Lesbók Morgunblaðsins - 12.05.2007, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. MAÍ 2007 7
lesbók
Eftir Arnar Eggert Thoroddsen
arnareggert@gmail.com
Bandaríska sveitin Okkervil Ri-ver, sem gaf út hina stórkost-
legu Black Sheep Boy fyrir tveimur
árum, snýr aftur í ágúst næstkom-
andi með nýja breiðskífu sem kallast
mun The Stage Names. Það er
gæðaútgáfan
Jagjaguwar sem
gefur út plötuna
sem verður níu
laga. Leiðtogi
sveitarinnar, Will
Sheff, tengist út-
gáfunni nokkuð
sterkum böndum
en hann bjó um
hríð í Bloom-
ington, Indiana,
þar sem útgáfan
er og samdi þar Black Sheep Boy í
einslags tilvisarkreppu. Nýja platan
var hins vegar tekin upp í Austin,
sem er heimabær Okkervil River, og
það var Brian Beattie sem sneri
tökkum sem fyrr en Jim Eno úr Spo-
on hljóðblandaði. Ég verð bara að
segja það: Þetta verður eitthvað
svakalegt!
Richard Lloyd, gítarleikari Te-levision, er hættur í hljómsveit-
inni og ætlar að gefa út nýja sóló-
plötu í haust. Lloyd sparar ekki
stóru orðin og segir plötuna jafn-
sterka og Marquee Moon, meist-
araverk Television frá 1977, Axis:
Bold as Love eftir Jimi Hendrix og
Horses eftir Patti Smith. Hann við-
urkennir þó að það kunni að vera að
hann sé „of sjálfsöruggur“.
Lloyd mun leika sína síðustu tón-
leika með Television hinn 16. júní í
Central Park, New York. Hann og
sveit hans, The Sufi Monkeys, ætla
svo að kynna plötuna í sumar ásamt
því að leika lög af plötu Lloyd frá
1985, Field of Fire, sem hefur nú
verið endurútgefin sem tveggja
diska sett. Á tónleikaferðalaginu
munu Lloyd og félagar einnig troða
upp undir heitinu Jaime Neverts og
þá eingöngu leika lög eftir áð-
urnefndan Jimi Hendrix!?
Ástæða þess að Lloyd er að hætta
í Television er einfaldlega sú að
hann hyggst einbeita sér að eigin
ferli. En hann hefur engu að síður
nokk athyglisverða sögu að segja um
brotthvarfið:
„Ég sór þess dýran eið árið 1973
að ég myndi verða ósýnilegur í Te-
levision svo að Tom Verlaine gæti
leitt bandið í friði. Ég hef staðið við
það, en nýja platan mín er bara of
góð til að ég sinni henni ekki vel.“
Lisa Gerrard,sem eitt sinn
var annar helm-
ingurinn í go-
tadúettnum Dead
Can Dance, var
að gefa út nýja
sólóplötu, sína
fyrstu í heil ellefu
ár. Kallast hún
The Silver Tree
og kom nýverið út á föstu formi en
var gefin út á stafrænu í gegnum iT-
unes í fyrra (og kom reyndar út í
Ástralíu á föstu formi í nóvember
það ár, en Gerrard er áströlsk). Ekki
það að Gerrard hafi setið aðgerða-
laus í öll þessi ár, vinna við kvik-
myndatónlist (þar á meðal The Gla-
diator og Whalerider) og ýmis
samstarfsverkefni hafa haldið henni
upptekinni. Síðasta „alvöru“ sóló-
plata Gerrards var The Mirror Pool
frá 1995. Annars er Dead Can Dance
endanlega „dauð“, hún og Brendan
Perry, fyrrum eiginmaður hennar,
talast ekki við lengur.
TÓNLIST
Will Sheff
Television
Lisa Gerrard
Eftir Jón Agnar Ólason
jonagnar@mbl.is
Ég man þá tíð er fregnir og myndirbárust af því að ungar stúlkur vest-ur í Bandaríkjunum rifu æstar hársitt og görguðu í sturlaðri aðdáun á
hljómsveit einni sem komin var yfir Atlantsála
frá Englandi til að freista gæfunnar. Þar sem
ég var ekki fæddur þegar John, Paul, George
og Ringo léku þennan leik get ég tæpast verið
að tala um þá. Svo er heldur ekki. Ég er að
tala um Dave, Martin, Alan og Andrew. Ég er
að tala um Depeche Mode.
Depeche Mode stóð á hátindi ferilsins árið
1990. Fjórmenningarnir frá Basildon voru
heimsfrægir fyrir, og hafa haldið velli og rúm-
lega það síðan, en vinsældir þeirra náðu þarna
hápunkti. Mestu munaði þar um Bandaríkin.
