Tíminn - 07.06.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 7. júní 1990
FRETTAYFIRLIT
MOSKVA - Lögreglumenn
skutu byssukúlum upp í loft
til að tvístra hópi stúdenta
sem henti grjóti að leiðtog-
um kommúnistaflokksins í
höfuðborg Kirgístan. Um 40
menn háfa dáið í átökum
milli Kirgísa og Usbeka und-
anfarna þrjá daga. Frétta-
stofan Tass sagði frá því að
átökin hefðu breiðst út til
höfuðborgarinnar Frunze og
stúdentar hefðu hent stein-
um að Medet Sherimkulov
ritara kommúnistaflokks lýð-
veldisins þegar hann ætlaði
að ávarpa mótmælendur.
WASHINGTON - Forseti
S-Kóreu sagði að Gorbatsjof
hefði heitið að hjálpa til við
að draga úr einangrun N-
Kóreu.
VARSJÁ - Átök Lech Wa-
lesa og gamalla banda-
manna hans mögnuðust í
gær þegar Walesa endurtók
gagnrýni sína á linkind ríkis-
stjórnar Samstöðu við um-
bætur í Póllandi. Virtur leið-
togi Samstöðu skoraöi á
Walesa að taka þátt í opnum
viðræðum um ágreining sinn
og annarra Samstöðu-
manna.
MOSKVA - Leiðtogar Var-
sjárbandalagsins hittast í
dag í Moskvu til að ræða
framtíð bandalagsins í Ijósi
þess að kalda stríðinu er lok-
ið og kommúnismi er að
hverfa í A-Evrópu.
A-BERLÍN - Austur-Þýska-
land mun minnka her sinn úr
130.000 mönnum niður í
100.000. Dregið verður úr
stríðsviðbúnaði hersins eins
og hægt er.
KAUPMANNAHÖFN -
Vestrænar ríkisstjórnir
hældu umbótum í mannrétt-
indum í A-Evrópu á RÖSE
ráðstefnunni. Júri Orlov
sagði hins vegar að Sovét-
stjórn færi enn illa með íbúa
landsins.
HÖFÐABORG - Forseti
Suður-Afríku F.W. de Klerk
hefur beðið ríkisstjórn sína
um leyfi til að aflétta neyðar-
lögum í landinu. Embættis-
menn segja að hann muni
tilkynna afnám laganna á
þingi landsins í dag.
AMSTERDAM - Hol-
lenska veðurstofan, KNMI
sagði að sögur um stórt
kjarnorkuský yfir Barentshafi
í Sovétríkjunum væru
ósannar. Orðrómur um þetta
varð til þess að verð á olíu
hækkaði en það lækkaði
síðan aftur.
UTLOND
Verð á olíu hefur hraðlækkað:
Raunverð jarðolíu
eins og fyrir 1973
Undanfarnar vikur hefur verð á olíu lækkað um þriðjung. Ef
dregin eru frá verðinu áhrif verðbólgu er það nú líkt og 1973 en
það ártóku OPEC ríkin að stjórna verði og framleiðslu olíu. Verð
á Norðursjávarolíu var í gær 14.55 dollarar fyrír tunnuna en í
upphafi árs var það 23 dollarar.
Ástæðan fyrir verðhruninu er sú að
OPEC ríkin þrettán hafa framleitt
meiri olíu en þau hafa mátt sam-
kvæmt umsömdum kvótum sínum.
Miklir kuldar í Bandaríkjunum í vet-
ur juku eftirspumina en þegar tók að
hlýna söfnuðust fyrir birgðir af olíu.
3. maí hittust fulltrúar OPEC ríkj-
anna á neyðarfundi í Genf og ákváðu
að draga úr framleiðslu sinni. Kaup-
endur á olíu hafa hins vegar ekki séð
nein merki þess að önnur ríki en
Saudi-Arabía hafi minnkað fram-
Kosningar í Tékkóslóvakíu:
Fyrrverandi leið-
togar handteknir
Fyrrverandi leiðtogi tékkneska
kommúnistaflokksins, Milos Jakes,
var handtekinn í gær ásamt fjórum
öðrum harðlínu kommúnistum. Jakes
var seinna sleppt en einn nánasti
samstarfsmaður hann Vasil Bilac er
enn í haldi. Mennimir vom sagðir
gmnaðir um að hafa brotið lög i ág-
úst 1968 þegar Varsjárbandalagsríkin
réðust með heri sína inn í landið.
Mönnunum var ekki verið birt nein
ákæra en án hennar má aðeins halda
þeim í 48 tíma. Jakes sá um hreinsan-
ir í tékkneska kommúnistaflokknum
eftir innrás Varsjárbandalagsins þeg-
ar 500.000 menn vom reknir úr
flokknum. Hann tók við af Gustav
Husak 1987, sem leiðtogi kommún-
istaflokksins, en honum var steypt af
valdastóli í lýðræðisbyltingunni á
síðasta ári.
Frjálsar kosningar verða í Tékkó-
slóvakíu um helgina. Kosningabar-
áttunni lauk formlega í gærkvöldi.
Vaclav Havel forseti landsins hvatti
landsmenn sína í sjónvarpsávarpi til
að kjósa þá frambjóðendur sem
hefðu sýnt í verki andstöðu sína við
einræði. Hann sagði að kosningamar
myndu sýna hvort tekist hefði að
endurreisa lýðræði í landinu. Fram-
bjóðendur „Borgaravettvangs“ sem
er flokkur Havels vom áberandi í
kosningabaráttunni og búist er við að
flokkurinn vinni mikinn kosninga-
sigur.
