Tíminn - 08.08.1996, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 8. ágúst 1996
3
Rábhúsib í vandrœbum meb erindi frá Hinu íslenska rebasafni, sem er einstakt í veröldinni.
Sigurbur Hjartarson menntaskóiakennari:
Hefur fengið loforö
fyrir reb af karlmanni
„Hu-hummm..!"
„Það stóð nú svo á hjá okkur ab
vib gátum ekki farið þessir þrír karl-
menn í nefndinni, konumar tvær
ekki heldur," sagði Pétur Jónsson
formaður atvinnumálanefndar
borgarinnar.
Nefndin hefur fengið til af-
greiðslu fremur óvenjulegt erindi
Sigurðar Hjartarsonar menntaskóla-
kennara, eiganda Hins íslenska reð-
ursafns. Samþykkti nefndin á fundi
sínum á dögunum að fara þess á leit
við Guðbjörgu Pétursdóttur verk-
efnisstjóra Ataksverkefnis kvenna
að hún komi á næsta fund nefndar-
innar og kynni hugmyndir sínar
um verkefnið.
„Við vorum'ekki viss um hvort
ætti að taka þetta alvarlega eða
ekki, en sennilega ættum við að
gera það, eða þá að menningar-
málanefnd taki þetta að sér, hún sér
um söfnin í borginni," sagði Pétur
Jónsson.
En hvað er Hið íslenska reður-
safn?
„Þetta em rebir af nálega öllum
spendýmm á og við landið. Þarna er
einstakt safn í veröldinni, rúmlega
60 eintök af 30 tegundum, meðal
annars reðir af steypireiðum, búr-
hvölum og fleiri hvalategundum,
ýmist uppstoppaðir eða í formalíni.
Þeir stærstu eru rúmlega metri á
lengd, bara fremsti hlutinn af
þeim," sagði Sigurður Hjartarson í
gær. Sigurður hefur fengist við
þessa söfnun í rúm 20 ár og er með
safnið heima hjá sér. Reðasafnið
hefur vakið mikla athygli, sérstak-
lega í erlendum blöðum og sjón-
varpi, til dæmis í Chile, Svíþjóð og
Bretlandi. Nýlega sýndi Sigurður
hluta safnsins norður á Akureyri.
Rætt er um að fá skráningu á þessu
einstæöa safni í Guinnes bókina um
heimsmet, enda eina safnið í ver-
öldinni af þessari gerð.
„Ég er með loforð fyrir manni,
rúmlega áttræðum Norðlendingi,"
sagði Sigurður Hjartarson. „Fólk er
sumt feimið vib þetta, sérstaklega
opinberir aðilar, sem vilja greini-
lega ekki láta bendla sig við þetta.
En þetta er ekkert klám, bara ein-
faldar staðreyndir," sagði Sigurður.
-JBP
Sigurbur Hjartarson er hér meb bein úr rostungsrebi.
Tímamynd: /AK
Fundur bobabur hjá fulltrúa-
rábi Alþýbuflokksins í Hafnar-
firbi um mibjan ágúst.
Tryggvi Harbarson bcejarfull-
trúi:
Gefur ekki
upp afstöðu
„Það liggur ekkert fyrir um
það," svaraöi Tryggvi Harðar-
son bæjarfulltrúi Alþýðu-
flokksins í Hafnarfirði að-
spurður um hvort Alþýðu-
flokkurinn væri á leiðinni úr
meirihlutasamstarfi við tvo
sjálfstæðismenn. Hann sagði
að ákveðið hefði verið að boða
til fundar til aö ræða þetta
mál, meðal annars, en full-
trúaráð Alþýðuflokksins í
Hafnarfirði fundar 15. ágúst
nk.
Tryggvi sagðist ekki hafa gefið
upp neina afstöðu til meiri-
hlutasamstarfsins enn sem
komib væri.
Hann sagöi enga tillögu liggja
fyrir fundinum, enn sem komið
væri a.m.k. og ekkert útséð með
hvaða niðurstaða yrði af fund-
inum. „Ég vil engan dóm leggja
á þaö í sjálfu sér," svaraði hann
aðspurður hvort tvísýnt væri
um niðurstöðu. -ohr
Formabur VR segir œ fleiri verslunarmenn ab störfum á „frídegi verslunar-
manna" enda sé starfsfólk í erfibri stöbu ab neita vinnuveitendum:
850 verslunarmenn
atvinnulausir
Formaður Verzlunarmannafé-
lags Reykjavíkur segir að senni-
lega hafi aldrei fleiri verslunar-
menn verið ab störfum en síð-
astliðinn „frídag verslunar-
manna". Áður hafi verslanir
einkum verib opnar úti á landi
en æ algengara sé ab verða ab
starfsfólk verslana í Reykjavík
mæti til vinnu þennan dag.
