Tíminn - 27.04.1990, Blaðsíða 5

Föstudagur 27. apríl 1990
Tíminn 5
Harðnar samkeppni á lyfjamarkaðnum:
Spara ódýrar eftirlíkingar
ríkissjóði tugi milljóna kr.?
Stöð tvö sendir út þáttinn á Grænni
grein í opinni dagskrá í kvöld ti!
stuðnings Landgræðsluskógum - átaki
1990. Þátturinn verður sendur út beint
og mun standa yfir frá ld. 21.25 til
miðnættis. Hægt verður að hringja í
þáttinn til stuðnings átakinu.
Mikill fjöldi manna, utan raða starfs-
manna Stöðvar tvö, munu koma við
sögu í útsendingunni, eða a.m.k. 200
manns og gefa þeir allir vinnu sína við
þáttinn. Skemmtikraftar, sem vitað
var um i gær, að kæmu í þáttinn, voru
bessir: Hódut frá Leikfélagi Revkia-
víkur, Río tríó, Bubbi Morthens,
Magnús Þór Sigmundsson, Sykur-
molamir, Rúnar Þór Pétursson, Jakob
Magnússon, Ragnhildur Gísladóttir,
Jóhannes Kristjánsson, Todmobile,
Tinna Gunnlaugsdóttir, böm úr Aust-
urbæjarskóla, Evrovision-farar, Karl
Örvarsson og Eyjólfur Kristjánsson.
Auk skemmtikraftanna mun fjöldi
manna leggja þættinum lið, t.d. með
símavörslu meðan á þættinum stendur
og sérfróðir menn munu upplýsa um
eitt og annað er varðar málefhið.
-EÓ
stillandi og hitalækkandi lyf, sem ís-
lenska Lyfjabókin segir hafa svipaða
verkun og magnýl. Fmmlyfið er
sænskt undir nafninu „Bmfen“. Sam-
kvæmt nýjustu verðskrá kostar hver
pakkning þess 2.035 kr. Sams konar
eftirlíkingalyf frá Lyfjaverslun ríkis-
ins „Ibufen" kostar 1.319 kr. Banda-
rísk eftirlíking „Ibuprofen", sem ný-
lega kom hér á skrá, kostar hins
vegar aðeins 746 kr. eða nær í helm-
ingi minna en sú íslenska og nær þre-
falt minna en frumlyfið. Verðið mið-
ast við pakkningu með 100 töflum
400 mg. að styrkleika.
...og sexfaldur
fyrir ríkissjóö
Vegna hverrar ávísunar læknis á
þessi lyf þurfa sjúklingur og ríkis-
sjóður að lágmarki (aldraðir greiða
minna) að greiða sem hér segir:
Greiðslur; sjúkl. - ríkissj.
Brufen 750 kr. 1.285 kr.
Ibufen 550 kr. 769 kr.
Ibuprofen 550 kr. 196 kr.
Hver ávísun læknis á fhimlyfið og ís-
lenska lyfið kostar ríkissjóð því fjór-
falt til sexfalt meira heldur en ódýr-
asta lyfið. Sjúklingurinn þarf sjálfúr
að borga 750 kr. fyrir „Brufen" en
550 kr. fyrir hvort hinna - þar sem
svo undarlega vill til, að þau em bæði
merkt sem „bestukaup" í nýrri „sam-
heitaverðskrá" þrátt fyrir hátt i helm-
ings verðmun.
Fleiri furðuleg
„bestukaup“
Annað nýlegt lyf er í sama lyfja-
flokki (við bólgum, gigt og verkjum).
Tekið er mið af pakkningu með 25
hylkjum 100 mg. Hér er frumlyfið
„Indocid“ frá Hollandi og kostar
1.821 kr. Islenska eftirlíkingin frá
Delta „Indometasín“ kostar 1.548
(aðeins 15% ódýrari en fmmlyfið).
Bandarískt „Indomhacin" er hins
vegar nær helmingi ódýara en það ís-
lenska, þ.e. 821 kr. Hér skiptast
greiðslur almennt þannig:
Greiðslur; sjúkl. - ríkissj.
Indocid 750 kr. 1.071 kr.
Indometasín 750 kr. 798 kr.
Indomethacin 550 kr. 271 kr.
