Tíminn - 24.01.1991, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Fimmtudagur 24. janúar 1991
Þróun heilsugæslu á landsbyggðinni á hálfum öðrum áratugi:
Áður 56 héraðslæknar, nú
600 manns við sömu störf
„Áður sinntu 56 læknar héraðslæknisstðrfum utan sjúkrahúsa á
landsbyggðinni. Núna sinna um 130 læknar og 160 hjúkrunar-
fræðingar og Ijósmæður þessum sðmu stðrfum. Þar að auki eru
ritarar og annað starfsfólk heilsugæslustöðvanna rúmlega 300.“
Þannig lýsir Páll Sigurðsson,
ráðuneytisstjóri í heilbrigðisráðu-
neytinu, þeirri breytingu sem orð-
ið hefur frá þvf að lög þau, sem
lögðu grunninn að uppbyggingu
heilsugæslustöðva í landinu, tóku
gildi árið 1974, í viðtali í ritinu
Heilbrigðismálum. Megintilgang-
ur þeirra laga hafi verið sá að af-
nema einyrkjabúskap lækna í hér-
uðum. Heilsugæslustöðvar hafi
þannig komið í stað þess að hér-
aðslæknar sinntu læknisstörfum
nánast inni á heimilum sfnum og
einir.
Stöðvar segir Páll misstórar eftir
íbúafjölda og ef til vill víðar en ætl-
að var í upphafi. Læknissetrum
hafi þvi ekki fækkað, eins og gera
hefði mátt ráð íyrir með bættum
samgöngum. Heilsugæslustöðvar
eru nú um 70 utan höfuðborgar-
svæðisins, með 130% fleiri lækn-
um og allt að tífalt fleiri starfs-
mönnum heldur en áður önnuðust
þennan þátt heilbrigðisþjónust-
unnar. Heyrast samt ekki enn
kvartanir um slæmt ástand í heil-
brigðisþjónustu á landsbyggðinni?
Þótt liggja virðist í augum uppi að verulega sérstöðu hvað varðar
kostnaður við heilsugæslu hafi heílsugæslustöðvar. f borginni sé
aukist með þessari þróun, segir stór og öfiugur hópur heimilis-
Páll kostnað við heilsugæsíu lítið iækna og Læknafélagið hafi ekki
hafa aukist hlutfallslega. Aukning- viljað taka þá afstöðu að þar ætti að
in hafi fyrst og fremst orðið í byggja upp heilsugæslustöðvar,
sjúkrahúsþættínum og sú aukning auk þess sem borgarstjóm styðji
reynst miklu dýrari en uppbygging tvenns konar iyrirkomulag. „Þess
heilsugæslunnar. Samkvæmt fjár- vegna hefur aldrei verið teldð af al-
JÖgum er kostnaður við heilsu- vöru á heilsugæslumálum Reykja-
gæsluna í kringum 8% af því sem víkur, að mínum dómi,“ segir Páll
það kostar að reka sjúkrahúsin í Sigurðsson.
landinu. Páll segir Reykjavík hafa - HEI
Bráðabirgðalögin voru samþykkt
í efri deild. Andstaða sjálfstæðis-
manna í deildinni var lítil:
Blöndal einn
mót ofurefli
Lítil andstaða var við bráðabirgðalögin, sem sett voru í sumar á
kjarasamning BHMR, í efri deild Alþingis, en þau voru samþykkt í
deildinni í gær. Lögin hafa þá verið staðfest í báðum deildum þings-
ins. Lögin voru samþykkt með tíu atkvæðum gegn fjórum, þrír sátu
hjá og fjórir voru fjarstaddir. Þeir sem sátu hjá voru sjálfstæðis-
mennimir Eyjólfur Konráð Jónsson, Guðmundur H. Garðarsson og
Þorvaldur Garðar Kristjánsson. Á móti vom þingmennirair Dan-
fríður Skarphéðinsdóttir, Guðrún J. Halldórsdóttir, Halldór Blöndal
og Salome Þorkelsdóttir.
Blað LFK komið út:
Það væri rangt að halda því fram að
Sjálfstæðisflokkurinn hafi ekki
haldið uppi harðri andstöðu við lög-
in í efri deild. Halldór Blöndal, þing-
maður flokksins á Norðurlandi
eystra, fór mikinn í ræðustól þegar
hann mælti fyrir áliti minnihluta
fjárhags- og viðskiptanefndar. Hann
barðist hins vegar einn og varð að
láta undan ofureflinu. Halldór rakti
í löngu máli yfirlýsingar fjármála-
og forsætisráðherra þegar kjara-
samningarnir voru gerðir við BHMR
og jafnframt hvernig þær koma
saman við efndir samningsins. Hall-
dór vék einnig að kjarasamningi
sem fjármálaráðherra gerði við flug-
umferðarstjóra síðastliðið sumar og
sagðist telja að sá samningur væri
efnislega mjög svipaður samningi
BHMR. Hann nefndi einnig kjara-
samninga við lækna og sérfræðinga
og sagðist telja að í þeim væri farið
út fyrir þjóðarsáttina.
Forsætisráðherra, Steingrímur
Hermannsson, sagði í ræðu sinni að
ekki væri hægt að bera samning
flugumferðarstjóra við samning
BHMR. Verið væri að stytta starfs-
aldur flugumferðarstjóra og við því
hefði orðið að bregðast sérstaklega.
Steingrímur lagði mikla áherslu á
að haldið verði áfram að gera sam-
anburð á kjörum háskólamenntaðra
manna sem starfa hjá ríkinu og
þeirra sem starfa hjá einkageiran-
um. Hann sagði nauðsynlegt að
þessi samanburður lægi fyrir í haust
þegar umræður hefjast um gerð
nýrra kjarasamninga.
