Tíminn - 17.01.1996, Blaðsíða 16

Miövikudagur 17. janúar 1996
Vebrlb (Byggt á spá Veburstofu kl. 16.30 í gær)
• Suburland til Vestfjarba: Sublæg átt, allhvöss eöa hvöss oq súld
eba rigning víbast hvar fram ab hádegi. Cengur í subvestan kalda og
síbar stinnmgskalda meb skúrum eba éljum síbdegis. Hiti 2 til 7 stig
fram ab hádegi en síban fer ab kólna.
• Strandir og Norburland vestra: Sunnanátt, allhvöss eba hvöss. Úr-
komulítib fram ab hádegi en síbdegis fer ab rigna. Hiti 3 til 8 stig.
• Norburland eystra oq Austurland ab Glettingi: Sunnan og sub-
austan átt, heldur hæg, skýjab en þurrt ab mestu. Allhvöss eba hvöss
subaustan átt og rigning síbdegis. Hiti 2 til 5 stig.
• Austfirbir: Sunnan kaldi eba stinningskaldi og skyiab. Gengur í all-
hvassa eba hvassa subaustanátt meb rigningu þegar ííbur á daginn. Hiti
2 til 6 stig.
• Subausturland: Vaxandi sunnanátt, allhvasst eba hvasst og rigning
síbdegis. Hiti 3 til 7 stig.
✓
Atök Vegageröar og vœtta landsins sérstakt rannsóknarefni í Háskólanum:
Trú manna á álagabletti
sjaldan veriö meiri
Nýlega hlaut Valdimar Tr. Haf-
stein verkefnastyrk Félagsstofn-
unar stúdenta fyrir BA-ritgerb
sem hann skrifaöi um vegagerb
vib álagabletti á síbari hluta 20.
aldar. Ritgerbin, sem hann
nefndi Hjólaskóflur og huldu-
fólk, var libur í þjóbfræbinámi
hans vib Háskólann. Sem stend-
ur starfar Valdimar hjá Vega-
gerbinni og er ab skrifa greina-
flokk um sögu vegagerbar-
manna.
Rannsóknin byggir á vibtölum
vib 10 manns sem hafa meb ein-
hverjum hætti komib ab vegagerb
vib álagabletti og voru viömæl-
endur mismunandi trúaöir á fyrir-
bærib aö sögn Valdimars. „Þaö er
algjör misskilningur aö huldufólk
og álfar séu aö deyja út á íslandi.
Ég hugsa aö þeir hafi sjaldan lifab
jafngóöu lífi í íslensku samfélagi.
Þessir atburöir og þessar vættir eru
stöbugt meira í umræöunni." Ab-
spuröur hvort þarna væri ekki
fremur aö þakka/kenna dugnaöi
fjölmiöla viö aö þefa uppi þab
óvenjulega sem ætti sér staö í sam-
félaginu sagöi Valdimar aö þaö
væri sjálfsagt stór hluti af málinu.
„En ég held aö þaö sé ótvírætt lífs-
merki engu aö síöur. Ég er ekkert
viss um aö álfatrú hafi veriö meiri
áöur fyrr heldur en hún er núna."
Magnabir blettir
Valdimar segir suma bletti
greinilega magnabri en aöra. T.d.
sé staöur nokkur í Hegranesi mjög
magnaöur en mönnum bárust
fjórar viövaranir viö aö hefja
framkvæmdir viö vegagerö á
þeim álagabletti. Ein viövörunin
Ólafur R.
á Indlandi
Ólafur Ragnar Grímsson al-
þingismaöur og kona hans,
Guörún Þorbergsdóttir bæj-
arfulltrúi á Seltjarnarnesi,
eru þessa dagana í Delhi á
Indlandi. Þangað var þeim
hjónum boðið til mikils
brúbkaups ungra hjóna,
sonar íslenska ræöismanns-
ins þar og stúlku sem sögö
er af indverskum kónga-
aðli. Giftingarveislur þar í
landi standa dögum saman
og þessi mun vara í fjóra
sólarhringa. ■
kom fram á miðilsfundi, sem Haf-
steinn miðill stýrði, og þrjár bár-
ust draumleiðis til mismunandi
fólks. „Þær leiddu til þess aö þaö
voru haldnir miöilsfundir hér í
bænum meö forsvarsmönnum
Vegagerðarinnar til þess aö reyna
að semja viö vættirnar sem í hlut
áttu."
