Tíminn - 04.01.1990, Page 2

2 Tíminn
Fimmtudagur 4..janúant990
Spádómum völvu Vikunnar slegið upp í helsta morgunblaði Suður-Svíþjóðar:
Sænskir vitna í völvuna
um fall Gorbatsjofs 1990
Orðstýr völvu Vikunnar hefur borist út fyrir landstein-
ana. „íslenska völvan hefur frá því að sögur hófust fallið í
trans einu sinni á ári og þá sagt fyrir um helstu atburði á
nýju ári og í næstu framtíð. Hver völvan er, er best
varðveitta leyndarmál á íslandi. Spádómar hennar eru
birtust nú í blaðinu Vikunni“, sagði í einni aðalfrétt
morgunblaðsins Syd Svenskan um áramótin.
Tíðindamaður Tímans í Lundi
segir völvuspár Vikunnar einu
spádómana sem hann hefur orðið
var við í sænsku pressunni og
raunar um leið einu fréttirnar frá
íslandi sem hann hefur séð þar
lengi. Þótt ekki þurfi að kynna
spána fyrir íslendingum sýnist engu
að síður fróðlegt hvaða spádómar
hafi þótt athygliverðastir í sænsku
pressunni.
Uppslátturinn, í fjögurra dálka
fyrirsögn á fréttasíðu, hljóðaði svo:
„Völvan spáir að Gorbatsjof fari
frá“. Næst er vitnað í völvuna um
að blikur séu á lofti í efnahagslífinú
á Norðurlöndunum á árinu, í einu
þeirra þó sérstaklega. Þá er hermt
að „kalda stríðinu" sé ótvírætt
lokið.
Útlitið sé hins vegar síður en svo
bjart fyrir leiðtoga stórveldanna.
Því Gorbatsjof muni annað
tveggja; fara frá völdum eða andast
á árinu 1990. Hvort það verði sjái
völvan ekki nákvæmlega, bara að
yfir honum hvíli dimmur skuggi.
Jafnframt er haft eftir völvunni að
valdamikill stjórnmálamaður á
Vesturlöndum muni deyja snögg-
lega - hugsanlega Bush Banda-
ríkjaforseti. Þá er hermt að banda-
rískur blökkumaður, stjórnmála-
maður í forsvari fyrir réttindabar-
áttu minnihlutahópa, muni hljóta
mikinn og almennan stuðning. Um
Bandaríkin er einnig er haft eftir
völvunni að eitthvað muni þar
koma fyrir sem geri Bandaríkja-
menn að athlægi um heim allann.
Um Þýskalandsmálin er m.a.
haft eftir Völvunni, að margir
þeirra Austur-Þjóðverja sem flúðu
vestur komi til með að snúa heim
á ný í ár. „En til að sjá það fyrir
þarf maður nú ekki að vera völva“,
segir Syd Svenskan. Hins vegar
þykir sænskum athyglivert að völv-
an trúi ekki á sameiningu þýsku
ríkjanna - þvert á móti megi búast
við óróleika innan þeirra beggja.
Hvað ísland varðar er vitnað til
spádóma völvunnar um heitt sumar
og mildan vetur. „En fá hafa menn
þar önnur tilhlökkunarefni", segir
Syd Svenskan. Því völvan spái
auknu atvinnuleysi, löngum verk-
föllum, vaxandi verðbólgu, fjölgun
sjóslysa og miklu eldgosi.
Þá segir að völvan hafi jafnframt
gert langtímaspá fyrir áratuginn.
Hún sjái fyrir að austur og vestur
komi til að nálgast enn meira. En
miðjan áratuginn muni stórir skar-
ar manna, gulir eða dökkir á húð,
koma til með að ógna heimsfriðn-
um. Ofstæki þessa skara megi helst
líkja við japönsku sjálfsmorðs-
sveitirnar í síðari heimstyrjöldinni.
Margra ára hatur og kúgun komi
til með að verða afleiðing af yfir-
gangi þessara hópa.
