Tíminn - 09.12.1995, Blaðsíða 7

Laugardagur 9. desember 1995
Hntten
7
Kolbrún Bergþórsdóttir, Alþýbublabinu.
Egill Helgason, Helgarpóstinum.
anda um hvaða bók bæri helst að
veita íslensku bókmenntaverð-
launin á næsta ári, en þau voru
nokkuð samhljóma í spádómum
um hver myndi hreppa hnossið.
„Mér finnst afar sárt að ekki
skuli vera hægt að verðlauna
merkilegasta verkið sem kemur út
núna fyrir þessi jól, sem er þýðing
Péturs Gunnarssonar á Madame
Bovary. Það eru stórtíðindi á þessu
misseri, finnst mér," sagði Egill
þegar honum vom fengnar frjálsar
hendur við val á bestu bók ársins.
Þegar hendur hans voru bundnar
við frumsamin íslensk skáldverk,
sagðist hann ekki hafa rekist á
neitt sem hefði hrifið hann.
Kolbrún sagði að miðað við
reynslu fyrri ára teldi hún líklegast
að Steinunn fengi verðlaunin.
„Það hefur alltaf verið dálítið fyrir-
sjáanlegt hverjir hafa fengið verð-
launin. En hins vegar vildi ég sjá
að annað hvort Sigurður Pálsson
eða Ingibjörg Haraldsdóttir fengi
þau. Mér finnst þau vera með
bestu bækurnar. Þorsteinn frá
Hamri á náttúrlega ekki séns, því
hann er búinn að fá verðlaunin.
Ég held að það verði þó nokkur ár
í að sami höfundur fái verðlaunin
tvisvar. Ég held að það eigi eftir að
gerast, en ekki nærri strax. Þetta
eru það ung verðlaun. Þannig að
ég veðja á Steinunni, en samt sem
áður yrði ég ekkert hissa ef Sigurð-
ur eða Ingibjörg fengju verðlaun-
in."
Sjálf hefði Kolbrún viljað veita
Gyrði Elíassyni íslensku bók-
menntaverðlaunin fyrir smásagna-
ur Helgason (Þetta er allt að koma,
1994); ég held að hans bók hafi
skipt töluvert miklu máli, vakið
mikla athygli og boriö með sér
ferska strauma. Dómnefndin sá
það ekki, af því að hún var svo
upptekin af miðaldra skáldum. Ég
held að dómnefndin verði að
passa sig á þessu."
—... að þetta verði ekki svona
riddarakross?
„Já, einmitt aö þetta veröi ekki
svona stórriddarakross. Það eru
nokkur skáld sem em komin meö
svona kross um hálsinn. Ég held
að þetta sé eitt af því sem gerir
það aö verkum að það er ólíklegt
að sami höfundurinn fái verð-
launin tvisvar, jafnvel þó hann
geti veriö með bestu bókina. Það
er verið að skapa einhverja hirð
höfúnda. Að sumu leyti er þetta
skiljanlegt, en ég er mótfallin
þessu. Það á bara að líta á besta
verkið."
✓
Ihaldssömustu
kostina
Egill Helgason, gagnrýnandi á
Helgarpóstinum, segir að þar sem
Þorsteinn frá Hamri er búinn að fá
verölaunin, þá hljóti þau að renna
til Sigurðar Pálssonar eða Stein-
unnar. „Mér hefur alltaf sýnst
þessar nefndir taka íhaldssömustu
kostina hverju sinni."
Þröstur Helgason, bókmennta-
gagnrýnandi á Morgunblaðinu,
segist nokkuð sáttur við tilnefn-
ingarnar miðað við það sem hann
hefur lesið af jólabókunum og tel-
ur ekki að ofangreind gagnrýni á
íslensku bókmenntaverðlaunin
eigi rétt á sér miðað við tilnefn-
ingarnar nú. „Ég sakna hins vegar
í þessum hópi bókarinnar Hraun-
fólkið eftir Björn Tþ. Björnsson."
Sátt um tilnefningar?
Það er fremur vonlítið aö
þriggja manna dómnefnd hafi yfir
aö ráða svo næmri mælistiku á
bókmenntir að hún geti tilnefnt
bækur svo öllum líki. Því hvað
sem mikilvægi krítíkur líður,
hvort sem litið er á hana sem
þjónustu við tilvonandi lesendur
eða krufningu á bókarefni, þá er
hún huglægt mat, sem lagt er á
áþreifanlega texta út frá forsend-
um sem gagnrýnendur gefa sér.
Þröstur Helgason, Morgunblabinu.
Forsendurnar geta hins vegar skipt
um lit eftir því hver heldur á
penna, og því geta slátranir og
húrrahróp birst í dómum um
sömu bók.
