Tíminn - 18.12.1990, Blaðsíða 6
6 Tíminn
Þriðjudagur 18. desember 1990
Tímirm
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Glslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrlmsson
Auglýsingastjóri: Steingrímur Glslason
SkrifstofurLyngháls 9,110 Reykjavtk. Sfmi: 686300.
Auglýsingasfmi: 680001. Kvöldsíman Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, iþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð f lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverð auglýsinga kr. 660,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Samstaða í ríkisstjórn
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra segir í
viðtali við Tímann á laugardaginn að því meira sem
Sjálfstæðisflokkurinn ráðist að ríkisstjórninni því
fastar þjappi stjórnarflokkarnir sér saman. Stein-
grímur benti á að hinir mörgu og ólíku flokkar sem
stæðu að ríkisstjórninni væru samstæðari en þeir
sundurleitu hagsmunahópar sem mynduðu Sjálf-
stæðisflokkinn.
Þessi orð forsætisráðherra hafa verið staðfest með
afgreiðslu neðri deildar Alþingis á bráðabirgðalög-
um um launamál. Vissulega voru þessi lög ágrein-
ingsmál í stjórnarliðinu, sem forystumenn Sjálf-
stæðisflokksins hugðust notfæra sér, jafnvel til að
riúfa stjórnarsamstarfið. Um það er lauk fóru Þor-
steinn Pálsson og Davíð Oddsson hina mestu hrak-
för í því máli. Fyrirætlun þeirra þjappaði stjórnarlið-
um saman, en sundraði þeirra eigin flokki.
Endurreisn og þjóðarsátt
í viðtali sínu við Tímann leggur forsætisráðherra
höfuðáherslu á að núverandi stjórnarsamstarf hafi
tekist vel og skilað miklum árangri. Menn skyldu
minnast þess að þetta stjórnarsamstarf á rætur að
rekja til þess að stjórnarforysta Sjálfstæðisflokksins
brást haustið 1988, þegar mikið lá við að sameina
áhrifaöflin og þjóðina alla um endurreisnarstarf í
efnahags- og atvinnumálum.
Þetta sameiningar- og endurreisnarstarf sem unn-
ið hefur verið að þau rúmu tvö ár, sem núverandi
stjórnarsamstarf nær til, hefur borið ríkulega ávexti.
Rekstri aðalatvinnuvega landsmanna tókst að bjarga
og koma í veg fyrir það stórfellda atvinnuleysi sem
spáð var að yrði. Til viðbótar því beina endurreisnar-
starfi sem ríkisstjórnin vann ötullega að 1988-1989
var stofnað til víðtækara samkomulags hagsmuna-
og áhrifaafla þjóðarinnar um þróun efnahagsmála
en dæmi eru til áður. Þetta samkomulag hefur með
réttu verið kallað þjóðarsátt.
Engum þarf að blandast hugur um að áframhald
þjóðarsáttarinnar er eitt allra mikilvægasta málefni
þjóðarinnar um þessar mundir. Þjóðarsáttinni var
ætlað að standa í eitt og hálft ár og þann tíma má
ekki stytta. Helmingur þjóðarsáttartímans er liðinn
og árangur hennar hefur komið skýrt í ljós. Verð-
bólguþróunin hefur gersamlega snúist við. Verðlag á
matvælum hefur staðið í stað allan þjóðarsáttartím-
ann og spáð er 7-8% verðbólgu frá upphafi til loka
ársins, enda svarar hækkun framfærsluvísitölu í
desember til þess að verðbólga á heilu ári sé aðeins
3%. Andstæðingar ríkisstjórnarinnar eru nú teknir
upp á því að kalla þjóðarsáttina miðstýrða verð-
stöðvun, sem sé andstæð markaðslögmálum. Slíkt
er alvarleg mistúlkun staðreynda. Þjóðarsáttin
byggist á samningsrétti aðila vinnumarkaðarins og
að henni stendur yfirgnæfandi meirihluti þeirra.
