Fréttablaðið - 20.04.2009, Blaðsíða 14
14 20. apríl 2009 MÁNUDAGUR
timamot@frettabladid.is
„Málstaður krabbameinssjúkra barna
á stóran stað í mínu hjarta, enda verið
stór hluti af mínu lífi. Ég vil því áfram
taka þátt í honum og láta gott af mér
leiða fyrir börn sem glíma við sjúk-
dóminn, því ég get svo vel sett mig í
spor fjölskyldna þeirra og veit sannar-
lega af eigin reynslu hvað skiptir máli
í þeim efnum,“ segir Rósa Guðbjarts-
dóttir, nýkjörinn formaður Styrktar-
félags krabbameinssjúkra barna, en
Rósa gegndi áður starfi framkvæmda-
stjóra SKB í fimm ár, eða til ársins
2006. Hún hefur einnig persónulega
reynslu af krabbameinum barna, því
sonur hennar Bjartmar var á öðru ári
ævi sinnar þegar hann greindist fyrst
með sjúkdóminn. Hann laut í lægra
haldi fyrir vágestinum skömmu fyrir
sex ára afmæli sitt, í nóvember 2003.
„Lífsreynslan breytir manni fyrir
lífstíð og þótt maður sé vanmáttugur
að sætta sig við barnsmissi býðst ekki
annað en að lifa með honum, hversu
erfitt sem það reynist. Það gefur mér
mikið að geta veitt fólki stuðning og
gefið af sjálfri mér, og ég finn til ein-
lægrar samkenndar með foreldrum
sem ganga í gegnum þessa glímu. Það
fær enginn skilið fyrr en lendir í því
hversu þungbærar hremmingarnar
eru, og þá dýrmætur sá skilningur
sem reynslan miðlar af til hjálpar.“
Rósa segir sárt að horfa upp á ný
börn sem greinast, því hún viti svo vel
hvað bíði, en vonin sé alltaf jafn sterk,
og langflestir komist í gegnum þetta.
Á hverju ári greinast tíu til tólf ís-
lensk börn með krabbamein, en það
er svipað hlutfall og í nágrannalönd-
unum. Algengustu meinin eru hvít-
blæði og heilaæxli, en meðal annarra
krabbameinstegunda eru eitlaæxli,
beinæxli og fósturvefsæxli.
„Markmið SKB er að styðja við
fjölskyldur barna sem greinast með
krabbamein á fjárhagslegan, félags-
legan og sálrænan hátt. Þannig veit-
um við fjölbreytta þjónustu sem ríkið
ætti kannski að veita, en með góðri að-
stoð einstaklinga og fyrirtækja höfum
við getað veitt fjölskyldum myndar-
legan stuðning á meðan á veikindum
og meðferðum barna þeirra stendur,“
segir Rósa og bætir við að nú sigrist
75 til 80 prósent barna á sjúkdómnum,
en flest þurfi að ganga í gegnum erfið-
ar meðferðir sem reyni mjög á þau og
fjölskyldur þeirra.
„Bara orðið krabbamein vekur ótta
í brjóstum fólks og ekki að ástæðu-
lausu, enda lífshættulegur sjúkdóm-
ur. Þung glíman sem við tekur kú-
vendir lífi fólks og það eina sem kemst
að er líf og heilsa barnsins. Krabba-
mein fer ekki í manngreinarálit og
því finnst þverskurður af þjóðfélag-
inu í SKB. Þar eiga allir sameigin-
legt að hafa lent í klóm krabbameins,
en það eru örlög sem enginn vill eiga
yfir höfði sér og líklega eitt það erfið-
asta sem hent getur fólk á lífsleiðinni
að horfa upp á barn sitt veikjast svo al-
varlega,“ segir Rósa. Hún bætir við að
mikil samkennd ríki innan SKB, þar
sem fólk skilji hvert annað og vina-
bönd myndist til áratuga, sama hvern-
ig sjúkdómurinn þróist.
„Nú eru yfir 200 börn í félaginu,
sem er sá fjöldi sem greinst hefur
með krabbamein síðastliðin átján ár.