Kolbrún Bergþórsdóttir segist í
rauninni ekki ætlast til þess að
hugmyndir dómnefndar séu í
samræmi við hennar eigin. „Þann-
ig að ég er í rauninni mjög sátt viö
þetta val. Það er kannski ein bók
sem mér finnst ofaukið þarna,
sem er bók Kristínar Ómarsdóttur.
Mér finnst ekki hafa verið neinir
stórskandalar núna eins og stund-
um hafa veriö síðustu ár, þar sem
gengiö hefur verið framhjá þó
nokkrum góðum verkum. Mér
finnst ekki vera neitt alvarlega at-
hugavert við þetta. Ég er mjög sátt
við þessa dómnefnd, mér finnst
hún hafa starfað vel, þó að ég
hefði kannski viljað sjá einhver
önnur verk inni. En það er bara
eins og við er að búast."
Egill er heldur ekki ósáttur við
tilnefningarnar. „Mér sýnast þetta
allt vera höfundar sem eru alls
góðs maklegir og ég svo sem þekki
bara að því að vera ágætis skáld,
nema kannski einn sem ég hirði
ekki um að nefna og ég skil ekki
hvað er að gera þarna, og annar
sem mér kemur þægilega á óvart
að skuli loks hafa skrifað góða
bók."
Steinunn og
Madame Bovary
Sitt sýndist hverjum gagnrýn-
safn sitt Kvöld í ljósturninum.
„Hann hefur snilligáfu og því
hefði ég viljað sjá hann fá verð-
launin."
Þröstur telur athyglisverðustu
bækurnar vera ljóðabók Þorsteins
frá Hamri og Hraunfólk Björns Th.
Björnssonar. Einnig finnst honum
Steinunn koma á óvart með sinni
bók og spáir því aö Steinunn fái
verðlaunin.
Flatt flóö
„Fljótt á litið þá finnst mér jóla-
bókaflóðið vera heldur í daufara
lagi. Það eru hins vegar góð verk
inni á milli," sagði Þröstur þegar
honum var bobið að líta yfir
heildarsviðiö.
„Nei, mér finnst þetta frekar
flatt," sagði Egill aðspuröur um
hvort jólabókaflóðið væri bita-
stætt að þessu sinni. „Mér sýnist
vera að koma út mikiö af ágætum
og vönduðum þýðingum, en þetta
frumsamda íslenska finnst mér
vera frekar dauflegt. Ég hef svo
sem ekkert verið að hrópa hátt yfir
því hvað mér finnst íslenskar nú-
tímabókmenntir frábærar. Mér
finnst lítib hafa komið út af bók-
um núna í a.m.k. áratug, sem eitt-
hvað kveður að og eiga eftir aö
standast tímans tönn."
— Þannig að það eni engir ferskir
straumar núna?
„Það finnst mér ekki."
Lóa Aldísardóttir
HVAÐA BÓK VILTU
HELST FA I JOLAGJÖF?
Daníel Ágúst poppari:
Hringa-
dróttinssögu
„Hringadróttinssögu (eftir
J.R.R. Tolkien), sem Þorsteinn
Thorarensen þýddi. Þetta er
merk og skemmtileg ævintýra-
saga, sem er örugglega mjög
heillandi og skemmtileg lesn-
ing."
Þorbjörn Jensson:
Ljósmyndir
Franks Ponzi
„Þab voru nú nokkrar bækur.
T.d. ljósmyndabókina meb
myndum eftir Englendinga,
sem komu hingað á 19. öld, en
það er Frank Ponzi sem skrifar
bókina. Mér leist vel á hana, ég
hef alltaf haft mikinn áhuga á
landinu og kaupi stundum ein-
mitt bækur í þá veru. T.d.
Ströndina eftir Gubmund P. Ól-
afsson, ég hefði hiklaust viljað
fá hana í jólagjöf ef ég ætti
hana ekki."
Katrín Fjeldsted lœknir:
Hraunfólkiö
„Þær eru svo margar. Ætli
það sé ekki helst Björn Th.
Björnsson, Hraunfólkið. Ég hef
góba reynslu af því sem hann
hefur áður skrifað og það er
gaman að lesa bækur eftir
greinda menn."
Snorri Óskarsson, safn-
aöarhiröir hjá Betel í
Vestmannaeyjum:
Vídalíns-
postillu
„Nú, Vídalínspostillu. Já, ég
myndi nota hana, lesa hana
mér til gagns og ánægju, því að
ég er viss um að ef nútíminn
fengi fleiri svona Jón Vídalína,
þá væri nú öðruvísi trúarlíf á ís-
landi."
Ögmundur Jónasson,
formaöur BSRB:
Hraunfólkiö
„Bókin, sem ég vildi gjarnan
sjá í jólapakkanum mínum, er
Hraunfólkib eftir Björn Th.
Björnsson. Mér finnst Björn af-
ar vandaður og áhugaverður
rithöfundur sem gaman er að
lesa. Ég vona að þessi skilaboö
verbi til að ósk mín rætist."