Morgunblaðið - 08.09.2008, Blaðsíða 2

2 MÁNUDAGUR 8. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Egill Ólafsson, egol@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björgvin Guðmundsson, fréttastjóri, bjorgvin@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir,
annaei@mbl.is, Bergþóra Njála Guðmundsdóttir, ben@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar mbl.is/sendagrein, Stefán Ólafsson,
Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is Sunnudagur Ragnhildur Sverrisdóttir, ritstjórnarfulltrúi, rsv@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Eftir Unu Sighvatsdóttur
unas@mbl.is
HÚSFYLLIR var í Súlnasal Hótel Sögu þar sem
listmunauppboð Gallerís Foldar fór fram í gær-
kvöldi. Alls voru boðin upp 133 verk og að venju
var úrvalið fjölbreytt en þar á meðal voru fjölmörg
verk gömlu meistaranna og yfir 100 verk seldust.
Þrátt fyrir góða aðsókn voru undirtektir þó
dræmari en á síðustu uppboðum að sögn Tryggva
P. Friðrikssonar, listmunasala hjá Fold, og virðist
sem fólk haldi meira að sér höndum en áður.
„Áhuginn var mikill, það vantaði ekki, en það vant-
aði svolítið stóru kanónurnar, menn voru frekar að
kaupa þessi tiltölulega ódýrari verk,“ segir
Tryggvi.
Kristján Davíðsson dýrastur
Dýrasta verkið var slegið á 2,6 milljónir króna en
það var titillaust olíuverk eftir Kristján Davíðsson.
Þá fór nokkur fjöldi mynda á rétt undir tveimur
milljónum, þar á meðal eftir Mugg, myndin Frá
Reykjavík eftir Nínu Tryggvadóttur og Nína í
garðinum eftir Louisu Matthíasdóttur. Að öðru
leyti seldust fæst verkin á matsverði að sögn
Tryggva.
„Yfirleitt fóru þær ekki á matsverði nei, að und-
anskildum flestum ódýrari myndunum. Þetta getur
verið voðalega misjafnt og oft erfitt að segja til um
það fyrirfram. Sumar myndir eru þess eðlis að við
vitum alltaf hvað fæst fyrir þær en aðrar eru erf-
iðari að reikna út.“
Góður tími til að kaupa
Umhverfið í listmunageiranum hefur breyst mjög
á síðustu árum og áhugi orðinn almennari en áður
var. Gallerí Fold fær t.d. að jafnaði mörg þúsund
heimsóknir í gegnum netið og fjölmenni sækir list-
munauppboðin reglulega. Af gærkvöldinu að dæma
virðist þó sem fólk fari nú varlegar í sakirnar í
breyttu árferði.
„Við vorum með síðasta uppboð um mánaðamótin
apríl-maí og þá fundum við ekki mikið fyrir þessu,
en áhrifanna er farið að gæta núna. En það þýðir
auðvitað að núna er einmitt tækifærið fyrir þá sem
eiga peninga að kaupa og þegar myndir fást á góðu
verði þá er það ekkert nema gott mál.“ Næsta upp-
boð Gallerís Foldar verður í október.
FÆRRI GETA
KEYPT EN VILJA
Mikil aðsókn er að listmunauppboðum Gallerís Foldar
en minna selst nú af dýrari verkum og síður á matsverði
Morgunblaðið/Ómar
Fjallasýn Verk Jóhannesar Kjarvals, Fjallafantasía, var slegið á 1,1 milljón. Verkið er frá 1960, 62x102 olía.
Eftir Andrés Þorleifsson
andresth@mbl.is
VEIÐAR sem miðast eingöngu við að ná stór-
fiski úr fiskistofnum geta leitt til þess að stofn-
inn verði til lengri tíma litið samsettur af
erfðafræðilega lakari einstaklingum. Ef ekki
er tekið tillit til þessara áhrifa getur það dreg-
ið verulega úr arði af nýtingu í framtíðinni.
