Tíminn - 29.02.1992, Blaðsíða 18

Tíminn - 29.02.1992, Blaðsíða 18
18 Tíminn Laugardagur 29. febrúar 1992 !H MINNING 1 Kristín Sigurjónsdóttir Tindum, Svínavatnshreppi Fædd 22. apríl 1915 Dáin 19. febrúar 1992 í dag, laugardaginn 29. febrúar, er kvödd frá Blönduóskirkju Kristín Sigurjónsdóttir, húsfreyja á Tindum í Svínavatnshreppi. Hún lést á Hér- aðshælinu á Blönduósi þann 19. febrúar sl., en þar hafði hún dvalið frá því snemma í janúar, heltekin af þeim illræmda sjúkdómi sem svo marga íslendinga leggur að velli. Ekki datt mér í hug, þegar ég hitti hana síðast, glaða og hressa heima á Stóra-Búrfelli um páskana á sl. ári, að við myndum ekki sjást framar, en svona er lífið. Stína, en það var hún alltaf kölluð heima í sveitinni okkar, var fædd á Tindum 22. aprfl 1915 og ólst þar upp með foreldrum sínum, Guð- rúnu Erlendsdóttur og Sigurjóni Þorlákssyni, í hópi 7 systkina, en nú eru aðeins 3 þeirra eftir á lífi. Hún gekk ung í Kvennaskólann á Blönduósi eins og svo margar aðrar húnvetnskar stúlkur, bæði fyrr og síðar, og fékk þar gott veganesti fyr- ir lífsstarfið. Þann 5. febrúar 1936 giftist hún Lárusi Sigurðssyni og hófu þau bú- skap á Hamri í Svínavatnshreppi og bjuggu þar til ársins 1944. Þá fluttu þau að Tindum og tóku við búi af foreldrum Stínu og bjuggu þar æ síðar með miklum myndarbrag, enda voru hjónin mjög samhent og dugleg. Þau hjónin eignuöust 3 börn: Sig- urjón, bónda á Tindum, en hann er ókvæntur; Gunnar, sem Iést 6 ára að aldri; og Gunnhildi, húsfreyju á Blönduósi, en hún er gift Sigurði Ingþórssyni og eiga þau 3 börn. Stína var heimakær kona, hennar staður var fyrst og fremst á heimil- inu þar sem hún vann af miklum dugnaði að velferð þess, bæði utan húss og innan. Hún kom upp falleg- um garði í kringum húsið, sem hún hafði mikla ánægju af og sýndi mér oft þegar ég kom í heimsókn. Mér er ljúft að minnast hvað alla tíð var góð vinátta milli foreldra minna „Ingibjargar og Gísla“ á Búr- felli og þeirra Tindahjóna. Ein af mínum bestu bernskuminningum var þegar mamma fór gangandi með okkur systurnar í heimsókn út að Tindum og var það oftast að vetrar- lagi þegar minna var að gera á bæj- unum. Frá þessum ferðum man ég heist eftir hve vel var tekið á móti okkur og hvað þær nágrannakon- urnar þurftu mikið að tala saman; svo fannst mér alltaf svo fínt í stof- unni hjá henni Stínu. Þar var svo mikið af púðum og myndum sem hún hafði sjálf saumað, enda mikil hannyrðakona, þótt varla hafi nú oft gefist mikill tími til slíks á anna- sömu sveitaheimili. Stína var einnig mjög músíkölsk og spilaði á orgel, bæði sér til ánægju og eins þegar mannfagnaðir voru í sveitinni og orgel var á staðnum. Einnig lék hún undir við messusöng í Svínavatns- kirkju um árabil. Ég ætla ekki að rekja æviferil Stínu frekar, það eru aðrir færari um að gera, heldur aðeins með þess- um fátæklegu orðum að þakka henni og hennar íjölskyldu alla þá tryggð og vináttu, sem þau ávallt auðsýndu foreldrum mínum og okk- ur systkinunum. Lárus mann sinn missti Stína 14. október 1983 og var það henni að vonum mikið áfall, en ótrauð hélt hún áfram búskapnum með Sigur- jóni syni sínum allt til síðustu ára- móta er hún kenndi síns banameins. Að síðustu vil ég votta Sigurjóni, Gunnhildi, Sigurði, barnabörnum hennar, systkinum og öðrum vanda- mönnum mína dýpstu samúð og bið guð að blessa þau. Blessuð sé minn- ing Stínu á Tindum og megi húri hvíla í friði. Ásgerður Gísladóttir frá Stóra-Búrfelli Ekkert fær stöðvað framvindu tím- ans og enginn fær varist kalli hans. Nú er hún Kristín á Tindum ekki lengur meðal okkar og hefur skilið eftir sig tómarúm