Minniháttar fréttir á sömu síðu
Syd Svenskan voru m.a. um miklar
verðhækkanir á þjónustusköttum
sænskra sveitarfélaga nú frá ára-
mótum, verulega hækkun á húsa-
leigu og um 75% hækkun sem
verður á bensínverði í Svíþjóð, þar
sem bensínlítrinn á að fara í sem
svarar um 80 kr. íslenskum fyrir
mitt þetta ár. En íslenska völvu-
spáin yfirskyggði þessa „smámuni"
alla saman. - HEI
Skattkerfisbreytingarnar tóku gildi um áramótin:
BREYTT VERD
VEGNA VSK
Virðisaukaskatturinn leysti söluskattinn af hólmi um áramótin.
Kindakjöt í heilum og hálfum skrokkum, mjólk, innlent grænmeti
og fiskur eiga að að vera ódýrari nú en fyrir áramót því þessar vörur
bera 14% virðisaukaskatt í stað 25% söluskatts áður. Verð á öðrum
matvörum á ekki að breytast í kjölfar skattkerfisbrcytinganna.
Framkvæmdum við
Arnarneshæð mun
í september
Nokkuð hefur borið á tilkynning-
um um verðhækkanir sem ekki
tengjast virðisaukaskattinum og í
fyrradag hækkaði til dæmis brauð
um 8% hjá nokkrum brauðgerðum
sem ekki höfðu hækkað verðið síðan
í ágúst.
í fyrradag lækkaði blýlaust bensín
um 70 aura hver lítri og 98 oktana
bensín lækkaði um 50 aura hver lítri.
Lækkunin er til komin vegna þess að
virðisaukaskattur leggst nú á bensín
í stað söluskatts.
Virðisaukaskatturinn leggst á allar
olíuvörur, einnig þær sem ekki hafa
borið söluskatt. Því hefur gasolía og
svartolía hækkað um 30%. Gasolía
á bifreiðar hækkaði um rúmar fimm
krónur hver lítri, í 22,50 krónur.
Verð á olíu til fiskiskipa hækkaði
einnig um 30% og kostar hver lítri
nú 19,50 krónur. Hækkunin var
þetta mikil vegna þess að við bættust
hækkanir á mörkuðum erlendis.
Hækkanir á olíunni koma af full-
um þunga niður á aðilum í fólks-
flutningum þar sem þeir eru undan-
þegnir virðisaukaskatti og geta því
ekki dregið skattinn sem þeir þurfa
að greiða vegna olíunnar frá út-
skattinum. Verðlagsráð mun að öll-
um líkindum koma saman í þessari
viku til að fjalla um beiðni stofnana
og fyrirtækja um hækkanir og er þar
fyrst og fremst um að ræða beiðnir
frá flutningafyrirtækjum, til dæmis
Flugleiðum, sendi- og leigubílstjór-
Virðisaukaskatturinn leggst á
farmgjöld en það gerði söluskattur-
inn ekki áður. Sem dæmi má nefna
að beiðni Flugleiða hljóðar upp á
um 23% hækkun á farmgjöldum.
Sá einstæði atburður gerðist í
sögu ÁTVR í gær að áfengi og tóbak
lækkaði í verði vegna upptöku virð-
isaukaskattsins. Verðlækkunin er að
vísu einungis 0,4%. Sem dæmi má
nefna að þriggja pela flaska af ís-
lensku brennivíni lækkaði úr 1500
krónum í 1490 krónur. Algeng teg-
und af bandarískum sígarettum
lækkaði úr 199 krónum f 198 krónur.
Eftirlit
Verðlagsstofnun hefur það verk-
efni að koma í veg fyrir að skattkerf-
isbreytingarnar verði notaðar til að
hækka vöruverð. Fyrir áramótin
vann stofnunin að því að taka saman
upplýsingar um verð í verslunum og
verður gerður samanburður á vöru-
verði fyrir og eftir skattkerfisbreyt-
inguna.
