Morgunblaðið - 05.05.2008, Page 23
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. MAÍ 2008 23
ingargrein frá þýskum vini pabba
sem hófst á þessum orðum á ensku.
Að vísu hafði hún verið skrifuð af
mikilli geðshræringu og margt þar
sem ekki stóðst samkvæmt minni
þekkingu á enskri tungu eða innsýn í
almennt velsæmi.
Einhvern veginn þykir mér fráfall
Jóns tengdapabba og pabba vera
undarlega líkt, sami mánuður, sama
orsök og kannski sömu „örlög“. Þó
þegar ég hugsa til baka þá voru Jón
og pabbi eins og svart og hvítt,
hvunndags var Jón klæddur í verka-
mannaföt og pabbi í sínum skrif-
stofulörfum. En á jólunum þegar við
buðum þeim í mat þá var eins og
Bogart og Leppalúði væru í heim-
sókn. Jón í hlutverki Rick Blaine úr
Casablanka gljáandi einsog túskild-
ingur, en pabbi eins og faðir jóla-
sveinanna.
En líkt og synir Leppalúða kom
Jón oft til okkar færandi gjafir sem
hann hafði fengið eftir túra og kenndi
þar marga grasa. Helst minnist ég
allra tölvuhlutana sem hann kom
með vegna tölvuáhuga míns, held ég
gæti stofnað lítið tölvufyrirtæki eftir
allar þær sendingar. En ekki var
hægt að leggja á allar sendingar Jóns
veraldlegan mælikvarða. Eins og öll
þau skipti sem hann fór með strák-
ana mína í sund og sunnudagsbíltúra.
Fyrir utan hreinleikann af sundferð-
unum held ég að þeir strákar hafi
fengið mest úr samvistum við afa
sinn og frænda og búi að því út lífið.
Þó svo að ég hafi tíundað hér um
hvað pabbar mínir voru ólíkir þá áttu
þeir eitt sameiginlegt, að öllum þótti
vænt um þá. Jón hafði nokkrum sinn-
um haft á orði, þegar honum þótti ég
eitthvað utanveltu í fjölskyldumál-
um, að honum þætti vænt um mig.
Veit ekki hvort það er orðið of seint
að segja það núna að mér þótti vænt
um þig líka.
Þinn tengdasonur
Brjánn Fransson.
Fleiri minningargreinar um Jón
Albert Jónsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
✝ Hjalti Þór-arinsson fæddist
að Hjaltabakka,
Torfalækjarhreppi,
Austur-Húnavatns-
sýslu 23. mars 1920.
Hann lést á Hjúkr-
unarheimilinu Sól-
túni 23. apríl síðast-
liðinn.
Foreldrar hans
voru hjónin Þór-
arinn Jónsson, f.
1870, d. 1944, al-
þingismaður, hrepp-
stjóri og bóndi á
Hjaltabakka, og Sigríður Þorvalds-
dóttir, f. 1875, d. 1944, húsfreyja á
Hjaltabakka.
Hjalti var yngstur af 11 systk-
inum, eitt systkini hans dó í æsku,
Ingibjörg, 2 ára. Systkini hans í
aldursröð voru: a) Þorvaldur, f.
1899, d. 1981, b) Ingibjörg Jóninna,
f. 1903, d. 1994, c) Aðalheiður, f.
1905, d. 1999, d) Brynhildur, f.
1905, d. 1994, e) Skafti, f. 1908, d.
1936, f) Sigríður, f. 1910, d. 1956, g)
Jón, f. 1911, d. 1999, h) Hermann, f.
1913, d. 1965, i) Magnús, f. 1915, sá
eini af systkinunum sem er á lífi, j)
Þóra, f. 1916, d. 1947.
Hinn 22. október árið 1946
kvæntist Hjalti Ölmu Önnu Þór-
arinsson, (fædd) Thorarensen, Ak-
ureyri, f. 12.8.1922, svæfing-
arlæknir á Landakoti, síðan
yfirlæknir Krabbameinsleit-
arstöðvarinnar og síðast sérfræð-
ingur í geðlækningum við Land-
spítalann. Foreldrar hennar voru
Oddur Carl Thorarensen, lyfsali á
Akureyri, f. 1894, d. 1964, og Gunn-
laug Júlíusdóttir Thorarensen frá
Hvassafelli í Eyjafirði, f. 1901, d.
