Samvinnan - 01.12.1951, Blaðsíða 2

Utgehindi: Samband íslenzkra
samvinnufélaga.
Ritstjóri: Benedikt Gröndal.
Ritstjórn og afgreiðsla í
Sambandshúsinu, Reykjavík.
Ritstjórnarsími 7080.
Kemur út mánaðarlega.
Verð árgangsins kr. 30.00.
Verð í lausasölu 5 kr.
Prentsmiðjan Edda h.f.
Bls.
Samvinna á nýjum vettvangi 3
Rafael og Maríumyndir hans 4
Arfleifð íslenzkra samvinnu-
manna 6
Hvað segir yngsta kynslóðin
um jólin? 9
Heystuldurinn, smásaga 10
Með ungum samvinnumönn-
um í Englandi 12
Pínulitli engillinn 14
Fjallgarður í djúpi Atlants-
hafs 16
Þrjú heimsfræg mannvirki 18
Tryggingastarfsemi íslenzkra
samvinnumanna 20
Vöku-rím 23
Þýzka samvinnuhreyfingin 24
Arnarfells-krossgáta 25
Konurnar og Samvinnan 28
XLV. árg. 12. hefti
DESEMBER 1951
EFTIRFARANDI BRÉF hefur Sam-
vinnunni borizt frá Þorsteini Sigurðs-
syni á Reynivöllum í Austur-Skafta-
fellssýslu: „í októberhefti Samvinn-
unnar er forsíðumynd af gömlum
manni að gá til veðurs. Ljósmyndar-
anum láðist að spyrja um nafn
mannsins, og hefur Samvinnan ósk-
að eftir upplýsingum um hann, og
þess vegna eru þessar línur sendar.
Maðurinn er Sigurbjörn Björnsson,
smiður og fyrrverandi bóndi í Borg-
arhöfn í Suðursveit, nú til heimilis á
Höfn í Hornafirði.
ÞAÐ VAR á þjóðhátíðardaginn 2.
ágúst 1874, að Sigurbjörn gáði fyrst
til veðurs í þessum heimi. Þá var vor-
ilmur í lofti og bjartar góðviðrisblik-
ur yfir landinu. Sigurbjörn hefur
vel fylgzt með öllum veðrabrigðum um
sína löngu æfi, og enn lítur hann til
lofts og kann að merkja veörabrigði,
þótt nærri áttræður sé.
SIGURBJÖRN er kominn af merku
bændafólki í Austur-Skaftafellssýslu.
Björn Björnsson, faðir hans, bjó á
Kirkjuparti í Borgarhöfn. Björn Jóns-
son, afi hans, bjó þar einnig, og Jón
Björnsson, langafi hans, bjó ennfrem
ur á þessum sama parti, en langa-
langafi Sigurbjörns var Björn Brynj-
ólfsson, bóndi á Reynivöllum, Brynj-
ólfssonar prests á Kálfafellsstað. Á
þessum sama jarðarparti í Borgar-
höfn bjó Sigurbjörn alla sína búskap-
artíð eins og forfeður hans.
AMMA SIGURBJÖRNS var Sigríð-
ur, dóttir þjóðhagasmiðsins og skálds-
ins Þorsteins tóls á Hofi í Öræfum,
og til hans hefur Sigurbjörn sótt
smiðsgáfuna, en hún var sterkasti
þátturinn i skapgerð hans. Hann hef-
ur verið smiður góður bæði á tré og
járn, og er alltaf smíðandi sumar og
vetur, jafnframt öðrum búskapar-
störfum. Þeir munu hafa verið næsta
fáir dagarnir, sem ekki var blásið að
kolaeldi og járn hamrað í smiðju
Sigurbjörns í Borgarhöfn. Margur
þurfti til hans að leita með viðgerð-
ir og nýsmíði og maðurinn ólatur til
úrlausnar.
SIGURBJÖRN var fátækur bóndi á
afnotarýru koti, og ekki harður í eftir-
kalli um smíðakaupið, þrifinn og um-
gangsgóður og sívinnandi hefur hann
verið til þessa dags, og allt útlit á,
að vinnuþolið sé ekki þorrið enn. Nú
síðustu ár hefur hann dvalið á Höfn
hjá Pétri járnsmið, syni sínum. Þar
stundar hann smíðar sem fyrr í sinni
eigin smiðju við mikla aðsókn, ótrufl-
aður af búskaparáhyggjum vinnur
hann nú að sínum hugðarefnum,
smíðunum, og unir hið bezta hag sín-
um.
SIGURBIRNI var fleira til lista lagt
en smíðar. Hann var söngmaður á-
gætur og stýrði söng og gegndi með-
hjálparastörfum í Kálfafellsstaðar-
kirkju í nær 30 ár. Kona Sigurbjarn-
ar er Elísabet Eiríksdóttir, ættuð úr
Þingeyjarsýslu, myndar- og ágætis-
kona.“
Á RÁÐSTEFNU, sem fræðslufull-
trúar kaupfélaganna héldu með sér
í Bifröst síðastliðið haust, flutti Þór-
ir Friðgeirsson athyglisvert erindi um
arfleifð samvinnumanna. Þetta erindi
er prentað í heild í þessu hefti, og er
ástæða til að taka undir með Þóri um
það, að mikils er um vert, að sá arfur
sé vel geymdur og honum fullur sómi
sýndur. Nokkur hætta virðist nú vera
á því, að yngri kynslóðin gleymi, eða
fái aldrei að vita um, hvílíkar fórnir
fyrri kynslóðir hafa fært til þess að
þoka þjóðinni það fram um veg, sem
hún er komin. Og það er ills viti, ef
ein kynslóð slitnar úr samhengi við
hinar eldri, enda hættan á að fljóta
sofandi aldrei meiri en þá.
JAFNFRAMT þessari hugvekju Þór-
is flytur þetta hefti ferðaþátt eftir
Birgi Steinþórsson, starfsmann kaup-
félagsins á Þingeyri og oddvita Þing-
eyrarhrepps, þótt ungur sé. Fór Birg-
ir til Englands í sumar og sat þar al-
þjóðlegan fund ungra samvinnu-
manna, sem ræddu um það, hvernig
efla megi áhuga æskununar á sam-
vinnumálum.
MEÐ ÞESSU HEFTI lýkur árinu, og
bætist þá enn eitt bindi í safn þeirra,
sem hafa haldið þessu riti saman und-
anfarin ár. Efnisyfirlit yfir þennan
árgang verður í janúarhefti næsta
árs. Að svo mæltu vill Samvinnan
óska lesendum sínum öllum gleðilegra
jóla og farsæls komandi árs.
2