Tíminn - 12.06.1991, Blaðsíða 2

2 Tíminn
Miðvikudagur 12. júní 1991
Finnbogi Rútur Hálfdánarson, formaður Félags lyijafræðinga,
segir að stjórnvöld hafi gefist upp við að ná fram sparnaði:
Engin læknisfræðileg
rök fyrir að hætta
að greiða sýklalyf
Eins og fram kom í Tímanum í gær hefur heilbrigöisráðherra gefið
út nýja reglugerð um þátttöku almanna trygginga í lyfjakostnaði
sjúklinga. Samkvæmt henni er sjúklingum gert að greiða mun
stærri hlut en áður. Skatturinn skal skila 400 milljónum á árinu. í
staðinn gefst ríkisstjómin upp við að ná fram spamaði í kerfinu.
Ttminn innti Finnboga Rút Hálfdánarson, formann Félags lyfja-
fræðinga, um álit þeirra á nýju regiugerðinni og þeirri stefnubreyt-
ingu sem hún boðan
„Okkur líst bölvanlega á mörg atriði
í henni og almennt held ég að lyfja-
fræðingar séu hræddir við þessar
breytingar. Þá sérstaklega það að
sjúkrasamlagið, eða almannatrygg-
ingamar, skuli nú ekki borga neitt í
fúkkalyfjum, og fleiri Iyfjum. Þetta er
þar að auki veruleg hækkun á
greiðsluhluta sjúklings, miklu meiri
en stjómvöld láta af. Þau tala um 13%
hækkun á fastagjaldi, sem er rétt. En
um leið stytta þeir tímabilið niður í 60
daga þannig að nær væri að tala um
67% hækkun.
Þetta mun leiða til einhverrar hag-
ræðingar, læknar hafa kannski stund-
um skrifað á of mikið magn í einu. En
því fylgir Iíka að lyfin verða í minni
pakkningum, sem eru hlutfallslega
dýrari og oftar þarf að afgreiða. Apó-
tekarar hafa vitaskuld af því einhvem
hag, en á móti kemur aukin vinna. í
heildina er engin spamaður að þessu,
aðeins kostnaður fyrir sjúklinga. Það
er kannski ekki óeðlilegt að stytta
tímabilið. En þá átti ekki að hækka
fastagjaldið um leið og láta eins og
styttra tímabil auki ekki kostnað sjúk-
linga."
Hvað með að hætta að borga sýkla-
lyf?
„Það eru engin læknisfræðileg rök
fyrir því að hætta að borga sýklalyf.
Það em aðeins peningaleg rök fyrir
því. Þetta kemur til með að snerta al-
menning mjög. Mörg þessara lyfja
kosta mjög lítið og em í kringum
1.000 kr. skammturinn, það er rétt.
En mörg þeirra kosta mjög mikið. Til
dæmis ákveðin lyf sem em mikið not-
uð við, og hafa reynst mjög vel gegn,
þvagfærasýkingum. Þau em jafnvel
gefin í langan tíma. Þar getur verið
spuming um 20.000 kr. útgjöld í hvert
skipti. Ég segi ekki að það sé algengt,
en það er þó töluvert um það.
Varðandi neflyfin þá er margt fólk
með mjög þrálátar ofnæmisbólgur og
æðabólgur í nefi og nefholi. Þessi lyf,
sem em nauðsynleg, em dýr. Kosta í
kringum 5.000 krónur skammturinn.
Ég get líka nefnt pencillín, sem er
mikið notað áslysadeildum. Skammt-
urinn af þeim kostar um 3.000.
Ég skil ekki hvers vegna stjómvöld
taka þessi lyf úL Reglugerðin sem er í
gildi miðar við að fólk þurfi ekki að
borga nauðsynleg lyf. Stjómvöld rétt-
læta aðgerðimar með því, að það sé of
mikið notað af sýklalyfjum á íslandi
og mikið skrifað út á þau. Það er
kannski eitthvað til í því, án þess það
hafi verið sannað. Um leið segja
stjómvöld, það er of mikið notað af
kröftugum og dýmm sýklalyfjum.
Sem er heldur ekki sannað. En samt
er ráðist á þann sem þarf að borga lyf-
in og nota þau. En það em ekki þeir
sem skrifa út lyf. Það gera læknamir.
Stjómvöld virðast hafa gefist upp við
að beita þá aðgerðum til þess að fá þá
til að skrifa minna út.“
Hvað með lyfjakortin sem allir skulu
bera til að sjúkrasamlagið greiði?