1987. Börn Hjalta og Ölmu eru: 1)
Þórarinn, f. 1947, verkfræðingur
og MBA, maki Halla Halldórs-
dóttir, f. 1948, eiga þau 2 börn a)
Hjalti, f. 1975, kvæntur Ernu Mar-
gréti Geirsdóttur, f. 1975, og eiga
þau 2 börn, b) Freyja Vilborg, f.
hús í Madison. Hjalti kom heim til
Íslands 1954 og tók að sér sérfræð-
ingsstöðu og síðar stöðu sem yf-
irlæknir handlækningadeildar
Landspítalans. Hjalti var frum-
kvöðull á sviði brjósthols-
skurðlækninga og einnig varðandi
meðferð á berklum. Hjalti var bæði
kennari og í skólastjórn Hjúkr-
unarskóla Íslands og trún-
aðarlæknir Þjóðleikshússins í mörg
ár. Hjalti var skipaður prófessor
við læknadeild Háskóla Íslands árið
1973 og gegndi þeirri stöðu til
1990. Hjalti og Alma bjuggu í
Reykjavík alla tíð eftir að þau luku
sérnámi, fyrst á Leifsgötu, síðan í
Hamrahlíð og síðustu 35 árin að
Laugarásvegi 36. Hjalti hafði mik-
inn áhuga á ljóðagerð, Íslend-
ingasögum og varðveislu íslenskr-
ar tungu. Hann var einnig ötull í
félagsmálum þrátt fyrir miklar
annir. Hann var meðlimur í Lions-
klúbbnum Ægi og starfaði ötullega
með honum, og er hann Melvin Jon-
es ævifélagi. Hjalti hafði mikinn
áhuga á íþróttum og fylgdist ætíð
vel með þeim. Hann stundaði m.a.
golf, bridge og skák. Einnig stund-
aði hann mikið laxveiðar ásamt
fjölskyldu og vinum, aðallega í
Laxá á Ásum sem tilheyrir að hluta
til jörðinni þeirra, Hjaltabakka í
Húnavatnssýslu.
Hjalti fór margar námsferðir ut-
anog var Alma eiginkona hans yf-
irleitt með í för. Þau sameinuðu
gjarnan vinnu og skemmtun í þess-
um ferðum sínum og eignuðust
marga vini á ýmsum stöðum í heim-
inum.
Hjalti var mjög hagmæltur og
gaf út tvær bækur. Önnur heitir
„Hraðskeytlur og fréttaljóð,“ gefin
út 1997. Seinni bókin heitir „Glefs-
ur – minningabrot úr ævi og starfi
læknis“, gefin út 2006. Einnig skrif-
aði Hjalti kafla um föður sinn í bók-
ina „Faðir minn bóndinn“. Alma
Anna, eiginkona Hjalta, lifir mann
sinn og dvelur hún á Hjúkr-
unarheimilinu Sóltúni.
Hjalti verður jarðsunginn frá
Langholtskirkju í dag, 5. maí, og
hefst athöfnin kl. 15.
1980, sambýlismaður
Magnús Halldórsson,
f. 1980, eiga þau eitt
barn. 2) Oddur Carl
Gunnlaugur, f. 1949,
tæknifræðingur,
maki Ingibjörg Hall-
dóra Jakobsdóttir, f.
1952, þau eiga 3 börn
a) Alma Anna, f. 1972,
gift Kristni Þorkels-
syni og eiga þau þrjá
syni, b) Ari Hermann,
f. 1975, maki Ragn-
heiður Þorvalds-
dóttir, f. 1980, og eiga
þau tvo syni, c) Brynhildur Ingi-
björg, f. 1980, sambýlismaður Jak-
ob Lárusson, f. 1977, eiga þau eina
dóttur. 3) Sigríður, f. 1951, lífeinda-
fræðingur og BFA, gift Þóri Ragn-
arssyni, f. 1952, eiga þau 3 syni a)
Hjalti Már, f. 1974, kvæntur Höllu
Björgu Lárusdóttur og eiga þau 3
börn, b) Arnar, f. 1979, maki Jó-
hanna Sigurðardóttir og á hann tvo
syni, c) Ragnar, f. 1988. 4) Hrólfur,
f. 1953, viðskiptafræðingur og 5)
Gunnlaug, f. 1954, lífeindafræð-
ingur og MSc í heilbrigðisvísindum,
sonur a) Hjalti Kristinsson, f. 1982,
unnusta Eva María Pálsdóttir, f.