í lífi okkar, sem eftir stöndum, sem aldrei verður fyllt á þann hátt sem henni var einni lagið. Ég hef alist upp og búið sem ná- granni hennar og hennar fjölskyldu allt mitt líf og notið þeirrar miklu vináttu og hlýju sem alltaf hefur ríkt milli heimilanna okkar og aldrei hefur borið skugga á. Ég get því ekki látið hjá líða að minnast hennar í ör- fáum orðum nú að leiðarlokum. Kristín er fædd 22. apríl 1915, dóttir hjónanna Sigurjóns Þorláks- sonar, sem var skagfirskrar ættar, og Guðrúnar Erlendsdóttur frá Beina- keldu í Torfulækjarhreppi. Hófu þau búskap á Tindum í Svínavatnshreppi 1909 og bjuggu þar meðan bæði lifðu. Sigurjón var hinn mesti hag- leiksmaður, jafnvígur á tré og járn, sem var ómetanlegur styrkur bónda á þeim tíma þegar bændur þurftu að vera sjálfum sér nógir um alla hluti. Kristín er því alin upp á Tindum í hópi sjö systkina, en nú eru fjögur þeirra látin; eftir lifa þau Ásta, Guð- rún og Þorlákur. Kristín stundaði nám við Kvenna- skólann á Blönduósi á árunum 1933-1935 undir handleiðslu frú Huldu Stefánsdóttur, en hjá henni lærði hún meðal annars að spila á hljóðfæri, en Kristín var ákaflega músíkölsk, og þrátt fyrir tiltölulega lítið tónlistarnám var hún fær í að spila á píanó og orgel og hef ég það fýrir satt að ekki hafi verið til það merki í tónfræði sem hún kunni ekki góð skil á. Hún var organisti Svínavatnskirkju um nokkurra ára skeið. Um það leyti, sem Kristín var á Kvennaskólanum, var hún sumar- langt á Þingeyrum. Þann 5. febrúar 1937 giftist hún Lárusi Sigurðssyni, sem þá hafði hafið búskap á Hamri í Svínavatnshreppi. Bjuggu þau þar myndarbúi í fimm ár og ræktuðu mikið, og byggðu meðal annars steinsteypt íbúðarhús. Árið 1944 kaupa þau Tinda, föður- leifð Kristínar, en Sigurjón faðir hennar hafði dáið árið áður. Þau Kristín og Lárus eignuðust þrjú börn: Sigurjón, fæddan 6. sept- ember 1937, bónda á Tindum og oddvita Svínavatnshrepps; Gunnar, fæddan 1. janúar 1942, dáinn 18. mars 1948; og Gunnhildi, fædda 22. janúar 1951, búsetta á Blönduósi, gifta Sigurði Ingþórssyni og eiga þau þrjú börn, Lárus, Sigurjón og Kristínu, sem öll nutu mikillar um- hyggju og kærleiks ömmu sinnar á Tindum. Kristín og Lárus bjuggu miklu myndarbúi á Tindum, byggðu alger- lega upp öll hús af miklum myndar- skap og ræktuðu stórt tún. Þau hófu mjólkurframleiðslu strax og farið var að taka á móti mjólk á Blöndu- ósi, sem þau gerðu síðan samhliða stóru sauðfjárbúi og hrossabúskap. Sigurjón sonur þeirra hefur bú- skap með foreldrum sínum strax og unglingsárunum sleppir og hefur búið með móður sinni á Tindum, síðan Lárus féll frá árið 1983. Kristín á Tindum var ákaflega sjálfstæð persóna, hafði ákaflega fastmótaðar skoðanir um menn og málefni og lét hvergi sitt eftir liggja þar sem hún kom nærri. Hún fylgd- ist alltaf mjög vel með öllu, sem fram fór heima og heiman, og var mjög fróð og vel heima um marga hluti. Mikil og falslaus vinátta var á milli heimila foreldra minna og Tindahjónanna, sem hefur viðhald- ist óbreytt við þau kynslóðaskipti sem orðið hafa, og vil ég sérstaklega þakka Kristínu þá hlýju og tryggð sem hún hefur ætíð sýnt mér og minni fjölskyldu. Kristín ræktaði sinn garð af mik- illi trúmennsku, bæði í yfirfærðri merkingu og orðsins íyllstu merk- ingu. Hún lagði ætíð metnað sinn í það að Tindaheimilið og allt þess umhverfi væri sem snyrtilegast og var það hennar verk öðrum fremur hversu alltaf var snyrtilegt og vel til haft heim að líta á Tindum. Myndar- legur trjágarður sunnan og austan við húsið ber þess glöggt vitni. Hennar síðasta verk í garðinum var að fá hann stækkaðan út yfir þann