Tíminn - 18.12.1990, Blaðsíða 8

8 Tíminn
Þriðjudagur 18. desember 1990
Könnun á heilsufari starfsmanna norrænna álvera:
Reykingar og
mikið flúor
er hættulegt
Á biaðamannafundi í álverinu í Straumsvík í gær kynnti Johny Kon-
gerud, norskur lungnasérfræðingur, niðurstöður athugunar sem
hann hefur gert á starfsmönnum í kerskálum álvera á Norðurlönd-
um. Athugunin var gerð í samráði við Umhverfismálaráð norræna
áliðnaðarins og náði til ailra starfsmanna í kerskálum níu álvera á
Norðurlöndunum eða um 3000 manns.
Athugunin beindist að astmaein-
kennum starfsmannanna, en þau
hafa lengi verið þekkt í álverum á
Norðurlöndum, hvaða áhættuþættir
kæmu til greina og hvort einhver
efni öðrum fremur væru orsök fyrir
astma starfsmanna. Þeir sem höfðu
þessi einkenni áttu oft erfitt með
andardrátt og áttu oft á tíðum við
óþægindi að stríða mörgum tímum
eftir að vinnu lauk. í Ijós kom að því
árið 1989. Niðurstöður þessarar at-
hugunar verða kynntar starfsmönn-
um fljótlega á næsta ári. Johny Kon-
gerud sagði að mikilvægt sé að
greina þetta vandamál hjá starfs-
mönnum strax og þau koma upp,
svo að hægt sé að gera viðeigandi
ráðstafanir.
—SE
Hollustuvemd segir lítla notkun á krabbameinsvaldandi plastfilmum hérlendis:
Ekki ástæða til
þess að óttast
Ekki cr talin ástæða tii þess aÖ vara við notkun á krabbatneins-
vaidandi plastfilmum hérlendis, segir Halldór Runólfsson hjá
Hollustuvernd ríkisins. En eins og fram kom í Tímanum fyrir
að nota þunnar plastfilmur sem umbúðir um feit matvæii ýmis-
konar.
„Við fengum upplýsingar um
hvaða efni var verið að vara við í
þessum plastOimum og töldum þá
að það væri ekid ástæða tU þess að
gera neitt í þessu máli hériendís,
því samkvæmt uppýsingum sem
við hÖfum þá er ekíd mikil notkun
hér á þessum filmum sem um er
að ræða,“ sagði Halldór í samtali
við Tímann í gær.
Viðvaranir um notkun á þess-
háttar fllmum voru gefnar út I
Bretlandi fyrir skemmstu, en það
plast sem um er að ræða ínniheld-
ur mýkingarefni sem gerir það
mjúkt og límkennt. Þetta mýking-
arefni gengur í samband við mat-
inn og getur valdið hættulegum
efnahvcrfum. En þessi hætta er
einungis á ferðum ef um er að
ræða felt matvæii, svo sem feitt
kjöt og osta, og þegar matvæii eru
hituð í örbylgjuofni með fllmunni
og aðeins cf fliman snertir mat-
inn.
„Þetta eru aðallega feitar vörur
sem nokkur einasti möguieik) er á
að örlítið magn fari í matinn,
þannig að það er fyrst og fremst
osturinn sem verið er að kanna og
honum er ekki pakkað hér í þunnt
piast, heldur í þykkara plast, svo
og erverið að vara við feitum kjöt-
vörum svo sem áleggi og þess
háttar sem einnig er pakkað í
þykkt plast hér. Það er lítið af
feitum matvælum á markaðnum
hér sem er pakkað í þunnt pla$t,“
sagði Halidór einnig.
Halldór sagðl jafnframt að hann
hefði athugað þetta í Sviþjóð og
Danmörku samfara þessum
bresku fréttum, „og þeir töldu
ekki ástæðu til þess að gera neitt í
þessu heldur, en Svíar hafa rann-
sakað þessar plastfllmur töluvert,
svo að vlð teljum öriíggt að fylgja
—GEÓ
Krabbameinsfélag íslands og þjóðarátakssöfnunin:
Þrettán milljónðr
til sértækra verka
Stjórn Krabbameinsfélags íslands hefur ákveðið ráðstöfun á fyrsta
fjórðungi þess fjár sem safnaðist í vor í Þjóðarátaki gegn krabba-
meini. Gert er ráð fyrir að féð sem safnaðist nýtist í fjögur ár og fari
til sérstakra verkefna á vegum félagsins.
Fimm milljónum króna verður var-
ið til að kaupa íbúð í Reykjavík fyrir
aðstandendur krabbameinssjúk-
linga utan af landi. Fimm milljónir
eru veittar til grunnrannsókna á
krabbameini í Rannsóknastofu í
sameinda- og frumulíffræði. Tvær
milljónir eru ætlaðar til útgáfu á
bæklingi fyrir karlmenn um helstu
einkenni krabbameins, en stefnt er
að því að senda hann til allra full-
orðinna karlmanna næsta vor. Einni
milljón verður veitt til að efla Rann-
sóknarsjóð Krabbameinsfélagsins.
