Tíminn - 15.02.1990, Qupperneq 6

6 Tíminn
Firrirhtudagur 14. febrúar 1990
Tiiniim
MÁLSVARIFRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU 0G FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinnog
_____Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri:
Ritstjórar:
Aðstoöarritstjóri:
Fréttastjórar:
Auglýsingastjóri:
Kristinn Finnbogason
indriði G. Þorsteinsson ábm.
IngvarGíslason
OddurÓlafsson
Birgir Guðmundsson
Eggert Skúlason
SteingrímurGíslason
Skrifstofur: Lyngháls 9, Reykjavík. Sími: 686300. Auglýsingasími:
680001. Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn, fréttastjórar
686306, íþróttir 686332, tæknideild 686387. Setning og umbrot:
Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent h.f.
Frá og með 1. ágúst hækkar:
Mánaðaráskrift í kr. 1000,-, verð í lausasölu í 90,- kr. og 110,- kr. um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Uppskurðar þörf
Um langa hríð hefur opinber umræða um
lífeyrissjóðina snúist nær eingöngu um framlög
þeirra til annarra sjóða með kaupum á skuldabréf-
um og því um líkt. Með því móti standa lífeyris-
sjóðir landsmanna undir miklum báknum, sem
nýtast kunna eigendum sjóðanna á einn veg eða
annan. En hinn almenni og einstaki sjóðsfélagi er
aldrei spurður hvort hann samþykki þessa eða hina
meðferð á eign hans.
Fyrir tveimur til þremur áratugum hófu almenn
launþegafélög fyrst að koma sér upp lífeyrissjóð-
um. Áður voru það nær einvörðungu opinberir
starfsmenn sem nutu lífeyrisréttinda.
Svo tókst til að sjóðirnir urðu nær 90 talsins á
því tímabili sem þeir urðu flestir til. Sjóðsstjórnir
urðu jafnmargar.
Lengi vel var ekki litið á lífeyrissjóði sem annað
en lánasjóði fyrir eigendur þeirra. Sá sjóðurinn
þótti bestur sem lánaði hæstu fjárhæðirnar. Á
verðbólgutímum kom þetta sér vel fyrir lántakend-
ur en hörmulega fyrir sjóðina. Langt er liðið síðan
dæminu var snúið við.
Loks eru augu almennra launamanna að opnast
fyrir því að markmið sjóða þeirra er að greiða
lífeyri eftir að ævistarfi lýkur. Pá kemur í ljós að
fæstir þeirra eru í stakk búnir til að standa við gefin
fyrirheit og að þetta 80-90 sjóða kerfi er nánast ein
hringavitleysa, sem sumir hafa grætt á en aðrir
tapað, eftir atvikum.
Eftir stendur að lífeyrissjóðakerfið í heild er svo
ranglátt að leitun mun á öðru eins meðal þjóða sem
stæra sig af velferð þegnanna. Úr þessu verður að
bæta.
Nú hefur verið brotist gegnum þennan múr
fálætisins og fer þar fremstur í flokki Guðni
Ágústsson, alþingismaður. Hann hefur borið fram
þingsályktunartillögu um róttækan uppskurð á
lífeyrissjóðakerfinu og eru meðflutningsmenn hans
framsóknarmennirnir Alexander Stefánsson og
Stefán Guðmundssory
Gerð hefur verið grein fyrir tillögunni hér í
blaðinu, en í stystu máli er hún á þann veg, að hver
vinnandi maður eigi sinn eigin lífeyrissjóð, sem
varðveittur verði í bönkum eða öðrum traustum
peningastofnunum. Að ævistarfi loknu á sjóðurinn
að tryggja eiganda sínum 20 ára fjárhagslegt
öryggi. Ef sjóðseigandi fellur frá og enn er fé í
sjóðnum rennur hann til erfingja.
Hér er um tillögu að ræða en ekki frumvarp og
er því kjörinn umræðugrundvöllur um lífeyri
almennt. Alþingi hefur alltof lengi skorast undan
að taka á því ranglæti sem lífeyrissjóðakerfin eru
og má ekki lengur við svo búið standa.
Vel má vera að finna megi aðrar leiðir til úrbóta
á meingölluðu kerfi og það kemur þá fram í
umræðum.
Verði tillagan samþykkt verður hún send rikis-
stjórninni og þá verður ekki lengur stætt á að
skorast undan að leiðrétta ranglætið.
GARRI
Þjóðarsálin á Rás 2 er vinsæll og
nauðsynlegur útvarpsþáttur. Þar
er fátt bannað, nema það má helst
ekki tala um dagskrá útvarps og
sjónvarps. Þó geta þeir allra hörð-
ustu komið inn einstökum athuga-
semdum og er það vel. Þar sem
Rás 2 er frjáls rás og Þjóðarsálin
að líkindum frjálsust af öllu, er
undarlegt að settar skuli hömlur á
talandann með þessum hætti. Eini
fasti iiðurinn, þar sem daglega er
fjallað um dagskrárgerð er í Morg-
unblaðinu, en þar er farið um
víðan völl, og m.a. hefur þar verið
talað um ástandið í Rúmeníu svo
athygli hefur vakið. Ekki er vitað
til að dagskrárgerðin fari fram þar.
