Tíminn - 10.07.1993, Qupperneq 7
Laugardagur 10. júlí 1993
Tfminn 7
fyrr, að takmarka eigi ríkisumsvifin
sem allra mest og einkarekstur sé
oftast heilladrýgri og hagstæðari en
opinber rekstur. Ríkið verður þó að
sjá borgurunum fyrir nauðsynlegri
samfélagsþjónustu og við verðum
að sjá um þá sem verst eru staddir í
þjóðfélaginu. Það er einkum tvennt
sem ég vil leggja áherslu á í þessu
sambandi. Annars vegar verðum
við að takmarka opinbera aðstoð
sem mest við þá sem raunverulega
þuría á henni að halda. Þeir sem
betur eru settir verða að standa á
eigin fótum. Hins vegar á ríkið að
skapa skilyrði fyrir samkeppni í at-
vinnulífinu til að tryggja sem lægst
verð og mesta hagræðingu. Séu
þau skilyrði fyrir hendi, koma kost-
ir einkaframtaksins best í ljós.
Hlutverk ríkisins er þvf mjög mikil-
vægt á þeim sviðum sem ríkið á að
láta að sér kveða.
Þegar þú ræðir um hækkaða
skatta á vissum sviðum má ekki
gleyma því að aðrir skattar hafa
lækkað eða fallið brott, einkum
skattar á fyrirtæki. Það var gert til
að efla atvinnurekstur við erfið skil-
yrði og koma í veg fyrir vaxandi at-
vinnuleysi. Aldrei fyrr hafa skattar
verið lækkaðir í jafn miklum mæli
á fyrirtækjum og á þessu ári. Við
verðum að hafa hugfast, að í raun
hafa skatttekjur ríkisins verið að
lækka frá árinu 1991, fyrst og
fremst vegna efnahagssamdráttar-
ins. Til að skýra þetta get ég bent á,
að skatttekjumar í ár hefðu orðið
u.þ.b. 5 milljörðum króna meiri ef
við hefðum búið við sama efna-
hagsástand og var hér á landi á ár-
inu 1991. Þessum samdrætti í tekj-
um hefur ríkisstjómin mætt með
miklum samdrætti í útgjöldum.
Hitt er svo annað mál, að atvinnu-
leysið kostar ríkissjóð ný útgjöld
vegna vaxandi atvinnuleysisbóta og
í tengslum við kjarasamninga var
ákveðið að auka halla ríkissjóðs
með sérstökum útgjöldum til at-
vinnuskapandi aðgerða. Þetta eru
tímabundnar aðgerðir.
Það hefur því engan veginn orðið
stefnubreyting hjá flokknum. Þvert
á móti er stefnan í fúllu gildi. Hún
er hins vegar ekki eins og óbreytan-
leg trúarbrögð. Hana verður að
laga að aðstæðum hverju sinni."
Efnahagsbati lætur á
sér standa
— Hift langa samdráttarskeið í
efnahag nágrannaríkja okkar er nú
loksins talift á enda runnift. Hvafta
áhrif hefur þetta á okkar efnahag,
atvinnustigift hér og gerir þetta
okkur kleift aft selja raforkuna til
orkufreks iðnaðar?
„Því miður virðist sú efnahagslega
lægð, sem hrjáð hefur iðnríkin á
undanfömum ámm, ætla að hverfa
afar hægt. Batnandi efnahagur við-
skiptalandanna ætti að styrkja út-
flutningsgreinar okkar og bæta at-
vinnuástand hér á landi. Mér sýnist
þó að enn þurfum við að þreyja
þorrann og góuna áður en við get-
um nýtt orkulindir okkar í nýju
samstarfi við erlenda aðila. Ég er
hins vegar handviss um að sá tími
kemur.“
— Hver er afstaða varaformanns
Sjálfstæðisflokksins til nýrra ráð-
herra Alþýðuflokksins og hver
verða langtímaáhrif þessara breyt-
inga á starfift í ríkisstjóminni og
einhug í einstökum málaflokkum?
„Mér líst mjög vel á nýja ráðherra
Alþýðuflokksins og vænti góðs í
samstarfi við þá. Reyndar hefur
samstarfið verið mjög gott í þessari
ríkisstjóm alla tíð. Frá mínum
sjónarhóli séð má þó segja að fjár-
lagagerðin sé það próf sem ég tek
mest mark á. Fjárlagaundirbúning-
urinn mun reyna mjög á alla ráð-
herrana og reyndar stjómarliðið
allt, enda eru aðstæður mjög erfið-
ar og útgjaldaþarfimar víða. Stand-
ist ríkisstjómin þetta próf, hygg ég
að henni séu allir vegir færir út
kjörtímabilið."
Viðtal: Guðlaugur
Tryggvi Karlsson
Erfiðasta efnahagsástand síðan á
kreppuárunum. Er bjartara framundan?
Friðrik Sophusson fjármálaráðherra:
GATT-viðræður og
viðskiptahorfur
— Hver er stafta íslendinga í al-
þjóðaviftskiptum, ef EES- samn-
ingarnir dragast enn á langinn og
Uruguaylota GATT-viðræðnanna
verftur aft engu?
„Ég tel að íslendingar hafi öðrum
þjóðum fremur gagn af frjálsum
milliríkjaviðskiptum. Við emm
matvælaframleiðendur fyrir iðnrík-
in og það er mikilvægt fyrir okkur
að þau hverfi frá niðurgreiðslum á
matvælum sem keppa við fiskinn.
