Samvinnan - 01.08.1976, Blaðsíða 13

SVIPMYND
eftir Önnu Maríu Þórisdóttur
Þorpskýmar
Ekki minnist ég þess að
hafa þekkt neina þeirra
með nafni né verið henni
Persónulega kunnug. Þó er
ég fædd í húsi, þar sem
fjósið var í kjallaranum,
undir eldhúsinu. Ég man
óljóst eftir því, en betur
eftir búrinu, sem líka var
Þar niðri, með glansandi
troðnu moldargólfi, slátur-
tunnum, hvítskúruðum við-
arhillum á hvítkölkuðum
veggjum og fannhvítum
blúndugardínum fyrir
gluggaborunni, þar sem sjá
uiátti græn grasstrá bær-
ast fyrir utan.
En kýrnar voru í þorpinu
langt frameftir árum og
fjós og hlöður inni á milli
íbúðarhúsanna. Við börn-
in sóttum mjólk á milli húsa
í bláar emaléraðar fötur
eða silfurglansandi brúsa.
Við horfðum á, hvernig
mjólkin var mæld með
merkurmáli, sem sökkt var
í stóran mjólkurdall og síð-
an hellt upp í föturnar eða
brúsana og talið samvizku-
samlega, því að hver keypti
vissan markafjölda á dag.
Börn kýreigendanna
skiptust á að reka þær á
morgnana, hver bæjarhluti
rak á vissan stað: Þeir sem
bjuggu upp með Búðará
ráku upp á Kúamel, upp-
fyrir kúagirðinguna, og
Bönj kýreigendanna skiptust á að reka þær; hver bæjarhluti rak
a vissan stað.
Við horfðum á, hvernig mjólkin var mæld með merkurmáli.
alltaf skyldi þess vel gætt
að hliðið á henni væri harð-
lokað, þegar farið var í
skemmtiferðir gangandi
upp að Botnsvatni. Fólkið
á Stangarbakka rak suður
að Þorvaldsstöðum (að mig
minnir) og af Beinabakkan-
um var rekið upp á Vall-
móa, norðan við Húsavíkur-
fjall.
Ég minnist þess a. m. k.
einu sinni að hafa fengið
að slást í för með þeim
embættiskonum, sem höfðu
þennan starfa á Beina-
bakkanum. Þetta var merk-
isferðalag og langt í mín-
um augum. Afarmerkilegar
samræður fóru fram á leið-
inni, en ég minnist þó að-
eins eins atriðis úr um-
ræðunum, sem sé þess, að
maður gæti fengið barna-
veikina af því að eta kræki-
berjagrænjaxla.
Á kyrrum, sólhlýjum sum-
arkvöldum, þegar kýrnar
komu heim, fyllti værðar-
legt baul þeirra bikar frið-
sældarinnar, sem ríkti í
þorpinu.
Það endurómaði í hugan-
um og fylgdi okkur inn í
svefninn, eftir að við höfð-
um þvegið af okkur ryk
sumardagsins úr volgu
vatni í vaskafati á eldhús-
bekknum.
ugsaði með mér, að ég skyldi
ara til hennar og segja henni,
a ég væri í þeim í kvöld, af
Pvi að ég ætlaði með bræðrum
minum til Queens. Ég hljóp út
08 Upp stigann í næsta húsi og
s yrktist við hvert skref í þeirri
ru. að mamma hefði ekki sagt
enni neitt. Ég hljóp, reif upp
urðina og sagði: „Ungrú Mc,
Ungfrú Mc, Rory og Sean og
®g erum að f ara til Queens . . .“
Uh beygði sig yfir sauma-
e ína og allt, sem ég sá, var
gamla, gráa höfuðið hennar og
hún öll skjálfandi af gráti og
hendurnar krepptar undir and-
litinu utan um efnisbút, þar
sem hún hafði verið að enda
við að sauma i stafina IHS. Ég
hljóp aftur niður stigann og
út og síðan inn til okkar og
mamma sat við eldinn, hrygg
og döpur, en sagði ekkert.
Ég hefði ekki þurft að hafa
áhyggjur af því, að fötin ent-
ust til eilífðarnóns. Ungfrú
McCann gerði það nefnilega
ekki. Næsti vetur var fremur
harður og hún tórði ekki fram
að áramótum. Við kistulagn-
inguna var fólk að fárast yfir
því, að hún væri í klæðum,
sem hún hafði saumað sjálf,
en pabbi sagði, að hún hefði
litið einkennilega út í ein-
hverju öðru, þar sem hún hefði
nú séð öllum hinum dauðu í
hverfinu fyrir líkklæðum í
fjörutíu ár og ekki fengið
kvörtun frá einum einasta við-
skiptavini.
Við jarðarförina skildi ég
frakkann eftir í vagninum og
gekk í dynjandi rigningunni á
eftir kistunni hennar. Fólk
sagði, að ég gerði út af við mig
á þessu, en ég hélt áfram að
gröfinni og þar stóð ég í ferm-
ingarfötunum mínum, holdvot-
ur. Ég hugsaði með mér, að
það væri þó það minnsta, sem
ég gæti gert. 4
13