Börn geta fæðst með krabbamein, en
innan félagsins eru börn sem eru að
greinast allt til átján ára aldurs. Lítil
börn gera sér ekki grein fyrir í hvaða
sporum þau hafa lent, en eftir því sem
þau eru eldri gera þau sér betur grein
fyrir alvarleikanum. Ekki síst ungling-
ar eiga gríðarlega erfitt andlega og fé-
lagslega að vera kippt úr sínu daglega
lífi til að vera langdvölum á sjúkrahús-
um og þá meðvitaðir um hversu alvar-
legt verkefnið er. En batahorfur fara
sem betur fer batnandi, sem og með-
ferðirnar, sem verða bærilegri fyrir
börnin.“ thordis@frettabladid.is
RÓSA GUÐBJARTSDÓTTIR: FORMAÐUR STYRKTARFÉLAGS KRABBAMEINSSJÚKRA BARNA
Erfiðasta lífsreynsla sem til er
JESSICA LANGE ER SEXTUG.
„Ég elska að vera móðir. Ég
elska að vera dóttir, systir og
eiginkona. Ég elska að vera
kynþokkafull kona innan um
karla. Og ég elska að hafa
verið þeirrar gæfu aðnjót-
andi að geta fætt börn.“
Bandaríska leikkonan Jessica
Lange vakti fyrst athygli í
krumlu King Kong árið 1976.
Myndin fékk slæma dóma og
Lange hlaut ekki náð á hvíta
tjaldinu fyrr en með Pósturinn
hringir alltaf tvisvar árið 1981.
Friðrik IX. tók við konungdómi Dana-
veldis þennan apríldag fyrir 62 árum
og ríkti til dauðadags, 14. janúar
1972. Friðrik var fæddur á Sjálandi
hinn 11. mars 1899, sonur Kristjáns X.
Danakonungs og Alexandrínu drottn-
ingar hans.
Friðrik sótti menntun sína í Hafnar-
háskóla og konunglega danska sjó-
herinn, en fram að því höfðu konung-
bornir Danir jafnan valið landherinn.
Áður en hann tók við krúnunni hafði hann áunn-
ið sér stöðu varaaðmíráls og hlotið viðurkenning-
ar í sjóhernum. Friðrik var afar músíkelskur og fær
píanisti.
Friðrik trúlofaðist árið 1922 Olgu prinsessu af
Grikklandi og Danmörku, en þau gengu aldrei í
hjónaband. Í staðinn kvæntist hann Ingiríði, prins-
essu frá Svíþjóð, hinn 24. maí 1935, en hún var
dóttir Gústafs Adolfs Svíakrónprins,
seinna Gústafs VI. Adolfs Svíakon-
ungs. Friðrik og Ingiríður eignuðust
þrjár prinsessur: Margréti Þórhildi,
núverandi Danadrottningu, Bene-
diktu og Önnu-Maríu.
Í stjórnartíð Friðriks IX. varð Dan-
mörk nútíma velferðarríki. Skömmu
eftir árlega nýársræðu sína, um ára-
mótin 1971/72, veiktist konungurinn
og lést nokkru seinna. Þar sem hann
átti enga syni var búist við að Knútur, yngri bróðir
hans, tæki við krúnunni, en með lagabreytingu frá
1953 var tryggt að erfðaröðin gengi til elstu dóttur
hans, Margrétar Þórhildar.
Friðrik IX hvílir í kirkjugarði dómkirkjunnar í Hró-
arskeldu. Um aldir höfðu forfeður hans verið jarð-
settir innan kirkjunnar, en að eigin ósk var Friðrik
greftraður undir berum himni kirkjugarðsins.
ÞETTA GERÐIST: 20. APRÍL 1947
Friðrik IX. verður konungur Dana
MERKISATBURÐIR
1602 Einokunarverslun Dana á
Íslandi hefst.
1740 Ung systkin, Sunnefa
og Jón, dæmd til lífláts
í Múlaþingi fyir að eiga
barn saman.
1916 Víðavangshlaup ÍR fer
fram í fyrsta sinn.
1950 Þjóðleikhúsið er vígt með
frumsýningu á Nýársnótt
eftir Indriða Einarsson.
1970 Ellefu íslenskir náms-
menn í Gautaborg og
Uppsölum ráðast inn í
sendiráð Íslands í Stokk-
hólmi til að mótmæla að-
stöðu námsmanna.
1977 Boris Spassky vinnur Vla-
stimil Hort í skákeinvígi í
Reykjavík.
1991 Ellefu listar eru í framboði
til alþingiskosninga, fleiri
en nokkru sinni fyrr.
Líf og störf nunnanna á
Kirkjubæjarklaustri verð-
ur meðal þess sem Kristján
Mímisson fornleifafræðing-
ur mun segja frá þriðjudag-
inn 21. apríl í Þjóðminja-
safni Íslands. Kristján mun
segja frá fornleifarannsókn-
unum á Kirkjubæjarklaustri
sem fram fóru á árunum
1995-2006. Fjallað verður
um minjar miðaldaklaust-
ursins og munina sem fund-
ust við rannsóknina í ljósi
ýmissa hugmynda um líf og
störf nunna af reglu heilags
Benedikts á miðöldum.