Þetta er meðal niðurstaðna Daða Más Krist-
óferssonar, sérfræðings við hagfræðistofnun
Háskóla Íslands, sem birtist í grein í Journal
of Environmental Economics and Manage-
ment.
Að sögn Daða hefur ekki verið rannsakað
áður í hagfræðinni hvaða áhrif það hafi á eig-
inleika fiskistofna að veiðar séu takmarkaðar
við bestu fiskana. „Þú
breytir tíðni gena í stofn-
inum. Það þýðir, til lengri
tíma litið, að þú færð stofn
með lakari einstaklinga. Þú
dregur úr virði auðlind-
arinnar,“ útskýrir Daði, og á
þá við að þau gen sem stýra
æskilegum eiginleikum
hverfi ef þeir einstaklingar
sem genin hafa séu veiddir.
Spurningin sem tekist er á
við í greininni er hvernig heppilegast sé að
stýra nýtingu auðlindarinnar til að hámarka
virði hennar til lengri tíma þegar virði ræðst af
erfðum. Ef náttúrulegu yfirburðirnir hjá þeim
einstaklingum sem veiddir eru séu mjög miklir
kunni veiðarnar að hafa neikvæðar afleiðingar
til lengri tíma litið. „Niðurstöðurnar benda til
þess að það skipti höfuðmáli að taka tillit til
erfðaauðlinda þegar ákveðið er hvernig á að
nýta auðlindina,“ segir Daði.
Hann segir niðurstöður greinarinnar al-
menns eðlis og eiga ekkert frekar við um fiska
en aðrar endurnýjanlegar auðlindir þar sem
virði ræðst af genum. Þeir séu þó teknir sem
dæmi, enda verðmætasta auðlindin sem veidd
er. Niðurstöðurnar mætti heimfæra einnig
upp á aðrar veiðar líka og tekur Daði sem
dæmi að þeir sem stundi hreindýraveiðar sæki
mest í karldýr með stór horn. Því séu líkurnar
á að slík dýr séu skotin mun meiri en t.d. dýr
með lítil horn. Það leiði síðan til minni horna til
lengri tíma litið. Daði tekur þó fram að líkanið
sé einfaldað. Það taki til að mynda ekki tillit til
þess að í fiskistofnum eru árgangar.
Mikilvægi erfðaauðlindanna
„Meginniðurstaðan er að það skiptir veru-
legu máli að það sé tekið tillit til erfðaauðlind-
anna þegar ákveðið er hvernig t.d. fiskistofn er
nýttur. Hvernig best er að nýta hann ræðst í
raun einvörðungu af líffræðilegum eiginleikum
sem tengjast erfðum,“ útskýrir Daði. Að lok-
um ráðist besta nýting auðlindar í framtíðinni
af nýtingu stofnsins í fortíðinni. Ef stofninn
hefur verið nýttur um áratugaskeið án þess að
tekið sé tillit til erfðaauðlindanna geta veiði-
menn hafa eyðilagt fyrir sér þannig að afrakst-
ur bestu nýtingar í framtíðinni sé verulega
verri en hann hefði getað orðið við bestu nýt-
ingu.
 Veiðar á bestu einstaklingum í hverjum stofni kunna að leiða til þess að stofninn verði lakari
 Spurningin er hvernig best sé að stýra auðlindinni til að hámarka virði hennar til lengri tíma
Verra að veiða stóra fiska?
Morgunblaðið/ÞÖK
Daði Már
Kristófersson
LÖGREGLAN á
höfuðborgar-
svæðinu handtók
fimm erlenda
karlmenn í Kópa-
vogi í fyrrinótt í
kjölfar hávaðaút-
kalls. Mennirnir
brugðust að sögn
ókvæða við þegar
lögreglan kom á
staðinn og í kjöl-
farið var einn þeirra handtekinn.
