Morgunblaðið - 11.09.2007, Qupperneq 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 11. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tvöföldun á sex árum
 Kostnaður við S-merkt lyf hefur hækkað um 19,2% á þessu ári  Mikil aukning
er á notkun gigtarlyfja en þau hafa bætt verulega líðan mikið veikra sjúklinga
HORFUR eru á að kostnaður Land-
spítala vegna S-merktra lyfja verði
rúmlega tveir milljarðar kr. á þessu
ári en þessi kostnaður nam um
milljarði fyrir sex árum. Jókst hann
um 19,2% á fyrstu sex mánuðum
þessa árs í samanburði við fyrri
helming síðasta árs. Vilhelmína
Haraldsdóttir, sviðsstjóri lækninga,
lyflækningasviði II, segir óraunhæft
að gera ráð fyrir að kostnaðurinn
hækki í takt við önnur rekstrarút-
gjöld Landspítala en þau hafa að
jafnaði hækkað um 3,5% síðustu ár.
Svokölluð S-merkt lyf eru nýjustu
og dýrustu lyf sem gefin eru á
sjúkrahúsinu sjálfu. Það er því oft
lítil sem engin samkeppni hvað
varðar innkaup á þessum lyfjum.
Þessi kostnaðarliður var áður hjá
Tryggingastofnun ríkisins en árið
2001 var bæði fagleg og fjárhagsleg
umsýsla þessara lyfja færð yfir til
spítalans. Þá nam þessi kostnaður
um einum milljarði króna en er í dag
kominn yfir tvo milljarða. Sá lyfja-
flokkur sem hækkað hefur mest á
þessu ári er sérhæfð lyf til ónæm-
isbælingar en kostnaður við þau hef-
ur hækkað um 47%. Var hann um
260 milljónir kr. á fyrra helmingi
þessa árs. Vilhelmína sagði, að þessi
lyfjaflokkur væri tiltölulega nýr.
Framleiðsla lyfjanna, sem væri
mjög flókin, byggðist á líftækni og
lyfin því mjög dýr. Væru þau að-
allega notuð við mjög erfiðum gigt-
arsjúkdómum eins og liðagigt. Þau
hefðu skilað góðum árangri og
gerðu fólki með þennan sjúkdóm
fært að stunda lengur vinnu en það
hafði annars getað. Notkun þeirra
hefði því aukist verulega. Vilhelmína
sagði að flestir sjúklingar, sem
fengju þessi lyf, legðust ekki inn á
spítalann, heldur fengju þau á dag-
og göngudeildum.
Kostnaður vegna S-merktra
krabbameinslyfja hefur einnig auk-
ist og sagði Vilhelmína að það sama
ætti við þar og um gigtarlyfin; um
væri að ræða ný og dýr lyf.
Óraunhæf áætlun um kostnað
Vilhelmína sagði að öll ný S-
merkt lyf færu í gegnum ákveðið
ferli áður en ákvörðun væri tekin
um að hefja notkun þeirra. Læknar
þyrftu að semja leiðbeiningar um
notkun þeirra. Lagt væri mat á
hvaða ávinningur væri af þeim um-
fram önnur lyf. Tekið væri tillit til
kostnaðar við lyfin og litið væri til
þess sem aðrar þjóðir væru að gera
varðandi notkun á þessum nýju lyfj-
um. Endanleg ákvörðun um hvort
þau yrðu tekin í notkun væri síðan í
höndum framkvæmdastjóra lækn-
inga.
Vilhelmína sagði að kostnaður við
þessi lyf væri vissulega mikill og
vaxandi. Það væri hins vegar óraun-
hæft að gera ráð fyrir að kostnaður-
inn hækkaði í takt við önnur rek-
starútgjöld. Um væri að ræða lyf
sem oft stuðla að mikilli framför í
meðhöndlun alvarlega veikra sjúk-
linga og notkun á þeim geti oft á tíð-
um leitt til sparnaðar annars staðar
í heilbrigðiskerfinu. Nauðsynlegt er
þó að gæta fyllstu hagkvæmni í
notkun þeirra. Það er mikilvægt að
Íslendingar geti verið áfram í hópi
þjóða sem standa sig hvað best á
þessu sviði.



 
 


  

 


 
 !"  # 

 ""  !
 !$

%!&

'
 ""  !
(
)%*(
*
&#&"
 ( + ,& 

-
#  '
 .
 






