Stúdentablaðið - 27.11.1969, Side 14
14
STÚDENTABLAÐ
LÚÐVÍK ÓLAFSSON:
LÁNASJÓÐUR
ÍSLENZKRA NÁMSMANNA
Lúðvík Ólafsson stud. med. er fulltrúi Stúdentaráðs Háskóla ís-
lands í stjórn Lánasjóðs íslenzkra námsmanna. í þessari grein
skrifar Lúðvík um sjóðinn, hlutverk hans og fyrirkomuiag við út-
hlutun, en drepur jafnframt á vankanta sjóðsins og þá erfiðleika,
sem við er að etja. í lok greinarinnar ræðir Lúðvík um tillögur
þær um fimm ára áætlun til fullrar umframfjárþarfar, sem settar
hafa verið fram. Lúðvílc Ólajsson.
Það, sem hér verður rakið varðandi lög og reglur Lána-
sjóðs íslenzkra námsmanna, er aðeins úrdráttur, en þeim,
sem vildu kynnast þeim nánar, skal bent á lög og reglur
sjóðsins, svo og bækling er Lánasjóður íslenzkra náms-
manna hefur látið gefa út og nefnist „Uthlutunarreglur
1969“. Mikið af því, sem hér verður ritað, er úr þeim
bæklingi, og tölulegar upplýsingar eru þær sem giltu við
úthlutun 1969.
STJÓRN SJÓÐSINS — RÁÐSTÖFUNARFÉ.
Samkvæmt lögum er hlutverk Lánasjóðs íslenzkra
námsmanna , að veita íslenzkum námsmönnum lán til
náms við Háskóla Islands, kennaradeild stúdenta, fram-
haldsdeild og menntadeild Kennaraskóla íslands, fyrsta
hluta Tækniskóla íslands, erlcnda háskóla og tækniskóla,
svo og aðrar hliðstæðar erlendar kennslustofnanir, sam-
kvæmt nánari ákvæðum í reglugerð.“
I 3. gr. laga sjóðsins segir svo: „Menntamálaráðherra
skipar stjórn sjóðsins, þannig: Einn samkvæmt tilnefn-
ingu háskólaráðs, einn samkvæmt tilnefningu Sambands
íslenzkra stúdenta erlendis,“ (núna Samband ísl. náms-
manna erlendis), „einn samkvæmt tilnefningu Stúdenta-
ráðs Háskóla Islands, einn samkvæmt tilnefningu fjár-
málaráðherra, en tvo án tilnefningar, og skal annar þeirra
valinn með hliðsjón af kunnugleika á námi og högum
þeirra námsmanna, sem eigi eru stúdentar, en hinn vera
formaður stjómarinnar.“
„Hlutverk stjórnar sjóðsins er:
1. Að veita námsmönnum námslán af fé því, sem sjóður-
inn hefur til ráðstöfunar á hverjum tíma.
2. Að annast úthlutun námsstyrkja samkvæmt III. kafla
laga þessara.
3. Að annast lántökur og liafa með höndum fjármál sjóðs-
ins.
4. Að annast gagnasöfnun varðandi þörf námsmanna á
opinberri aðstoð.“
Samkvæmt 2. lið úthlutar sjóðstjórn styrkjum til þeirra,
er nám stunda erlendis, til að vega upp á móti kostnaðar-
auka, er af því leiðir. Þá sér sjóðstjórnin um úthlutun á
kandidatastyrkjum, sem veittir eru þeim, sem eru við
framhaldsnám að loknu lokaprófi við liáskóla eftir nám,
sem tekur að öðru jöfnu minnst 4 ár.
Árlegt ráðstöfunarfé sjóðsins er:
1. Vextir og afborganir af námslánum samkvæmt lögun-
um og af eldri námslánum. Þetta nam rúmum 4 millj-
ónum við síðustu úthlutun.
2. Ríkisframlag, sem er mestur hluti ráðstöfunarfjár.
3. Lausafé, s. s. bankalán.
Samkvæmt reglugerð er nánrsaðstoð aðeins veitt, sé
nám hafið, þegar úthlutun fer fram, og að jafnaði ekki
nema eðlilegur námstími sé rninnst tvö ár. Einnig verða
umsækjendur, sem sækja um lán í fyrsta sinn, að sýna
vottorð um að hafa lokið tilskyldum fyrstaárs prófum,
til þess að geta leyst út lán sitt.
Námsmenn frá Norðurlöndum, sem heimilisfastir eru
á íslandi og nám stunda við Iláskóla íslands, njóta rétt-
inda til opinberrar aðstoðar við námsmenn samkvæmt
lögum, með sama hætti og íslenzkir námsmenn.
TIL ÁLITA VIÐ ÚTHLUTUN.
Helztu atriði, sem koma til álita við ákvörðun á náms-
láni eru þessi:
I. Námshostnaður.
Við ákvörðun á námskostnaði er byggt á könnun frá
1967—’68 um námskostnað íslenzkra námsmanna. Var