Morgunblaðið - 25.04.2007, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. APRÍL 2007 15
Sandgerði | Sumardaginn fyrsta kom
siglandi til Sandgerðishafnar nýr
bátur í eigu Vonar ehf. í Garði. Bát-
urinn heitir Von GK 113 og er hann
smíðaður hjá Trefjum í Hafnarfirði.
Von er 15 tonn og er allur yfir-
byggður. Í bátnum er 730 hestafla
Yhamah-vél, 220 volta rafkerfi er
frá ljósavél sem er í hljóðeinangr-
uðum kassa í vélarhúsi. Ennfremur
er krapakerfi sem eykur gæði
aflans sem komið er með að landi. Í
brú eru öll nýjustu siglingatæki.
Ganghraði Vonar er um 23 sjómíl-
ur. Von verður gerð út á línu sem
beitt er í landi en hægt er að setja
beitningarvél í bátinn.
Skipstjóri er Eyþór Sigmarsson.
Ljósmynd/Reynir Sveinsson
Nýr bátur í Garðinn
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
VÍSINDAMENN sem hafa rann-
sakað upptökur af leirbotni undan
sunnanverðri strönd Oregon hafa
séð að á þeim stöðum, þar sem merki
sjást um togveiðar, er bæði minna af
fiski og fiskitegundir færri en á
óröskuðum svæðum. Aðrar rann-
sóknir á heimsvísu sýna fram á
skemmdir á lífríki botnsins af völd-
um botntrolls.
Þetta kemur fram á heimasíðu
bandaríska blaðsins The Seattle
Times. Þessar nýjustu rannsóknir
eru þær fyrstu til að kanna fjölda
fiska og fjölbreytni á leirbotni undan
vesturströnd landgrunnsins, þar
sem togveiðar eru stundaðar í um-
talsverðum mæli, segja þeir sem að
rannsókninni stóðu.
Endurskoðun á myndböndum frá
árinu 1990, sem tekin voru úr mönn-
uðu köfunartæki á svæði sem þekkt
er undir nafninu Coquille Bank
(skeljabanki), sýndi að á þeim stöð-
um þar sem merki voru eftir tog-
veiðar voru 20% færri fiskar, 30%
færri fiskitegundir og sex sinnum
minna af hryggleysingjum eins og
kröbbum.
„Við leggjum ekki til að veiðar í
troll verði bannaðar,“ segir Mark
Hixon, prófessor í sjávarlíffræði við
Háskóla Oregonfylkis. Hann er aðal-
höfundur skýrslu um rannsóknirnar,
sem birt hefur verið í the Journal of
Experimental Marine Biology and
Ecology.
„Það verður hins vegar að spyrja
hvort við viljum setja mark okkar á
þessi lífsvæði án þess að vita hver
langtíma áhrif af veiðum í botntroll
geta verið, eða hvort ákveðnir leir-
botnar á svæðinu eigi skilið varan-
lega friðun,“ segir Hixon.
Meira af hræætum
Svæði sem hafa orðið fyrir áhrif-
um vegna veiða virðast hýsa meira
af hræætum eins og krossfiski og
kröbbum, sem gætu hafa verið að
sækja í botndýr, sem hafa misst
skjól sitt vegna veiðanna.
Fyrir tveimur árum bönnuðu yf-
irvöld veiðar í botntroll á 300.000
fermílna svæði út af vesturströnd-
inni til að verja kóralla, þaraskóga,
klettarif og fleiri mikilvæg búsvæði
fiska. Hins vegar hafa engar tilraun-
ir verið gerðar til að friða leirbotn-
inn, sem þekur stærstan hluta af
landgrunninu, segja vísindamenn-
irnir. Á sumum svæðum land-
grunnsins er í gildi tímabundið bann
við botntrollsveiðum þar til stofnar
kóralbassa hafa náð sér á strik eftir
ofveiði.
Minna af fiski á
togveiðisvæðum
Bandarískir vísindamenn kanna áhrif
botntrolls á lífríkið á leirbotni
Í HNOTSKURN
»Á þeim stöðum þar semmerki voru eftir togveiðar
voru 20% færri fiskar, 30%
færri fiskitegundir og sex
sinnum minna af hryggleys-
ingjum eins og kröbbum
»Fyrir tveimur árum bönn-uðu yfirvöld veiðar í botn-
troll á 300.000 fermílna svæði
út af vesturströndinni til að
verja kóralla, þaraskóga,
klettarif og fleiri mikilvæg bú-
svæði fiska
RÆKJUAFLI við Ísland hefur
aldrei verið minni en árið 2006
eða 860 tonn alls. Þar af fengust
610 tonn af norður- og austur-
miðum. Afli af rækjumiðunum við
Snæfellsnes (grunnslóð) er ekki
talinn hér með. Afli á togtíma
hefur farið minnkandi á und-
anförnum árum og náði lágmarki
2005, en hefur nú aukist aðeins á
árinu 2006 enda sóknin mjög lítil,
aðeins 3 skip að veiðum. Veið-
arnar fara þó vel af stað og rækj-
an stór og góð.
Þetta kemur fram í samantekt
Unnar Skúladóttur, fiskifræðings
á Hafrannsóknastofnuninni.
Vísitala í stofnmælingu á út-
hafsrækju lækkaði verulega á ár-
unum 2002–2004 en hækkaði
nokkuð frá árinu 2004 til ársins
2006. Vísitala stofnstærðar er þó
enn í lágmarki miðað við und-
anfarin ár eða svipuð og árin
1989 og 1999. Það sama gildir um
vísitölu kvendýra. Í stofnmæling-
unni árið 2006 var lítið um ung-
rækju og vísitala tveggja ára
rækju mældist sú langlægsta frá
upphafi. Vissulega veldur miklum
áhyggjum þessi lélega nýliðun
sem kann þó að vera tímabundin.
Mikil þorskgengd á miðunum
Þorskgengd á rækjumiðunum
eins og kemur fram í stofnmæl-
ingu úthafsrækju árin 2003–2006
var mikil eða álíka og á árunum
1996–1998 þegar úthafsrækj-
ustofninn minnkaði verulega.
Þetta segir þó ekkert um stærð
þorskstofnsins í heild við Ísland
en greinilegt er að með hlýnun
sjávar hefur þorskgengd aukist
norður fyrir land og virðist
þorskurinn vera dýpra en áður
miðað við árin 1987–1995.
Samkvæmt stofnmælingu botn-
fiska í mars 2006 og haust 2006
var magn þorsks fyrir norðan og
austan land svipað og árið 2005.
Mikill munur er á niðurstöðum
líkana við mat á heildarstofn-
stærð, en allar niðurstöður benda
til þess að úthafsrækjustofninn
sé nú í lágmarki. Hafrann-
sóknastofnunin lauk úttekt á
ástandi úthafsrækjustofnsins nú í
byrjun árs og í greinargerð sem
send var sjávarútvegsráðuneyt-
inu í kjölfarið telur Hafrann-
sóknastofnunin að ekki séu for-
sendur fyrir breytingum á
aflamarki sem ákveðið var til
bráðabirgða 7 þúsund tonn fyrir
fiskveiðiárið 2006/2007.
Svo sem sjá má er mjög lítill
áhugi á rækjuveiðum miðað við
það að rækjan er langt frá því að
vera horfin af rækjumiðunum.
Talið er að lágt verð árin 2005 og
2006 samfara fremur litlum afla á
togtíma valdi þessu. Engin
rækjuveiði var á Dohrnbanka ár-
ið 2006 og mjög lítil árið 2005.
Samkvæmt úttekt Norðvestur-
Atlantshafsfiskveiðiráðsins
(NAFO) var staðlaður afli á tog-
tíma Grænlandsmegin við línu og
norðan 65. gráðu mjög mikill árið
2006 og lítil sókn á svæðið. Þar
mætti veiða meira af rækju.
Á grunnslóð eru allir rækju-
stofnar í lágmarki og engin
rækjuveiði leyfð á fjörðum norð-
anlands og vestan. Undantekning
er við Snæfellsnes, en þar eru
nokkrir bátar að rækjuveiðum.
Stærð rækjustofna við
Ísland enn í lágmarki
Afli í fyrra aðeins 860 tonn og hefur aldrei verið minni
)

