Skinfaxi - 01.04.1976, Blaðsíða 14

íþróttamaðurinn er feiminn
Niðurstöðurnar af rannsókn Mákelá
eru margvíslegar og tilgreindar í smá-
atriðum í ritgerð hans. Hann segir
að feimni sé algeng í grundvallarskap-
gerð íþróttam. en þeir leitist jafn-
an við að sýna sjálfstjórn. Aðstöðu-
bundin viðbrögð taugakerfisins séu al-
geng, en þetta sé háð hverri íþrótta-
grein og eðli keppninnar. ísknattleiks-
menn eru t. d. vanir að berja kylfun-
um í svellið fyrir keppni, og sumir
þeirra brugðust illa við ef þeir gátu
ekki alltaf notað sömu snagana í bún-
ingsklefanum.
Einnig komst læknirinn að þvi að
íþróttamenn áttu betri samskipti við
fjölskyldu sína en hinir. Ennfremur
að kynlíf iþróttamanna væri farsælla
og reglubundnara en hins almenna
borgara sem ekki stundar íþróttir.
F j árhags vandamál
Erfiðasta vandamál afreksmanna í
íþróttum eru fjármálin. Sérstaklega
reyndist þetta vera niðurstaðan úr
svörum lyftingamanna, skíðamanna
og glímumanna, en frjálsíþróttamenn
og ísknattleiksmenn höfðu ekki eins
þungar áhyggjur af peningamálunum.
Mörg sálræn og félagsleg áhyggjuefni
rejmdust eiga upptök sín í fjármála-
erfiðleikum, einkum meðal fólks úr
láglaunastéttum. Til íþróttaiðkana af-
reksmanna fer mikill tími og það getur
þýtt minni peningaráð.
Stundum heyrast háværar raddir
sem segja að íþróttaleiðtogar útþrælki
afreksfólkinu til þess að þjóna eigin
metnaði sínum. Ekkert í rannsóknum
dr. Mákela styður slíkar fullyrðingar.
Enginn íþróttamannanna hafði slíkt
álit, og læknirinn telur að engan
þeirra hafi brostið kjark til að láta í
ljós slíkt álit. Þeir hafi óhikað gagn-
rýnt ýmislegt í stjórn, félagsmálum og
æfingum, en enginn taldi íþróttaleið-
toga misnota aðstöðu sína gagnvart
íþróttamönnum. Margir íþróttamann-
anna gagnrýndu ríkisvaldið fyrir að
styðja illa við afreksíþróttir. Þeir hafa
ekki aðeins áhyggjur af eigin fjármál-
um, heldur einnig af fjárhag lands-
sambanda sinna og forystumanna
þeirra.
Mákelá telur að margir íþróttahóp-
arnir, t. d. skíðamennirnir, gætu bætt
árangur sinn ef þeir fengju betri sál-
fræðilega aðhlynningu, þannig að þeir
gætu slakað betur á vegna fjárhags-
áhyggjanna.
Sama gáfnastig
í ljós kom að glímumennirnir þjáð-
ust af þreytu sem m. a. stafaði af mar-
tröð og öðrum svefntruflunum. Lækn-
irinn staðhæfir að allt slíkt mætti
bæta með sálfræðilegri heilsugæslu
sem oftast væri vanrækt. Rannsókn-
irnar leiddu ekki í ljós neinn mun á
gáfnastigi hinna ýmsu íþróttamanna-
hópa. En ýmsir skapgerðareiginleikar
reyndust afar mismunandi.
Þrautseigjan er mest hjá skíða-
göngumönnum. Árásar- og áhlaups-
hæfileikar reyndust mestir hjá ís-
knattleiksmönnum og glímumönnum.
Lyftingamennirnir reyndust í einna
bestu andlegu jafnvægi og hafa mest
sjálfsálit. Hjá glímumönnum kemur
14
SKINFAXI