Fjöldagöngur neyddu Jasek til að segja af sér í 24.nóvember 1989.
Sviss gengur í Alþjóðagialdeyrissjóðinn:
Albanía samþykkir
Helsinkisáttmálann
Albanir sögðu á miðvikudag að
þeir vildu taka þátt í ráðstefnu um
öryggi og samvinnu í Evrópu,
ROSE og þeir myndu taka upp hjá
séröll atriði Helsinkisáttmálans frá
1975. Þetta er mikil stefnubreyting
hjá harðlínukommúnistum í Al-
baníu. Ríkisstjóm þess lands hef-
ur lengi verið einangrað í alþjóða-
málum og var eina Evrópuríkið
sem ekki átti aðild að RÖSE.
Svissnesk stjómvöld tilkynntu í gær
stefhubreytingu í alþjóðamálum með
þvi að sækja um aðild að Alþjóða
gjaldeyrisvarasjóðnum og „heims-
bankanum". Svisslendingarhafa vilj-
að verja hlutleysi sitt með því að taka
lítinn þátt í starfi alþjóðastofhanna,
m.a. á landið ekki aðild að Samein-
uðu þjóðunum. Fjármálaráðherra
landsins, Otto Stich, sagði frétta-
mönnum í gær að þessi ákvörðun
endurspeglaði vaxandi áhuga sviss-
nesks almennings á að taka þátt í al-
þjóðasamstarfi.
Það em breytingamar í Austur- Evr-
ópu sem hafa orsakað þessar stefnu-
breytingar bæði hjá Svisslendingum
og Albönum. Bæði ríkin vilja taka
virkari þátt í endursköpun Evrópu.
Á blaðamannafundi í Kaupmanna-
höfn, þar sem utanríkisráðherrar
RÖSE ríkjanna halda nú fund, sagði
Petrit Bushati, sendiherra Albaníu,
að Albaníumenn vildu taka þátt í
starfi RÖSE en hann minntist ekki á
fonnlega aðild. Hann sagði að ríkis-
stjóm hans myndi taka upp allar regl-
ur ráðstefnunnar og samþykkja það
sem önnur riki ráðstefnunnar hefðu
samþykkt. Ráðstefnan er framhald
Helsinkiráðstefhunnar 1975.
leiðslu sína. Verð á olíu lækkaði í gær
þegar birtar voru tölu um miklar
birgðir Bandaríkjamanna af olíu. Ol-
íuverð gæti enn haldið áfram að
lækka. Nafnverð á tunnu er nú um 14
dollarar en sérfræðingar búast þó
ekki við að það fari niður fyrir 10
dollara eins og það gerði 1986 vegna
mikillar ofTramleiðslu.
Ólafur Noregskonungur á fslandi
1988.
Noregskóngur
að hressast
Læknar sögðu í gær að Ólafur kon-
ungur Noregs væri að ná sér en hann
var hætt kominn vegna hjartaslags og
lungnabólgu. „Hans hátign er f góðu
skapi og sýnir mikinn viljastyrk",
sagði í tilkynningu Ríssjúkrahússins.
Lungnabólgan er nær horfin og hjart-
að starfar eðlilega. Norðmenn virða
konung sinn mikils m.a. er hann tákn
um andspymu við hemám Noregs í
stríðinu og er hann talinn látlaus
maður fólksins. Haraldur krónprins
hefur tekið við skyldum föður síns
sem þjóðhöfðingi Noregs. Hann er
53 ára en Ólafur er 86 ára og elsti
þjóðhöfðingi í Evrópu.
Skortur á konum
vegna stúlknamorða:
Makalausir
Kínverjar
Kínverskum karlmönnum reynist
sífellt eriiðara að finna sér eigin-
konur. Samkvæmt kðnnun CNS,
fréttastofunnar í Kína, eru meira
en 90% ógiftra Kínverja karlkyns.
Fréttastofan gaf út skýrslu í gær
þar sem sagði að í aldurshópnum
29- 49 ára væru 10 milljón fleirí
karlar en konur. Ástandið færi
versnandi, því að í aldurshópnum
0-19 ára væru 13.9 miUjón íleiri
drengir en stúlkur. í skýrslunni
var sagt að í 100 manna úrtaki
ógiftra Kínvcrja hefðu 93 reynst
vera karlar cn aðeins 7 konur.
Ástandið er verst í Guangxi héraði
í suðvesturhluta Kína, þar sem
rúmlegá 120 drcngir fæðast á móti
100 stúlkum.
í skýrslunni er ekki gctið um
ástæðurnar fyrir þessari þróun en
fréttastofan sagði í febrúar að í
mörgum svcitahéruðum væri
stúlkubornum drekkt. Annars
Staðar nýttu mcun sér þann mögu-
leika nútímavísinda að kanna kyn
ófæddra barna og láta fóstureyða
þeim ef þau rcyndust vera af
röngu kyni. Margir forcldrar telja
nauðsynlegt að vlðhalda nafni fjöl-
skyldunnar með því að eignast son
og sú stefna kínverskra stjórn-
valda að banna hjónum að eiga
fieiri en eitt barn hcfur orðið til að
sumir foreldrar vilja helst ekki
eignast stulku.