blett, sem gamli bærinn á Tindum stóð á og rifinn var fyrir stuttu, og planta þar trjám. Við það verk var hún síðastliðið sumar, þegar ég kom að Tindum, og dáðist ég að þeim mikla krafti, sem ennþá bjó í henni þrátt fyrir aldur, og varð mér hugsað til þess að mér fyndist hún ekkert hafa elst síðan ég man hana fyrst. En tíminn lætur ekki að sér hæða og er ég kom að Tindum nú í byrjun Jóhann Jónsson Fæddur 23. mars 1902 Dáinn 19. febrúar 1992 Nú er Hanni dáinn! Jóhann Jónsson, eins og Hanni hét fullu nafni, var fæddur í Blesahrauni 23. mars árið 1902. Foreldrar hans voru hjónin Jón Jónsson og Jóhanna Jónsdóttir og átti Hanni 5 systur sem upp kom- ust. Fram undir 1930 var hann hjá foreldrum sínum í Blesahrauni, en gerðist þá vinnumaður í Seglbúðum hjá Helga Jónssyni og konu hans Gyðríði Pálsdóttur. Þar var Hanni til ársins 1956 þegar hann flutti að Eystri-Dalbæ til Sigríðar Jónsdóttur sem þar bjó. Árið 1975 hætta þau búskap, sökum aldurs, og Hanni gerist aftur vinnumaður í Seglbúð- um, að þessu sinni hjá Jóni Helga- syni og Guðrúnu Þorkelsdóttur. Þar byrjuðu samskipti okkar Hanna og langar mig hér í nokkrum orðum að rifja upp minningar tengdar þeim. Ég man vel þegar Hanni kom til okkar á heimilið. Stóri beddinn hans var fluttur inn í eitt herbergið og lítill telpuangi horfði stórum augum á. Á eftir rúminu kom svo heljar stór maður í enn stærri lopa- peysu. Það var ekki laust við að krakkinn væri svolítið smeykur í fyrstu. Það fór þó fljótt, því Hanni sýndi fljótt hvílíkt góömenni hann var. Stelpan skaust stundum inn í herbergið til hans og þá sat gamli maöurinn á beddanum sínum og tók vel á móti forvitnum krakka. Vísurnar og rímurnar, sem Hanni fór með, verða öllum sem hann þekktu, ógleymanlegur þáttur í fari hans. llanni hafði meðal annarra Ijóðskálda mikið dálæti á Bólu- Hjálmari og fór oft með kveðskap eftir hann. Stundum í þessum heimsóknum var kannski boðið í nefið eða spurt: „Viltu koma í krumlu?“ „Já, já", og krakkinn ham- aðist og togaði og datt á endanum á bossann. Þá var karli skemmt. Hanni var mjög iðinn og fann sér alltaf eitthvað til að laga og bæta. Hann var gríðarlega sterkur og það var aðdáunarvert hversu vel var frá öllu gengið. Gaddavírinn í girðing- unum svo strekktur aö haggaðist ekki, og þá var ekkert verið að brúka dráttarvélar. Eitt af því, sem ég dáðist oft að og reyndi ótal sinnum að líkja eftir, var þegar Hanni fléttaði eitt af þeim ótal reipum, taumum og gjörðum sem hann vann að yfir vetrartímann. Til þess notaði hann baggabönd og leysti karl alla hnúta sem á böndun- um voru. „Af hverju klippirðu ekki bara?“ spurði stelpan. „Það má nota hnútana líka,“ sagði Hanni. Dýrin voru þó það sem allt snérist um, enda var smalamennska og um- hirða sauðfjár hans ævistarf. Hanni var mjög laginn við dýrin og fór sér- staklega vel að hrossum. „Sko, svona áttu að klappa þeim. Þú verð- ur að koma fast við þá.“ „Já,“ sagöi stelpan og reyndi að gera eins. Já, Hanni vissi mönnum betur hvernig átti að umgangast dýrin. Hanni var einnig góður smali og samviskusamur. Fjallkóngur var hann í yfir 3 áratugi og þar sýndu sig ótvírætt hæfileikar Hanna og hann naut sín vel. Upprekstrarlöndin voru auk þess í grennd við hans eig- in bernskuslóðir í Blesahrauni. svo að Hanni þekkti vel og hafði sterkar tilfinningar til heiðarlandanna. Hanni fór svo frá Seglbúðum 1982 og fluttist í íbúð fyrir aldraða á Kirkjubæjarklaustri og svo seinna á dvalarheimilið Heiðarbæ þar sem hann naut ævikvöldsins í höndum góðs fólks. Ég vil enda þessar línur á því að minnast Hanna með einu af ljóðun- um, sem hann fór svo oft með fyrir