-Hvemig gengu þœr samningavið-
rœður?
„Ja, sú sem bar ábyrgð á álögun-
um hafði ekki verið sem allra best
í þessu lífi. Þetta voru sem sagt
deilur um beitarland sem áttu sér
staö milli konu sem hét Hall-
gríma, sem var uppi á 15. öld, og
prestsins sem bjó á næsta bletti.
Hallgríma hafði lagt á blettinn að
þar mætti enginn hreyfa viö án
þess að hljóta verra af." Miðillinn
ætlaði aö reyna aö semja viö kon-
una og fá hana til að slá af álög-
unum en náði ekki í hana. „En þá
deyr Hafsteinn miðill og þá dapr-
ast allt samband þarna. Þaö var
nú leitað til fleiri miðla en það
kom ekkert út úr því. Þaö endaði
með því að ekkert var sprengt
heldur lögð blindhæð á veginn
og þótti mikið skammarefni."
-Hefíir Vegagerðin oft látið undan
vœttum sem ráða yfir álagablett-
um?
„Oft komast menn nú að ein-
hverjum málamiðlunum. En já,
já, stundum hafa menn látið und-
an og stundum ekki og jafnvel
haft verra af." -LÓA
Valdimar telur að trú á álagabletti hafa sjaldan verib meb meira lífsmarki en nú íokkar tœknivcedda samfélagi.
Tímamynd CS
Tillögur verkefnisstjórnar vegna flutnings grunnskóla frá ríki til borgar:
Fræöslu- og Skólaskrifstofa
sameinaðar í Fræðslumiðstöö
Verkefnisstjórn, sem skipuö er
af borgarstjórn og á ab hafa yf-
irumsjón meb yfirtöku grunn-
skólans frá ríkinu, hefur skilaö
tillögum um fyrirkomulag
skólamála í Reykjavík eftir yf-
irtökuna. Tillögur þessar voru
lagöar fram í borgarráöi í gær,
sem vísaði þeim til umsagnar í
Skólamáiaráöi, hjá Dagvist
barna og stjórn Vinnuskólans.
Sjálfstæöismenn í borgarstjórn
lögöu fram bókun þar sem
nokkrum þáttum tillagnanna
var mótmælt.
í tillögunum er gert ráö fyrir
að Fræðsiuskrifstofa og Skóla-
skrifstofa verði lagðar niður og
starfsemi þeirra sameinuö undir
nafni Fræðslumiðstöðvar
Reykjavíkur, sem staðsett verði í
Miðbæjarskólanum í Reykjavík.
Hátíöarhöld vegna 10 ára afmœlis leiötogafundarins í Höföa samþykkt hjá ríki og borg:
Einkaaðilar kosti einstaka atburði
Fjármögnun vegna 10 ára afmæl-
is leiötogafundarins í Höfba verö-
ur á ábyrgb ríkis og borgar en ein-
stakir atburbir verba kostabir af
innlendum og erlendum einkaab-
ilum og fyrirtækjum.
Þetta var samþykkt á ríkisstjórnar-
fundi í gær og vísaö til borgarráös
sem samþykkti aö fela borgarstjóra
f.h. Reykjavíkurborgar í samvinnu
við forsætisráðherra að undirbúa
hátíðarhöldin. Á minnisblaði frá
forsætisráðherra segir að hátíöar-
höldin muni annars vegar beinast
að upprifjun fundarins frá 1986 og
þróun hans á framvindu heims-
mála en hins vegar verði litið til
framtíbar og líklegrar þróunar í
heiminum. Erlendum áhrifamönn-
um verður bobib ab fjalla um þann
þátt og jafnframt verður leitab sjón-
armiba víbar en frá Bandaríkjunum
og Rússlandi, t.d. frá þróunarlönd-
um Asíu og Afríku, auk Evrópu. -BÞ
Fræbslumiöstöðin mun hafa yf-
irumsjón meb öllu skólahaldi í
grunnskólum borgarinnar. Þegar
hafi verib sagt upp starfsfólki á
Fræbsluskrifstofu og segja eigi
einnig upp starfsfólki á Skóla-
skrifstofu til samræmis áður en
rábib veröur ab nýju. Þá leggur
stjórnin til ab fræðsluráð og
skólamálaráð verði formlega
sameinub í eina nefnd, enda
sitja sömu fulltrúar í þeim
nefndum.
