Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.01.1910, Blaðsíða 23
19
Nú sem stendur munu varla geta talizt nema 3 fös
verzlunarfjeiög, eða bændafjelög, á Suðurlandsundirlend-
inu, og eru þau öll í Árnessýsiu. Tvö af þeim telja sig
kaupfjelög, og eru vanalega nefnd: »Ingólfur« og »HekIa«,
en eitt þeirra: Stokkseyrarfjelagið, er pöntunarfjelag.
Stokkseyrarfjelagið er miklu eldra en hin fjelögin. Lög
þess — í 27 löngum greinum — voru samþykkt 15/s 1894.
Afgreiðslustað hefir fjelagið á Stokkseyri. Ingólfur hefir
h'ka aðalaðsetur sitt á Stokkseyri, og söludeild á Eyr-
arbakka. Hekla hefir aðsetur á Eyrarbakka. Bæði kaupfje-
■ögin hafa söludeildir, starfandi allt árið.
Nefna verð eg ennfremur nýstofnað fjelag í Árnessýslu,
— eða má ske hálfstofnað —, því ekki er mjer kunnugt
um, að það hafi sett sjer lög, eða skipulega stjórn. O-
víst er og, að eg kunni að nefna það rjett, en heyrt hefi
eg það. nefnt »Brúin«. í fyrra sumar pantaði fjelag þetta
talsvert af vörum, að sögn fyrir um 20 þús. kr. og voru þær
afgreiddar á Eyrarbakka. Nú mun vera afráðið að panta
aptur á sama hátt, í sumar, í stórum stýl. Forgöngu-
maðurinn er herra Þorleifur Guðmundsson á Háeyri.
Fjelag þetta telur sig standa i einhverju sambandi við
kaupfjeiagið Víking í Reykjavík, líklega aðeins um vöru-
pöntun.
Eg leyfi mjer að geta þess, þegar á þessum stað, að
mörgum mætum mönnum sýnast verzlunarfjelögin í Ár-
nessýslu helzt of mörg, nú orðið, og að nýjar tilraunir
til að fjölga þeim sjeu hættulegir fleygar fyrir eldri fje-
lögin. En mikið hættulegra má þetta þó teljast fyrir ný-
fjeiagana sjálfa. Pví hættulegra fyrir þá, sem nýju fjelög-
in hafa valtari stjórn, valtara aðsetur og lausari lög. Slík
dæmi þekkja Árnesingar, eins og margir fleiri. Er þá illa
komið, ef menn' kunna ekki einu sinni að Iáta vítin verða
sjer til varnaðar.
Pöntunarfjelagsskapurinn er líka ónógur og úreltur, nú
orðið. Mun eg víkja að því á öðrum stað.
Auk þessara fjelaga, sem nú voru nefnd, er á Eyrar-
3*