1983.
Hjalti lauk stúdentprófi frá
Menntaskólanum á Akureyri 1941
og fór síðan um haustið í lækn-
isfræði við Háskóla Íslands og lauk
lokaprófi þaðan 1948 með hæstu
einkunn. Lauk hann kandidats-
árinu sínu sem héraðslæknir í Vík í
Mýrdal, Kirkjubæjarklaustri og
Selfossi og Landspítalanum og öðl-
aðist almennt lækningaleyfi á Ís-
landi 1950. Héldu þau hjónin, Hjalti
og Alma, árið 1952 til Universal
Hospital, Madison, Wisconsin í
Bandaríkjunum. Hjalti stundaði
þar sérfræðinám í brjósthols-
skurðlækningum. Einnig starfaði
hann við vísindarannsóknir í svæf-
ingum, handlæknis- og brjósthols-
aðgerðum við sama háskólasjúkra-
Fyrstu kynni mín af Hjalta
tengdaföður mínum voru í gegnum
síma. Það var árið 1973 er hann
hringdi á deildina „sína“ um mið-
nætti til að fá fréttir af sjúklingi
sem hann hafði gert aðgerð á. Ég
var á vaktinni og gaf honum þær
upplýsingar sem hann bað um.
Þetta var lýsandi dæmi um það
hvernig tengdafaðir minn sinnti
læknisstarfinu, hann fór ekki að
sofa fyrr en hann var búinn að
fullvissa sig um hvernig sjúkling-
arnir hans hefðu það.
Við Hjalti höfðum ekki hist á
þessum tíma en ég var nýbúin að
kynnast Þórarni elsta syni hans
sem er eiginmaður minn í dag.
Hvort Hjalti vissi um samskipti
okkar þá, veit ég ekki, en hann
heilsaði mér mjög kumpánlega
þegar ég hitti hann nokkrum dög-
um síðar.
Fyrir utan það að vera frábær
læknir og mikill frumkvöðull í sínu
starfi var Hjalti listamaður á
mörgum sviðum. Hann samdi mik-
ið af vísum og tók þá oft fyrir
fréttaefni sem var efst á baugi á
hverjum tíma.
Alma tengdamóðir mín sagði eitt
sinn við mig að það „lægi við að
Hjalti jafnvel klæmdist í vísunum
þegar sá gállinn væri á honum,
eins og hann væri yfirleitt orðvar
maður“.
Oft var mjög mikið að gera hjá
tengdaföður mínum og lítill tími til
að spjalla. Mér er minnisstætt
þegar ég byrjaði afskipti mín af
stjórnmálum að hann hafði
ákveðnar skoðanir á málefnum,
einkum landsmálunum, og æði oft
vorum við sammála.
Honum fannst við eiginlega búa
uppi í sveit, að vera búsett í Kópa-
vogi. Eitt sinn er hann kom í
heimsókn til okkar fyrir allmörg-
um árum hafði hann orð á því að
bæjarfélagið okkar væri að verða
borg og bætti við: „Þeir mega
passa sig í Reykjavík ef þið haldið
svona áfram“. Hjalti fylgdist vel
með öllu og hlustaði á fréttir þar
til undin lokin. Eftir að hann sett-
ist í helgan stein horfði hann mikið
á íþróttaþætti, einkum golfþætti.
Það var mikill heiður fyrir okk-
ur hjónin er við létum skíra son
okkar á 55 ára afmælisdegi Hjalta
heima hjá þeim á Laugarásvegi. Á
þessum tíma hafði Hjalti þurft að
fara í aðgerð nokkrum dögum áður
en „fékk bæjarleyfi“ eins og hann
orðaði það því hann vildi ekki
missa af skírn alnafna síns.
Mér er það minnisstætt hversu
ánægjulegt það var að fá Hjalta og
Ölmu í heimsókn til okkar
hjónanna, þegar Þórarinn stundaði
nám í Danmörku. Þau dvöldu hjá
okkur í nokkra daga. Þeim fannst
það ekkert tiltökumál að gista hjá
okkur í 36 fermetra íbúðinni okkar
í Lyngby.