Breyttar aðstæður fólks, meiri
samkeppni í þjónustu og auknir
ferðamöguleikar stubli ab þess-
ari þróun.
„Það er alltaf sama sagan að um
leiö og ein búð opnar þá togar það
í þann næsta. Um langt árabil
hafa verslanir úti á landi verið
opnar á frídegi verslunarmanna
og það hefur ýtt á verslanir hér að
hafa opið. Ég hef sagt það og stend
við að þeir kaupmenn hér sem
vilja hafa opið á þessum degi og
veita þjónustu þeir geta staðið
vaktina sjálfir og gefiö fólkinu frí."
Magnús bendir á að verslunar-
menn vinni mjög langan vinnu-
dag, flesta laugardaga og suma
sunnudaga. Því sé vinnuveitend-
um ekki of gott ab leyfa starfsfólki
sínu að fá einn frídag á ári, fyrsta
mánudag í ágúst.
Um 850 verslunarmenn eru nú
á atvinnuleysisskrá og kann þab
að hafa áhrif á bága stöbu starfs-
fólks að víkjast undan vinnu-
skyldu á frídegi verslunarmanna.
„Ef verslunin er opin þá er starfs-
fólki sagt að þaö þurfi að vinna og
það þorir ekki að segja neitt við
því," segir formaöur VR. „Hvað
heldurbu ab yrði um mann sem
neitaði ab vinna þennan dag?"
Á meðal verslana sem voru
opnar í borginni sl. mánudag má
nefna 10-10 og 10-11 búðirnar.
„Það er mjög dapurlegt að þessu
fólki sé ekki leyft ab eiga þennan
frídag sem því hefur verið tileink-
aður í 102 ár," sagbi Magnús
Sveinsson aö lokum. - BÞ
Bíllinn
hvíldur
Eftir hálfan már.uð, mibviku-
daginn 22. ágúst, verbur
haldinn hvíldardagur bílsins
í Reykjavík. Fólk verbur hvatt
til þess að draga úr notkun
einkabílsins, besta vinar nú-
tímamannsins, í einn dag.
Mælingar verða gerðar á um-
ferðinni viku á undan hvíldar-
degi bílsins, á deginum sjálfum
og viku síðar."Þaö er hins vegar
ekki meginmarkmið ab ná
þessum tölum niður heldur
hitt að hvetja fólk til umhugs-
unar," segir Ingibjörg Guö-
laugsdóttir, yfirskipulagsfræð-
ingur Borgarskipulags Reykaj-
víkur. Vekja fólk til vitundar
um neikvæð áhrif umferðar-
innar á umhverfið, s.s. hávaða
og loftmengun, kostnaðinn
sem fylgir bílnum og fá það til
að reyna aðra ferðamáta heldur
en einkabílinn, t.d. almenn-
ingssamgöngur og samnýtingu
bíla á lengri leiðum og hjóla
eða ganga á þeim styttri.
„Við munum gera þetta á já-
kvæðu nótunum, nota auglýs-
ingar, plaköt og annað, enn-
fremur munu íþróttir fyrir alla
verba með okkar, þannig að
þetta verður létt og skemmti-
legt en ekki fortölur og predik-
anir yfir fólki."
Reykjavíkurborg hefur sam-
þykkt að veita allt að kr.
2.300.000. til verkefnisins, sem
nemur áætluðum beinum
kostnaði, en borgin hefur feng-
ið vilyrði fyrir styrk upp á kr.
1.240.000. frá samtökunum
„Car Free Cities Club", þ.e.
samtök borga í Evrópu sem
hafa áhuga á því að draga úr bí-
laumferð. Samtökin hafa þegar
greitt tæpar 500.000. en af-
gangurinn er skilyrtur, borgin
þarf að hafa ráðgjafa við verk-
efnið, bjóða tveimur fulltrúum
samtakanna ab vera viðstaddir
hvíldardaginn og setja niður-
stöðu verkefnisins fram í
skýrslu sem yröi öbrum borg-
um til leiöbeiningar um það
hvernig bæri að standa ab slík-
um degi. Enginn önnur borg
hefur haldið dag sem þennan,
Reykjavíkurborg ríður því á
vaðið og mun það væntanlega
vekja athygli víða og vera já-
kvæð kynning á borginni. -gos
Laxveibin í fullum gangi vítt og breitt um landib:
Borgfirsku árnar bestar
Spamaðurinn
gekk ekki eftir
Atvinnumálanefnd Reykja-
víkurborgar samþykkti á dög-
unum viöbótarfjárveitingu,
22,5 milljónir króna, til sum-
arverkefna skólafólks.
