Morgunblaðið - 31.03.2007, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913 89. TBL. 95. ÁRG. LAUGARDAGUR 31. MARS 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
LIST AÐ HANDAN
BLEKKINGAR OG GALDUR Í SÝNINGU
GURRU OG SIRRU Í NÝLISTASAFNINU >> 58
ÍSLENSKU SKÁLDIN
OG INDJÁNARNIR
FORDÓMAR
Í VESTURHEIMI >> LESBÓK
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
Fasteignamarkaðurinn hefur tekið
mikinn kipp undanfarnar vikur og
met var slegið nú í vikunni þegar
eignir fyrir tæpa 8,1 milljarða króna
seldust á höfuðborgarsvæðinu, ef
marka má nýjar tölur Fasteigna-
mats ríkisins um veltu á fasteigna-
markaði. Veltan í einni viku hefur
aldrei áður orðið svo mikil og raunar
mest orðið um 6,5 milljarðar króna
nú síðast fyrir um ári síðan.
Alls voru gerðir kaupsamningar
um 264 eignir á höfuðborgarsvæðinu
í vikunni og þarf að fara rúm tvö ár
aftur í tímann til að finna dæmi um
fleiri sölur þar í einni viku.
Sama þróun kemur í ljós þegar
horft er á meðaltal síðustu tólf vikna
í veltu á fasteignamarkaði. Það hefur
farið jafnt og þétt hækkandi frá ára-
mótum og nemur nú tæpum fimm
milljörðum króna. Hefur tólf vikna
meðalveltan ekki verið jafnmikil frá
því síðla árs 2004, samkvæmt upp-
lýsingum Fasteignamats ríkisins.
Undanfarna tólf mánuði hefur
fasteignaverð hækkað um 5%.
Fasteignamarkaður á höfuðborgar-
svæðinu hefur tekið mikinn kipp
!"
FRÉTTASKÝRING
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
ÞÓ AÐ gengisbreytingar hafi vissulega áhrif
á vöruverð er gengið aðeins einn af mörgum
samspilandi þáttum sem hafa áhrif á verð-
breytingar birgja. Helstu áhrifavaldar á verð
hérlendis eru annars vegar launakostnaður
og hins vegar verðbreytingar á aðföngum er-
lendis frá, en hráefnisverð á heimsmarkaði
virðist vera á uppleið. Það skýrist annars
vegar af uppskerubresti á síðasta ári, t.d. á
kartöflum og appelsínum, og hins vegar auk-
inni eftirspurn frá stórum markaðssvæðum
eins og Kína eftir vörum á borð við sykur,
kakó, hveiti og maískorn.
Þetta eru svör forsvarsmanna framleiðslu-
og innflutningsfyrirtækja sem Morgunblaðið
hafði samband við í vikunni til að leita svara
við þeirri spurningu hvort styrking krónunn-
ar frá áramótum mundi hafa áhrif á verð
birgja til lækkunar.
Krónan svipuð og um síðustu áramót
Eins og fram kom í Morgunblaðinu sl.
fimmtudag hafa aðeins þrír birgjar lækkað
vöruverð frá áramótum samkvæmt upplýs-
ingum frá Neytendasamtökunum. Fjöldi
framleiðslu- og innflutningsfyrirtækja
hækkaði verð hjá sér í kringum síðustu ára-
mót. Almennt nam verðhækkunin um 3–5%
og voru þær ástæður sem forsvarsmenn fyr-
irtækjanna gáfu þá launahækkanir, verð-
bólga, verðhækkanir á erlendum aðföngum
og loks gengisbreytingar. Í samtölum við for-
svarsmenn framleiðslu- og innflutningsfyrir-
tækja nú í vikunni töldu þónokkrir að verð-
hækkanirnar um síðustu áramót hefðu í
mörgum tilvikum verið of litlar. Segja þeir að
í reynd hefði þurft að hækka verð 8–10% til
þess að ná að standa straum af launahækk-
unum síðustu missera og hækkandi heims-
markaðsverði á hráefnum.
Viðmælendur sögðust fylgjast grannt með
gengisbreytingum og útilokuðu ekki að þær
gætu haft áhrif á vöruverð viðkomandi fyr-
irtækis til lækkunar, þ.e. að því tilskildu að
gengisvísitölulækkunin héldist stöðug. Einn
forstjóri benti á að gengi krónunnar væri á
svipuðu róli nú og þegar ákvörðun um verð-
hækkun um áramótin var tekin. Í millitíðinni
hefði krónan veikst um tíma og fyrirtækin
tekið á sig kostnaðarauka sem því fylgdi.
Gengið
aðeins einn
þáttur
HAFNFIRÐINGAR ganga til atkvæðagreiðslu
í dag um tillögu að deiliskipulagi sem gerir
ráð fyrir stækkun álversins í Straumsvík. Á
annað þúsund manns hafði kosið utan kjör-
staðar í gær og verða heildarúrslit atkvæða-
greiðslunnar kunngjörð í kvöld. | 2, 14
Morgunblaðið/RAX
Kosið um álið
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
Samkeppnisyfirvöld brugðust al-
gjörlega í kærumáli Iceland Ex-
press gegn Icelandair varðandi
misnotkun á markaðsráðandi stöðu
vegna verðlagningar á netsmellum
á flugleiðum til Kaupmannahafnar
og London, að mati Sigurðar Hall-
dórssonar, fyrrverandi stjórnarfor-
manns Iceland Express, en Sam-
keppniseftirlitið birti ákvörðun sína
í málinu í gær, rúmum þremur ár-
um eftir að kæran barst.
Sigurður sagði að kæran hefði
verið send inn í febrúar 2004 og
hefði þá verið farið fram á að kveð-
inn yrði upp bráðabirgðaúrskurður,
sem heimilt væri að gera sam-
kvæmt samkeppnislögum. Á þeim
tíma hefði verið látið að því liggja að
það gæti orðið en úrskurðurinn
væri fyrst að koma núna. Þar væri í
öllum aðalatriðum fallist á sjónar-
mið Iceland Express. „Úrskurður-
inn er rúmum þremur árum of seint
á ferðinni, því það er alveg skýrt að
við misstum þetta félag vegna þess
að samkeppnisyfirvöld voru ekki í
stakk búin til þess að taka á málinu
á þeim tíma,“ sagði Sigurður.
Hann sagði að það væri ekki
spurning að þáverandi eigendur fé-
lagsins hefðu misst eignarhald á fé-
laginu haustið 2004 vegna þeirra
samkeppnishindrana sem Iceland-
air hefði beitt. „Það er tvennt sem
stendur upp úr í þessum efnum.
Annars vegar ber þetta auðvitað
ekki vott um skilvirka stjórnsýslu.
Hins vegar er spurning hvort Ice-
landair varð ekki að ósk sinni, því
þeir fengu inn í Iceland Express að-
ila sem hættu að keppa við þá,“
sagði hann einnig. Hann benti jafn-
framt á aðspurður að þeir sem réðu
Iceland Express væru fyrrverandi
stjórnarmenn í Icelandair og það
sæist í verðinu að sú samkeppni
sem hefði verið í gangi væri ekki
lengur fyrir hendi. | 2
Samkeppniseftirlit brást
Fyrrverandi stjórnarformaður Iceland Express segir að þeir hafi misst
félagið þar sem yfirvöld hafi ekki tekið á samkeppnishindrunum Icelandair