Tíminn - 22.11.1990, Qupperneq 2
2 Tíminn
Fimmtudagur 22. nóvember 1990
Jóhannes Geir Sigurgeirsson, varaþingmaður Framsóknar:
Ríkisstofnanir
skulu út á land
„Ég tel að það sé ekki æskileg
þróun að öll uppbyggingin eigi
sér stað á einum stað,“ sagði Jó-
hannes Geir Sigurgeirsson, vara-
þingmaður Framsóknarflokksins
á Norðurlandi vestra, er hann var
inntur eftir því hvað byggi að baki
tillögu hans um að öll aukning í
ríkisumsvifum eigi að eiga sér
stað úti á landi.
„Kveikjan að þessari skoðun
minni var nú fyrst og fremst sú að
ég fékk í hendurnar tölur frá
Byggðastofnun um ný störf frá ár-
unum 1984-1988. Eru þau nánast
öll í þjónustu, bæði í opinberri og
einkaþjónustu, og 83% falla til á
höfuðborgarsvæðinu, 5% á Suður-
nesjum, 6% á Norðurlandi eystra
og 6% á landsbyggðinni annars
staðar," sagði Jóhannes í samtali
við Tímann.
Með framkvæmd á þessu sagði Jó-
hannes að „þetta byggist á því að
menn verði sammála um að efla
einhverja höfuðstaði á lands-
byggðinni til að taka við þessari
þjónustu. Víða úti á landi eru
grunnatvinnuvegirnir að komast á
skrið aftur, en það þýðir ekki að
það komi fleiri störf í kringum
það. Ef við ætlum að halda fólkinu
dreifðu um landið til að viðhalda
Jóhannes Geir Sigurgeirsson.
eðlilegu mannlífi og eðlilegri
þjónustu þá verðum við að grípa í
þennan þátt lfka.“
Er Jóhannes var inntur eftir því
hvort að þetta gæti ekki reynst dýr
kostur, svaraði hann því til að „í
mörgum tilfellum er það ódýrara,
því ef við snúum þessu við þá væri
það dýrasta sem fyrir okkur gæti
komið að fólkið hrúgast allt á einn
stað. “ —GEÓ
Húsnæðisvandi
hjá Tilraunastöð
H.í. í meinafræðum
Fyrsti fundur stjórnar Tilrauna-
stöðvar Háskóla íslands var hald-
inn 23. október sl. Meðal verk-
efna sem bíða stjómarinnar er
húsnæðisvandi starfseminnar. En
þrengsli og uppsafnaður viðhalds-
vandi í núverandi húsakynnum
eru starfseminni verulegur fjötur
um fót.
Ný lög um Tilraunastöð Háskóla
íslands í meinafræðum að Keldum
voru samþykkt á Alþingi 4. maí
1990. Þau komu í stað laga frá 28.
febrúar 1947. í nýju lögunum eru
ýmis nýmæli svo sem nánari
ákvæði um hlutverk Tilrauna-
stöðvarinnar og tengsl við Háskóla
íslands og iandbúnaðaryfirvöld.
Meðal nýmæla er það að Tilrauna-
stöðinni er sett stjórn skipuð af
háskólaráði til fjögurra í senn eftir
tilnefningu frá læknadeild og
raunvísindadeild Háskólans, land-
búnaðarráðherra og fundi starfs-
manna.
Um forstöðumann Tilraunastöðv-
arinnar gilda nú þau ákvæði að
hann skal ráðinn til sex ára í senn
en áður var hann æviráðinn og
jafnframt skal hann vera prófessor
í læknadeild.
khg.
Kvörtunum vegna meindýra í höfiiðborginni hefur fækkað.
I nýútkominni ársskýrslu
gatnamálastjóra Reykjavíkur-
borgar fyrir síðasta ár kemur
m.a. fram að kvörtunum vegna
músa- og rottugangs hefur fækk-
að um 289 frá árinu 1988, cn
alls bárust 542 kvartanir í fyrra.
Þar kemur einnig fram að hlut-
fallsiega fleiri kvartanir berast
vegna rottugangs, eöa um 60%
af öllum kvörtunum undan mein-
Á síðasta ári var eitrað
bundið í holræsi borgarinnar og
voru sum hverfl yfirfarin tvisvar,
segir einnig í ársskýrslu gatna-
málstjóra. l>á voru framleiddir
rúmlega 5000 staukar af rottu-
eitri steyptu í parafínfeiti en
staukunum var komið fyrir í hol-
ræsum. Það reyndist vel og hefur
verið gert í meira magni í ár.
Guðmundur Björnsson, verk-
stjóri yfir meindýraeyðingu
Reykjavíkurborgar, sagði í sam-
tali við Tímann, að rottugangur
væri að minnka í borginni. „Það
hefur veriö mjög mikið niður á
við hin síðarí ár.“ Hann sagði að
stöðugt væri unniö á rottunni og
miklar aðgerðir í gangi, einkum á
sumrin. Ekki er búið að taka
saman tölur íyrir árið í ár, en
fyrri part ársins var heldur
minna um rottugang en árið áð-
ur.