okkur krakkana og lýsir honum sjálfsagt betur en mörg orð. Vorið góða, grærit og hlýtt, græðir fjör um dalirm. Allt er nú sem orðið ngtt, æmar, kýr og smalirm. Kveður í runni, kvakar í mó ki’ikur þrastarsöngur. Eins mig fýsir alltaf þó aftur að fara ígöngur. (Jónas Hallgrímsson) Helga Jónsdóttir þorra, frétti ég að hún væri komin á spítala og ekki yrði aftur snúið. Mér varð þá litið á stóru þingvíðistrén sunnan við húsið, sem hún átti svo sannarlega hverja grein á, og sé þá að þau eru að byrja að laufgast. En svo kom frost og brumið kól og allt í einu var allt búið. Kristin var horfín frá okkur. Þá fannst mér eins og trén hefðu verið að kveðja fóstru sína með sínum hætti, þrátt fyrir árs- tíma. Kristín verður til grafar borin við hlið Lárusar á Blönduósi í dag, Iaug- ardaginn 29. febrúar 1992. Að lokum vil ég votta öllum ætt- ingjum og aðstandendum Kristínar samúð mína og segja: ,ýUlar mínar minningar um þig eru góðar; þær mun ég geyma en ekki gleyma." Jón Gíslason, Stóra-Búrfelli Hún elsku amma okkar er dáin og ætluðum við systkinin varla að trúa þessari sorgarfrétt, þegar hringt var til okkar snemma morguns 19. febrúar. Síðast höfðum við verið öll saman á aðfangadagskvöld, eins og vant var, og engum datt í hug að það væri í síðasta sinn. Hún amma var svo sérstök, alltaf hress og kát, og við gátum alltaf leit- að til hennar með alla hluti og trúað henni fyrir öllu. Henni var umhugað um menntun okkar, svo okkur gæti farnast sem best í lífinu, og studdi hún okkur eins og hún gat í þeim efnum. Við vonuðum alltaf að hún fengi að lifa það að fá að sjá árangur af skólavist okkar, en æðri máttarvöld tóku þar í taumana. Við eigum henni ömmu okkar svo margt að þakka og enginn kemur í hennar stað. Guð blessi elsku ömmu. Vort hjarta er svo ríkt af hreinni ást að hugir í gegnum dauðann sjást. Vér hverfum og höldum víðar, en hittumst þó aftur — síðar. (Jóhannes úr Kötlum) Bamaböm í dag kveðjum við í hinsta sinn Kristínu Sigurjónsdóttur, húsfreyju á Tindum, eða Stínu á Tindum eins og við í ættinni ætíð kölluðum hana. Hún lést á Héraðshælinu á Blönduósi eftir stutta legu. Kristín fæddist 22. apríl 1915 á Tindum í Svínavatnshreppi. For- eldrar hennarvoru Guðrún Erlends- dóttir og Sigurjón Þorláksson, bændur á Tindum. Guðrún var ætt- uð frá Beinakeldu í Þingi, og Sigur- jón úr Skagafírði. Börn Guðrúnar og Sigurjóns voru sjö, Kristín er það fjórða af þeim sem kveður þennan heim. Kristín gekk í húsmæðraskól- ann á Blönduósi á sínum ungdóms- árum, auk þess sem hún var við nám í vefnaði. Ennfremur fékk hún til- sögn í hljóðfæraleik. Kristín giftist 18. febrúar 1937 Lárusi Sigurðssyni bónda, f. 21. apr- íl 1906, d. 14. okt. 1983. Þau eignuð- ust þrjú börn: Sigurjón, bónda á Tindum, f. 7. sept. 1937; Gunnar, f. 1. jan. 1942, d. 18. mars 1948; Gunnhildi, f. 22. jan. 1951, hús- freyju á Blönduósi, hennar maður er Sigurður Ingþórsson frá Uppsölum í Þingi, þeirra börn eru Lárus, Sigur- jón og Kristín. Lárus á Tindum hafði mikla per- sónu til að bera, sem gaman var að heimsækja og vera samvistum við. Hann var flugmælskur og góður ræðumaður, sannur bændahöfðingi. Eftir giftingu hófu þau hjón bú- skap á Hamri á Ásum og bjuggu þar til ársins 1944, að þau taka við Tindajörðinni eftir fráfall Sigurjóns, föður Kristínar. Þau tóku við jörð- inni í því ástandi sem jarðir voru í á þeim tíma, húsa- og ræktunarlitlar, en jarðnæði allgott til ræktunar. Hófu þau hjónin uppbyggingarstarf á jörðinni, sem leiddi til þess að þeg- ar þau hættu búskap var jörðin ein sú besta þar um slóðir.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.