Aftur er hér margfaldur munur fyrir
ríkissjóð. Og aftur verður hér vart
merkilegra hluta í „bestukaupalista"
(samheitaverðskrá). Helmingi minni
lyfjaskammtur (50 hylki 100 mg.) af
íslenska lyfinu kostar upp á krónu
(821 kr) jafn mikið og 100 hylki af
því bandaríska. Samt er íslenska lyf-
ið merkt sem „bestukaup". Af
hverju? Jú, líklega vegna þess að
bandaríska lyfið er ekki selt í 50
stykkja pakkningu.
Lyfseðlar = ávísanir
á ríkissjóð ■■■
Glöggt má sjá af framangreindum
dæmum, hve val lækna á lyfjum getur
oft haft gífúrleg áhrif á útgjöld ríkis-
sjóðs - og þar með á ráðstöfun á skatt-
peningum landsmanna.
Um 175 millj.kr. sala á þessum lyfja-
flokki s.l. ár skiptist nær öll á milli er-
lendu frumlyfjanna og íslensku eftir-
líkinganna, sem kosta ríkissjóð
þrefalt til fimmfalt meira en ódýrustu
lyf sömu tegundar, þ.e. með sömu
virku efhunum. Ljóst virðist, að að-
eins á áðumefndum tveim tegundum
verkjalyfja mætti spara ríkissjóði og
þar með skattgreiðendum tugi millj-
óna króna. Hvað mætti spara á öllum
hinum lyfjaflokkunum???
...í kassa apótekaranna
Sá spamaður gæti á hinn bóginn
gengið illilega á gróða apótekar-
anna,hverra álagning er í prósentum.
Fyrir að afgreiða pakka af „Brufen"
fær apótekið t.d. um 644 kr. álagn-
ingu í sinn hlut - en aðeins um 236
kr., ef læknirinn hefði þess í stað
skrifað „Ibuprofen" á lyfseðilinn.
Lyfjaávísanahefti lækna hefúr því
ekki einungis áhrif á lyfjanotkun
sjúklinga heldur og mörg hundruð
milljóna króna áhrif á „streymi" pen-
inga úr ríkiskassanum og í peninga-
kassa apótekanna. - HEI
Eriend eftiriíkingalyf, nær helmingi ódýrari en þau íslensku, eru
í auknum mæli að skjóta upp kollinum á íslenskum lyfjaskrám.
Talið er líklegt, að þessum ódýru lyfjum kunni að fjölga umtals-
vert á næstunni. Og fari læknar almennt að ávísa lyfjum eftir
„bestukaupalista“ (þótt gloppóttur sé), virðast vaxandi möguleik-
ar á að spara ríkissjóði tugi, ef ekki hundruð milljóna útgjöld á árí
um leið og hverjum sjúklingi sparast 200 kr. við hver kaup á
hveiju lyfi. Þetta gæti á hinn bóginn komið illa við sölu ýmssa
lyfja, sem framleidd eru af íslenskum lyfjafýrirtækjum.
Sumir þykjast sjá framundan harðn-
andi verðsamkeppni á íslenska lyfja-
markaðnum - þ.e. ef „bestukaupalist-
inn“ hefur þau áhrif á ávísanavenjur
lækna, sem yfirvöld vonast til (en
apótekarar líklega ekki).
Ódýr erlend eftirlíkingalyf hafa
lengi átt erfitt uppdráttar, m.a. vegna
þeirrar reglu, sem hér gilti í áraraðir,
að sjúklingur greiddi mun minna fyr-
ir íslenskt lyf en erlent, jafnvel þótt
samsvarandi erlent lyf væri miklu
ódýrara. Nú er allt annað uppi á ten-
ingnum. Með „bestukaupalistanum“
er almenna reglan sú, að sjúklingur
greiðir 200 kr. minna fyrir ódýrasta
lyf hverrar tegundar, íslenskt eða er-
lent.
Um 175 milljónir
í verkjalyf
Tvær tegundir verkjalyfja, sem ný-
lega eru komnar hér á markað, geta
gefið glögga mynd af því, hvemig
unnt er að spara (eða eyða/sóa) pen-
ingum ríkissjóðs og sjúklinga. Ut-
gjöldin ráðast af því, hvaða lyf lækn-
ar velja að ávísa á lyfseðlum sínum -
sem jafnframt eru ávísanir á greiðslur
(háar eða lágar) úr ríkissjóði. Þess má
geta, að lyfjaflokkur sá, sem þessi
verkjalyf tilheyra, var seldur hér fyrir
175 milljónir kr. á síðasta ári.
Þrefaldur verðmunur...
