Lesbók Morgunblaðsins - 01.07.2006, Blaðsíða 8
8 | Lesbók Morgunblaðsins ˜ 1. júlí 2006
Hvað er það sem fær ljós-myndara til að halda útá mörkina og leggja ásig ómælt erfiði, og
jafnvel leggja sig í lífshættu, til að
snúa aftur með ljósmynd af því
sem þeir hafa orðið vitni að til að
sýna heiminum? Svörin eru mörg.
En það
sem fyrst
kemur þó
upp í hugann, og skiptir mestu
máli, er sannleikurinn; margt af
þessu fólki er knúið áfram af þörf
til að aðrir sjái sannleikann –
skynji heiminn eins og hann er í
raun. Ljósmyndarinn er boðberi
tíðindanna; hann ber sannleik-
anum vitni. „Látið sannleikann um
að dæma,“ svaraði hinn heims-
kunni ljósmyndari Eugene-Smith,
meistari myndafrásagnarinnar,
upp úr miðri 20. öld þegar ein-
hverjir voru að bera brigður á þær
staðreyndir sem birtust í sögu
hans um hörundsdökka ljósmóður
í Suðurríkjum Bandaríkjanna.
Það er skýr og óhugnanleg stað-
reynd að markaðsöflin hafa á síð-
ustu tveimur áratugum náð góðum
árangri í að útrýma sannleikanum
um skuggahliðar lífsins – og lífið
eins og það er í raun – úr mörgum
prentmiðlum Vesturlanda. Þess í
stað veður gerviheimurinn uppi í
miðlunum; tíska, tilbúnar kvik-
myndastjörnur, poppgoð; ímyndir
hannaðar á Madison-breiðgötunni í
New York. Sem betur fer finnast
þó enn ljósmyndarar sem drifnir
eru áfram af hugsjónum, og ennþá
eru þeir fjölmiðlar til sem birta
sannleikann og telja mikilvægt að
segja sögur af raunveruleikanum.
Þessvegna ber líka að fagna þess-
ari árlegu uppskeruhátíð þar sem
sýnt er margt af því góða sem
gert er í miðlinum, á vettvangi
World Press Photo-sýningarinnar.
Enn einu sinni hafa verðlauna-
myndirnar verið settar upp í
Kringlunni og er það fín staðsetn-
ing fyrir þessar myndir: Þar fer
íslenskur almenningur um; í
myndunum er raunveruleiki al-
mennra borgara þessarar jarðar
sem við byggjum.
Þetta var í 49. skipti sem keppn-
in fór fram. 4.448 ljósmyndarar frá
122 löndum sendu inn rúmlega
83.000 myndir – þetta eru eins-
konar heimsleikar blaðaljósmynd-
ara þar sem allir geta tekið þátt.
Verðlaunahafarnir eru 63, frá 25
löndum.
Verðlaunamynd ársins er einföld
en dramatísk mynd af móður og
eins árs barni á hungursvæði í
Nígeríu. Um hana sagði formaður
dómnefndar, James Colton, mynd-
stjóri tímaritsins Sports Ill-
ustrated: „Þessi mynd hefur ásótt
mig síðan ég sá hana fyrst fyrir
tveimur vikum. Hún festist í höfði
mínu, þrátt fyrir að ég sæi þús-
undir annar mynda við að dæma í
keppninni. Þessi ljósmynd hefur
allt – fegurð, hrylling og örvænt-
ingu. Hún er einföld og hreyfir við
manni.“
Fegurð, hryllingur, örvænt
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
Fyrstu verðlaun fyrir myndröð úr daglega lífinu hlaut daninn Jacob Aue
Sobol. Fjallar sagan um líf frumbyggjafjölskyldu í Gvatemala.
Fyrstu verðlaun fyrir stök portrett, hlaut Pieter Hugo, ljósmyndari Corbis. Myndin er af Mallam Gahadima
Ahamadu með hýenuna Jamis, í Abuja, Nígeríu.
Blaðamynd ársins 2005, eftir Finbarr O’Reilly, ljósmyndara Reuters, sýnir móður og barn í matvæladreifingarmiðstöð fyrir fólk í neyð í Tahoua, Nígeríu.
Fyrstu verðlaun í flokki íþróttamynda hlaut Hen
ir mynd af nautaati í Medellín.
Fyrstu verðlaun í flokknum Fólk í fréttum. Tod
hvar kista með líki bandaríska hermannsins Ja
Jakob Dall frá Danmö
mynd frá jarðskjálfrta