Pétur Jónsson formaður at-
vinnumálanefndarinnar sagði í
samtali við Tímann í gær að hér
hefði verið um að ræða að í fjár-
hagsáætlun borgarinnar hefði
verið gert ráð fyrir rúmlega 170
milljónum króna, en ætlunin
hefði verið að spara og nota aö-
eins 150 milljónir til þessa
málaflokks. Það hefði hins vegar
ekki gengið eftir, full þörf hefði
verið fyrir alla upphæðina, og
viðbótarfjármagnið væri núna
veriö aö nota í þágu skólafólks-
ins. -JBP
Flestir laxar eru komnir á land úr
Noröurá í Borgarfiröi eöa 1.500
laxar um miðjan dag í gær. Borg-
firsku ámar tróna á toppnum
eins og oft áöur og kemur Langá
næst meö alveg um 1.050 laxa. I
þriöja sætinu er svo Grímsá meö
990 laxa.
„Ætli við séum ekki með svona
tuttugu til þrjátíu prósent meiri
afla en í fyrra. Það kemur alveg
heim og saman við spár fiskifræb-
ingsins okkar, Sigurðar Más í Borg-
arnesi, sem hefur stundað rann-
sóknir í Langá í hálfan annan ára-
tug. Hann spáði því ab við mund-
um auka okkur úr 1.400 í 1.600 til
1.700 laxa og það stefnir allavega í
það," sagði Ingvi Hrafn Jónsson í
samtali viö Tímann í gær.
Hann segir spárnar byggðar á
seiðamælingum, en Langáin hefur
verib rafmagnsveidd á hverju ári í
22 ár. „Við teljum okkur sjá þab
fyrir allavega næstu tvö, þrjú árin
að það eigi að verða mjög gott í
Borgarfirbinum."
Ingvi Hrafn segir það ekki spurn-
ingu að þetta megi að hluta til
þakka friðun á laxi. „Uppkaup
laxakvótasjóðsins hans Orra Vig-
fússonar á síðustu sjávarlögnunum
í Borgarfiröi, í Rauðanesi í vor, hafa
skipt án efa mjög miklu máli. Við
fundum það vel á vorveiðinni sem
var meiri en verið hefur í tuttugu
ár hjá okkur," segir Ingvi Hrafn.
Bestu árin í Langá hafa gefið yfir
2.000 laxa og segir hann að þetta ár
stefni í eitt af toppárunum. „Við
sjáum það líka að það eru gengnir
langt í 500 laxar fram á Grenjadal,
í gegn um laxastigann í Sveðju,
sem er helmingi meira en á sama
tíma í fyrra, þannig að þetta lítur
vel út."
„Veiöin er búin að vera góð, hún
er betri en í fyrra," sagði Ingi Þór
Jónsson kokkur í veiðihúsinu vib
Grímsá í samtali vib Tímann í gær.
Veiðin í Grímsá í fyrrasumar var
um 1.100 laxar í heild og taldi Ingi
ab um 750 laxar hefðu verið komn-
ir á land á sama tíma þá.
„Þetta er virkilega fínt. Veðrið
hefur kannski verið svolítið leiðin-
legt síðustu daga en þab hefur samt
veiðst vel miðað við veður. Rign-
ingin náttúrulega gerir gott en þab
er búið að vera mikið rok og svo
kom sól um daginn og þá hitnaði
vatnib.
Þab er nóg af fiski, það er fiskur
upp um alla á, upp í Oddsstaöafljót
og alveg upp í Tunguá. Það hefur
fengist mest núna ofarlega í ánni."
Komnir em um 970 laxar á land
í Þverá í Borgarfirði. Bragi Agnars-
son í veiðihúsinu á Helgavatni
sagði veiðina töluvert lakari en í
fyrra og þar væri um að kenna
vatnsleysi. „Reyndar er búib að
rigna núna síðustu viku og hefur
hækkað töluvert í ánni. Kannski
eru líkur á aukinni veiði. Áin er bú-
in að vera svolítið skoluð í tvo
daga, menn em að bíöa eftir að
hún hreinsi sig."
Hann telur að á sama tíma í fyrra
hafi veiðin veriö komin í um 1.200
laxa, en heildarveiðin í fyrra var
um 1.500-1.600 laxar. „Reyndar
veiddist ekki mikið í ágúst í fyrra
vegna vatnsleysis."
Þórhildur Þórhallsdóttir kokkur í
veiðihúsinu Árhvammi sagði veið-
ina ganga vel í Hofsá í Vopnafirði.
„Þab eru komnir 430 laxar á land.
Það er eitthvað betra en í fyrra, að
vísu tók þessi tími dálítið mikinn
kipp þá. Ég held ab þetta sé um 50
löxum meira en á sama tíma í
fyrra."
Stærsti laxinn í sumar kom á
land um helgina, 22 pund. Ábur
höfðu veiðst einn 20 punda og
einn 19 punda.
Um 660 laxar em komnir á land
úr Laxá í Aðaldal.
-olir