Á árunum 2001-2005
styrkti Kristnihátíðarsjóð-
ur fornleifarannsóknir á
nokkrum helstu sögustöð-
um þjóðarinnar. Á sýning-
unni Endurfundir má sjá
úrval þeirra gripa sem fund-
ist hafa hingað til við rann-
sóknirnar. Sýningunni er
ætlað að höfða til allra ald-
urshópa.
Leiðsögn Kristjáns skipt-
ist í tvo hluta og tekur alls
fimmtíu mínútur. Fyrri hlut-
inn fer fram í fyrirlestrasal
Þjóðminjasafnsins en síðan
verður gengið um þann hluta
sýningarinnar sem snýr að
Kirkjubæjarklaustri.
Leiðsögnin hefst kl. 12.05.
Aðgangur er ókeypis og allir
velkomnir.
www.thjodminjasafn.is
Að vefa bænir
ÞJÓÐMINJASAFN Kristján Mímisson fornleifafræðingur segir frá lífi og
starfi nunnanna á Kirkjubæjarklaustri í hádeginu á morgun.
AFMÆLI
STEINUNN
ÞÓRAR-
INSDÓTTIR
myndlist-
arkona er
54 ára.
BJARNI
HAUKUR
ÞÓRSSON
leikari er
38 ára.
Elskuleg móðir mín,
Árný Árnadóttir
Rauðalæk 30, Reykjavík,
sem andaðist á Landspítalanum fimmtudaginn 9. apríl,
verður jarðsungin frá Fríkirkjunni í Reykjavík þriðju-
daginn 21. apríl klukkan 15.00.
Sigrún Cortes. Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir,
amma, systir og mágkona,
Erla Jónsdóttir Stensby
Kristnibraut 101, Reykjavík,
lést á Landspítalanum við Hringbraut 7. apríl. Útförin
fór fram í kyrrþey, að hennar ósk, frá Fríkirkjunni í
Reykjavík 16. apríl. Innilegar þakkir fyrir auðsýnda
samúð og vinarhug. Sérstakar þakkir færum við starfs-
fólki krabbameinslækningadeildar 11E fyrir frábæra
umönnun.
Jón Stensby Trude Skjærvik Stensby
Felix Oliver Jónsson
Fridtjof Stensby
Trym Fridtjofsson Syverud
Sigríður Sigurðardóttir
Hilmar Jónsson Helga Guðjónsdóttir
Margrét Jónsdóttir Sigurjón Einarsson
Guðmundur Jónsson
Elskuleg frænka okkar,
Guðríður Guðnadóttir
frá Strönd, Vestur-Landeyjum,
til heimilis að Álfaskeiði 64, Hafnarfirði,
verður jarðsungin frá Víðistaðakirkju þriðjudaginn
21. apríl kl. 13.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Hjalti Bjarnason Guðrún Sigurðardóttir
Guðni Einarsson Særún Bjarnadóttir
MIÐLAR AF EIGIN REYNSLU Rósa Guðbjartsdóttir er nýkjörinn formaður Styrktarfélags
krabbameinssjúkra barna. Hún segir það gefa sér mikið að miðla af reynslu sinni til annarra
fjölskyldna. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma,
og langamma,
María Guðmundsdóttir
Seljahlíð, áður til heimilis að
Grýtubakka 10, Reykjavík,
verður jarðsungin frá Seljakirkju í dag, kl. 13.00.
Blóm og kransar vinsamlegast afþakkaðir en þeim
er vildu minnast hennar er bent á Minningarsjóð
Stefaníu G. Pétursdóttur,
0327-13-300571, kt. 570904-2290
Ásgeir Sigurðsson Guðrún Gunnarsdóttir
Hilmar Sigurðsson
Valgeir Sigurðsson Sigríður Sæmundsdóttir
Steinunn Sigurðardóttir Árni Steingrímsson
Auður Sigurðardóttir Þorgrímur Guðmundsson
Kristín Sigurðardóttir Jón Steingrímsson
Sigríður Breiðfjörð Sigurðardóttir Sverrir Sandholt
Sigrún Edda Sigurðardóttir Pétur Emilsson
Rúnar Sigurðsson Rósa Guðmundsdóttir
barnabörn og barnabarnabörn