina,
þvagleka, legsig, brjóstakrabba
eða brjóstastækkanir. Þetta var
semsagt lítil sneið af kökunni.
Tabúin ekki snert heldur tiplað á
gömlum slóðum. Sýningin er helst
til langt árshátíðarprógram.
Nú má ekki skilja orð mín svo
að þetta hafi verið leiðinleg kvöld-
stund. Margt var ári fyndið, sumt
rosalega fyndið. En er verk af
þessu tagi eitthvað sem rétt er að
styrkja með almannafé ríkis og
bæjar?
Sýningin veitir manni tækifæri
til að meta þessar þrjár leikkonur:
kostir þeirra og gallar verða aug-
ljósir í svona sýningu: allar hafa
sterka tilfinningu fyrir tilsvari,
kunna að láta línuna falla. Björk
hefur fínan takt í hreyfingum sem
Edda hefur ekki. Hér mátti sjá alla
ósiði þeirra Eddu og Helgu Brögu
í grettum og líkamsbeitingu, rétt
eins og hæfileikar þeirra nutu sín
vel í flutningi gamanefnis: Helga
er sú þeirra þriggja sem ræður
við mesta breidd. Björk er enn
óskrifað blað, hefur aldrei feng-
ið almennilegt næði til að sýna
sig sem þjálfaða skapgerðarleik-
konu sem mig grunar að hún sé.
Edda gafst upp á því fyrir löngu
að leika alvarleg hlutverk, læsti
sig inn í gríninu og henti lyklinum
út um gluggann. Synd en svona
getur markaðurinn íslenski leikið
talenterað fólk. Ég nenni ekki að
fara í debattinn um að kómedía sé
erfiðari en drama – hér voru ein-
faldlega þrjár leikkonur sem eiga
skilið að njóta sín í breidd sinni en
ekki aðeins á öðrum vængnum.
Sökum þess hvað efnið er ein-
tóna og einnota frá hendi höfunda
og þýðanda, hvað það stafar af því
hugleysinu að takast á við kven-
leg efni af ærlegheitum og æðru-
leysi verður kvöldstundin löng.
Skemmtunin dettur niður, brand-
arar hætta að virka á löngum köfl-
um, þótt allltaf sé einhver í salnum
grenjandi af hlátri. Það er jú lausn
í hlátrinum, þess vegna er hann
hollur. En það sat ekkert eftir, eng-
inn var styggður, engum ofboðið,
engin mörk færð til. Þetta var aft-
urhaldssamt leikhús í hugmynda-
fræði, íhaldssamt í gamanefnum.
Sviðsetning leikhússtjórans var
harla lítið spennandi og má raunar
enn ítreka það að listrænir stjórn-
endur leikhúsa eiga að halda sig
frá leikstjórn sem þeim hefur
lengi gengið afar illa hér á landi.
Ekki er að efa að þessi sýning
gengur vel og verður transport-
eruð til Reykjavíkur eða Hafnar-
fjarðar þar sem leikkonurnar eiga
heima. Hún skilar örugglega vel í
kassann fyrir LA en félagið verð-
ur að skoða til hvers það er. Styrk-
ir til opinberrar leikstarfsemi eru
hugsaðir til annars en þetta djóka-
safn. Og konurnar sem að þessu
standa ættu að spyrja sjálfar sig
hvort þessi sýning sé það metn-
aðarfyllsta sem þær geta gert í
baráttu fyrir hag kvenna yfirleitt
sem barist er fyrir um heim allan
– líka með gamansemi. En líklega
er þeim bara fjandans sama.
Páll Baldvin Baldvinsson
Þátttaka kvenna er djók
LEIKLIST Fúlar á móti í ham: Björk, Edda og Helga Braga. MYND LA/GRÍMUR BJARNASON
LEIKLIST
Fúlar á móti efir Jenny Eclair og
Judith Holder.
Leikfélag Akureyrar
Þýðing: Gísli Rúnar Jónsson.
Leikmynd: Þórarinn Blöndal.
Búningar: Rannveig Eva Karlsdóttir.
Dansar: Sigyn Blöndal.
Leikstjóri: María Sigurðardóttir.
★★★
Græskulaust gaman en langdregið á
köflum.
Minningarsjóður Astrid Lind-
gren sem stofnaður var fyrir
fáum árum er stærsti verðlauna-
sjóður sem veitir höfundum
barnabóka viðurkenningar með
gildum verðlaunum. Verðlaunin
nema fimm milljónum sænskra
króna, eða nær 65 milljónir
íslenskra króna. Verðlaunin geta
fallið einum eða fleiri höfund-
um í vil, bæði sagnaskáldum og
myndlistarmönnum, sagnameist-
urum og öðrum þeim sem stuðla
að auknum lestri barna. Minning-
arsjóðurinn er í höndum sænska
Listaráðsins. Nú eru birtir listar
yfir þá listamenn sem tilnefnd-
ir eru vegna verðlaunaveiting-
ar hinn 24. mars næstkomandi.