„Það mun kosta geysilega skriffinsku
að skylda alla til haía lyfjakort. Þetta
verður mjög erfitt fyrir TVygginga-
stofhun, sjúklingana og lyfsalana. Ég
skil ekki alveg tilganginn með því, t.d.
hvað varðar hjartalyfin. Þau em ekki
notuð við neinu öðm en hjartasjúk-
dómum."
Hvað með að hætta að greiða fyrir
lausasölulyf?
„Ráðherra virðist ekki skilja hvað
lausasölulyf em. Hann talar um að
það séu lyf sem fást í stórmörkuðum.
Það er náttúrlega tóm vitleysa. Það
fást engin lausasölulyf í stórmörkuð-
um. Þar em að vísu seld vítamín og
önnur fæðubótarefni. En ekki það
sem við köllum venjulega lausasölu-
lyf, lyf sem hægt er að kaupa í apóteki
án lyfseðils. En þessi aðgerð mun
bitna mikið á gamla fólkinu og örykj-
unum. Þetta fólk þarf t.d. mikið að
nota hægðalyf. Ég er hræddur um að
þetta muni bitna á sjúklingum.
í sumum tilfellum munu þessar að-
gerðir stjómvalda beina notkuninni
að kröftugri og dýrari lyfjum. T.d. er
vægasti sterinn seldur í lausasölu.
Hann mun sjúkrasamlagið ekki
borga. Sterkari stera er ekki hægt að
fá í lausasölu og sjúkrasamlagið kem-
ur til með að borga þá. Það er hætt við
að notkunin beinist til þeirra," segir
Finnbogi Rútur Hálfdánarson, for-
maður Félags lyfiafræðinga. -aá.
er-
lendra ferðamanna hingað til lands í suman
Þjóöverjar og
Bretar í sókn
Tæplega 35 þúsund erlendir
ferðamenn hafa komið til lands-
ins fyrstu fimm mánuði þessa
árs. Það er 2,8% aukning miðað
við sama tíma í fyrra. Mest er
aukningin á feröamönnum frá
Bretlandi og meginlandi Evrópu
og segir Magnús Oddsson, mark-
aðsstjóri Fcrðamálaráðs, þetta af-
rakstur markaössetningar á
stuttum ferðum hingað til lands.
í fyrra varð metár í fjölda er-
lendra ferðamanna til íslands, þá
urðu þeir 142 þúsund. Miðað við
þær bókanir, sem nú liggja fyrir,
bendir allt til 5% aukningar ofan
á metárið í fyrra. Áætlaðar gjald-
eyristekjur af komu erlendra
ferðamanna hingað í ár eru áætl-
aðar á bilinu 12 til 13 milljarðar
samanborið við 11,1 milljarð í
fyrra.
„Okkar skýringar á þessari
aukningu eru að nú sé að nást
verulcgur árangur markaðssetn-
ingar á stuttum ferðum frá
Þýskalandi og Bretlandi. Og í
fyrsta skipti í nokkur ár er Banda-
ríkjamarkaður að bæta við sig;
doilarinn er að styrkjast, Banda-
ríkjamenn eru famir að hreyfa sig
meira og Flugleiðir hafa aukið
ferðatíðnina,“ sagði Magnús
Oddsson í samtali við Tímann í
gær.
Það sem af er þessu ári hafa
þýsldr ferðamenn aukið hiut sinn
um 28%, þeir bresku um 21% og
Bandaríkjamönnum hefur fjölgað
um 8%. Hins vegar hefur gestum
frá Norðuriöndunum fækkað um
14%.
Þá bendir til að veruleg aukning
verði á ferðalögum íslendinga um
sitt eigið land í sumar.
-sbs.
íþróttasamband fatlaðra:
Þakkar fyrir „gullmolann“
íþróttasamband fatlaðra þakkar
þeim ijölmörgu sem aðstoðuðu við
að unndirbúa og auglýsa söfnunar-
stórhátiðina „Gullmolann" á Hótel
íslandi 26. maí.
Þetta kemur fram í tilkynningu frá
félaginu þar sem starfsfólki Hótel ís-
lands, klúbbum matreiðslumeist-
ara, skemmtikröftum og listamönn-
um eru færðar sérstakar þakkir.
Á meðfylgjandi mynd má sjá hóp
matreiðslumeistara sem töfruðu
fram einstaklega glæsilegan kvöld-
verð, eins og segir í tilkynningunni.