En líklega lætur gagnrýnandinn
svona til að sýna hvað hann er
fjölfróður.
Flutningur á lofti
Þjóðarsálin hleypir út miklu af
lofti hverju sinni, og hefur búið við
litla samkeppni nema ef vera skyldi
frá Sleipnis-mönnum, sem sáust
um daginn vera að hleypa út lofti
á mannflutningabílum Landleiða.
Þar fóru nokkur pund til einskis.
Þótt Þjóðarsálin sé einstök býr
hún samt við samkeppni í blöðum,
þar sem menn viðra margvíslegar
skoðanir sínar eins og í gamla
daga, þótt komnar séu margar
útvarpsstöðvar og tvær sjónvarps-
stöðvar. Þessi stöðvafjöldi bunar
út fjölda skoðana á degi hverjum,
enda er það nú svo, að engum
finnst að hann eigi erindi á opinber-
an vettvang öðruvísi en hafa
skoðun. Grandalaus manneskja í
a Austurstræti, sem hefur verið að
kaupa sér einhverja hungurlús í
ÞJOÐARSALIN
matinn, og hefur ekki skoðun á
neinu í veröldinni, er kannski
stöðvuð óvænt af sjónvarpsgengi.
Myndavélaropinu er troðið upp í
andlitið á henni og spurningarnar
dynja á henni. Manneskjan er
óðara komin með skoðun, dæmir í
málum út og suður eins og sannur
kviðdómur götunnar. Takk fýrir.
Búið heilagur og manneskjan held-
ur áfram eftir Austurstræti og man
ekki orð af því sem hún sagði í
sjónvarpið, hvað þá að skoðana-
leysið hafi horfið.
Verkefnaskrá
um sóðaskap
Á forsíðu Alþýðublaðsins í gær
birtist þingmaður, meira að segja
stjórnarþingmaður: Nýtt ráðuneyti
til að þjóna hégómagirnd, segir
hann á forsíðunni og er að tala um
stofnun umhverfisráðuncytis.
Þetta er þrifaleg afstaða manns,
sem gætir hagsmuna íbúa fjölda
sjávarþorpa á Vestfjörðum, sem
merkur grískumaður og skólastjóri
kallaði Karvelíu í Morgunblaðinu
hérna um árið. Þingmaðurinn seg-
ist ekki styðja stofnun ráðuneytis
nema verkefnaskrá fylgi. Spurning
er hvort skráin á að vera tæmandi,
þannig að ekki þurfi að gera ráð
fyrir breytingum þótt ráðuneytið
verði þúsund ára. Svona skoðanir
eiga vel heima í Þjóðarsálinni,
alveg eins og skoðanir Sjálfstæðis-
flokksins í umhverfismálum, sem
hafa ekki komist lengra á þeim
vettvangi en að bO Júlíusar Sólnes.
Júlíus hefur sagt í blaði að best
værí að skila bðnum, en af öðru
tilefni. En það má hann ekki gera
því þá misstu sjálfstæðismenn af
umh verfismálunum.
Pústað í útsynning
Mikið veður hefur veríð gert í
Þjóðarsálinni út af Bifreiðaskoðun
fslands. Fólki finnst hún bruðla í
auglýsingum. Áður fyrr var
skoðunin eitt best varðveitt leynd-
armál landsins. Nú er hún auglýst
í sjónvarpi og þær eru ófáar auglýs-
ingarnar sem hún hefur fengið í
Þjóðarsálinni. Það er jafnvel
kvartað undan mælingum á út-
blæstrí, en útblástur heyrir væntan-
lega undir umhverfisráðuneytið,
einnig útblásturinn á bfl Júh'usar.
Auðvitað geta einstaka bflar veríð
það eitraðir, að nauðsynlegt sé að
taka þá úr umferð. Þess vegna þarf
að mæla útblásturinn. En það er
nú ekki beint verið að kvarta
undan mælingunni, heldur því að
ekki er mælt úti á landi. Þar eru
auðvitað alveg jafneitraðir dísil-
hlunkar og í Reykjavík. Munurínn
er bara sá, að í Reykjavík eru þessi
ógnarháu hús og gjár á milli þeirra,
þar sem útblásturseitrið getur lagst
til hvfldar. Úti á landi má gera ráð
fyrir að blási meira. Annars var
sagt að útsynningurinn í Reykjavík
læknaði kvef í fólki. Það var um
aldamótin, þegar húsin voru minni.