í bókun sjálfstæðismanna í
Borgarráði kom fram ónægja
með staðsetningu Fræbslumið-
stöðvar í Miðbæjarskóla og segja
þeir hana óheppilega og kostn-
aðarsama. Þeir segja óþarft að
segja upp starfsfólki á Skólaskrif-
stofu, þar sem verið sé að færa
grunnskólann frá ríki til bæjar
og starfsmenn hennar séu nú
þegar starfsmenn Reykjavíkur-
borgar. -PS
Fundab
um barna-
samning SÞ
í gær hófst fundur fulltrúa ís-
lenskra stjórnvalda meb nefnd
Sameinuöu þjóbanna um rétt-
indi barnsins í Genf í Sviss þar
sem rædd verbur skýrsla Islands
um réttindi barna hér á iandi.
Nefndin starfar samkvæmt
samningi SÞ um réttindi barnsins
frá árinu 1989 sem ísland gerbist
abili ab árib 1992. Samkvæmt
samningnum eru abildarríki ab
honum skuldbundin til ab skila
reglulegum skýrslum um ráðstaf-
anir sem þau hafa gert til ab koma
í framkvæmd þeim réttindum sem
honum er ætlab að tryggja.
ísland skilaöi fyrstu skýrslu sinni
um réttindi barna í lok árs 1994.
Verður skýrslan tekin fyrir á fundi
nefndarinnar í dag og mun nefndin
ab loknum fundinum birta álit sitt á
hvernig til hafi tekist hjá íslenskum
stjórnvöldum aö uppfylla skuld-
bindingar sínar samkvæmt samn-
ingnum um réttindi barna. -BÞ
Aflaverbmceti nýlibins ár um
48,7 milljarbar kr. Rœkjan ncest
verbmcetust á eftir þorski:
Aflaverðmæti
rækju jókst
um rúm 20%
Á nýlibnu ári 1995 jókst afla-
verbmæti rækju um 20,5% á
sama tíma og afli jókst abeins
um 1% á milli áranna 1995 og
1994, eba úr 72.778 tonnum í
73.729 tonn. En alls nam afla-
verbmæti rækju um 8.451 millj-
ónum króna 1995. Þorskurinn er
sem fyrr verbmætasta fisktegund
landsmanna, en aflaverbmæti
þorsks nam 11.893 miljónum
króna á árinu 1995.
Þetta kemur m.a. fram í bráða-
birgðatölum um fiskaflann í Út-
vegstölum. Samkvæmt því er rækj-
an næst verðmætasta sjávardýra-
tegundin á íslandsmiðum á eftir
þorskinum meb um 18% af heild-
arverðmætinu þar sem hlutdeild
þorsks er um fjórðungur, eða 25%
af heildarverömætinu.
Þar kemur einnig fram ab nýlið-
ið ár var í góðu meöallagi bæbi
hvað varöar heildarafla og verö-
mæti. í heild var aflinn um 1.550
þúsund tonn og aflaverðmætið
48,7 milljarðar kr. í magni hefur
aflinn aukist um 2,6% frá árinu
1994, en dregist saman um tæp 9%
frá því sem var á metárinu 1993.
Þótt aflaverðmætib 1995 og 1994
hafi nánast staðið í stað, þá lækk-
aði þab um rúmt 1% frá árinu
1993.
Af einstökum fisktegundum
dróst þorskafii á nýliðnu ári saman
um 5,5% frá árinu 1994 en um
43% frá 1993. Hinsvegar hefur
ýsuafli aukist um 2,5% á milli ára
og hefur verið í stöðugri aukningu.
Aftur á móti hefur afli í öðrum
botnfisktegundum dregist saman
að undanskildum ýmsum aukateg-
undum botnfisks. En arinar botn-
fiskafli hefur aukist um tæp 11% á
milli ára.
í heildarmagninu munar einna
mest um síldina, en alls veiddust
um 283.782 tonn af þessu silfri
hafsins á móti 151.229 tonnum
árið 1994. -grh