! "


""
#" 

 
/

 
/
/
HEIMSMEISTARALIÐ Salaskóla í
skólaskák mun næstkomandi mið-
vikudag halda til Namibíu, en Þró-
unarsamvinnustofnun Íslands hefur
í samstarfi við Skáksamband Íslands
og Hrókinn staðið fyrir skákverk-
efni meðal grunnskólabarna í Nami-
bíu síðustu þrjú árin. Það er stofn-
unin og Kópavogsbær sem bjóða
ungmennunum út.
Skáksveit Salaskóla vann í sumar
heimsmeistaratitil í flokki 14 ára og
yngri á alþjóðlegu móti grunn-
skólaliða sem haldið var í Tékklandi.
Í sigurliðinu voru Jóhanna Björg Jó-
hannsdóttir, Patrekur Maron Magn-
ússon, Páll Andrason, Guðmundur
Kristinn Lee og Birkir Karl Sigurðs-
son, öll á aldrinum 11-14 ára. Hóp-
urinn fer allur í ferðina, ásamt far-
arstjórunum Hrannari Baldurssyni
og Tómasi Rasmus.
Mun íslenska sveitin tefla við aðra
grunnskólanemendur auk þess að
taka þátt í tveimur meistaramótum
ungmenna. Annars vegar er um að
ræða keppni skólaliða og hins vegar
einstaklingskeppni. Mótin eru bæði
haldin í höfuðborginni, Windhoek.
Íslensku ungmennin koma einnig
til með að ferðast töluvert um landið
og heimsækja m.a. skóla frum-
byggja, San-fólksins, í grennd við
bæinn Grootfontein.
Taka þátt í tveimur mótum
Morgunblaðið/Frikki
Spenningur Nokkur þeirra ungmenna sem fara til Namibíu á næstunni, ásamt fararstjórum og Sighvati Björg-
vinssyni framkvæmdastjóra Þróunarsamvinnustofnunar Íslands og Gunnari Birgissyni bæjarstjóra Kópavogs.
Heimsmeistaraliði Salaskóla í skólaskák boðið til Namibíu
Eftir Steinunni Ásmundsdóttir
steinunn@mbl.is
FORMAÐUR og framkvæmdastjóri AFLS –
starfsgreinafélags, funda í dag með Jóhönnu Sig-
urðardóttur félagsmálaráðherra. Félagið leggur
þar fram tillögur um náið samráð og samvinnu
Vinnumálastofnunar og félagsins á félagssvæði
AFLS.
Stjórn AFLS segir í yfirlýsingu frá í gær að verði
ekki gripið tafarlaust til harðra aðgerða í vinnu-
staðaeftirliti af hálfu Vinnumálastofnunar, muni fé-
lagið grípa til allra þeirra aðferða sem það telur
skila árangri til að berjast gegn félagslegum und-
irboðum.
AFL hefur sakað Vinnumálastofnun um að vera
með innantómar hótanir og vísar þar til þess er
Vinnumálastofnun ætlaði að stöðva starfsemi
tveggja undirverktaka við Hraunaveitu Kára-
hnjúkavirkjunar sl. fimmtudag, en hvarf frá því á
síðustu stundu og gaf lengri frest til úrbóta. Stjórn
AFLS ákvað í gær að halda áfram undirbúningi að
aðgerðum gegn fyrirtækjum sem hafa erlent verka-
fólk í vinnu og ekki hafa fullnægt reglum um skrán-
ingu og/eða óljóst er um kjör og réttindi starfsfólks.
Breyta verði verklagsreglum þar sem sýnt þyki að
verklagsreglur þær sem sátt hefur verið um milli
aðila vinnumarkaðarins og stjórnvalda, m.a. um
hlutverk Vinnumálastofnunar, dugi vart lengur.
Lögð á ráðin um aðgerðir
Um það hvort félagið hyggist efna til beinna að-
gerða, svo sem truflunar á starfsemi fyrirtækjanna
tveggja við Hraunaveitu, segir Sverrir Mar Al-
bertsson, framkvæmdastjóri AFLS það hafa komið
til tals. „Það er mikill baráttuhugur í fólki á Austur-
landi og okkar félagsmenn vilja aðgerðir. Atvinnu-
rekendur hér hafa einnig látið í sér heyra.“ Hann
segir stuðning Starfsgreinasambandsins vísan
þrátt fyrir orð Kristjáns Gunnarssonar, formanns
sambandsins, um að nú þurfi að bera klæði á vopnin
í deilum Vinnumálastofnunar og AFLS. Menn úr
Alþýðusambandsforystunni séu væntanlegir til fé-
lagsmálaráðherra í dag og á morgun, svo sem Guð-
mundur Gunnarsson og Grétar Þorsteinsson og
skilaboðin því mjög skýr. Sverrir vill að Vinnumála-
stofnun ráði starfsmann til viðbótar þeim tveimur
fulltrúum stofnunarinnar sem fyrir starfa á Austur-
landi. Verði það vinnustaðafulltrúi sem starfi náið