Sá vænlegi plötusölumarkaður, sem lengi hafði
þráast við að hlusta á „elektróníska“ músík og
hafnaði þar af leiðandi sveitinni alfarið þegar
hún hafði spilað þar nokkrum árum áður, tók
nú Depeche Mode opnum örmum. Sveitin fyllti
leikvang eftir leikvang – þar á meðal Rose
Bowl í Pasadena í Kaliforníu en hann tekur
70.000 manns og því ekki á allra færi að spila
fyrir fullu húsi á þeim bæ – á tónleikum sínum
í aðdragandanum að Violator. Fyrsta smáskíf-
an af plötunni, Personal Jesus, varð á skömm-
um tíma mest selda smáskífa í sögu útgáfunnar
Warner Bros. Violator kom svo út síðla
febrúarmánaðar árið 1990 og eftirvæntingin
var gríðarleg, hérlendis sem erlendis. Undirrit-
aður beið ásamt talsverðum hópi fólks í versl-
un Japis í Brautarholti eftir því að fyrstu ein-
tökin af plötunni yrðu tekin upp úr kössunum
og gekk vel að klófesta eintak, þrátt fyrir þó
nokkra örtröð í búðinni. Það fór hins vegar á
talsvert annan veg við svipaðar aðstæður í Los
Angeles, en þar hugðust þeir Dave Gahan,
Martin Gore, Alan Wilder og Andrew Fletcher
árita plötuna fyrir áhugasama. Áhugasamir
reyndust hins vegar heldur fleiri en gert var
ráð fyrir og fyrr en varði stóðu tíu þúsund
manns í röð, bíðandi eftir að fá að berja goðin
augum. Fljótlega fór að bera á troðningi og til-
fallandi yfirliðum þeirra sem í röðinni stóðu og
pirraður mannfjöldinn umbreyttist fljótlega í
æstan múg. Hefðbundin löggæsla fékk ekki við
neitt ráðið og óeirðalögregla varð að bjarga
sveitarmeðlimum í brynvarðan bíl meðan lög-
regluþyrlur sveimuðu yfir. Betri auglýsingu
gat Violator ekki fengið.
Skemmst er frá því að segja að skífan stóðst
fyllilega undir væntingum og er af flestum tal-
in helsta platan sveitarinnar, þótt hörðustu
aðdáendur DM hampi gjarnan Black Celebra-
tion frá 1986 sem uppáhaldinu. Lögin á Viola-
tor eru níu talsins og eins og jafnan er háttur
Martins Gore, lagahöfundar sveitarinnar, eru
þau öll samin í moll nema eitt, Blue Dress.
Sem fyrr eru yrkisefni hans eymd, þráhyggja
og önnur óáran af völdum ástarinnar, auk þess
sem Waiting For The Night, Enjoy The Si-
lence og Policy Of Truth mynda samliggjandi
þríleik um eiturtungur annarra og óskina að fá
að vera í friði og ró. Hvort nýtilkomnum vin-
sældum í Bandaríkjunum er um að kenna /
þakka skal ósagt látið en gítarinn er hér
skyndilega orðinn talsvert áberandi hljóðfæri
sem var nýlunda hjá hljóðgervlasveitinni De-
peche Mode. Smáskífulögin þrjú, Personal Jes-
us, Enjoy The Silence og Policy Of Truth
ásamt fyrrnefndu Blue Dress eru öll sterklega
gítarskotin á meðan hin fimm halda sig að
mestu innan landhelgi hljómborðanna. Hvað
sem því líður reyndist hinn sérstaki hljómur
Depeche Mode öllum að skapi á þessum tíma-
punkti og Violator er mest selda plata hljóm-
sveitarinnar fyrr og síðar.
Hljómborðin á hátindinum
POPPKLASSÍK
Eftir Atla Bollason
bollason@gmail.com
H
in kanadíska Leslie Feist styðst
við síðara nafnið þegar hún gef-
ur tónlist sína út. Það var því
Feist sem sendi þriðju sólóskífu
sína frá sér fyrir skemmstu og
ber hún nafnið The Reminder.
Síðasta plata, Let it Die, vakti nokkra athygli, en
það fór afskaplega lítið fyrir fyrstu plötu Feist
sem út kom árið 1999. Sú plata kom út í kjölfar
heilmikilla tónleikaferðalaga þvers og kruss um
Kanada með pönksveitinni Placebo (sem er hins
vegar alls óskyld breskri popprokksveit sama
nafns). Þrátt fyrir sífelld ferðalög og að hafa
gerst svo fræg að hita upp fyrir The Ramones lét
heimsfrægð Placebo á sér standa og sama máli
gilti um rödd Feist. Eftir hálfan áratug af rokk-
öskrum sögðu einhverjir læknar henni að hún
myndi líklegast aldrei geta sungið aftur. Sem bet-
ur fer voru aðrir og bjartsýnni doktorar í stór-
borginni Toronto sem stöppuðu í hana stálinu.
