Tíminn - 12.12.1995, Blaðsíða 2

2
Wmmm
Þriðjudagur 12. desember 1995
Tíminn
spyr...
Á ríkið a& selja hlut sinn í Bif-
reibasko&un íslands?
Ljóst aö beita þarföörum ráöum en hingaö til, segir landlœknir:
Stórreykingafólki
fjölgab fremur en hitt
Jónas Þór Steinarsson, fram-
kvæmdastjóri Bílgreinasam-
bands íslands
Já, ef einhver vill kaupa. Eft-
ir því sem ég best veit. Menn
sem eiga í þessu hafa verið að
reyna að selja hlutabréf sín
fyrir hver jól án þess að það
hafi gengið.
Kristjana Bergsdóttir, vara-
þingmaöur úr Framsóknar-
flokki
Mér finnst að það megi
skoða það, en síðustu breyt-
ingar á þessu kerfi bifreiða-
skoðunar voru dýrar og hafa
skapaö bifreiðaeigendum
neiri útgjöld en áður var. Ég
er því ekki á því að ríkið eigi
aö láta sinn hlut, en ef það er
gert þá ætti að gera það með
því að hver einasti landsmað-
ur fengi sinn skerf í fyrirtæk-
inu endurgjaldslaust og gæti
ráöstafað honum að vild.
Gubmundur Guömundsson,
markaösstjóri
Bifrei&askoöunar íslands
Já, ég held aö það sé engin
spurning að ríkið eigi áð selja
sinn hlut. Samkeppni er kom-
in á í þessari grein og krafan
orðin sú að rekstur fyrirtækja
sé í höndum þeirra sem eiga
þau, enda er það almenn
skoðun að þeim gangi betur
en hinu opinbera að reka fyr-
irtækin og halda utan um
hlutina.
DDD/lOOOfb/dag Hjálparefni til að hætta reykingum
^ J Nikdtínlyf
1989 1990 1991 1992 1993 1994 199S/2
Þróun í sölu hjálparefna til aö hœtta reykingum bendir til aö kringum
1.600 manns séu jafnaöarlega aö berjast viö aö hœtta. Þriöja hjálparefniö
er nefúöi, sala hans er ekki skilgreind í dagsskömmtum. Áœtlaö er aö lands-
menn verji um 200 milljónum til kaupa þessara efna í ár.
„Stórreykingafólki hefur ekki
fækkaö og jafnvel fjölgab. Tób-
aksvarnir meðal þeirra hafa
ekki skilaö árangri sem skyldi.
Ljóst er ab naubsynlegt er ab
beita öbrum rábum en hingab
til". Þetta eru, í stuttu máli,
helstu niburstöbur Ólafs Ólafs-
sonar landlæknis, sem í Lækna-
bla&inu (des.'95) greinir frá at-
hugunum sínum á því, í skýrsl-
um Hjartaverndar, hvernig
stórreykingafólki hefbi farnast.
„Þab tíbkast um of a& forvarn-
arabgerbir séu alfarib skipu-
lag&ar af nefndum og rá&um
sem stjórna meb auglýsingum
og tillögum en eru ekki í bein-
um tengslum við fólkiö í fram-
línunni. Því fer sem fer", segir
landlæknir. Embætti hans hafi
hins vegar lagt til a& reykinga-
varnarnámskeib ver&i efld á
heilsugæslustö&vunum. Sala
hjálparefna til a& hætta reyk-
ingum er áætlub um 200 millj-
ónir í ár.
Fækkun reykingamanna á und-
anförnum árum segir landlæknir
aðallega hafa orðið meðal grunn-
og framhaldsskólanema og sömu-
leiðis meðal eldra fólks. Saman-
bur&ur á tóbaksnotkun 30-34 ára
fólks (Reykvíkinga og Árnesinga)
árin 1983 og aftur 1993 bendi til
að stórreykingakörlum (15 sígar-
Trúna&armannará&s Starfs-
mannafélags ríkisstofnana skorar
á fjármálará&herra a& ganga strax
til vi&ræ&na vi& félagiö um kjara-
bætur. En félagi& hefur eitt a&ild-
arfélaga BSRB sagt upp kjara-
samningi sínum vi& ríki&.
í ályktun fundar trúnaðarmanna-
rábsins kemur m.a. fram a& þegar
rábamenn þjóbarinnar standa ekki
vib gefnar yfirlýsingar um launa-
jöfnun, en stubla þess í stab ab
auknu launamisrétti meö því að
ettur eba fleiri á dag) hafi fremur
fjölgað en hitt á þessum tíu árum
og tilheyra yfir 30% karlanna
þessum hópi. Stórreykjandi kon-
um fækkaöi að vísu á tímabilinu,
þeim sem reyktu færri en 15 fjölg-
aði aftur á móti. Reykingafóíki á
framangreindum aldri fækkaði
ekki milli 1983 og 1993.
Meðal 50-59 ára fólks á Reykja-
víkursvæbinu er útkoman síst
betri. Stórreykingar virbast frem-
ur hafa aukist en hitt, einnig í
hópi kvenna. Fleiri hafa aö vísu
hætt að reykja en á árum áður, en
þeir virðast flestir koma úr hópi
hóf- eða pípureykingamanna.
Um fjórðungur kvenna og þriöj-
færa sjálfum sér kjarabætur umfram
aðra, sé þaö eölileg krafa aö þeir
lægst launuöu fái sambærilegar
kjarabætur.
Ráðiö vísar því einnig alfariö á
bug að félagar í SFR hafi fengið
meira en launafólk innan ASÍ og
harmar að þaö skuli reka kjarabar-
áttu sína á þeim nótum. Minnt er á
að láglaunapólitíkinni verður ekki
hnekkt öðruvísi en að samtök
launafólks standi saman í barátt-
unni. -grh
ungur karla á þessum aldri hafa
hætt að reykja. En drjúgur þriöj-
ungur kvenna og rúm 40% karla
reykja enn.