Guðrún Helgadóttir rithöfundur
er tilnefnd fyrir Íslands hönd en
alls eru tilnefningar 153 aðilar
frá 60 löndum. Meðal fyrri verð-
launahafa eru Maurice Sendak
(2003), teiknari frá Bandaríkjun-
um, Christine Nöstlinger (2003),
austurrískur barnabókahöfundur,
og Philip Pullman (2005), breski
sagnameistarinn. Tilkynnt verð-
ur um verðlaunahafann í Vimm-
erby, fæðingarbæ Lindgren, en
tilkynningunni verður lýst á
barnabókastefnunni í Bolognia
þar sem yfir átta hundruð útgef-
endur, höfundar og blaðamenn
verða saman komnir. - pbb
Guðrún tilnefnd
BÓKMENNTIR Guðrún Helgadóttir er tilnefnd til verðlauna Astrid Lindgren sem
veitt verða í mars.
Á föstudag hefst vestur í
Grundarfirði öðru sinni
alþjóðleg stuttmyndahátíð.
„The Northern Wave Int-
ernational Film Festival“
stendur yfir frá föstudeg-
inum 27. febrúar til sunnu-
dagsins 1. mars.
Að baki hátíðahaldinu og nafn-
giftinni er vilji aðstandenda að
endurheimta viðurkenningu á
kvikmyndagerðinni sem list-
grein og kvikmyndagerðarmönn-
um sem listamönnum. Einnig að
koma á tengslum milli íslenskra
og erlendra kvikmyndagerðar-
manna, þeirra sem eru að byrja
að koma sér áfram og hinna sem
meiri reynslu hafa.
Hátíðinni er skipt í tvo flokka
stuttmynda og tónlistarmynd-
banda en engin alþjóðleg kvik-
myndahátíð á Íslandi hefur
hleypt að tónlistarmyndbönd-
um í dagskrá sína til þessa. Eru
hljómsveitir hvattar til að koma
og styðja sitt band með tónleikum
meðan á hátíðinni stendur. Þetta
er gert til þess að tónlistarfólk
komist í tengsl við kvikmynda-
gerðarmenn og öfugt, upp á fram-
tíðarsamstarf. Þá er tilgangur
hátíðahaldsins að skapa atvinnu,
auka ferðamannastrauminn og
lýsa upp sólarleysið á veturna.
Hátíðin var haldin í fyrsta
skiptið í fyrra, 2008, og var stór-
kostlega vel tekið bæði af Grund-
firðingum og nágrönnum sem og
útlendingum sem sóttu hátíð-
ina heim. Frítt er inn á alla við-
burði nema tónleikana og gleð-
skap á laugardag. Hátíðin hefst
kl. 17 á föstudag en kl. 18 er dag-
skrá alþjóðlegra stuttmynda.
Um kvöldið er sýnd mynd Ásdís-
ar Sifjar Gunnarsdóttur og Ingi-
bjargar Magnadóttur, Háveru-
leiki. Um kvöldið eru tónleikar.
Á laugardegi eru teiknimynd-
ir, hreyfimyndir, gamanmynd-
ir og sérviskumyndir á dagskrá
kl. 13, en kl. 17 er fyrirlestur
Bertrand Mandico leikstjóra og
kl. 18 tónlistarmyndbönd og til-
raunakenndar myndir og kl. 23
er aftur gleðskapur. Á sunnu-
dag eru íslenskar stuttmyndir
sýndar kl. 14 en kl. 16 er verð-
launaafhending og endursýn-
ing á verðlaunamyndum. Sýn-
ingar og fyrirlestrar verða í
Samkomuhúsi Grundar-
fjarðar nema annað sé tekið
fram. Northern Wave-
hátíðin er sköpunarverk
Daggar Mósesdóttur
kvikmyndagerðar-
manns en hátíð-
in er skipulögð
í samvinnu við
Grundarfjarðar-
bæ. Hátíðin nýtur einnig starfs-
krafta, hugsjónar og stuðnings
spænska kvikmyndagerðar-
mannsins Pedro Vila Taboas og
spænska framleiðandans Judith
Hernandez Cortes.
Vefur hennar með öllum upp-
lýsingum er www. northernwave-
festival.com.
pbb@frettablaðið.is
Alþjóðahátíð í Grundarfirði
KVIKMYNDIR
Dögg Mósesdótt-
ir, kvikmynda-
gerðarkona og
forstöðukona
kvikmyndahátíð-
ar í Grundarfirði.
Hart í bak
Þrettándakvöld
Skoppa og Skrítla í söng-leik
Heiður
Kardemommubærinn
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ
Sími 551 1200 / midasala@leikhusid.is / www.leikhusid.is