Öðrum fjórðungi söfnunarfjár verð-
ur ráðstafað á miðju næsta ári.
í framhaldi af þessari ákvörðun
hafa Krabbameinsfélagið og Rauði
kross fslands ákveðið að sameinast
um kaup á húsnæði í nágrenni
Landspítalans og verður það til af-
nota fyrir krabbameinssjúklinga af
landsbyggðinni og aðstandendur
þeirra meðan á sjúkdómsmeðferð
stendur. Ríkisspítalar eru tilbúnir til
samstarfs um rekstur þessa hús-
næðis.
Höfuðstöðvar Krabbameinsfélags-
ins eru að Skógarhlíð 8 í Reykjavík.
Þar vinna um 50-60 starfsmenn
Krabbameinsfélags íslands og
Krabbameinsfélags Reykjavíkur við
fræðslu, leit, rannsóknir og þjón-
ustu við sjúklinga.
Krabbameinsfélögin á Austurlandi
réðu sér starfsmann í haust og
fylgdu þar fordæmi Krabbameinsfé-
lags Akureyrar og nágrennis frá því
fyrir tveimur árum. Þar með eru
þrjú krabbameinsfélög komin með
ráðna starfsmenn auk heildarsam-
takanna, Krabbameinsfélags ís-
lands.
khg.
Miðflóttaraflsdæludreifarar - Snekkjudæludreifarar
Tryggið ykkur Vélboða mykjudreifara fyrir áramót, því það tryggir ykkur rétt
til fyrninga á árinu.
Mjög gott verð og greiðslukjör við allra hæfi.
Nánari upplýsingar hjá sölumönnum okkar í síma 91-651800
Ath. nýtt heimilisfang.
VELBOÐI
Helluhraun 16-18
HF 220 Hafnarfjörður
Sími 91-651800
meiri sem flúormengun í kerskálum
var, því meiri líkur voru á að starfs-
menn fengju astma. Viðmiðunar-
mörkin eru 0,5 milligrömm af flúor
í hverjum rúmmetra. Frá árinu 1986
hefur flúormengun í álverunum
sem athuguð voru minnkað úr 0,7
mg í 0,3 mg.
Ekki eru til nákvæmar upplýsingar
um flúormengun í álverinu í
Straumsvík, en að sögn Andrésar
Sigvaldasonar, trúnaðarlæknis ál-
versins, hefur hún verið í hærra
meðallagi að undanförnu, m.a.
vegna lélegra skauta.
Líkurnar fyrir því að starfsmenn
eigi við astmavandamál að stríða
þrefaldast til sexfaldast ef viðkom-
andi starfsmaður reykir. Einnig auk-
ast líkur eftir því sem starfsaldur
hækkar. 56,5% þeirra 3000 kerskála-
starfsmanna reykja, en 24,4% hafa
aldrei reykt. í Straumsvík reykja
44,8% kerskálastarfsmanna, en
17,9% hafa aldrei reykt.
Árið 1986 áttu 18% allra starfs-
manna í kerskálum við astmavanda-
mál að stríða, en 16,3% árið 1989.
11,2% starfsmanna í kerskálum ál-
versins í Straumsvík voru með
astmavandamál árið 1986, en 9,8%
Útgefendur Skotmarks, þeir Guð-
mundur Guðmundsson, Þór
Sveinsson og Tryggvi E. Þor-
steinsson ritstjóri.
Nýtt tímarit, sem fjallar eingöngu
um skotvopn og skotveiði, hefur
haflð göngu sína. Að útgáfu þess
standa þeir TVyggvi E. Þorsteins-
son, sem er ritstjóri, Þór Sveinsson
og Guðmundur Guðmundsson, auk
auglýsingastofunnar Frábær í
Hafnarflrði.
Markmiðið með þessu tímariti er
m.a. að þjóna sem nokkurs konar
málgagn skotveiði- og skotmanna,
auk þess sem sjónum manna verður
beint að siðfræði í skotveiði. í frétta-
tilkynningu frá aðstandendum
blaðsins segir, að siðfræðinni virðist
vera mjög ábótavant hérlendis og
Iangt er í land á því sviði. „Hér á
landi virðist það vera aðalmarkmið-
ið að drepa sem mest af dýrurn." Þá
tekur blaðið einnig fyrir faglega um-
fjöllun um skotveiðimál.
BÆNDUR! ER NÚ EKKI NÓG KOMIÐ?
Leysið mykjuvandamálin í eitt skipti fyrir öll
með mykjutækjum frá Vélboða hf.
Nýtt
tímarit
um skot-
veiðimál