Morgunblaðið - 25.04.2007, Side 42

42 MIÐVIKUDAGUR 25. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Svona mynd fer örugglega átólf milljónir og ekkertmeira um það að segja,“ var
haft eftir Guðmundi Jónssyni í
Listamönnum-Innrömmun, í
baksíðufrétt í Morgunblaðinu í
fyrradag. Þar átti hann við olíu-
málverk eftir Þórarin B. Þorláks-
son sem fólki er frjálst að bjóða í á
innrömmunarverkstæðinu og jafn-
vel talið að 15 milljónir fáist fyrir.
Hvað er eiginlega að gerast á ís-
lenskum myndlistarmarkaði? hlýt-
ur maður að spyrja sig. Verk eftir
meistara Kjarval fór fyrir 15,2
milljónir króna á uppboði um dag-
inn. Það þótti óvenjulegt Kjarvals-
verk og því sjálfsagt eðlilegt að svo
há fjárhæð fengist fyrir það, enda
höfundurinn mesti meistari ís-
lenskrar myndlistarsögu, eins stutt
og hún nú er. En ég man þá tíð er
Fjallamjólkin eftir Kjarval var met-
in álíka hátt og nýr Volvo. Fyrir ör-
fáum árum. Þá voru verk Kjarvals
algjörlega vanmetin. Nú virðast
hins vegar allir hafa jafnað sig á
málverkafölsunarmálinu svonefnda
og skyndilega áttað sig á því að
verk gömlu meistaranna séu mikil
menningarleg verðmæti. Það er
slegist um verk þeirra, ef marka
má fréttir af uppboðum.
  
En það eru ekki bara verk lönguliðinna myndlistarmanna sem
seljast eins og heitar lummur. Heilu
sýningarnar í Gallery Turpentine
seljast upp ef marka má rauða
punkta við verkin. Einhver hlýtur
myndlistaráhugi þjóðarinnar því að
vera. Eða eru menn aðallega að
kaupa myndlist með fjárfestingu í
huga?
Ég rak upp stór augu á myndlist-
arsýningu um daginn og þá ekki
vegna þess að myndlistin hafi verið
áhugaverð heldur vegna verðlagn-
ingar listamannanna. Þar mátti
meðal annars sjá svarthvítt verk,
um 120 sm á hæð og svona 40 sm á
breidd. Verkið var afar einföld
línuteikning af konu á pappír í tré-
ramma. Verðið á því var gjörsam-
lega út úr kortinu: 700.000 krónur.
Höfundur verksins er ekki þekktur
almennt hér á landi eða vinsæll.
Fleiri verk var að finna svo ótrú-
lega hátt verðlögð að mann rak í
rogastans. „Verði þeim að góðu
sem eyðir 700.000 krónum í þetta!“
hugsaði ég og gretti mig.
Þar er þó mergurinn málsins.
Menn verðleggja myndlist bara eins
og þeim sýnist og svo kemur í ljós
hvort einhver er tilbúinn að eyða
peningum í hana. Myndlist lýtur
nefnilega ekki neinum reglum eða
lögmálum þegar kemur að verð-
lagningu og það er engin formúla
til sem menn geta farið eftir, að því
er virðist.
  