„Þetta er meira stríð gagnvart
rottunni, en músunum er hins
*» ■
vegar unnið á eftir að kvartað er
undan þeim í híbýlum,“ sagði
Guðmundur. Hann taldi ástandið
vera verra í eldri hveríum borgar-
innar en nýju og er ástæðan sú
að þegar skolplagnir eru famar
að eldast og skemmast er meiri
hætta á rottugangi. „Ástandiö
var slæmt fyrir nokkuð mörgum
árum en hin síðari ár hefur
rottugangur verið á stöðugri nið-
urleið. Eini mælikvarðinn sem
við höfum á þetta er hve fólk
kvartar míkið og fólk kvartar
minna í dag en áður,“ sagði Guð-
mundur að lokúm. -hs.
Á myndinni sjáum viö Tilraunastöð Háskóla fslands í meinafræðum.
Ritun sögu Tryggva Gunnarssonar lýkur. Síðasta bindið, Athafnamaður og bankastjóri er komið út:
ÞRJÁTÍU OG FIMM ÁRA VERKILOKIÐ
Sl. miðvikudag boðaði Landsbankinn og bókaútgáfa Menningar-
sjóðs til blaðamannafundar í tilefni af því að út er komið fjórða og
síðasta bindið af sögu Tryggva Gunnarssonar, er Bergsteinn Jóns-
son sagnfræðingur hefur samið. Þetta síðasta bindi nefnist „At-
hafnamaður og bankastjóri.”
FráblaðamannafúndivegnaútkomuQórðabindssöguTtyggvaGunnaissonar.
Fnemstir sitja Bjötgvin Vlmundarson bankasajórl og Bergsterm Jónsson sagn-
fræðingur, en standand em Jóhannes Ágústeon bankastjórl, Bnar Laxness frá
bókaútgáfú Mermingarsjóðs og BjömTryggvason bankasijóri
Björn Tryggvason, bankastjóri,
gerði grein fyrir ástæðum þess að
í verkið var ráðist og að því búnu
ræddi Bergsteinn um Tryggva
Gunnarsson. Kom fram í máli
þeirra að það var um eða upp úr
1950 að Þorkell Jóhannesson, pró-
fessor og síðar Háskólarektor,
sneri sér til þáverandi stjórnenda
Landsbankans og benti þeim á hve
vel mundi fara á að bankinn kost-
aði útgáfu á ítarlegri ævisögu
Tryggva Gunnarssonar, sem auk
annars var um hríð bankastjóri
Landsbankans og mótaði stefnu
hans á viðburðamiklu og örlaga-
ríku skeiði í athafnasögu þjóðar-
innar.
Áhugi Þorkels á verkinu hefur
ekki fyrst og fremst risið af áhuga
á persónunni eða einstaklingnum
Tryggva Gunnarssyni, heldur öllu
fremur vegna hinna fjölmörgu at-
hafnasviða, sem Tryggvi lifði og
hrærðist á um dagana. Varð það úr
að Þorkell tók að sér að rita verkið
en Landsbankinn að kosta útgáf-
una. Segir Bergsteinn að þetta
hafi verið hið ákjósanlegasta úr-
ræði til þess að koma fyrir al-
menningssjónir hinni miklu
þekkingu Þorkels á þessum hiuta
þjóðarsögunnar, sem hann hafði
manna best kannað.
Eftir fráfall Þorkels var leitað til
Lúðvíks Kristjánssonar að taka að
sér verkið, en hann hafnaði því
sakir anna. Var þá leitað til Berg-
steins Jónssonar sagnfræðings um
að taka það að sér sem hann gerði
og þá ekki síst fyrir hvatningu
Lúðvíks.
Fyrsta bindið, „Bóndi og timbur-
maður" kom út 1955. Þorkell
hafði ritað tæplega helming ann-
ars bindis er hann féll frá árið
1960. Tók Bergsteinn við 1962 og
annað bindið „Kaupstjóri“, kom út
árið 1965. Þriðja bindið með heit-
inu „Stjórnmálamaður" kom út
1972.
Síðan kom hlé og óvissa um
framhald útgáfunnar. Var það ekki
fyrr en árið 1986 að Bergsteinn
tók til óspilltra málanna að rita
fjórða og lokabindið sem nú kem-
ur út.
Upplag fyrsta bindis var þá þrotið
og annars bindis að mestu. Var
ákveðið að endurprenta þau í 350
eintaka upplagi, þar sem óseld
voru um 350 eintök af þriðja bind-
inu. Verkið kemur þannig nú út í
öskjum, auk 650 eintaka af hinu
nýja fjórða bindi.
Bókaútgáfa Menningarsjóðs
stendur sem fyrr að útgáfu verks-
ins með Landsbanka og Seðla-
banka. Hefur alltaf verið vilji og
metnaður fyrir hendi að ljúka
verkinu, en það hefur samt tekið
35 ár.
Skal ekki dregin dul á að með
safni Seðlabankans að Einholti 4
var ætlunin að stofna til mennta-
og fræðaseturs m.a. með verka-
skiptingu þess og annarra safna
um seðla, mynt, svo og bréfa- og
skjalasafn Tryggva Gunnarssonar,
svo nokkuð sé nefnt. Skjalasafn
Seðlabankans og Landsbankans
frá fyrri tíð er bankarnir voru ein
stofnun er þar og varðveitt og má
segja að lokaútgáfa ævisögu
Tryggva Gunnarssonar nú, sem
jafnframt er hagsaga, sé sprottin
af sama meiði, til að hlúa að sögu
þjóðarinnar.