Samvinnan - 01.09.1958, Blaðsíða 3

SAMVINNAN
Hafi nokkur maður nokkurs staðar efast um, að islendingar
væru sjálfstætt fólk, hlýtur sá efi að hafa horfið eins og dögg
fyrir sólu fyrstu dagana í september. Þá stóð þessi vopnlausa
smáþjóð teinrétt framan við fallbyssukjafta stórveldis — og
neitaði að beygja sig. Þjóðin neitaði vegna þess, að hún trúði
á rétt sinn, trúði á sanngirni og nauðsyn þeirra ráðstafana,
sem hún hafði gert, trúði að þrátt fyrir mátt vopna og stærðar
væri þroska mannkynsins svo langt komið, að smæðin og vopn-
leysið gætu sigrað, þegar réttlætið er þeirra megin.
Og viti menn: Það var ekki hleypt af fallbyssum. Þegar á
hólminn kom, var vopnum ekki treyst til að leysa deiluna um
12 rnilna landhelgina. Menn sáu og skildu, að íslendingar létu
ekki kúgast og málstað þeirra mundi vonlaust að brjóta niður
með fallbyssubátum. í þessu var falinn mikill sigur fyrir okkur.
Útfærsla landhelginnar og þeir atburðir, er fylgdu í kjölfar
hennar, voru djarfleg og hættuleg skref að stíga. Löggjafi
hefur enginn verið til fyrir fjöldskvldu þjóðanna, og því er
ekki hægt að fletta upp í lögbókum þjóðréttar á sama hátt og
lagasafni. Þjóðarétturinn er flækja samninga, hefða og sam-
þykkta, sem mjög erfitt er að greiða úr. Skapminni þjóð en
íslendingar hefði beðið svo sem áratug eftir frekari staðfest-
ingu á því, að tólf mílur væru ótvíræður þjóðaréttur. En þá
er hætt við, að með vaxandi ásókn togara og verksmiðjuskipa
væru fiskistofnarnir okkar farnir að rýrna hættulega. Þess
vegna mátti ekki bíða Iengur, enda búið að fullnægja öllum
skyldum gagnvart umheiminum og sýna fyllstu þolinmæði.
Lýðræðisþjóð þarf ekki að óttast skoðanamun og jafnvel
deilur um þjóðmál og má ekki vera feimin við slíkt. Einmitt
þess vegna er það aðalsmerki, hve sammála íslendingar hafa
verið um kjarna þessa mikla máls. Þar hafa allir aðilar staðið
saman og hver reynt að gera sitt.
Samvinnumenn eiga sér vini og skoðanabræður um allan
heim. Þeim þótti líklegt, að þeir mundu skilja afstöðu Islands
í þessu máli, ef útskýrð væri. Því sendi Samband íslenzkra
samvinnufélaga bréf um málið til allra samvinnusambanda
heims og hvatti þau til að styðja íslendinga í þeirri viðleitni
að fá viðurkenningu á 12 milna fiskveiðitakmörkunum sínum.
Svipað bréf sendi Sambandið öllum viðskiptavinum sínum.
I bréfi þessu segja forráðamenn SIS, að deilan um land-
helgina verði aldrei leyst með vopnavaldi. Aðeins með því að
kalla herskip sín heim og viðurkenna 12 mílna fiskveiðilög-
sögu fslendinga geta Bretar bætt fyrir það tjón, sem þeir hafa
þegar gert með ofbeldi sínu. Því fyrr, sem þeir skilja þetta,
því betra fyrir alla aðila. ,
Kjósi Bretar að þrjózkast, verður að hafa það. Tíminn vinn-
ur með íslendingum í þessu máli. Málstaður þeirra mun ör-
ugglega sigra, hvort sem það verður fyrr eða síðar.
SAMVINNAN 3