Lítum fyrst á bólgueyðandi, verkja-
Tug milljón króna bati varð á rekstri
Kaupfélags Borgfirðinga á síðasta ári:
Hagnaður af reglu
legri starfsemi
Verulegur bati varð í rekstri
Kaupfélags Borgfirðinga á síðasta
ári frá því, sem var á árinu 1988.
Um fjögurra milljón króna hagnað-
ur varð á reglulegri starfsemi fé-
lagsins í fyrra. Árið áður varð tap á
rekstrinum upp á 32,4 milljónir.
Endanleg rekstramiðurstaða sýnir
þó tap upp á 4,8 milljónir, þegar
óreglulegir liðir em teknir með. Þar
vegur þyngst afskrifuð verðmiðl-
unarkrafa upp á 11,2 milljónir. Að-
alfúndur félagsins hófst í gær.
Fjármunamyndun í rekstrinum er
nú jákvæð upp á 65 milljónir, en
var árið áður neikvæð um 4,6 millj-
ónir. Eigið fé kaupfélagsins var í
árslok um 460 milljónir, sem er um
26% af niðurstöðu efnahagsreikn-
ings. Fyrir ári síðan var þessi tala
um 25%, þannig að eigið fé jókst á
árinu. Þessari bættu rekstrarstöðu
tókst að ná, þrátt fyrir að ytri að-
stæður væm erfiðar og fjármagns-
kostnaður mikill.
Á síðasta ári og í lok árs 1988 var
ráðist í miklar hagræðingaraðgerð-
ir hjá kaupfélaginu. Þórir Páll Guð-
jónsson kaupfélagsstjóri sagði í
samtali við Tímann, að rekja mætti
bata í rekstri til þessara aðgerða.
Hann sagði, að vemlegur taprekst-
ur hefði verið á fýrri hluta ársins
1989, en um mitt ár urðu umskipti
til hins betra. Horfúr á þessu ári em
góðar. Umtalsverð söluaukning
hefur orðið það sem af er árinu og á
sama tíma hefur tekist að halda
kostnaði niðri. Þórir Páll sagðist
fúllviss um, að árið í ár yrði enn
betra en það síðasta.
Ekki em áformaðar neinar stórar
framkvæmdir á vegum kaupfélags-
ins á árinu. Þórir Páll sagði menn
vilja ná betri fótfestu áður en ráðist
verður í nýjar fjárfestingar.
Þórir Páll sagðist finna það á fé-
lagsmönnum, að viðhorf til félags-
ins væri jákvætt. „Menn skilja
mjög vel nauðsyn þess að standa
saman um félagið. Fólk verslar
greinilega í auknum mæli í sinni
heimabyggð og það scgir til sín í
rekstrinum. Þessi bætti rekstur má
einnig þakka góðum starfsmönn-
um,“ sagði Þórir Páll.
Aðalfundi kaupfélagsins líkur í
dag. Hann sitja 73 kjömir fúlltrúar,
stjóm félagsins, starfsmenn og
gestir, samtals rúmlega hundrað
manns.
-EÓ
Græn grein á Stöð tvö
Aðalfundur
Samvinnubankans
Aöalfundar Samvinnubanka íslands h.f., veröur haldinn aö Hótel Sögu, Súlnasal,
föstudaginn 27. apríl 1990 kl. 13.30.
Dagskrá:
1. Skýrsla bankaráös um starfsemi bankans fyrir sl. starfsár.
2. Lagðir fram endurskoöaöir reikningar bankans fyrir sl.
reikningsár.
3. Lögð fram tillaga um kvittun til bankastjóra og bankaráös fyrir
reikningsskil.
4. Önnur mál sem tilkynnt hafa veriö bankaráöi meö löglegum
fyrirvara, sbr. 69. gr. hlutafélagalaga.
5. Kosning bankaráös.
6. Kosning endurskoöenda.
7. Ákvöröun um þóknun til bankaráðs og endurskoðenda.
8. Ákvöröun um greiöslu arös.
9. Önnur mál.
Gert er ráö fyrir að lögö veröi fram tillaga um sameiningu Samvinnubanka íslands hf.
viö Landsbanka íslands, samanber 4. dagskrárlið hér aö framan. Veröi tillagan
samþykkt falla dagsskrárliöir 5 - 8 sjálfkrafa niöur.
Aögöngumiöar og atkvæöaseölar til fundarins veröa afhentir á fundarstað.
Bankaráð Samvinnubanka íslands hf