Frjáls milliríkjaviðskipti duga okk-
ur betur að mínu viti en aðild að
„býrókratísku" viðskiptabandalagi.
Við eigum gott hráefni og höfum
alla möguleika til að búa til há-
gæðavöm, sem gott verð ætti að
fást fyrir. Ég vona því að Uruguay-
Iotunni ljúki sem fyrst. Þær vonir
hafa heldur styrkst eftir Tokyofund
helstu iðnríkja heims, sem haldinn
var í þessari viku. Á gmndvelli
GATT-samninganna getum við
þreifað fyrir okkur um tvíhliða frí-
verslunarsamninga víðar en í Evr-
ópu. Ljúki hins vegar Umguaylot-
unni ekki, verðum við enn háðari
Efnahagsbandaiaginu og þurfum
fyrr eða síðar að gera upp við okkur
hver staða okkar á að verða í sam-
mnaferlinu í Evrópu.“
Drögumst við
aftur úr?
— Fyrir nokkrum árum vomm vift
íslendingar næst tekjuhæsta þjóft
veraldar. Hveraig getum við núna
aukift tekjumar án verftbólgu og
skuldasöfnunar?
„Tekjur okkar markast af fram-
leiðslu þjóðarbúsins og hún hefúr
dregist saman. Ég lýsti því áðan
hvemig möguleikar geta opnast ef
við sköpum atvinnulífinu svigrúm
til að athafna sig, nú þegar sam-
keppnisstaða þess hefur batnað.
Jafnframt þurfum við að efla mark-
aðssókn og rannsóknir á sviðum,
þar sem styrkleiki okkar og mögu-
leikar em mestir. Við höfum átt við
samskonar örðugleika að etja og
aðrar þjóðir, þar sem atvinnuleysi
hefur farið í 10-15%. Það er því
mikilvægt að við forðumst mistök-
in og læmm af reynslu þeirra. Aðal-
atriðið nú er að við sníðum okkur
stakk eftir vexti og tökum til í okk-
ar ranni. Þar á ég við kerfislægu
vandamálin hjá hinu opinbera og í
atvinnulífinu. Við getum líka til-
einkað okkur ráðdeild og sparsemi
á meðan efnahagslægðin gengur yf-
ir. Það hefur sumum öðmm þjóð-
um tekist. Öll él birtir upp um síðir.
Slík fyrirhyggja nú mun skila sér í
hraðari hagvexti með betri tíð.“
ÚRVALSVÉLAR í HEYSKAPINN
heyvinnuvélarnar hafa fyrír löngu áunnið sér traust íslenskra bænda
P sláttuþyrlur
Tegund PZ CM 135 sláttuþyrla, 1,35 m
PZ CM 164 sláttuþyrla, 1,65 m
PZ CM 165 sláttuþyrla, 1,65 m
PZ CM 184 sláttuþyrla, 1,85 m
PZ CM 186 sláttuþyrla, 1,85 m
P FANEX heyþyrlur
Tengdar á þrítengi, drifnar frá aflúttaki.
PZ FANEX 400E heyþyrla, dragtengd, 4,0 m
* PZ FANEX 400D heyþyrla, lyftutengd, 4,0 m
PZ FANEX 500A heyþyrla, dragtengd, 5,0 m
PZ FANEX 500D heyþyrla, lyftutengd, 5,0 m
* PZ FANEX 641D heyþyrla, lyftutengd, 6,4 m
* PZ FANEX 730A heyþyrla, dragtengd, 7,3 m
* PZ FANEX 730D heyþyrla, lyftutengd, 7,3 m
tromlumúgavélar
Tengdar á þrítengi — Knúnar frá aflúttaki.
KUHN 6f 5000 T heyþyrla, dragtengd, 5,4 m
KUHN GF 5000 M heyþyrla, lyftutengd, 5,4 m
KUHN GA402 N stjörnumúgavél, 2ja stjömu, 4,0 m
KUHN GMD 55-diskasláttuvél, 2,0 m
KUHN GMD 66-diskasláttuvél, 2,4 m
DISKASLÁTTUVÉLAR
ÁRATUGA REYNSLA Á ÍSLANDI
4 stærðir: Cm 144 -165 - 216 - 240
CIHMS MARKANT
Heybindivélar og rúllubindivélar
Raka bæði frá girðingum og skurðbökkum.
PZ CZ 340 súperrakstrarvél, 3,3 m
PZ CZ 450 súperrakstrarvél, 4,5 m
ANDEX
stjörnumúgavélar
PZ ANDEX 331 stjörnumúgavél, 3,3 m
PZ ANDEX 381 stjörnumúgavél, 3,8 m
Massey-Ferguson
Fastkjarna rúllubindivél m/sveigjanlegri
baggastærð
KVERNELAND UNDERHAUG SILAWRAP
rúllupökkunarvélin með filmutengi hefur valdið byltingu í
pökkun þurrheys og votheys. Á öllum vélunum er nú
snúningsborðið opnara, svo ekki er hætta á að hey
safnist fyrir.
Hagstætt verð *
1»
verneland
SÍLAGRIP
baggagreipin
fer betur með
baggana við
lestun og
hleðslu og hlífir
umbúðunum.
Hafið samband við
sölumenn okkar,
sem gefa allar
nánari upplýsingar.
Ingvar
Helgason hf. vélasala
Sævarhöföa 2, SÍMI 91-674000.