Um tíma leit út fyrir að forseti efri
deildar yrði að hætta við að taka
málið á dagskrá. Eftir að fundur
hafði verið settur krafðist Þorvaldur
Garðar Kristjánsson þess að um-
ræðunni yrði frestað vegna þess að
þingmönnum hefði ekki borist
minnihlutaálit þingmanna Sjálf-
stæðisflokksins. Guðmundur H.
Garðarsson tók undir þetta. Guð-
mundur Ágústsson sagði ófært að
fresta umræðunni og benti á að
nefndarmenn í fjárhags- og við-
skiptanefnd hefðu haft tæpa viku til
að skila áliti og allir hefðu samþykkt
að umræðan færi fram á þessum
degi. Guðmundur talaði um trassa-
skap þingmanna í þessu sambandi.
Halldór Blöndal mótmælti því að
vera kallaður trassi og sagði að Guð-
mundi ætti að vera fulikunnugt um
að hann hefði verið að bíða eftir
upplýsingum frá launaskrifstofu rík-
isins og þess vegna hefði nefndar-
álitið tafist. Meðan þessi umræða fór
fram bárust nefndarálit Halldórs
Blöndals og Eyjólfs Konráðs Jóns-
sonar inn á borð þingmanna og fór
því umræðan fram. -EÓ
BIRTU BRUGÐIÐ A
FRAMSÓKNARKONUR
Birta, blað Landssambands fram-
sóknarkvenna, er komið út. Til-
gangur Birtu er að bregða ljósi á
hvað konur innan Framsóknar-
flokksins eru að starfa.
í því eru greinar og viðtöl, m.a. við
Valgerði Sverrisdóttur alþingis-
mann, Ingibjörgu Pálmadóttur for-
seta bæjarstjórnar Akraness og efsta
mann á lista Framsóknarmanna á
Vesturlandi, Sigrúnu Magnúsdóttur
borgarfulltrúa og margar fleiri.
Birta kemur út í 20 þús. eintökum
og er dreift til félaga í Landssam-
bandi framsóknarkvenna og Sam-
bandi ungra framsóknarmanna og
til fyrirtækja og stofnana og fyrir-
tækja um land allt.
Á myndinni eru Unnur Stefánsdótt-
ir, Bjarney Bjarnadóttir, Guðrún Jó-
hannsdóttir, Sigrún Sturludóttir og
Helga Helgadóttir að ganga frá Birtu
til sendingar. —sá
Tímamynd: Pjetur
Breytingar á veitumálum á Höfn í Homafirði:
RARIK kaupir
hitaveituna
Frá Sverri Aðalsteinssyni, fréttarttara
Timans á Höfn
Rarik hefur keypt dreifikerfi
Hitaveitu Hafnar í Homafirði og
mun annast rekstur þess fram-
vegis. Kaupsamningur var undír-
ritaður kl. 17.05 í gær.
Fyrir hönd Hafnar undirrituðu
hann þeir Sturlaugur Þorsteins-
son bæjarstjóri og Albert Ey-
mundsson, forseti bæjarstjómar,
en fyrir hönd RARIK Kristján
Jónsson rafmagnsstjóri og Eirík-
ur Briem, fjármálastjóri RARIK,
Vlðstaddir undirritunína vom
fulltrúar í veitunefnd Hafnar og
starfsmenn raf- og hltaveitnanna
á Höfn.
Kaupverð dreifikerfisins er
108,5 milljónir króna, en ákvæði
er í samningnum um að við-
skiptavinir hitaveitunnar muni
kaupa vatnið næstu tvö árin á
sömu kjömm og gilt hafa. Auk
þess munu helmæðagjöld lækka
um 25%. Að tveim ámm liðnum
munu hitataxtar veitnanna á
Höfn verða samræmdir, bæði
hvað varðar orkuverð og tengi-
gjöld.
Hitaveita Hafnar hefur til þessa
keypt heita vatnið ftá kyndistöð
RARIK og sameiningin nú þyldr
líkleg til að auka vemlega hag-
ræðingu með samrekstri beggja
veitna.
Heklugosið er á undanhaldi, en:
Tók kipp í gærdag
Gosvirkni í Heklu jókst lítillega eft-
ir hádegi í gær, eftir að hafa verið í
rénun síðustu daga. Þessa varð vart
á jarðskjálftamælum Veðurstofunn-
ar í gær.
Sverrir Haraldsson, bóndi í Seí-
sundi á Rangárvöllum, sagði í sam-
tali við Tímann að gosið hefði tekið
kipp um 10-leytið í gærmorgun og
hefði hann staðið fram undir kaffi.
Þá sást mökkurinn stíga hátt til
himins, en síðan fjaraði hann út.
Sverrir sagði að þó mætti reikna
með að enn væri hraunstraumur,
það sæist þegar rökkvað væri ef
rauðum bjarma slægi á himininn.
Flestir eru sammála um að gosið sé
á undanhaldi, þó svo að Hekla hafi
sýnt það síðustu dagana að hún er til
alls líkleg.
-sbs.
Reykjavíkurprófasts-
dæmi vestra:
Jón Dalbú
prófastur
Séra Jón Dalbú Hróbjartsson, sókn-
arprestur í Laugarnessókn, hefur
verið tilnefndur prófastur í Reykja-
víkurprófastsdæmi vestra.
Reykjavíkurprófastsdæmi er sam-
kvæmt lögum frá síðasta ári nú skipt
í tvö prófastsdæmi, eystra og vestra.
Biskup leitaði eftir tilnefningu
sóknarpresta og leikmanna í pró-
fastsdæminu og yfirgnæfandi meiri-
hiuti tilnefndi sr. Jón Dalbú. Hann
nýtur því stuðnings biskups til emb-
ættisins. -sbs.