Samvinnan - 01.08.1976, Side 17

Dröfn Farestveit, húsmæðrakennan
m
nn
ö®
í
Urriði með hvítvínssósu
frá Glasgow til Montreal. Björn
var sjóveikur nær alla leiðina.
Þetta var óheppilegt fyrir okk-
ur báða, því að á skipinu voru
tveir skákmeistarar, Ástraliu-
maður og kanadíski meistar-
mn James Mavor, prófessor við
háskólann i Toronto. Þeir sátu
sífellt yfir tafli í reyksalnum
°g mönuðu mig við og við í
skákir, sem ég tapaði flestum
eða öllum. Ég hét þeim harðari
keppni af hálfu vinar míns
undir þiljum, en gat ekki kom-
ið með hann fyrr en við vorum
fyrir löngu farnir um Belle
Isle-sund, því að þá tók við
St. Lawrenceflói, sléttur eins
°g bæjarlækur.
Þá kom Björn Pálsson til
skjalanna og vann hverja skák.
Þegar eldri mennirnir spurðu
um leikni hans í blindskák,
svaraði Björn, að hann gæti
sigrað hvern þann mann i
blindskák, er hann ynni með
venjulegum hætti, að því til-
skildu, að rétt væri sagt til um
leiki andstæðingsins. Hann
stóð við þetta í tveim samtíma
skákum.“
>.Pyrirætlanir okkar Shalers
deildarforseta varðandi Björn
Pálsson og skákklúbbinn höfðu
ekki mikil áhrif á klúbbinn,
ég sé ekki betur nú en að
Pser hafi orsakað aðra mikil-
vsega stefnubreytingu á ferli
^inum, því að nú beindist
nann frá Afríku til norður-
skautslandanna.
Spurzt hafði um fyrirætlan-
ir Shalers deildarforseta varð-
andi skákframtíð Harvardhá-
skóla — 0g vissi ég aldrei,
bvort honum, mér eða ein-
hverjum öðrum var þar um að
enna. Líklega hefur enginn
okkar reynt að ráði að halda
Pessu leyndu. Það, sem gerð-
lst’ virtist í fyrstu ógurleg ó-
Síðar fannst mér það þó
ekki. Við fréttum, að hinir
reglulegu skákmenn skólans
eldu enga þörf á glamrara frá
slandi til að tryggja sig fyrir
s akkaföllum í væntanlegri
niiðsvetrarkeppni. Þeir skír-
s otuðu til reglnanna um í-
Prottakeppni milli háskóla til
a setja hetju okkar Shalers
Ul leik. Þar sem Björn var ó-
neitanlega stúdent frá Kaup-
jnannahöfn, sem flutzt hafði
1 Harvard, hafði hann ekki
eimild til að keppa fyrir há-
SKolann fyrr en að ári.
Sagt hefur verið, að Björn
Palsson hafi látið hugfallast
við það, að draumur okkar varð
Pannig að engu, en raunar féll
Pe ta okkur Shaler enn þyngra.
S veit ekki, hver áhrif þetta
efSi haft á Björn, ef annað
efði ekki bugað hann. Mér
fannst það atriði fráleitt, en
honum bókstaflega skelfilegt.
Hann varð altekinn þeirri
hugsun, að hann væri að missa
vitið. Einmitt þegar við hinir
töldum, að hann ætti að vera
gramur eða reiður vegna þess,
að einhverjar reglur hindruðu,
að hann gæti keppt, kom hann
á fund minn og tjáði mér, að
hann væri að bila andlega.
Hann hafði lesið einhvers stað-
ar, að geðveiki væri algeng
meðal skákmanna og því betri
sem skákmaðurinn væri, þvi
meiri væri hættan á geðveiki,
og í mestri hættu væru snill-
ingarnir, sem sú bölvun legðist
á, að þeim væri um megn að
gleyma skákum sínum.
Ég held, að það hafi haft
mest áhrif á Björn, að hon-
um var ómögulegt að gleyma.
Hann hafði sagt bæði mér og
öðrum frá þessum þætti í fari
sínu. Nær frá bernsku mundi
hann hverja skák, sem hann
hafði teflt; hann gat stillt
skákum upp eftir minni og
skilgreint í huganum mistök-
in, sem honum eða andstæð-
ingnum höfðu orðið á. Að lik-
indum taldi ég þetta ekki nógu
alvarlegt, þegar hann sagði
mér frá því, þar eð ég hélt, að
ég gæti fengið hann til að
skipta um skoðun með því að
hlæja að honum. En einum
eða tveimur dögum síðar var
hann horfinn. Til allrar ham-
ingju rauk ég ekki á fund
lögreglunnar með fyrstu hug-
mynd mína, en hún var sú, að
hann kynni að hafa ráðið sér
bana. Þegar ég ræddi málið
við Shaler, taldi hann að skróp-
arinn mundi koma eftir fáeina
daga harla skömmustulegur.
Nokkru síðar barst bréf frá
Winnipeg. Ættingi Björns
hafði útvegað honum starf við
múrsteina- og kalkburð. Björn
var þá staðráðinn í að tefla
aldrei skák framar, og með
því að strita, þar til hann yrði
dauðuppgefinn og dytti út af
í draumlausan svefn á hverju
kvöldi, gæti hann kannski
haldið vitinu. Allir, sem voru
kunnugir honum, voru mér
sammála um, að bezt væri fyrir
mig að hafast ekki að.
Mavor prófessor við háskól-
ann í Toronto varð fyrir von-
brigðum, þegar hann frétti, að
hann gæti ekki lagt á ráðin
um að afla Birni fjár og frama
með þvi að efna til sýniskáka
um Kanada þvert og endilangt.
Þótt okkur lánaðist ekki neitt
af því, sem við reyndum að
gera fyrir Björn, þokaði sam-
eiginlegur ósigur okkur Mavor
saman, svo að þessi áhrifa-
Framhald á bls. 22.
Fyrir 4 er áætlað:
4 smáurriðar eða 2 stærri
2 msk. salt fyrir líter af vatni
5 piparkorn
1 lítill laukur
steinseljuleggir
Hvítvínssósa:
1 msk. smjör
2 msk. hveiti
1 dl. fisksoð og 1 dl. vatn
1 dl. þurrt hvítvín eða safi
úr 1 sítrónu og 1 dl. vatn.
hvítur pipar
1—2 eggjarauður.
Hreinsið fiskinn. Sjóðið
vatn með kryddi og salti.
Setjið fiskinn á rist sem
látin er síðan niður í vatn
og látið fiskinn hyljast af
vatninu.
Látið sjóða við vægan hita
í 10-15 mínútur. Látið vatn-
ið ekki bullsjóða, þá verður
fiskurinn þurr. Prófið með
beittum hnífi við hryggbein-
ið hvort fiskurinn er soðinn.
Útbúið sósuna á meðan
fiskurinn síður. Bræðið
smjörið og hrærið hveitinu
saman við. Þynnið út með
vökvanum. Takið dálítið af
fiskurinn sýður. Bræðið
anum fer að vera lokið.
Látið sósuna sjóða í 5 mín-
útur. Kryddið með pipar, og
e. t. v. salti, hafi soðið ekki
verið nógu salt.
Þeytið eggjarauðurnar útí
sósuna rétt áður en bera á
fram, en sósan má ekki
sjóða eítir að rauðurnar eru
komnar útí. Setjið fiskinn á
heitt fat og berið hann fram
með sósunni, soðnum kart-
öflum og salati.
17