Það er aðeins lítill minnihluti sem ekki vill lúta
þjóðarsáttinni.
tekur menn á bclnid á sunnudags
kvöldum á Stöð 2, og kaUar þátl
manni, sem m.a.
uro sínuro;
Fullísalnum
líkki var nú fariö svo langt í ætt-
fræðinni í sjónvarpsþættinum. Þð
stundu hvernig til mun takast
Edda hefur þegar talað við Kristján
stórsöngvara svo vitað sé. Nú síðast
það heldur hugguiegur þáttur. Nú á
kaliaðir fram til aö tala um starf
sitt. Einkum lætur Stöð 2 sér fátt
þmmudanslag. Það var nefnilega
.......,,,, . hlífðístvið að hafadansmúsikftnrir
leggur þeim mun meiri áherslu á ö eyrunum allan sólarhringinn. En
langt, jafnvel á báöum sjónvarps- helgi áð ræða viö Ragnar Bjama- sónum inn á Ragnar, og voru
stöðvunum, en ríkisstööin er aö son, sem hefur f tugí ára skemmt stundum að segja honum tíöindi af
lagsrnálavafstri, að fuOgóðir popp* hafa uppi tilburöi tii aö verða þjóð- væru ÞrBstur og Bibí full í salnuro,
arar em við það að eyöileggjast hetja fyrir vikiö. Um hann hafa ekki Þá fór Ragnar að fefkja eftir þessu
vegna ofnotkunar, iíkt og undaneld- verið gerð suddaieg myndbönd, þar meridsfólkL Þau vom auövitaö
isgripir sem bændur gleyma að sem svakalegir tiiburðir eiga að hvergi, hvorid fuB né ófulL Þannig
hlífa. Þetta er náttúrlega ekki nógu sýna garpsskap flytjenda, eða pilsa- iét hópurinn í sextán ár við að
gott, en skýringin er, að útgáfur lyftingar ciga að gleðja augu ofur- skcmmU sér og landsfólkinu mcö
starfsmönnum hans fara engar hverju ári, að síðustu gestir stóðu í
hann hafa ekki verið skrifaðar bæk- epju desembermánaðar.
ur, þar sem „sann1eikurinn“ verður Auðvitað er ólíku saman að jatha,
hver jól. Popp á hljómplötum er
eina efnið sem fier ótakmarkaða
kynningu, og helst á Stöð 2,
kannski vegna tengsia við hljúm-
plötufyrirtæki og líka vegna kcnn-
ingar um að þcssi músík sé það
scm unga fólkið viU. Ekki þarí aö
tala um útvarpsstöðvamar. Þær
bros á vör hafa vcrið að skemmta fjölmiölum og fangið fuUt af sldf-
fólki og skemmta sér á „normal" um og bókum. En sá er helsti mun-
hátt síðustu áratugl. Ragnar á ekki urinn, að Ragnar og félagar hafa frá
Íangt að sækja ciginlcika tíl að einhveiju að segja á mcðan hinir tí-
skemmta. Faðlr hans, Bjarai Böðv- unda hass og kvennafar f bókum.
arsson, var konnur hljómlistar- Garri
a VITT OG BREITT
Stórskuldug skattaparadís
Rétt einu sinni eru talnagleggstu
menn þjóðarinnar, sem vita öðrum
betur hvers búið þarf við, að Ieggja
síðustu hönd á fjárlög næsta árs.
Rétt einu sinni fara útgjöldin langt
fram úr fyrri áætlunum. Rétt einu
sinni breikkar bilið milli gjalda og
tekna og rétt einu sinni veit enginn
hvernig á að brúa það.
Rétt einu sinni grenjar stjómar-
andstaðan á niðurskurð fram-
kvæmda og rekstrargjalda en
heimtar jafnframt að þjónusta verði
aukin og tilteknar framkvæmdir
auknar um allan helming.
Og rétt einu sinni ætla allir að
lækka skattana og veitast að forsæt-
isráðherra sem einn manna hefur
viðurkennt að hækka þurfi skatta ef
halda á velferðinni í horfinu.
Á endaspretti fjárlagagerðarinnar
milli annarrar og þriðju umræðu í
þinginu hellast útgjaldaliðir enn yf-
ir fjárveitinganefnd og íjármálaráð-
herra hækkar fyrirsjáanlegan fjár-
lagahalla um einhverja milljarða
króna í hvert sinn sem hann opnar
munninn í viðurvist hrakfallasér-
fræðinga fjölmiðlanna.
Og enn einu sinni segist fjármála-
ráðherra ekki eiga annarra kosta völ
en að láta bömin sín borga lánin
sem slegin verða út á fjárlagahall-
ann, og gengur hvorki hann eða
aðrir að því gruflandi að hallarekst-
urinn verður enn meiri þegar fjár-
lagaárinu lýkur en gert verður ráð
fyrir f upphafi þess.