Eitt fyrírbærí er til sem aldrei
kvefast. Það er Þjóðarsáhn. Menn
geta hóstað á hana og látið dísil-
trukkana blása mekkinum óskoð-
uðum beint í hana og hún lætur
sem ekkert sé. En leyfir þú þér að
spyrja um dagskrána segir hún
stopp. Hún þolir ekki gagnrýni
eins og þeir þola ekki útblásturs-
mælingu, sem hafa vanist því að
forpesta umhverflð í trausti á út-
synninginn. Garrí
VÍTT OG BREITT
Guðfræði Moraunblaðsins
Guðfræði er að stórum hluta
skilgreining og útlistun Orðsins.
Orðið er Heilög ritning en guð-
fræðin fjallar einnig um rit kirkju-
feðranna og skýrir hvað þeir karlar
voru að fara með skrifum sínum og
enn fleira er það sem guðfræðin
greiðir úr.
Ef engin væri guðfræðin til að
vísa veginn um þokumekki dul-
fræða guðdómsins og allrar hans
visku yrði aum mannkind að segja
eins sauðaþjófurinn Skugga-
Sveinn: „Biflían er sem bögglað
roð fyrir brjósti mínu.“ Karlinn
skildi sem sé enga æðri siðfræði og
því fór sem fór.
Rétt og vísindaleg skilgreining
skilur því á milli góðs og ills og
ávallt eru í gildi hin biflíulegu
sannindi, sannleikurinn mun gera
yður frjálsan.
Frelsið er eitt af höfuðdyggðum
siðfræðinnar sem lagt er útaf í
Morgunblaðinu. Því er sannleikur-
inn svo hátt skrifaður í því blaði og
þar skulu skilgreiningar vera
réttar.
Fagur vitnisburður
Um hið upphafna hugarfar og
sterku siðferðisvitund Morgun-
blaðsins ber eftirfarandi setning
fagurt vitni.
„Morgunblaðið hefur ákveðið
að verða við ósk fjármálaráðuneyt-
isins um kaup á 750 eintökum af
blaðinu fyrir stofnanir ríkisins, eft-
ir að ráðuneytið hefur staðfest í
svari til blaðsins að kaupin færist í
ríkisbókhaldi undir sérstakan lið
samkvæmt heimild í 6. grein fjár-
laga um kaup á dagblöðum, en
ekki sem „Styrkur til blaðaútgáfu
samkvæmt tillögum stjómskipaðr-
ar nefndar.““
Til að efla skilning sinn á þessum
guðfræðilegu útlistunum Morgun-
blaðsins á sjálfu sér er rétt að lesa
málsgreinina tvisvar, eða oftar.
Útgefandi Árvakur, Reykjayík
Orðiðvið ósk ríkissjoðs
SmkaupitSOemtt.taim
tls
neytisins um Vaup i sw e . gvan n, ,
Heimildir 6. greinar fjárlaga
heimila fjármálaráðherra að kaupa
750 eintök af hverju blaði fyrir
stofnanir ríkisins. Þegar Mogga
barst pöntunin þótti tryggara að
hafa allt á hreinu og var ráðuneyt-
inu sent bréf, því ritað stendur:
„Morgunblaðið hefur ávallt hafnað
styrkjum til útgáfu sinnar og mun
ekki geta selt áskrift að blaðinu,
sem flokkast gæti undir styrkja-
hugtakið.“
Ráðuneytispostilla
Guðfræðingar fjármálaráðu-
neytisins lögðu nú höfuðin í bleyti.
og settu fram nýja ritningargrein
sem skírskotar til hinnar háu sið-
gæðiskröfu sem Morgunblaðið ger-
ir til sjálfs sín.
í síðara bréfi fjármálaráðuneyt-
isins til Morgunblaðisins getur að
líta eftirfarandi postulleg sannindi:
„Til svars erindinu tekur ráðu-
neytið fram að kostnaður vegna
nefndra blaðakaupa verður færður
á sérstakan lið í ríkisbókhaldi, þ.e.
09-999-12000 „Kaup á dagblöðum
skv. heimild í 6. gr. fjárlaga“.“
Þessa postillu getur að lesa í
Morgunblaðinu í gær og sýnir svo
ekki verður um villst hver er rétt
guðfræðileg útlegging textans að
ríki hinna útvöldu.
Þetta liggur kannski ekki ljóst
fyrir við fyrstu sýn en með ná-
kvæmri textarýni sést hve gífurleg-
ur munur er á að selja 750 Mogga
samkvæmt liðnum 09-999-12000 í
ríkisbókhaldi eða samkvæmt heim-
ildinni í 6. greininni um „Styrk til
blaðaútgáfu samkvæmt tillögum
stjórnskipaðrar nefndar.“
Það er loflegt hve Morgunblaðið
sýndi mikla skapfestu, að láta ekki
ginnast til að selja blaðið sam-
kvæmt margnefndri heimild, held-
ur sýna þann trúarstyrk að selja
ekki eintökin 750 fyrr en fyrir lá
réttur texti, þar sem ekki var vikið
af vegi rétttrúnaðarins.
Svo einstök er þessi krafa um
skilyrðislausan sannleika að í huga
koma orð postulans, Guð, ég
þakka þér fyrir að vera ekki eins
og aðrir menn, eða var það Faríse-
inn? OÓ