Nokkrar þumalputtareglurhljóta þó að gilda. Til dæmis
þessar: Nýútskrifaður listamaður
leggur ekki jafnmikið á verk sín og
sá sem er með tíu ára reynslu (þ.e.
ef verk eru sambærileg). Sá sem er
með tíu ára reynslu en nýtur ekki
vinsælda leggur ekki jafnmikið á
verk, t.d. olíumálverk, og sá sem er
með minni reynslu en vinsælli.
Grafíkverk þrykkt í 50 eintökum er
ódýrara en grafíkverk þrykkt í 5
eintökum, og þannig mætti áfram
telja.
Vandinn er sá að þumalputta-
reglurnar koma að takmörkuðu
gagni. Til dæmis eru olíumálverk
margfalt dýrari en vatnslitamyndir
almennt séð, ef jafnstór verk eru
borin saman. Maður hlýtur að leiða
líkum að því að það sé vegna þess
að olían er dýrara efni, hún endist
lengur, striginn er dýrari en papp-
írinn. En málarinn er ekki endilega
lengur að mála verkið þó að efnið
sé dýrt. Og hann er kannski verri
málari en vatnslitamálarinn. Getur
verið að fólki finnist fínna að eiga
olíumálverk og það sé því gamall
vani að verðleggja slík verk marg-
falt hærra? Grafíkverk eru mörg
hver með dýrum olíulitum, en kosta
þó álíka mikið og vatnslitamyndir.
Kannski er þumalputtareglan
fyrir hinn ráðvillta, nýútskrifaða
myndlistarmann sem stendur og
klórar sér í höfðinu, nýbúinn að
hengja upp verk fyrir fyrstu einka-
sýninguna sína en veit ekki hvernig
hann á að verðleggja þau, þessi:
Ímyndaðu þér að þú sért sýning-
argestur með meðaltekjur og hafir
áhuga á ákveðnu verki. Hversu hátt
verð værirðu reiðubúinn að greiða
fyrir það? Og leggðu svo það verð
á.
Hin dýra myndlist
Reuters
Dýrt Verkið White Center eftir Mark Rothko, metið á 40 milljónir dollara. Verð á verkum heimsþekktra mynd-
listarmanna hefur rokið upp vestanhafs og virðist það sama vera að gerast hér á landi með íslensku meistarana.
AF LISTUM
Helgi Snær Sigurðsson
»Ég rak upp stóraugu á myndlistar-
sýningu um daginn og
þá ekki vegna þess að
myndlistin var áhuga-
verð, heldur vegna verð-
lagningar listamann-
anna.
helgisnaer@mbl.is
Of góður?
Of heiðarlegur?
Of mikill nörd?
- Miðasala í Smárabíó og Regnbogann
Vinkona hennar er myrt
og ekki er allt sem sýnist
Bardagafimu skjaldbökurnar
eru mættar aftur í flottustu
ævintýrastórmynd ársins
MÖGNUÐ SPENNUMYND MEÐ
MARK WAHLBERG FRÁ LEIK-
STJÓRA "TRAINING DAY"
Prentaðu sjálf(ur) út bíómiðann - Engar biðraðir
Aðei
ns ön
nur
bíóm
yndi
n frá
upp
hafi
sem
er bö
nnuð
inna
n
18 á
ra!
M A R K W A H L B E R G
Magnaður spennutryllir með súper-
stjörnunum Halle Berry og Bruce Willis
ásamt Giovanni Ribisi
Hve langt
myndir þú
ganga?
Stranglega bönnuð innan 18 ára!
Ein Svakalegasta
hrollvekja til þessa.
Enn meira brútal
en fyrri myndin.
Alls ekki fyrir
viðkvæma.
eeee
“Magnþrunginn spen-
nutryllir og sjónarspil sem
gefur ekkert eftir”
- V.J.V. Topp5.is
eee
“Sólskin er vel þess
virði að sjá.”
H.J. MVL
“Besta sci-fi mynd
síðustu tíu ára.”
D.Ö.J. Kvikmyndir.com
eee
Ó.H.T. Rás2
eeee
- Empire
SÓLIN ER AÐ DEYJA. ER HÆGT
AÐ BJARGA HENNI?
- Kauptu bíómiðann á netinu
The Hills Have Eyes 2 kl. 5.50, 8, og 10.10 B.i. 18 ára
The Hills Have Eyes 2 LÚXUS kl. 5.50, 8, og 10.10
Perfect Stranger kl. 5.30, 8, og 10.30 B.i. 16 ára
Mr. Bean’s Holiday kl. 5, 7 og 9
Úti er Ævintýri m/ísl. tali kl. 3.45
Sunshine kl. 8 og 10.10 B.i. 16 ára
TMNT kl. 4 og 6 B.i. 7 ára
School for Scoundrels kl. 3.40
Sími - 564 0000Sími - 462 3500
Shooter kl. 5:50, 8 og 10:15 B.i. 16 ára
Perfect Stranger kl. 8 og 10:10 B.i. 16 ára
Úti er Ævintýri m/ísl. tali kl. 6
eee
EMIPIRE
Þeir
heppnu
deyja
hratt
eeee
SV, MBL
eee
MMJ, Kvikmyndir.com
Í GÆR VAR ÞAÐ
HEIÐURINN
Í DAG ER ÞAÐ RÉTTLÆTIÐ