Morgunblaðið - 31.01.2008, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. JANÚAR 2008 13
ERLENT
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
JOHN McCain, öldungadeildar-
þingmaður fyrir Arizona, er nú
sigurstranglegasti frambjóðandinn
í forkosningum repúblikana þótt
hann hafi nánast verið afskrifaður
fyrir örfáum mánuðum.
Sigur McCains í Flórída í fyrra-
dag sýnir að hann er ekki aðeins
eftirlæti óháðra kjósenda, heldur
nýtur hann einnig mikils stuðnings
meðal þeirra sem skráðir eru í
flokk repúblikana. Aðeins skráðir
repúblikanar gátu kosið í Flórída
ólíkt sambandsríkjunum New
Hampshire og Suður-Karólínu þar
sem mikið fylgi meðal óflokksbund-
inna kjósenda hafði tryggt McCain
efsta sætið. Sigurinn í fyrradag er
mikilvægur í ljósi þess að Flórída
er fjórða fjölmennasta sam-
bandsríkið og endurspeglar fjöl-
breytileika Bandaríkjanna.
McCain fékk 36% atkvæðanna í
Flórída og helsti keppinautur hans,
Mitt Romney, 31%. Munurinn er
ekki mikill og stjórnmálaskýrendur
búast við tvísýnni baráttu á milli
þeirra á þriðjudaginn kemur þegar
kosið verður í 21 ríki. Romney er
enn álitinn skæður keppinautur þar
sem hann hefur mikil peningaráð
og nýtur mikils stuðnings meðal
íhaldssamra kjósenda repúblikana.
Ein af meginniðurstöðum for-
kosninganna í Flórída er að bar-
áttan stendur nú í raun aðeins á
milli McCains og Romneys og aðrir
keppinautar þeirra hafa heltst úr
lestinni. Rudy Giuliani fékk aðeins
15% atkvæðanna og var fullyrt að
hann myndi draga sig í hlé og lýsa
yfir stuðningi við McCain.
Mike Huckabee fékk enn minna
fylgi, eða 13%, og virðist ekki eiga
raunhæfa möguleika á sigri. Hann
hyggst þó berjast áfram og er það
talið koma sér vel fyrir McCain.
Líklegt er að Huckabee taki at-
kvæði frá Romney þar sem þeir
hafa tekist á um stuðning íhalds-
samra trúarhópa.
Sigur án kjörmanna
Hillary Clinton fékk 50% at-
kvæða og Barack Obama 33% í for-
kosningum demókrata í Flórída.
John Edwards fékk aðeins 14%
fylgi og það varð til þess að hann
ákvað að draga sig í hlé.
Sigur Clinton hefur þó ekki
mikla þýðingu þar sem deila um
tímasetningu forkosninganna varð
til þess að ákveðið var að svipta
fulltrúa Flórída atkvæðisrétti á
flokksþingi demókrata þegar for-
setaefni flokksins verður valið
formlega.
Edwards hættur og Giuliani á útleið
Reuters
Óstöðvandi? John McCain fagnar sigri sínum í forkosningunum í Flórída.
Sigurinn í Flórída sýnir að McCain er
ekki aðeins eftirlæti óháðra kjósenda
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
FRAM kemur í skýrslu opinberrar rannsóknarnefndar í
Ísrael á stríðinu gegn Hizbollah-skæruliðum í Líbanon
2006 að gerð hafi verið ýmis mistök af hálfu jafnt stjórn-
málaleiðtoga sem hershöfðingja í tengslum við átökin.
Hins vegar hafi Ehud Olmert forsætisráðherra gert það
sem hann hafi talið vera „í þágu Ísraelsríkis“.
Margir höfðu gert því skóna að í skýrslunni, sem er um
500 síður, yrði felldur svo harður dómur yfir Olmert að
hann myndi hrökklast úr embætti en ljóst þykir að það
muni ekki verða. Eliyahu Winograd, dómari á eftirlaun-
um, sem hafði umsjón með gerð skýrslunnar, var þó
harðorður í gær er hann kynnti aðalatriðin. „Það voru
slæm og alvarleg mistök að hefja stríðið án þess að hafa
gert áætlun um leið út úr því,“ sagði hann.
Líbanon varð hart úti í átökunum, 1.200 manns, að-
allega óbreyttir borgarar, féllu og eignatjón varð gríð-
arlegt. Niðurstaðan varð eins konar jafntefli, Hizbollah-
samtökin misstu að vísu marga menn en styrktu mjög
áróðursstöðu sína í Líbanon. Markmið Ísraela, sem var
að ganga í eitt skipti fyrir öll milli bols og höfuðs á sam-
tökunum, mistókst með öllu. Traust almennings í Ísrael á
hernum beið mikinn hnekki og Olmert var hart gagn-
rýndur fyrir að gefa skipun um mikla en misheppnaða
sókn 60 stundum áður en vopnahlé átti að taka gildi. 33
ísraelskir hermenn féllu í sókninni.
Líbanonsstríð „slæm
og alvarleg mistök“
Olmert sleppur lítt skaddaður en í skýrslu rannsóknarnefndar
er hann sagður hafa talið sig vera að tryggja hagsmuni Ísraels
MIKIÐ vetrarríki er í Kína um þessar mundir og
óvanalegt að því leyti að mikið hefur snjóað í mið- og
suðurhluta landsins. Talið er að þök á hálfri milljón
húsa hafi sligast undir farginu og mikið tjón hefur orð-
ið í landbúnaði, einkum í ylræktinni. Samgöngur eru
erfiðar af þessum sökum og er víða rafmagnslaust
vegna þess að kol hafa ekki borist kolakyntum raf-
orkuverum. Víða hefur verksmiðjum verið lokað og
annarri atvinnustarfsemi hætt og stjórnvöld óttast, að
ástandið eigi eftir að kynda undir verðbólgunni, sem
hefur verið vaxandi. Þykir þetta sýna hve kínverskt
efnahagslíf er berskjaldað fyrir truflunum af þessu
tagi. Stjórnvöld hafa nú lýst yfir „stríði“ gegn elris-
hundi og fylgifiskum hans og kallað út herinn til að
moka snjó. Hér láta hermenn hendur standa fram úr
ermum í mokstrinum á einni brúnna yfir Yangtze-fljót í
borginni Nanking en milljónir manna voru stranda-
glópar hér og hvar vegna ófærðarinnar.