með AFLI og með umboð Vinnumálastofnunar til
skýrra aðgerða gagnvart fyrirtækjum sem brjóti
gegn réttindum starfsmanna sinna. Þeir eigi að
vera skráðir, hafa kennitölu, tryggingar, ráðning-
arsamninga og vera í það minnsta á lágmarkstöxt-
um eins og lög og reglur kveða á um.
Á fundi stjórnar AFLs í gær var tilkynningu fé-
lagsmálaráðherra um hertar aðgerðir í eftirliti með
vinnu erlends launafólks fagnað.
Vilja nánari samvinnu og samráð
Í HNOTSKURN
»AFL Starfsgreinafélag hefur gagnrýntmeinta linkind Vinnumálastofnunar
gagnvart óskráðum fyrirtækjum og starfs-
mönnum þeirra harkalega.
»AFL hugar að beinum aðgerðum gegntveimur undirverktökum við Hrauna-
veitu Kárahnjúkavirkjunar.
Umhverfisráðu-
neytið hefur fellt
úr gildi þá
ákvörðun Heil-
brigðisnefndar
Vesturlands að
endurnýja starfs-
leyfi Laugafisks á
Akranesi. Ráðu-
neytið telur hins
vegar vegar laga-
skilyrði bresta
fyrir því að hægt sé að stöðva starf-
semi fyrirtækisins eins og kærendur
kröfðust. Kærendur sætta sig ekki
við lyktarmengun frá fyrirtækinu.
Deilan stóð um hvernig standa
ætti að endurnýjun starfsleyfis, en
fyrirtækið fékk leyfi til fjögurra ára.
Ráðuneytið taldi að við útgáfu nýs
starfsleyfis hefði ekki verið gætt
hagsmuna þeirra sem búa í grennd-
inni. Fyrirtækið hefur sótt um und-
anþágu frá starfsleyfi og hefur ráðu-
neytið fallist á það þar til ný
ákvörðun heilbrigðisnefndar um
starfsleyfi liggur fyrir.
Starfsleyfi
Laugafisks
fellt úr gildi
Leyfi Fær Lauga-
fiskur starfsleyfi?
ORKUVEITA Reykjavíkur telur
nauðsynlegt að draga úr umferð bíla
í Heiðmörk. Orkuveitan, sem hefur
umsjón með Heiðmörk, lét loka hliði
við Hraunslóð í sumar. Eiríkur
Hjálmarsson, upplýsingafulltrúi
Orkuveitunnar, sagði að þessi
ákvörðun hefði verið tekin í samráði
við borgina, lögreglu og Skógrækt-
arfélag Reykjavíkur.
Eiríkur sagði að mikið hefði verið
um að fólk hefði verið að aka í gegn-
um Heiðmörk. Stórir bílar hefðu
einnig nýtt þennan veg í tengslum
við framkvæmdir, en óhapp varð á
svæðinu í vor þar sem olía lak niður í
jarðveg. Heiðmörk er varnsvernd-
arsvæði höfuðborgarbúa.
Eiríkur sagði að ræddar hefðu
verið hugmyndir um að fjölga að-
keyrslum að Heiðmörk, en jafnframt
að banna alla bílaumferð innan
hennar. Engin ákvörðun lægi fyrir
um þetta.
Takmarka um-
ferð í Heiðmörk
TÖLUVERT hefur verið af seiðum
út frá Kaffivagninum við Granda-
garð að undanförnu. Sigurður Þór
Jónsson, fiskifræðingur og sér-
fræðingur í ufsa hjá Hafrann-
sóknastofnuninni, segir þetta ekki
koma á óvart, því nánast árlega sjá-
ist ufsaseiði í einhverju magni í
höfnum vítt og breitt um landið.
Sigurður Þór Jónsson segir að
Hafró hafi ekki rannsakað ufsaseiði
í höfnum sérstaklega í nokkur ár. Í
raun sé ufsinn lítið rannsakaður
miðað við þorskinn sem allt hverfist
gjarnan um enda hafi litlu verið
ráðstafað til rannsókna á ufsa. Sé
ufsi nú í höfninni megi gera því
skóna að um sé að ræða klak frá því
í vor.
Ufsinn hrygnir í febrúar, fyrstur
þorskfiska. Sigurður Þór segir að
seiðin geti sótt í úrgang úr fisk-
vinnslu en væntanlega sé lítið eftir
af slíkum úrgangi vegna hreins-
unar hafna. Hins vegar sé það í eðli
ufsans að sækja í fjöruna og það
geti verið skýring á seiðatorfum í
höfnum.
Að sögn Sigurðar er ufsastofninn
í þokkalegu ástandi í kjölfar góðra
nýliðunarárganga frá 2000 og 2002
auk þess sem tekist hafi að draga
úr sókn. Í vor hafi sérfræðingar
Hafró þó lagt til að dregið yrði úr
sókn vegna slakrar útkomu í ralli.
Mælt hafi verið með 60 þúsund
tonna aflamarki en útgefið afla-
mark er 75 þúsund tonn. Kvótinn
var 80 þúsund tonn á nýliðnu fisk-
veiðiári.
Seiði í
torfum við
Grandagarð