Verðlagsstofnun treystir þó að
miklu leyti á árvekni hins almenna
neytanda, eins og kemur glöggt fram
í auglýsingum stofnunarinnar í dag-
blöðum. Þetta er sérstaklega mikil-
vægt varðandi vöruflokka þar sem
álagningin er frjáls eins og á græn-
meti, fiski og unninni kjötvöru, en
kindakjöt í heilum og hálfum
skrokkum lækkar í verði frá af-
urðastöðvunum. SSH
Ijúka
í fyrradag var Arnarnesvegur
rofinn á Arnameshæð í Garð-
abæ. Þetta hefur í för með sér
verulega röskun á umferð um
Arnarnes. Vegfarendur eru
hvattír til að sýna varkámi með-
an á framkvæmdum stendur.
Áætlað er að framkvæmdum
muni Ijúka í september á þessu
ári.
Hafnarfjarðarvegur er fjölfarnasti
þjóðvegur landsins og vegamót Am-
amesvegar við hann em með einhver
hæstu slysatíðni hér á landi. Áætlað
er að á hverjum degi fari um 25-35
þúsund bílar um Hafnarfjarðarveg.
Á ámnum 1986-87 urðu 87 umferð-
aróhöpp á vegakaflanum frá Arn-
arneslæk og norður fyrir Kópavogs-
læk. Með endurbyggingunni á að
ráða bót á þessum vanda, auka
öryggi vegfarandans og skapa hon-
um greiðari ökuleið.
Þær framkvæmdir sem verður ráð-
ist í eru: Lögð verður ný eystri
akbraut úr Kópavogi og suður yfir
Arnarneshæð. Einnig verður Iögð
vesturakbraut um Arnarneshæð.
Byggð verður brú á Arnarneshæð
fyrir umferð um Arnarnesveg. Hafn-
arfjarðarvegur verður lagður undir
brúna. Ný gatnamót verða til. Kópa-
vogslækur verður brúaður á eystri
akbraut. Undirgöng verða gerð við
Fífuhvammsveg á eystri akbraut.
Eftir að Arnarnesvegur var rofinn
er ekki lengur hægt að beygja úr
Arnarnesi á Hafnarfjarðarveg til
norðurs, beygja af Hafnarfjarðar-
vegi úr suðri inn í Arnarnes og
beygja af Hafnarfjarðarvegi úr
norðri inn á Arnarnesveg til austurs.
Til þess að bregðast við þessu verður
gerð U-beygja norðan við Arnarnes-
læk og önnur nálægt bæjarmörkum
við Kópavog.
Fyrirtækið Hagvirki sér um fram-
kvæmdir á Hafnarfjarðarvegi.
Heildarkostnaður er áætlaður 255
milljónir á verðlagi í september
1989. - EÓ
um.
Alver á Suðurland!
Héraðsnefnd Árnesinga hefur
gert þá kröfu til stjórnvalda að
næsta stórfyrirtæki í orkufrekum
iðnaði verði staðsett á Suðurlandi
og í því bent á Árborgarland.
Tillanga þessa efnis var samþykkt
samhljóða á aðalfundi Héraðs-
nefndar Árnesinga og hefur verið
send iðnaðarráðherra.
í tillögu héraðsnefndarinnar er
bent á að á svæðinu búi 10 þúsund
manns og sé um að ræða eitt
atvinnusvæði, sem brýnt er að
fjölga atvinnutækifærum á. Svæðið
býður upp á greiðar samgöngur,
hafnaraðstöðu og hagstæðar orku-
flutningsleiðir.
Héraðsnefndin álítur að Suður-
land hafi að undanförnu goldið
nálægðarinnar við Stór-Reykja-
víkursvæðið í atvinnulegu tilliti.
„Á sama tíma er mest öll raforka
landsmanna framleidd í þessum
landshluta og notuð til þess að
standa undir atvinnulífi í öðrum
landshlutum. Viðþetta verðurekki
unað,“ segir í tilkynningunni.
- ABÓ