Skinfaxi - 01.05.1914, Blaðsíða 5

SK INl-'AXl
61
og liðkast þá vonandi eittlivað um, því
ekki íá aðrir ritin en þeir, sem standa í
fullum skilum á gjalddaga.
Arskostnaður við útgáfu Skinfaxa áður
en hann stækkaði var um 935 krónur, og
er það því sýnt, að allir verða að standa
í skilum ef vel á að fara, meðan þeir eru
■ekki nema lítið á 2. þúsundinu.
En svo eru ýmsar skuldirnar ásýndum
:sem í yfirlitinu eru, að ekki munu önnur
■ráð hjálpa, en að snúa sér til hreppstjór-
anna og fá þá til að ná þeim.
Skinfaxi er að lýsa einni átakanlegri
'hlið svikseminuar með sönnum sögnum af
filisteum, og er það þarft verk og þakk-
látt, því að það skilja allir, að við sliku
þarf að vara. En liann telur sér engu
siður skylt að vara við óskilsemi og svik-
semi, þótt í smáu sé, og þá einkum hjá
unga fólkinu, því að það þarf og á að
rétta við hugsunarháttinn, þar sem hann
«r aflaga farinn, og þá ekki síst um óreiðu
alla og sviksemi. ^ ™
ióhann Markússon.
m.
Nú býr Jóhann á Grund og bitur bæði
nær og fjær í grendinni. Hann svíkur bænd-
ur jöfnum höndum með húsabraski og
ábyrgðum. Hann mun nú hafa fengið alls
í standandi bankalánum um 40 þús. krón-
ur á nöfn ýmsra bænda í sýslunni. Allir
kunnugir vita að ábyrgðarmennirnir verða
að borga hvern eyri af þeirri upphæð, og
að aldrei fá þeir neitt hjá Jóh., því að hann
kann „að gera alt að engu“. Mönnum er
ekki enn farið að skiljast lil fulls eðli á-
byrgðanna, að þær eru enginn leikur, ekki
neitt forms- eða „fyrirkomulagsatriði“.
Ábyrgð þýðir ekkert annað en það, að sá
sem ábyrgist verður að vera viðbúinn að
greiða upphæðina að fullu, hve nær sem
kallið kemur. Og sá sem ekki stendur við
ábyrgð sína er „dauður“ maður i fjármál-
um. Trú og traust lánveitanda hefir hann
mist til fulls. Og við ábyrgðina verður
hann að standa, þó að þar gangi til hinn
síðasti eyrir. Jóhann fékk fyrst 10,000 kr.
út á traust sveitunga sinna; meira þorði
bankinn ekki að trúa þeirn fyrir. Bændur
í Grafardal og Tungusveit ábyrgðust næstu
10,000, og Breiðabæjarmenn, austan Naut-
ár þriðju upphæðina, álíka háa. Öllum
þessum lánum heldur Jóh. við, og bætir
nýjum á, þegar færi gefst. Mjög sjaldan
er honum neitað um ábyrgð en stundum
bjarga óvænt atvik. Svo fór um Jón í
Vatnsbæ. Hann er laus og liðugur, efna-
maður og heldur við aldur. Hann á jörð-
ina en Ieigir hana Kristni bónda. Hann
er í frændsemi við Grundarbóndann. Jóh.
ríður þangað í fyrrasumar með filistea úr
borginni. Taka þeir hús á Jóni, gera
hann dauðadrukkinn á svipstundu og eru
í þann veginn að Iáta hann undirskrifa
nokkurskonar afsalsbréf allra eigna sinna
til handa Jóh. En Kristinn bónda grunaði,
hvað var á seiði. Kemur hann þar og
þrífur Jón með valdi úr höndum filiste-
anna; fengu þeir eigi að gert, og eigi náðu
þeir manninum á sitt vald aftur. Riðu
þeir burt, en hugðu á hefndir. Á Stokka-
sandi náðu þeir bónda einum, fyltu hann
og höfðu af honum 1500 kr. með „lög-
legum“samningum, áður en ölvíman rann
af honum. Lagðist niaður sá í hjartveiki
ogvar varla mönnum sinnandi, enda blasti
hreppurinn einn við framundan. Hugðíst
kona hans að mýkja Jóh. og bað hann
að láta samninginn niður falla. Ekki
þoldi Jóh. vel tár og grátbænir konunnar,
því að bæði er maðurinn huglaus og sam-
viskan, ef til vill, ekki alveg dauð. Fékk
hann því skuldakröfuna í hendur filistea
úr borginni og er hann nú að reyta síð-
ustu fjaðrirnar af þessum varnarlausu óláns-
manneskjum.
Síðasta góðverk Jóh., sem spurst hefir
um, er það að hann hnuplaði 1000 kr. af