Eftir að Hjalti og Alma fluttu í
Sóltún hafa börnin þeirra verið
dugleg að hafa þau hjá sér um jól-
in. Oft höfum við sjálf verið er-
lendis um jólin. Þess vegna var
sérstaklega dýrmætt fyrir okkur
að fá þau í heimsókn til okkar í
Austurgerðið um jólin 2006. Þetta
var dýrmæt stund fyrir okkur öll
þótt veikindi þeirra væru farin að
segja til sín.
Ég þakka elskulegum tengda-
föður mínum fyrir samfylgdina og
bið guð að blessa hann. Guð verndi
Ölmu tengdamóður mína og henn-
ar afkomendur.
„Í rauninni eru það tengslin við fólk
sem gefa lífinu gildi“ (Wilhelm von
Humboldt).
Þín tengdadóttir
Halla.
Það er erfitt að kveðja. En ég er
þakklátur að hafa fengið að þekkja
afa Hjalta. Ég er feginn því að við
náðum að verja talsverðum tíma
saman um nýliðna páska á meðan
ég og fjölskylda mín vorum á Ís-
landi. Ég er þakklátur að hafa
fengið að þakka fyrir mig og
kveðja.
Það er óhætt að segja að afi
Hjalti stóð sína plikt. Afrekin inn-
an læknisfræðinnar, í félagsmálum
og ýmsum áhugamálum voru gríð-
armörg og aðdáunarverð.
En sú mynd sem eftir situr hjá
mér er þessi; Ég, 10 ára strákpolli
að draga kylfurnar hans afa um
Korpúlfsstaðavöll a laugardags-
morgni. Fullur aðdáunar á hæfn-
inni og að skemmta mér konung-
lega. Það voru einfaldlega góðar
stundir. Þar lærði ég ýmsar lexíur
um golfið sem reynslan hefur sýnt
mér að eiga ágætlega við um lífið
sjálft. Það er betra að slá beint en
langt. Leikurinn snýst um hversu
mörg högg maður notar en ekki
hversu glæsilegir tilburðirnir eru.
Og svo var brosað og gengið eftir
brautinni saman, sáttir og glaðir.
Afi verður mér alltaf fyrirmynd
og hvatning í öllu sem ég tekst á
við. Hans verður sárt saknað.
Hjalti Már.
Þeim fækkar óðum Ægisfélög-
unum, sem létu að sér kveða á
blómaskeiði klúbbsins á seinni
hluta síðustu aldar. Hjalti Þórar-
insson, fyrrverandi yfirlæknir og
prófessor, var einn þessara manna,
sem nú er látinn í hárri elli.
Hjalti gerðist félagi í Ægi í nóv-
ember árið 1960 og formaður
klúbbsins var hann starfsárið
1965-1966, þegar byggt var við
Sólheimahúsið og hann flutti
vígsluræðuna á hátíðarsamkomu 7.
maí 1966.
Hann var einlægur Lionsmaður
og sótti fundi klúbbsins samvisku-
samlega alla tíð.
Hjalti Þórarinsson var löngum
með í ráðum fyrir Lionshreyf-
inguna, varðandi fé vegna sölu á
rauðri fjöður. Árið 1983 var Hjalti
formaður nefndar Fjölumdæmis-
ins, sem gera átti tillögu um ráð-
stöfun söfnunarfjárins. Í ítarlegri
greinargerð hans segir svo. „Gam-
alt kóbalttæki á Landspítalanum
til lækninga á illkynja sjúkdómum
er enn í notkun, en úrelt, og 20 ár-
um á eftir tímanum. Ég mæli með
kaupum á línuhraðli, sem er
geislalækningartæki, sem beitir
geislum til meðferðar á illkynja
æxlum, en 6-700 sjúklingar á Ís-
landi greinast ár hvert með ill-
kynja sjúkdóma. Brýn þörf er því
fyrir slíkt tæki.“ Flutti Hjalti er-
indi um verkefnið í fjölda Lions-
klúbba auk þess sem hann kom
fram í sérstökum sjónvarpsþætti.
Árangur þessarar kynningar
varð sá, að fjáröflunin gekk feikna-
vel. Línuhraðallinn var keyptur og
komið fyrir í K-álmu Landspítal-
ans, þar sem hann var afhentur af
umdæmisstjóra við hátíðlegt tæki-
færi að viðstöddum alþjóðaforseta
Lions.
Í tilefni af afmæli Ægis kom ný-
lega út bókin „Fimmtíu ára starfs-
saga í máli og myndum.“
Sá sem þessar línur ritar kom
að máli við Hjalta og spurði hann
hvort hann ætti ekki í fórum sín-
um eitthvert efni í bókina. Tók
hann vel í það og sendi mér ým-
islegt efni, sem sjá má í bókinni.