-HÞ
Islenska stálfélagið:
Stefnir aö inn-
flutningi á brota-
járni tilbræöslu
Páll Halldórsson, framkvæmda-
stjóri íslenska stálfélagsins, telur
borga sig að flytja til landsins
Samvinnuháskólinn á Bifröst. Á skóiahátíö Samvinnuháskólans á Bifröst 25. maí sl. vom
(annað sinn brautskráöir rekstrarfræðingar frá skólanum. Síðastliðið skólaár var hið þriðja sem stofnunin
starfar á háskólastigi. Alls vom 37 nemendur brautskráðir með prófgráðuna rekstrarfræðingur eftir tveggja
vetra nám á háskólastigi. Bestum árangri náði fvar Ragnarsson. Fast á hæla honum komu Helgi F. Kristins-
son og Stefán Ö. Valdimarsson. í ræðu rektors, við þetta tækifæri kom fram að meiri féstu gætir nú í starfi
skóians en undanfarin ár. Þá hafa enda veriö gerðar miklar breytingar og tilraunir í skólanum. Þá kom fram
aö unnið er að þróunaráætlun fýrir skólann. Einn liður í henni er bygging nemendagarða. Hefur verið sótt um
lán tfl Húsnæðisstofnunar ríkisins til þeirra. Þá er stefrit að því að stofna framhaldsdeild við skólann. Þar skal
vera eins vetrar nám er veiti gráðuna BBA, Bachelor of Business Administration. Áætlað er að kennsla hefl-
ist haustið 1994. Mikil aðsókn er að skólanum nú sem undanfarin ár. Umsækjendur fleiri en hægt er aö taka
við. - Myndin er af brautskráðu rekstrarfræðingunum. -aá.
brotajám til bræðslu í verksmiðju
féiagsins svo framleiðslugetu verk-
smiðjunnar sé fulinægt. „Þetta
miðast við að við tökum á móti efn-
um sem ekki þarf aö leggja neina
vinnu í heldur er hægt að setja
beint í bræðsluofninn," sagði Páll í
samtali við Tímann í gær.
Verksmiðja íslenska stálfélagsins
hóf starfsemi í janúar sl. og á ári
getur hún brætt upp um 60 þúsund
tonn. Að sögn Páls Halldórssonar
falla hér á landi til 18 til 20 þúsund
tonn af brotajárni á ári. Nú stefna
forráðamenn íslenska stálfélagsins
að því að stefna inn brotajárn svo
framleiðslugetunni sé fulinægt. í
dag er lftjll verðmunur á innfluttu
brotajámi og því sem aflað er hér
heima.
Þessi litli verðmunur felst í að setja
má innflutta járnið beint í bræðsíu
en heimafengna járnið þarf áður að
fara í gegnum hreinsun vegna ým-
issa óæskilegra snefilefna. „Þetta
byggist einnig á því að við náum
samfelldum rekstri allan sólar-
hringinn. Með því næst veruleg
hagræðing til lægri rekstrarkostn-
aðar,“ sagði Páll.
-sbs.
_ er til
af góðum
Kartöflubændur eiga 2000 tonn
af góðum matarkaratöflum frá
fym ári og því ætti ekld að
þurfa að flytja Inn kartöflur í
sumar. Þetta kcmur fram í
könnun sem landbúnaðarráðu-
neytið lét gera.
Samkvæmt könnuninni er
mest til af kartöflum af tegund-
unum gullauga og premiere.
Miðað við fyrirliggjandi 2000
tonn verður nóg til af innlend-
um kartöflum í sumar eða þar
til ný uppskera kemur á mark-
aðinn. Haldist veðráttan óbreytt
gæti þaö orðið kringum 20. júlf.
Þegar þessi tími árs er kominn
er geymsluþol kartaflna farið að
rýrna og því mikilvægt að þær
fái bestu mögulega meðhöndl-
un. Kartöflur eru kælivara og
því verður að meðhöndla þær
samkvæmt því. í stefnu Neyt-
cndasamtakanna er fallist á
bann við innflutningi á land-
búnaðarvörum þegar innlenda
framleiðslu er að hafa.
„Ekki er ástæða til að ætla
annað en hægt verði að bjóða
upp á innlendar gæðakartöflur i
sumar. Þó er Ijóst að dreiflngar-
aðilar verða að gera miklar krðf-
ur tíl þeirra kartaflna sem mark-
aðssettar verða. Ekki er líðandi
að markaðssettar verði kartöflur
sem eru byrjaðar að skemm-
ast,“ segir í tilkynnlngu frá
landbúnaðarráðuneytinu og
Neytendasamtökunum. -sbs.