Náttúrufræðingurinn - 1948, Blaðsíða 14

156
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
121. Norðurlandssíldin hefur því hlutfallslega lægri hryggjarliða-
fjölda en norska vorsíldin eins og Runnström hefur bent á, en
liann telur, að hryggjarliðafj. ísl. síldarinnar sé í betra samæmri við
Jir.fj. norskrar stórsíldar, sem veiðist norðan Björgvinjar. Höfundur
þessarar ritgerðar hefur einnig bent á það sama í ritgerð, sem birtist
1938 („To stammer innenfor den norske vintersild").
Um hryggjarliðafjölda síldarinnar, en hann er vanalega táknaður
sem meðaltal úr blönduðu sýnishorni, vil ég taka j)etta frarn:
Hryggjarliðirnir myndast, þegar fiskurinn er enn mjög ungur, á
lirfustiginu, og ræðst fjöldi hryggjarliðanna að nokkru leyti af
eðlisháttum sjávarins á staðnum. En nú vitum við, að eðlishættirn-
ir (t. d. sjávarhiti) geta tekið breytingum frá ári til árs. Af því ætti
aftur að vera ljóst, hve mikilvægt það ætti að vera að bera saman
hryggjarliðafjölda árganganna í stað þess að leggja til grundvallar
heilt, blandað sýnishorn, er grípa kann yfir 13—14 árganga eða
jafnvel fleiri.
í ritgerð sinni um Norðurlandssíldina, dregur Árni Friðriks-
son fram nokkrar staðreyndir, er mæla með því, að síld þessi hrygni
við Noreg. Hann segir (bls. 333): ,,Við höfum þegar komizt að raun
um, að eigi er hægt að greina Norðurlandssíldina frá stórsíldinni
og vorsíldinni norsku eftir einkennum þeim, sem notuð eru til að-
greiningar síldarkynja (hr.fj. o. s. frv.). Norðmenn vita raunverulega
ekki, hvar síldin þeirra er á sumrin, og við vitum ekki, hvar okkar
síld hrygnir. Þessar ráðgátur leysast báðar sjálfkrafa, ef við göngum
inn á þá skoðun, að hér sé að ræða um einn og sama stofn, því ef
við gerum ráð fyrir, að Norðurlandssíldin lirygni við Noreg, verður
okkur auðvelt að gera grein fyrir göngurn hennar sem og göngum
norsku síldarinnar. Það er staðreynd, að vorgotssíld hefur fundizt í
hafinu milli Jan Mayen og Noregs, kringum Jan Mayen og vestur
í Grænlandshafi. Það er mikill munur á aldurssamsetningu síldar-
innar á þessum slóðum, og það er Vert að veita því athygli, að síldin
í Grænlandshafi er jafnfrábrugðin íslenzku síldinni og íslenzka
síldin er þeirri norsku. Það virðist vera regla, að aldur síldarinnar
fari hækkandi, þegar leitað er frá austri til vesturs. Á hinn bóginn
finnum við eftirtektarvert samræmi, þegar um árgangaskipunina
er að ræða, nema helzt þegar Grænlandshafssíldin á í hlut, því hún
virðist yfirleitt miklu eldri en öll hin síldin. Þessari staðreynd verð-
ur eigi komizt fram hjá frekar en þeirri, að um náið samræmi er að
ræða um árgangaskipun norsku síldarinnar og Norðurlandssíldar-