Skinfaxi - 01.02.1914, Síða 7

SKINFAXI.
21
banvænu meini í þjóðlíkamanum, Og
vegna hættunnar verða þeir gerðir hér að
umtalsefni, en ekki af því að þeir séu hug-
þekkir til náinna viðskifta. Þeir eyðileggja
á hverju ári fjölda manna; þeir klófesta
ranglega tugi þúsunda af þvi fé sem heið-
virt fólk hefir dregið saman til framfærslu
og menningar sér og sínum. Fyrir mis-
verknað Filisteanna líður mörg fjölskylda
allar hörmungar fátæktarinnar: hungur
klæðleysi, ill húsakynni, sjúkdóma og hvers-
konar bágindi. Þessvegna er timi til kom-
inn að hefjast handa gegn hættunni. Hún
færist nær og nær æskumönnunum, þótt
nú brenni bær hinna fullorðnu. Filiste-
arnir hafa eins og áður var sagt lögin
með sér; þeir hrjóta anda þeirra í hverju
verki, en fylgja og verja sig með forminu.
Og við því verður ekki gert. Eina varn-
ar-vonin er i aukinni þekkingu á Iífi og
starfi Filisteanna. Það þarf að einkenna
svo glögglega þessa hættulegu menn, að
þeir þekkist á Kainsmerkinu, hvar sem
þeir fara, að þeir verði einangraðir, að
enginn vilji við þá skifta eða sýna þeim
traust, uns þeir snúast til vega heiðarlegra
manna.
Filístearnir skiftast i allmargar tegundir
og verður hér leitast við að lýsa hinum
helstu — til viðvörunnar. Það er þó ekki
vanda né hættulaust. Það er óhjákvæmi-
legt að segja frá andstyggilegum gerðum,
sem oft hafa blessast furðanlega að ytri
sýn. Slík dæmi geta vakið skaðleg áform
í hugum einstakra vesalinga, og er það
sannreynt að glæpasögur hafa oft mis-
jöfn áhrif. Hér er þó öðru máli að gegna.
Skuggahliðar filistealífsins eru miklar, og
þegar rakinn er og sundraður innri maður
þessara óvina þjóðfélagsins, þá er ólík-
Iegt að marga fýsi, af lýsingunni, að feta
í fótspor þeirra.
Engin tilraun verður gerð til að hrella
eða særa einstaka Filistea. Nöfnum þeirra
verður breytt og dæmi flutt til, svo að ein
hetjan lánar annari; hvorki verður getið
um eða stað stund. Einstaklingurinn hverf-
ur en heildin kemur fram. Ef til vill verða
tekin útlend dæmi, ef þarf til frekari skýr-
ingar, ogpersónunum þá gefin íslensk nöfn.
En eins verður vandlega gætt að gera
Filisteunum ekki rangt í heild sinni, nefna
enga athöfn, enga misgerð eða yfirsjón, sem
þeir hafa ekki drýgt. A þennan hátt næst
sá tilgangur að vara við hættunni, án þess
að ganga of nærri einstaklingnum; hver
verður að hafa það sem hann hefir „lög-
lega“ fengið. Tilgangurinn er að leggja
nokkra hindrun i veg komandi Filistea.
Sundhvöt.
Úti i beljandi á, út i brimóðri lá
hetjur byltu sér fyr, —jafnvel kongborin sprund,
hver einn frjáls maður svam, þrœllinn fordœm-
ið nam,
iþrótt feðranna varpaði Ijóma á grund.
Listin dapraðist þó, mönnum druknanir bjó
eigin drykkjarskál! — ef ei var sitra né lón;
fyrir vanrœkslur gelst, engum tölum það telst,
hversu trúleysi á sund hefir bukað oss tjón.
Aftur vitkaðist þjóð, bálköst villunni hlóð; —
framtak vaknar i brjósti livers lmgsandi manns:
vekja félög vor ýms iþrótt Gunnars og Grims.
iþrótt Grettis, er synti úr Brangey til lands.
Verður krökt út við sœ, hlaupa krakkar úr bœ,
varpa klœðum og steypa sér nakin i gjálp.
Hvilik glymjandi óp! — Eintóm glaðvœrðar-
hróp!
engin geigvœnleg, kveinandi sárbæn um hjálp!
Þótt oss fmnist það strangt þá skal leggast svo
langt
til að leita sér frama, að hann hlotnist til
fulls,
og að kafa til grunns með þeim knáleik til sunds
er i kappraunum launast með bikurum gulls
Fylgjum Erlingi á mið,nemumsundkongsins sið.
mun þá sækjast að ávinna’ oss frœgðarorð
mist.
vinnum íslandi ált\ gefum íslundi alt\
heitum Islandi trygð við þess göfgustu list\
St. Sigurðsson.