# 
*+
*""

 * 
*+,-./0112
,-.3 ,--1 ,--3 0111 0113
/1
21
31
41
51
01
,1
1
6
#






8


 % *  
*+,-..0112

*+ ,-.30112
,-.3 ,--1 ,--3 0111 0113
,119111
-19111
.19111
/19111
219111
319111
419111
519111
019111
,19111
1

% * 
:*+ Í HNOTSKURN
»Vísitala stofnstærðar erenn í lágmarki miðað við
undanfarin ár eða svipuð og
árin 1989 og 1999.
»Samkvæmt stofnmælingubotnfiska í mars 2006 og
haust 2006 var magn þorsks
fyrir norðan og austan land
svipað og árið 2005.
»Á grunnslóð eru allirrækjustofnar í lágmarki
og engin rækjuveiði leyfð á
fjörðum norðanlands og vest-
an
OPIÐ hús verður í Verinu-Þróunarsetrinu v/höfnina
á Sauðárkróki í dag, miðvikudag. Þar verða kynnt
ýmis nýsköpunarverkefni sem unnið er að á svæðinu.
Tilefnið er stofnun nýs fyrirtækis sem nefnist Verið
Vísindagarðar ehf. Verið verður opið milli kl. 16 og
18.
Verið var formlega opnað 7. mars í fyrra í húsnæði
FISK Seafood við höfnina á Sauðárkróki. Þróun-
arsetrið er samstarfsverkefni Matís, Háskólans á Ak-
ureyri, Háskóla Íslands, FISK Seafood og Hólaskóla
og lögðu iðnaðar- og sjávarútvegsráðuneytin sameig-
inlega tæplega 10 milljónir króna til verkefnisins við
opnun þróunarsetursins.
Nú hefur verið stofnað sérstakt fyrirtæki Verið
Vísindagarðar ehf. til þess að annast kennslu- og
rannsóknaraðstöðu í þróunarsetrinu.
Opið hús í Verinu á Sauðárkróki
ÚR VERINU
Allt til rafsuðu
Þú færð allt til rafsuðu hjá okkur
Tæki, vír og fylgihluti
Skútuvogi 6 • 104 Reykjavík • Sími 510 4100 • www.danfoss.isDanfoss hf