Skinfaxi - 01.05.1915, Blaðsíða 5

SK1NFAXI.
58
Barátta okkar er annars eðlis, og stórum
hugðnæmari. Hún krefur ekki mannfórna
eða víga. En hún heimtar skilyrðislaust
alvöru, víðsýni og óeigingirni í því starfi
að gera Islendinga að fyrirmyndarþjóð.
Félagsskapur — frelsi.
Hið fullkomnasta félag, sem við þekkj-
um, er líkami mannsins. Þegar við hreyf-
um hendina, verður það með samtaka á-
reynslu margra miljóna örsmárra vöðva-
þráða (sella), og þegar við hugsum, er
það aflraun margra miljóna taugasella
í heilanum. Limirnir aia magann og mag-
inn styður að viðhaldi limanna o. s. frv.
Félagsstarfsemi partanna í heilbi-igðum
mannslikama gengur betur en i sögu.
Þetta vita flestir og þarf ekki að fjölyrða
um það.
011 félagsviðleilni mannkynsins stefnir
nú að því, að gera alt mannkynið að ein-
um líkama — einu voldugu félagi, eins
vel skipuðu og líkami einstaklingsins er
nú. Við þurfum að fá mannkynshönd,
samsetta af mörgum miljónum einstak-
lingshanda, sem vinna með eins föstu
skipulagi undir tiltölulega eins góðri stjórn,
ems og vöðvaþræðirnir í hraustasta manns-
armi gera nú. Sú hönd ein hefir aíl til
að vinna mannkyninu brauð og alt, sem
þarf til viðhalds og framfara, án þess að
nokkur verði of þreyttur. En umfram alt
þurfum við að eignast mannkynsheila,
samsettan af mörgum miljónum manna-
heila, sem vinna með jafn góðu skipulagi
og sellurnar í fullkomnasta mannsheila
gera nú, og leita sannleikans í tíma og
rúmi, í efni og hugsun frá mestu stærð
til minstu agnar, setur sannleikann í há-
sætið og vinnur honum alt, sem unnið er
og auðið er að vinna. Sá heili einn verð-
ur þess máttugur, að stýra mannkyninu
þannig, að allir, — eða flestir — verðf
farsælir. Þá fyrst er framtíð mannkynsins
og framför sæmilega trygð.
Til þess, að þetta verði, þarf ekkert
annað en það, að allir taki höndum saiu-
an og leggi fram alt það gott, sem þeir
eiga.
Sveitafélög, sýslufélög, þjóðfélög, kaup-
félög og önnur samvinnufélög og ung-
mennafélögin ekki síst eru spor í áttina
að takmarkinu mikla.
I hvert sinn, sem tveir menn taka
höndum saman og fylgjast að heillavæn-
legu starfi eru tveir liðir tengdir í mann-
kynssambandinu mikla.
Sameining mannkynsins í eina lífræna
heild er það frækorn, sem í fornöld var
sáð, það tré, sem „blómgast og vex og æ
blómlegra rís“ og, sem um síðir mun
„breiða sitt lim yfir lönd, yfir höf“.
En frelsið — hvað verður um það? Það
eyðist og hverfur eins og hjarnfönn í
hláku. Það gufar upp, eins og vatn í eldi,
því að félagsskapur og frelsi eru andstæð
eins og eldur og vatn. Eður hve mikið
frelsi hafa sellurnar í likania mannsins?
Snillingar heimsins syngja frelsinu lof
og dýrð og þakkargjörð, og lýðurinn tekur
undir með lífi og sál.
Snillingar heimsins lýsa frelsinu svo, að
það sé fi-iður og fögnuður og félagsskap-
ur og alt sem best er, og lýðurinn trúir
af öllu hjarta.
Snillingar heimsins bjóðast til að binda
mannkynið frelsisböndum! Þeir mynda
félög, til að gera mennina frjálsa, og menn-
irnir hraða sér í félög til að verða frjálsir.
En svo þegar félagsböndin kreppa að,
þá kemur í ljós hin upphaflega þýðing
orðsins frelsi, — sú þýðing, sem altaf
býr inst í meðvitund hvers einasta manns.
Þá finnur maðurinn, að hann er ekki
frjáls. Þá brýzt um alt, sem í honum er
vilt og óstýrilátt. Hann leysir sig úr Læð-
ing — hann drepur sig úr Dróma, og
finnur að hann er frjáls og sterkur.