Feist fluttist þangað og gerði tilraunir til að
semja lög með gítar til að hlífa röddinni.
Þessar tilraunir skiluðu sér á fyrrnefndri frum-
raun Feist, Monarch (Lay Down Your Jeweled
Head), sem hún gaf út sjálf. Á sama tíma var hún
farin að leika á gítar um allt land með hljómsveit-
inni By Divine Righs, og stuttu síðar var hún
komin á tónleikaferðalag með herbergisfélaga
sínum Merrill Nisker – betur þekktri sem Peac-
hes. Umheimurinn tók fyrst eftir Feist svo ein-
hverju nam þegar hún gekk í hljómsveitina Bro-
ken Social Scene. Hún söng í nokkrum lögum
plötunnar You Forgot it in People (2002), og eftir
að platan sú heillaði hlustendur og gagnrýnendur
tóku við heilmikil tónleikaferðalög.
Milljón manns á dag
Málsgreininni hér á undan er ætlað að sýna fram
á hversu stífri dagskrá Feist hélt úti kringum
aldamótin síðustu og hvernig Feist komst að
mörgu leyti í sama far og hún hafði verið í áður
með Placebo – þó reynslunni ríkari hvað eigin
rödd varðaði. Feist hefur verið nær stanslaust á
tónleikaferðalagi í rúman áratug og að eigin sögn
tók það hana langan tíma að sættast við rótleysið.
En þegar hún gerði það opnaðist henni nýr heim-
ur: „Þegar maður skuldbindur sig til að skuld-
binda sig ekki þá er eins og heimurinn springi út
og þjappist saman í sömu mund. Ég er kannski
stödd í París og Toronto er bara tíu sekúndum
þaðan. Allt virðist nær þegar maður gerir sér
grein fyrir því að heimurinn allur er í rauninni
ekki fjær en næsta máltíð eða næsti lúr. Maður
getur komist hvert sem er ef maður sofnar bara í
augnablik.“
En þetta er annars konar líf en við þekkjum
flest: „Maður festir aldrei rætur og finnur ánægj-
una í smærri hlutum eins og einföldum samtölum,
því ég veit að sambandið mun aldrei rista dýpra.
Þetta er mjög einangrandi en það þarf ekki að
vera slæmt. Þú hittir milljón manns á dag, en það
er aldrei sama milljónin frá degi til dags. Þetta er
sífelld endurnýjun og hún hefur mikil áhrif á tón-
listina sem ég sem. Ég get kannski ekki lifað
svona að eilífu, en eins og er nýt ég þess í botn.“
Fagrir draumar
Á annarri plötu Feist, Let it Die, endurspeglaðist
þetta sterklega, platan var blanda af frum-
sömdum lögum og tökulögum úr ýmsum áttum.
Kassagítarpopp var vissulega áberandi en einna
mesta athygli vakti ábreiðan „Inside and Out"
sem Bee Gees fluttu upphaflega þegar diskó-
bylgjan reis sem hæst (undir heitinu „Love You
Inside Out“). Platan, sem var að mestu tekin upp
í París, heillaði Frakka og Kanadamenn og smám
saman tóku fleiri við sér.
Á The Reminder er Feist ekkert fjarri hljómn-
um á Let it Die þó að hann sé vissulega heil-
steyptari. Sálarskotin rödd Feist er hér í aðal-
hlutverki og hún setur hana í allskyns samhengi
þótt poppaður/rokkaður hljómur haldi henni sam-
an. „The Park“ og „The Water“ (takið eftir stað-
leysunni) eru hvorttveggja gullfallegar kassagít-
arballöður, meðan „Past in Present“ minnir á
Broken Social Scene. Þá sækir „Sea Lion Wo-
men“ í einhvers konar frumgospel, „1 2 3 4“ í
köntrí og „The Limit to Your Love“ er blúsuð
djassballaða. Sem fyrr segir er platan hins vegar
að mestu lágstemmd og hún getur hæglega svæft
þá sem fylgjast ekki vel með. Það er ekki verra,
Feist lofar fögrum draumum og nýjum ævintýr-
um í nýjum löndum.
Ný ævintýri, ný lönd
Staðreynd: Þú virðist ekkert rosalega harður
nagli ef dyrnar að svefnherberginu opnast og
söngrödd Leslie Feist smýgur út í umheiminn.
Það er með öðrum orðum fátt sem hrópar
„svalt!“ á þann sem heyrir Feist syngja –
raunar er fátt sem hrópar á mann yfirhöfuð,
tónlist hennar er yfirleitt lágstemmd og getur
auðveldlega liðið hjá án þess að eftir henni
verði tekið. Það er hins vegar full ástæða til
að leggja við hlustir.
Feist Ný plata hennar er að mestu lágstemmd og getur hæglega svæft þá sem fylgjast ekki vel með.