Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 33

FLÖRA GRlMSEYJAR
141
skýra vöntun runngróðursins algerlega sem afleiðingar beitarinnar.
Fróðlegt er í þessu sambandi að athuga um runngróður í öðrum
eyjum hér við land. Fyrir liggja flórulistar úr 5 eyjum eða auk
Grímseyjar: Vestmannaeyjum (Fleimaey), Flrísey, Æðey og Papey.
1 þremur þeirra, Grímsey, Æðey og Papey, vantar runngróður að
mestu. 1 Hrísey er hann allverulegur, og að því er virðist í hraun-
inu í Heimaey. Ég tel ekki ósennilegt, að vöntun runntegundanna
megi ef til vill rekja til þess, hversu mikið fuglalíf er í eyjum þess-
um, og um leið að köfnunarefni sé þar meira í jarðvegi en annars
er títt um óræktað land, en kunnugt er, að runntegundirnar firrast
allar köfnunarefni og hverfa t. d. nær jafnskjótt og borið er á jörð.
1 Hrísey er áreiðanlega miklu minnst fuglalíf af þessum eyjum,
einkum ef tekið er tillit til stærðar hennar. Heimaey er að vísu
ekki síður fuglmörg en hinar þrjár, en vel má vera, að fuglinn sé
þar ekki að verulegu leyti í hraununum, eða þá, að það, hve hraunið
er snautt af jarðvegi, vegi upp gegn því köfnunarefnismagni, er frá
fugladritnum kemur. Þetta er að vísu ekkert annað en tilgáta. En
ég hygg ekki fjarri sanni að álíta, að fénaðarferð og fuglamergð eigi
í sameiningu drýgstan þáttinn í hve eiginlegs runngróðurs gætir lítið
í Grímsey og fleiri sambærilegum eyjum hér við land.
En allt um þetta hygg ég þó að einangrunin eigi drýgstan þátt i
hversu Grímsey og raunar aðrar eyjar hér við land eru tegunda-
snauðar. 1 þessum 5 eyjum, sem fyrr getur, er tala blómplantna og
byrkninga þessi: Hrísey 170, Papey 123, Vastmannaeyjar 122, Gríms-
ey 115, Æðey 100. Athyglisvert er, hve tala tegunda er lík i úteyj-
unum þremur, og ef bornar eru saman flórur Grímseyjar og Pap-
eyjar eru þær skyldar um margt. Skiljanlegur er tegundafjöldi Hrís-
eyjar, sem bæði liggur nærri landi, er mikil að flatarmáli og all-
breytileg að landslagi. Hins vegar vekur jiað nokkra furðu, hversu
fáar eru tegundir Æðeyjar, sem einnig er mjög nærri landi, en þess
er að gæta, að hún er miklu minnst þessara eyja og fábreytileg að
landslagi. Ef vér lítum aðeins á úteyjarnar þrjár, þá koma áhrif ein-
angrunarinnar greinilega í 1 jós. Þótt Grímsey liggi ekki nema um
40 km frá landi, er það nægileg vegalengd til þess að tálma flutn-
ingi tegunda þangað frá meginlandinu. Og eitt virðist mér tegunda-
fæð þessara eyja geta bent á, og það er að þáttur fugla í plöntuflutn-
ingum milli landa sé minni en oft hefir verið haldið fram. Þótt vit-
anlega sjófuglarnir séu yfirgnæfandi í þessum eyjum, þá kemur þar
einnig margt landfugla, sem hæglega ættu að geta borið með sér fræ,