„Ljóst er að nauösynlegt er aö
beita öðrum rábum en hingab til.
Landlæknisembættiö hefur lagt
til ab reykingavarnanámskeið
verði efld á heilsugæslustöðvum
en því miður hefur þetta ekki
gengið nægilega eftir", segir land-
læknir, sem vitnar til kannana
um þaö aö stórreykingafólk vilji
hætta að reykja.
Tóbaksvarnir virbist hafa skilaö
árangri í skólum með því að færri
ungmenni hafi byrjað að reykja,
þótt reykjandi ungmennum virb-
ist að vísu hafa fjölgað á ný á allra
síðustu árum. Én þær hafi ekki
skilað árnagri sem skyldi mebal
þeirra sem reykja. Tóbaksvarnir á,
að mati landlæknis, að reka í góð-
um tengslum viö þá sem standa
að forvarnaraðgeröum í sam-
vinnu við heilsugæslustöðvarnar.
Landlæknir segir Dani e.t.v.
besta dæmið um mistök í forvarn-
arstarfi, en þeir hafi fyrstir nor-
rænna þjóða skipaö sjálfstætt for-
varnarráö. „Árangurinn var léleg-
ur því lítið sem ekkert hefur dreg-
ið úr óheilsusamlegum lífsstíl,
m.a. reykingum Dana. Afleiðing-
in er sú, ab lífslíkur Dana fara nú
lækkandi, einu þjóöarinnar í
Norður- og Miö- Evrópu. Danir
hafa nú flutt forvarnaraðgerðir til
landlæknisembættisins í von um
betri árangur", segir Ólafur Ólafs-
son. ■
Starfsmannafélag ríkisstofnana:
Hvetur Friðrik
til kjaraviðræðna
GuðjónVeter-
seubæjarstaori
/?5T4/VDl& M.Y7VZ /?£>
/ttvtfÆLÆGr />/>r Gvsrz/?, rr^sr
££//? £/?£/? J/5OTM5 '//?/-
B0G6)
Sagt var...
Eftir höfbinu dansa iimirnir
„Hvort sem þjó&höfðingi á í hlut eða
abrir embættismenn, er þab skýlaus
krafa almennings, að þeir sem a&rir
lúti sömu lögmálum gagnvart öllum
þeim gjöldum sem ríkib leggur á
þegna sína. Það á jafnt vi& um
skatta, tolla, neysluskatta og virðis-
aukaskatt. Þingheimur getur ekki
horft framhjá almennum vi&horfum
samfélagsins í þessum málum aftur."
Morgunblabib í forystugrein um laga-
frumvarp um afnám skattfrelsis forseta
íslands.
Búbót á abventunni
„Vi& erum að fara að slátra fjórum
refum á Barðaströndinni á morgun.
Þetta verður síðan borðað í vikunni.
Við ætlum að reykja og marinera og
síðan munum viö liafa lágfótujafn-
ing."
Björn Jóhannsson, apótekari á Patró, í
DV.
Bragb er a& þá barnib finnur
„Auðvitað reyna menn að græða
peninga á öllum fjáranum með því
að setja jólastimpil á vöruna. Veit-
ingastaður í Reykjavík selur nú „jól-
apítsur" — væntanlega með ein-
hverjum ægilegum samsetningi af ís-
lenskum iólamat undir ostinum —
og ÁTVR býður upp á franskan rauö-
vínsrudda með væmnum miöa sem
„jólavíniö". Er þetta ekki komið út í
öfgar fyrir íöngu?"
Víkverji Morgunblabsins.
Ekkert má nú ...
„Breskir íhaldsmenn eru að skamma
Díönu prinsessu fyrir ræðu sem hún
hélt á fundi um málefni heimilisleys-
ingja í Lundúnum. Lýsti hún bágum
kjörum þeirra og kvað samfélaginu
bera skylda til að rétta hlut þeirra.
Díana bætti svo gráu ofan á svart
með því að sitja við hlið þingmanns
úr Verkamannaflokknum á fundin-
um, en íhaídsmenn halda því nú
fram að hún sé með þessu aö grafa
undan stjórnarskrárbundnu hlutleysi
krúnunnar."
Haft eftir Reuter-fréttastofunni.
Har&ur bransi
„Vi& reyndum fyrir bragðiö að bjóöa
upp á Euro-Visa, en það gekk ekki.
Þetta er bara samkeppnin í hnotsk-
urn. Þegar framboöiö eykst á jóla-
sveinum þá lækka prísarnir."
Magnús Ólafsson leikari í samtali vib
DV.
í pottinum voru menn ab ræba
vir&ulega fréttastofu Ríkisútvarps-
ins. Þótt mönnum bæri almennt
saman um áreibanleika fréttanna
munu þó dæmi um að menn
breg&i á leik eins og eftirfarandi
saga segir. Hermt er að ónafn-
greindur aðili hafi átt erindi við
einn af fréttamönnum RÚV og
varð Gissur Sigur&sson fyrir
svörum. Hann sagði kollega sinn
ekki vib enda stæði ástand hans
tæpt. „Hann var nýstiginn upp
úr flensu þegar hann heyrði aug-
lýst að hann gæti fengið sér
ókeypis GSM-sfma og skutlaði
sér nakinn í tiltekna verslun. Eng-
an fékk hann símann en honum
sló svb illa ni&ur a& ástand hans
tvísýnt." Að þeim tölubum orð;
um mun Gissur hafa lagt á án j
þess a& kanna viðbrögb vibmæl-
anda e&a hvernig húmorinn féll í
kramið.