Reuters
Óvanalegt vetrarríki í Kína
Chicago. AFP. | Bóluefni sem kemur í
veg fyrir vímuáhrif eiturlyfja hefur
verið þróað við Baylor-læknaháskól-
ann í Houston. Bundnar eru vonir
við að efnið geti nýst í baráttunni við
eiturlyfjavána og jafnvel komið í veg
fyrir að fólk ánetjist eiturlyfjum.
Hingað til hefur bóluefnið sýnt
mesta virkni á áhrif kókaíns en von-
ast er til að í framtíðinni verði einnig
hægt að nota það gegn áhrifum
amfetamíns, heróíns og jafnvel
sígarettna.
Bóluefnið dregur úr magni kók-
aíns sem berst til heilans en ferlið er
mjög hægt, svo ekki er hætta á frá-
hvarfseinkennum.
Efnið verður til þess að líkaminn
skynjar eiturlyfið sem aðskotaefni
og ræðst á það í blóðrásinni með því
að mynda mótefni. Kókaíneindirnar
skiljast loks út í gegnum nýrun og
líkaminn losar sig við það með þvagi.
Á þennan hátt er komið í veg fyrir að
kókaínið berist til heilans og valdi
vímu.
Með notkun efnisins væri hægt að
minnka ánetjun því líkaminn myndi
smám saman mynda meira mótefni
og áhrif eiturlyfsins hjaðna.
Nú er bóluefnið fyrst og fremst
hugsað í lækningaskyni fyrir fíkla en
ekki er útilokað að það verði einnig
nýtt til forvarna.
Bóluefni
þróað gegn
kókaíni
♦♦♦
TOMAS Delgado, spænskur efna-
maður, hætti í gær við vægast sagt
umdeilda málshöfðun en hann hafði
krafist þess, að foreldrar drengs,
sem hann ók á og varð að bana,
bættu honum skemmdir á bílnum.
Delgado var a.m.k. á 113 km hraða
þegar hann ók á Enaitz Iriondo
Trinidad, 17 ára dreng, og varð hon-
um að bana. Hámarkshraðinn á slys-
stað var 90 km en sérfræðingur for-
eldra drengsins hélt því fram, að
Delgado hefði verið á 173 km hraða.
Dómari vísaði máli Delgados frá á
þeirri forsendu, að hann hefði ekki
brotið neitt af sér og þá höfðaði hann
mál gegn foreldrunum og krafðist
þess, að þeir bættu honum tjón á fína
bílnum hans, Audi A-8, um 1,9 millj.
ísl. kr.
Almenningur á Spáni brást æva-
reiður við málshöfðuninni og er
óhætt að segja, að Delgado sé nú sá,
sem fólk fyrirlítur mest. Af þeim
sökum hefur hann dregið kæruna til
baka en nú er hugsanlegt, að mál
hans verði tekið upp aftur og hann
ákærður fyrir manndráp.
Fallið frá
málshöfðun
ÖSKU Mahatma Gandhi, frelsis-
hetju Indverja, var dreift undan
strönd borgarinnar Mumbai í gær í
tilefni af því að 60 ár eru liðin frá
því að hann var myrtur. Nilamben
Parikh, langafabarn Gandhis, hellir
hér öskunni í Arabíuhaf úr duftkeri
við athöfn sem fór fram í samræmi
við helgisiði hindúa.
Reuters
Öskunni dreift
DANSKA sjónvarpið (DR) hugðist í
gær sýna heimildamynd þar sem
fram kemur að flugvélar á vegum
bandarísku leyniþjónustunnar,
CIA, hafa farið um danska lofthelgi
og m.a. millilent í Narsarsuaq á
Grænlandi til að taka eldsneyti,
segir Berlingske Tidende. Grunur
leikur á að CIA hafi flutt meinta
hryðjuverkamenn í þessum ferðum.
DR komst yfir flugáætlanir, hót-
elskráningar og áhafnarlista vegna
nokkurra véla sem hafa millilent á
Grænlandi. Fyrir gögnunum er
skráð Stevens Express Leasing sem
er eitt af felufyrirtækjum CIA.
CIA-vélarnar
millilentu á
Grænlandi
DANIR óttast, að þrír síðustu bók-
stafirnir í danska stafrófinu, æ, ø
og å, heyri brátt sögunni til. Er það
álit dönsku málnefndarinnar og
einnig Institut for Fremtids-
forskning, stofnunar, sem fæst við
rannsóknir á því sem framtíðin
kann að bera í skauti sér.
„Æ, ø og å eiga undir högg að
sækja vegna alþjóðavæðingar og
hinnar stafrænu þróunar. Ef ekkert
verður að gert, munu þessir þrír
bókstafir hverfa smám saman,“
segir Johan Peter Paludan, for-
stöðumaður IF. Hann og Sabine
Kirchmeier-Andersen, forstöðu-
maður dönsku málnefndarinnar,
hvetja til þess, að tekið verði í
taumana strax og segja, að það
skipti máli fyrir Dani að hafa ein-
hverja sérstöðu meðal þjóða.
Danir óttast
um Æ, Ø og Å
STUTT