Þá réðust félagar hans á lögreglu í
þeim tilgangi að frelsa hann. Lög-
reglumaður var skallaður í þeirri að-
för og síðar tekinn hálstaki og snúinn
niður. Hann slapp hins vegar með
minni háttar áverka. Kalla varð eftir
aðstoð og var piparúða og lögreglu-
kylfum beitt til þess hemja mennina.
Sem fyrr segir voru fimm menn
handteknir en í gærkvöldi höfðu þeir
verið látnir lausir að loknum yfir-
heyrslum.
Í samræmi við áhættumatið
Geir Jón Þórisson, yfirlögreglu-
þjónn hjá lögreglunni á höfuðborg-
arsvæðinu, segir árásir á lögreglu-
menn í starfi því miður orðnar alltof
algengar og engin nýlunda nú orðið.
Hann segir unnið að því að bæta
starfsöryggi lögreglumanna, til
dæmis með útboði sem nú stendur
yfir á skot- og hnífheldum vestum.
Vonast er til þess að lögreglumenn á
höfuðborgarsvæðinu verði farnir að
klæðast slíkum vestum við störf sín
um áramótin. Hins vegar segir Geir
Jón lausnina á því virðingarleysi sem
lögreglan á við að etja ekki koma í
gegnum tækjabúnað heldur skýr
skilaboð frá dómskerfinu. „Ef skila-
boðin frá dómskerfinu eru ekki skýr,
um að þetta sé alvarlegt og menn fái
makleg málagjöld fyrir þetta, þá er
hættan sú að menn haldi uppi við-
teknum hætti,“ segir Geir Jón.
Friðrik Karlsson hjá greiningar-
deild ríkislögreglustjóra segir mál
eins og þetta í samræmi við viðvar-
anir greiningardeildar í áhættumati
sem gefið var út nú í sumar. Það mat
sýni aukna aðkomu erlendra brota-
manna að lögreglumálum hér á
landi. „Það er eitthvað sem við höf-
um varað við,“ segir Friðrik.
Árásir á
lögreglu
alltof tíðar
Ættu að fá skýr skila-
boð frá dómskerfinu
Geir Jón
Þórisson
ÓSVÍFNIR einstaklingar brutu sér
leið inn á öryggissvæði Reykjavík-
urflugvallar aðfaranótt sunnudags
og krotuðu á hina tæplega 65 ára
gömlu Douglas DC-3 vél Land-
græðslunnar. Heitir vélin Páll
Sveinsson, en hún er í daglegu máli
kölluð Þristurinn. Úðuðu skemmd-
arvargarnir á vinstri hlið vélarinnar,
en sú hlið sést ekki frá flugturninum.
Óvíst er hversu margir voru að verki
eða hversu lengi þeir dvöldu á svæð-
inu.
Tómas Dagur Helgason, formaður
Þristavinafélagsins, sem er rekstr-
arfélag vélarinnar, segir peningalegt
tjón ekki liggja fyrir. Sex manns frá
félaginu og Landhelgisgæslunni hafi
unnið hörðum höndum í allan gær-
dag við að þrífa krotið af vélinni.
Litið alvarlegum augum
Hjördís Guðmundsdóttir, upplýs-
ingafulltrúi Flugstoða, segir umferð
óviðkomandi aðila um öryggissvæði
flugvallarins litna mjög alvarlegum
augum, enda um brot á loftferðalög-
um að ræða.
„Það er mikið hugsað um öryggi á
Reykjavíkurflugvelli,“ fullyrðir
Hjördís, sem segir að jafnvel for-
stjóri Flugstoða hafi þurft að sækja
sérstakt öryggisnámskeið áður en
hann fékk aðgang að vellinum.
Hún segir Flugstoðir munu kanna
hvernig skemmdarvargarnir komust
inn á svæðið. Slökkvilið höfuðborg-
arsvæðisins sér um vöktun vallarins.
andresth@mbl.is
Skemmd-
arverk á
Þristinum
Komust inn á örygg-
issvæði flugvallarins
Ljósmynd/Tómas Dagur Helgason
Merkt Skemmdarvargarnir krot-
uðu á vinstri hlið vélarinnar.