Náttúrulögmál
Stjómmálamenn og leiðandi aðilar
á sviði efnahags- og fjármála hafa
komið sér upp sameiginlegum trú-
arbrögðum og líta á það sem guð-
Iega forsjón eða óumbreytanlegt
náttúrulögmál, að ekkert geti stöðv-
að síaukin ríkisútgjöld og kjömir
fulltrúar líta á það sem aðalhlutverk
sitt að finna upp nýja og stórfelldari
útgjaldaliði og yfirbjóða keppinaut-
ana á atkvæðamarkaði með rándýr-
um lausnum meira og minna tilbú-
innavandamála.
Þegar nú fjárlagahallinn er að
nálgast hið óborganlega er farið að
hvísla feimnislega um nauðsyn
skattahækkana. Omur berst af því
að virðisaukaskattur geti hækkað
vemlega, en kúltúrtröll og linleg
fjármálastjóm hafa útjaskað þeim
skatti þegar á fyrsta ári hans.
Þá er ekki í önnur hús að venda en
að hækka tekjuskatt og framlengja
gamlar syndir eins og aðstöðugjald
og vömgjöld og aðra feiunafria-
skatta.
Alfrelsi íjármagnsins
Hins vegar má aldrei nefna að
hrófla við skattaparadís eigenda
fjármagnsins.
Það er allt í iagi að rífa kaupið af
launþegum áður en þeir fá það í
hendur og vel er séð fyrir því að þeir
sem hæst hafa launin greiði tiitölu-
lega lægstu skattana. Vaxtatekjur og
verðbótagróði er skattfrjáls með
öllu og ef einhver ætiar að halda því
fram að þær tekjur skipti ekki máli
tala auglýsingar frá verðbréfafyrir-
tækjum og jafnvel ríkisbönkum
ským máli um að þama er um gíf-
urlega mikla skattfrjálsa eignaaukn-
ingu að ræða. Hlutabréf em skatt-
frjáls og þótt þau hækki um helm-
ing á einu ári, eins og nú á sér stað á
íslenskum hlutabréfamarkaði, þurfa
auðkýfingamir sem þau eiga og
græða á tá og fingri ekki að borga
eyri í skatta af þeim tekjum sínum.
Allt þetta skattfrelsi byggist á vafa-
sömum hugmyndum um tvískött-
un, sem í raun koma máiinu ekkert
við, því að gróði er gróði og tekjur
em tekjur.
Þegar minnst er á skatta af hátekj-
um og stóreignaskatt og skatta af
fjármagnsgróða rísa einkahags-
munimir upp í órofa fylkingu og
kveða allt slíkt leiðindaröfl í kútinn
og hefðbundinni skattpíningu milli-
stéttarinnar er haldið áfram.
Erfðaskattar em sáralitlir og þeim
mun minni eftir því sem meiri eign-
ir flytjast á milli kynslóðanna.
Enginn launþegaleiðtogi eða rétt-
lætispólitíkus, svo ekki sé talað um
jafnréttisblaðrarana, gerir nokkm
sinni tilraun til að kynna sér hvem-
ig svona málum er háttað meðal al-
vöm kapitalista. Leikur gmnur á að
fara þurfi til Rómönsku Ameríku,
Filippseyja eða viðlíka plássa til að
finna svo stórfelldar eignatilfærslur
án þess að greiddir séu af þeim
skattar.
Vel lukkað ríkishappdrætti þýðir
ekki að nefna vegna hagsmuna-
gæslu. En slíkt fyrirtæki gæti kom-
ið í veg fyrir síaukna skuldasöfnun
vegna fjárlagahalla.
Þá á sem sagt að halda áfram að
safna skuldum og verður gert þar til
ríkissjóður stendur ekki lengur
undir þeim. Hækka má neyslu-
skatta almennings og tekjuskatta
launþega, því þeir em ekki til ann-
ars en að púla og borga. En eigna-
menn landa og lausra aura eiga allt
sitt á þurm.
Á meðan hvorki er hægt að skatt-
leggja auðinn né draga úr metnað-
arfullri sóun eyðsluaflanna eykst
fjárlagahailinn sí og æ og löggjafar-
samkundan starfar með einum
huga undir kjörorðinu: Flýtur á
meðan ekki sekkur.
Og rétt einu sinni verða samþykkt
fjárlög sem vemda eiga hvom-
tveggja velferðina og skattaparadís
auðsafnaranna.
Enginn spyr hvort nokkurs staðar
sjáist til lands eða hvort enn sé til
brúklegur björgunarbátur í þjóðar-
skútunni. OÓ