Af þessu efni vil ég sérstaklega
nefna ritgerðina „Minni kvenna“
sem er einstök fyrir snilldar efn-
istöku.
Hjalti var oft í embætti siða-
meistara klúbbsins og þar sem
hann var gæddur næmu skopskyni
og þar að auki hagmæltur vel fór
hann oft á kostum í þessu embætti
og oft fengu félagar hans að kenna
á græskulausi gamni hans og
hnyttni.
Klúbburinn sæmdi Hjalta heið-
ursnafnbótinni „Melvin Jones-fé-
lagi“ 23. apríl árið 1993.
Mætur Lionsfélagi er genginn.
Hann átti flesta þá lífsþætti sem
prýða góðan mann. Við
Ægisfélagar söknum góðs félaga
og þökkum farsælt Lionssamstarf.
Eiginkonunni Ölmu, börnunum og
öðrum ástvinum sendum við hug-
heilar samúðarkveðjur.
Fyrir hönd Lionsklúbbsins Æg-
is,
Þórhallur Arason.
Hjalti Þórarinsson
Fleiri minningargreinar
um Hjalta Þórarinsson bíða birtingar
og munu birtast í blaðinu næstu
daga.
fylgjast með því hvað hann gat
sporðrennt mörgum pulsum, jafn
grannur og hann var. Ég var sólgin í
súkkulaðiköku með hvítu kremi sem
mamma hans bakaði.
Elli var snemma duglegur að
bjarga sér og kom sér alls staðar vel,
fór að selja dagblöð og seldi mest
allra. Einn samstarfsmanna Ella á
Fossunum sagði hann besta bryta
sem hann hefði siglt með. „Ég borð-
aði aldrei milli mála, maturinn var
svo góður hjá honum og hann bjó til
bestu fiskibollur sem ég hef bragðað.
Einu sinni sá ég hann með grálúðu
og spurði hvort hann ætlaði að láta
okkur borða þetta. Já, sagði Elli,
bíddu bara rólegur. Það varð allur
matur góður hjá Ella bryta.
Elli missti pabba sinn og síðan
elsta bróður sinn. Eftir voru þeir
tveir bræður Elli og Georg eða Golli.
Samband þeirra við móður sína var
einstakt. Þeir voru henni ákaflega
góðir og hugsuðu vel um hana ásamt
eiginkonum sínum. Söster sagðist
einu sinni hafa spurt Ella af hverju
hann væri svona góður við sig. Hann
svaraði: „Af því að þú varst svo góð
við mig þegar ég var lítill.“ „Og mér
sem finnst ég alltaf hafa verið að
skamma hann í gamla daga,“ sagði
hún.
Sterkir eiginleikar í fari Ella voru
jákvæði og bjartsýni. Það hjálpaði
honum mikið í veikindum hans sem
hann tók af karlmennsku og hug-
prýði eins og verkefni til að vinna að,
með Stínu sína sér við hlið og Golla
bróður alltaf nálægan. Hann bar
mikið traust til lækna sinna og
hjúkrunarfólks og var þeim þakklát-
ur. Ég kveð Ella með þakklæti og
trega. Stínu, Golla, fjölskyldum
þeirra og öðrum ástvinum vottum
við systkinin, Elín, Guðrún, Hans og
Júlíus Agnarsbörn úr Skólastræti 1,
innilega samúð. Blessuð sé minning
hans.
Elín Agnarsdóttir (Ella.)
Fleiri minningargreinar um Er-
lend Hauksson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Morgunblaðið birtir minning-
argreinar alla útgáfudagana.
Skil | Greinarnar skal senda í gegn-
um vefsíðu Morgunblaðsins: mbl.is –
smella á reitinn Senda efni til Morg-
unblaðsins – þá birtist valkosturinn
Minningargreinar ásamt frekari
upplýsingum.
Skilafrestur | Ef birta á minning-
argrein á útfarardegi verður hún að
berast fyrir hádegi tveimur virkum
dögum fyrr (á föstudegi ef útför er á
mánudegi eða þriðjudegi). Ef útför
hefur farið fram eða grein berst ekki
innan hins tiltekna skilafrests er
ekki unnt að lofa ákveðnum birting-
ardegi.
Minningargreinar